#toniedeszcztoludzie

[anna-lacina]

"Sama sobie odpowiadam, często osłupiała tym, co się dzieje teraz wokół nas, że jeśli mógł zaistnieć i działać w ciągu lat legalnie, bezkarnie Auschwitz, to wszystko, co najgorsze jest możliwe, i nie można się dziwić niczemu, ale trzeba rozpoznawać na czas, przeciwstawiać się jednoznacznie i zagradzać drogę dalszym tragediom, bezprawiu. Ja nie pytam jak to jest możliwe, ale co z tym zrobić." Przeczytałam jednym tchem, ale długo nie mogłam się zebrać, by o tej książce napisać. Mogłabym zostawić powyższy cytat i niech starczy za całą zachętę, ale dodam jeszcze ten, kiedy Halina Birenbaum jechała pociągiem z Ravensbruck do Neustadt-Gleve: "po drodze zobaczyłam ładne domy, przestrzeń, pomyślałam: to stąd przyszli? To stąd, gdzie taka piękna przyroda, przyszła najgorsza przemoc? Tu mieszkają naziści? Bo dla mnie hitlerowskie Niemcy to nie był kraj, nie naród, do tej pory widziałam tylko żołnierzy (...) dla mnie to był wyłącznie okrzyk: "Raus Jude!" A teraz patrzę: to normalny kraj, gdzie pełno drzew, pagórki, zadbane domki, przecież tu mieszkają ludzie, kobiety, dzieci, nie w mundurach. Czy to ich żony, ich matki? Czy one wiedzą, co ci żołnierze nam zrobili? Czy to możliwe, że tu się zrodziło zło? W takim ładnym miejscu? Pomyślałam wtedy: jeśli przeżyję, przyjdę do tych domów opowiadać." Podobało mi się, że książka nie kończy się w chwili wyzwolenia obozu, a potem "żyli długo i szczęśliwie" tylko jest opowiedziany długi i bolesny, wieloletni proces powrotu do normalności. I chichot historii, kiedy wraz z izraelską młodzieżą w drodze do Erec Izrael pracują w Niemczech u nazisty, który wcale nie ukrywa, że jest nazistą i traktuje ich jak darmową siłę roboczą. I niesprawiedliwości w "ziemi obiecanej" i rozczarowanie, i fanatycy polityczni, i zakaz wspominania o Holokauście. Wiele się mówi o życiu w obozie, mało o tym, co działo się potem. To nie jest książka rozliczeniowa, to nie jest litania jęków, domaganie się współczucia czy szczególnych praw "bo ja cierpiałam" - przeciwnie. I dlatego bardzo warto ją przeczytać. #halinabirenbaum #toniedeszcztoludzie #nonfiction #bookworm #bookstagrampl #dobreksiążki #książkibezpustychkalorii #mądreksiążki #książkidającedomyślenia https://www.instagram.com/p/CcBfNjToseE/?igshid=NGJjMDIxMWI=