#planowanie regionalne

[outsourcingowy]

Rynek biurowy w fazie optymalizacji

roczu 2023 roku w Warszawie zauważalny był wyraźny spadek zainteresowania wynajmem biur. Na stołecznym rynku zakontraktowane zostało w tym czasie 326 tys. mkw. powierzchni biurowych. W porównaniu z pierwszą połową 2022 roku popyt na biura w Warszawie zmalał o jedną trzecią.   

Mimo spadku chłonności warszawskiego rynku, współczynnik pustostanów lekko się obniżył do poziomu około 11,4 proc., a w centralnej strefie biznesu spadł do 9,9 proc.

W regionach popyt na biura nadal spory 

Na ośmiu największych rynkach regionalnych (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Lublin, Szczecin), poza Warszawą całkowity wolumen transakcji najmu zarejestrowanych w pierwszych sześciu miesiącach 2023 roku wyniósł 341 tys. mkw. Popyt był o około 12 proc. mniejszy niż w analogicznym okresie 2022 roku. W pierwszym kwartale br. do najemców trafiło 175 tys. mkw. powierzchni, a w drugim 166 tys. mkw. biur. Największą chłonnością wyróżnia się rynek wrocławski i krakowski. 

– Rosnący odsetek wolnej powierzchni biurowej na rynkach regionalnych powoduje, że czynsze pozostają na dotychczasowym poziomie. W Warszawie natomiast, w której dostępność biur jest coraz mniejsza rośnie presja na wzrost stawek czynszowych, które w centralnych lokalizacjach lekko wzrosły. Spodziewamy się dalszego wzrostu czynszu na rynku warszawskim, a także kosztów eksploatacji  – informuje Mateusz Strzelecki_Partner i Head of Tenant Representation w Walter Herz.

Wysoka inflacja, która przyniosła wzrost kosztów budowy, opłat eksploatacyjnych oraz aranżacji biur negatywnie wpływają na podejmowanie ostatecznych decyzji przez najemców, jak również planowanie nowych inwestycji. Autorzy raportu wskazują, że pierwsze półrocze br. upłynęło pod znakiem dalszego spowolnienia aktywności deweloperskiej na rynku ogólnopolskim.

 – Wstrzymywanie realizacji nowych projektów w sektorze biurowym widoczne jest już od przeszło dwóch lat. Powoduje to, że coraz głośniej mówi się o luce podażowej na warszawskim rynku biurowym, która będzie odczuwalna w nadchodzących miesiącach, szczególnie dotkliwie w centralnym obszarze biznesowym. Ze względu na ograniczony dostęp do finansowania nowych inwestycji i wysoki koszt pieniądza deweloperzy w najbliższym czasie nadal będą ograniczali inicjowanie budów nowych projektów – przyznaje Mateusz Strzelecki.   

Niewiele nowych inwestycji biurowych

W pierwszych sześciu miesiącach bieżącego roku na warszawski rynek biurowy weszło zaledwie 18,7 tys. mkw. powierzchni biurowych. Ukończony został budynek The Park 9, Wał Miedzeszyński 628 oraz pierwszy biurowiec w kompleksie Bohema.  

W budowie w Warszawie znajduje się zaledwie około 250 tys. mkw. powierzchni biurowych, więcej niż na koniec 2022 roku, kiedy w realizacji było 185 tys. mkw. biur. W porównaniu jednak z latami hossy, kiedy na warszawskim rynku realizowane było 800-850 tys. mkw. biur, aktywność inwestycyjna mocno spadła. Z danych Walter Herz wynika, że na Woli w trakcie realizacji pozostaje aktualnie ponad 225 tys. mkw. powierzchni biurowych, a na Mokotowie przeszło 22 tys. mkw.    

W tym roku firma Echo Investment rozpoczęła w Warszawie budowę pierwszego etapu wielofunkcyjnego kompleksu Towarowa 22 (31 tys. mkw.), a Lincoln Property - projektu The Form (30 tys. mkw.). Poza tym, w budowie jest inwestycja Lakeside (22,7 tys. mkw.), Vibe A i B (15 tys. mkw.), Lixa D i E, Studio (23 tys. mkw.), The Bridge (47 tys. mkw.), oraz projekt Drucianka Campus (42 tys. mkw.) na bazie rewitalizacji Warszawskiej Fabryki Drutu, Sztyftu i Gwoździ, a także kompleks Upper One (35,9 tys. mkw.) w miejscu budynku Atrium International, który jest w trakcie rozbiórki.   

W planach jest natomiast Upper One 2, Adgar Park West D 3, The Park B8/B10, inwestycja Skanska w miejscu obecnego Ilmetu, Spark A, Sobieski Tower, Poleczki Business Park – Sztokholm, Lixa G i Diamond Business Park I/J.

Więcej oddanych biur w regionach

Rynki regionalne mogą się pochwalić większą nową podażą niż Warszawa. W pierwszej połowie 2023 roku w regionach oddanych zostało łącznie przeszło 116 tys. mkw. powierzchni biurowych (68 tys. mkw. powierzchni w pierwszym kwartale br. i 48 tys. mkw. powierzchni w drugim). Ukończony został m.in. Ocean Office Park B i Fabryczna Office Park B5 w Krakowie, Centrum Południe 3 i Brama Oławska we Wrocławiu, Nowy Rynek E w Poznaniu oraz Officer w Trójmieście.   

Na koniec czerwca br. na ośmiu głównych rynkach regionalnych współczynnik wolnych powierzchni biurowych wzrósł do poziomu przeszło 17 proc. Najwięcej niewynajętych biur jest w Łodzi, a najmniej w Szczecinie.

W połowie 2023 roku, jak podaje Walter Herz, warszawski rynek oferował prawie 6,3 mln mkw. nowoczesnych powierzchni biurowych, a łączne zasoby największych biurowych rynków regionalnych w Polsce wynosiły 6,5 mln mkw.

Walter Herz

[organisationskoval]

574) Obóz Wielkiej Polski (OWP), Camp of Great Poland - radykalna organizacja polityczna obozu narodowego, powołana podczas inaugurującego zjazdu 4 grudnia 1926 w Poznaniu z inicjatywy Romana Dmowskiego i członków Związku Ludowo-Narodowego oraz przedstawicieli innych stronnictw prawicowych. Powstanie OWP miało na celu zjednoczenie prawicowych przeciwników sanacji, oddziaływanie na społeczeństwo w duchu idei narodowej oraz walkę z sanacją. Organizacyjnie Obóz był zbliżony do partii faszystowskiej. Miał charakter skrajnie prawicowy i nacjonalistyczny. Największą popularnością cieszył się wśród młodzieży, studentów, intelektualistów oraz wśród szeroko rozumianej klasy średniej, jednak starał się pozyskiwać też klasę robotniczą i chłopstwo. OWP miał być strukturą ponadpartyjną, nieangażującą się w bieżące spory polityczne, lecz formującą przyszłą elitę polskiego ruchu narodowego i przygotowującą się do przejęcia przez nią władzy w państwie. Organizacja miała zdyscyplinowane, hierarchiczne struktury, zbliżone do partii faszystowskiej, największe wpływy posiadając w Wielkopolsce, Pomorzu, Śląsku, Warszawie oraz miastach uniwersyteckich. Na pomysł założenia Obozu Wielkiej Polski wpadł Roman Dmowski zainspirowany podróżą do Włoch, według którego koncepcji elita miała przejąć władze drogą rewolucji. W 1931 roku Dmowski tak wspominał założenie organizacji:

"Tworząc Obóz mieliśmy przed oczami faszyzm. Rozwój wypadków zepchnął na plan drugi sprawy natury politycznej, a wydźwignął momenty gospodarcze i socjalne. Dziś można powiedzieć, że system rządów wzorowanych na faszyzmie jest dobry na czas krótki, by od niego przejść do innego, bo sam jest za kosztowny. Jest on bowiem systemem rządów absolutnych, a ten rząd właśnie potrzebuje największej machiny państwowej, by infiltrować wszędzie swoje wpływy [...]".

Zgodnie z poglądami Stanisława Kozickiego nieliczna grupa "wiedząca czego chce, przerastająca wartościami duchowymi bierną masę [...] ma moralne prawo narzucenia swoich rządów ogółowi". Twórcą nazwy organizacji był Tadeusz Bielecki. OWP stopniowo wyrósł na najsilniejszy ruch polityczny w Polsce, liczący od 200 (wliczając członków Stronnictwa Narodowego i sympatyków) do 300 tysięcy członków. Jednak pomimo starań jego twórców, nie zjednoczył całej prawicowej opozycji, skupiając przede wszystkim młodych narodowców oraz członków ZLN (od 1928 SN). Autorytarne władze sanacyjne, wyczuwając realne dla siebie zagrożenie, rozpoczęły represje wobec członków OWP. Już w maju 1927 aresztowano 15 czołowych działaczy OWP. Po wykryciu źródła ulotki pt. Prawda o generale Zagórskim i stwierdzeniu, że organizacja OWP rozwija działalność szkodliwą i godzącą w interesy państwa, orzeczeniem Dyrekcji Policji Państwowej z 11 października 1927 zawieszono działalność organizacji Obóz Wielkiej Polski Dzielnicy Małopolskiej, Okręgu województwa lwowskiego i miejscowego dla m. Lwowa oraz Sekcji Młodych oraz zakazała rozwijania działalności tych organizacji. Wzrost represji nastąpił na początku lat 30. Od czerwca do października 1932 w samej tylko Wielkopolsce odbyło się 150 procesów członków OWP. Władze stopniowo rozpoczęły rozwiązywać regionalne oddziały Obozu. Kilku działaczy OWP zostało zwerbowanych przez Wacława Kozielskiego do powstałej w 1933 roku Narodowo-Socjalistycznej Partii Robotniczej. Ostatecznie, 28 marca 1933, Obóz Wielkiej Polski został rozwiązany w całym kraju „na podstawie art. 16 prawa o stowarzyszeniach z 27 października 1932” z powodu „działalności kolidującej z kodeksem karnym i nakazami władz państwowych przez stałe inspirowanie ekscesów i zaburzeń, podsycanie nienawiści partyjnej i rasowej, urządzanie demonstracji i zgromadzeń z wyraźnym zamiarem podburzania ludności przeciwko władzom państwowym”. Obóz Wielkiej Polski był planowany jako organizacja elitarna, nie przewidywano masowości udziału ani nie planowano jej jako organizacji młodzieżowej. Niepowodzenie pierwotnej koncepcji OWP (brak chęci partii politycznych i innych organizacji do przyłączania si�� do OWP) spowodowało, że jedyną naprawdę aktywną częścią organizacji byli młodzi działacze, zazwyczaj wywodzący się ze Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. Z inicjatywy "młodych" Dzielnicy Lwowskiej utworzono formację nazwaną Ruchem Młodych OWP. Pierwszy zjazd Ruchu odbył się we Lwowie, 3 kwietnia 1927 roku a zjazd otwierał Zdzisław Stahl, kolejne zjazdy założycielskie odbyły się w Poznaniu i Warszawie. Jako naczelną władzę Ruchu powołano Wydział Wykonawczy Młodych, którego przewodniczącym został Zdzisław Stahl a jego zastępcą Tadeusz Bielecki. Ruch Młodych wprowadził odznakę - mieczyk Chrobrego - która miała być symbolem dążenia do Polski mocarstwowej, pieśń organizacyjną ("Hymn Młodych") oraz charakterystyczne umundurowanie. Symbole te stały się symbolami całego OWP, jako że Ruch Młodych zdominował działanie całej organizacji. Naczelnym organem kierowniczym obozu była Wielka Rada, w skład której wchodzili Roman Dmowski jako Wielki Oboźny oraz Tadeusz Bielecki, Roman Rybarski i inni. Symbolami organizacji stały się: piaskowe koszule (lub kurtki mundurowe), granatowe spodnie i berety, pieśń organizacyjna „Hymn Młodych”, rzymskie pozdrowienie oraz Szczerbiec (Mieczyk Chrobrego) owinięty w biało-czerwony sztandar. Program OWP przedstawiony został w broszurach opracowanych przez: Romana Dmowskiego (Zagadnienia Rządu, Kościół, Naród i Państwo), Romana Rybarskiego (Polityka i gospodarstwo), Jerzego Zdziechowskiego (Polityka finansowa), Bohdana Wasiutyńskiego (Praworządność) oraz Zygmunta Berezowskiego (Polityka zagraniczna). OWP postulował stworzenie państwa narodowego, realizującego interesy wyłącznie narodu polskiego, nie zaś wszystkich bez wyjątku obywateli. Walczył z dominacją Żydów w sferach gospodarczych, proponując całkowite wyłączenie tej mniejszości z życia publicznego. OWP zakładał prowadzenie konsekwentnej polityki polonizacyjnej mniejszości słowiańskich i stopniowe ich włączanie w nurt polskiego życia narodowego. Dostrzegano problem mniejszości niemieckiej i w ogóle kwestię zagrożenia niemieckiego – formułowano jako dalekosiężny cel "odzyskanie" uznawanych za "rdzennie słowiańskie" ziem zachodnich, obejmujących: Górny i Dolny Śląsk, ziemię lubuską, Pomorze, a także Warmię i Mazury. Jak wszystkie organizacje należące do przedwojennego obozu narodowego, OWP silnie akcentowała swoje przywiązanie do religii katolickiej.

“Wiara Narodu Polskiego, religia rzymskokatolicka musi zajmować stanowisko religii panującej, ściśle związanej z państwem i jego życiem, oraz stanowić podstawę wychowania młodych pokoleń. Przy zapewnionej ustawami państwowymi wolności sumienia – zorganizowany naród nie może tolerować, ażeby jego wiara była przedmiotem ataków lub doznała obrazy z czyjejkolwiek strony, ażeby religią frymarczono dla jakichkolwiek celów lub prowadzono zorganizowaną akcję w celu rozkładu życia religijnego narodu”. W sferze gospodarki w ramach OWP, jak i całego ruchu narodowego w tym okresie ścierały się dwie wizje rozwoju gospodarczego: 

W sferze gospodarki w ramach OWP, jak i całego ruchu narodowego w tym okresie ścierały się dwie wizje rozwoju gospodarczego: wolnorynkowa i liberalna Romana Rybarskiego oraz społeczno-korporacyjna. Druga koncepcja najwięcej zwolenników miała wśród zradykalizowanej młodzieży. OWP akcentował konieczność odejścia od demokratyczno-parlamentarnego modelu rządów, postulując wzmocnienie władzy wykonawczej oraz wprowadzenie zasad hierarchizmu i elitaryzmu w życiu politycznym. Dmowski, uznając, że naród jest źródłem władzy, postulował powołanie organizacji narodu, czyniącej z niego „ciało zdolne kierować się jedną myślą i działać według jednego planu”.

[importantcollectionchaosthings]

Walter Herz otwiera kolejny cykl szkoleń w Akademii Najemcy

Po sukcesie poprzednich sesji, Walter Herz rozpoczyna tegoroczną edycję spotkań w Akademii Najemcy. Warsztaty odbywać będą się w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu      

Na najbliższe szkolenie w Akademii Najemcy firma Walter Herz zaprasza 27. marca br. do warszawskiego biurowca Astoria przy ulicy Przeskok 2. Warsztaty poświęcone będą aranżacji elastycznego i funkcjonalnego miejsca pracy. Poprowadzi je Bartłomiej Zagrodnik, Partner Zarządzający w Walter Herz i Ewelina Solecka, Workplace Consulting Manager w Grupie Nowy Styl. Uczestnicy dowiedzą się, jak rozplanować przestrzeń biurową, aby wspierała efektywność pracy oraz kreatywność zespołu i była dopasowana do potrzeb wszystkich pracowników, a także organizacji i stylu pracy w firmie. Prowadzący podzielą się również wiedzą na temat projektowania różnego typu biur, poruszą kwestie dotyczące optymalizacji kosztów związanych z adaptacją powierzchni, a w części Round Table udzielą odpowiedzi na pytania nurtujące słuchaczy.  

Kolejny panel, którego tematem będą relokacje i renegocjacje, zaplanowany został na 16. kwietnia br. Miejscem zjazdu będzie tym razem Kraków. Szkolenie odbędzie się w kompleksie biurowym High5 przy ulicy Pawiej 9. Szkolenie będzie prowadził Mateusz Strzelecki, Partner i Head of Regional Markets w Walter Herz.

Tegoroczny cykl wykładów zaplanowany został w trybie comiesięcznych spotkań z przerwą wakacyjną. Twórcy Akademii zapraszają na zajęcia przedstawicieli firm z całego kraju, a także wszystkich najemców zainteresowanych kwestiami związanymi z procesem wynajmu i aranżacji biur oraz ewolucją segmentu nieruchomości biurowych w Polsce.  

Partnerem przedsięwzięcia jest m.in. Grupa Nowy Styl, europejski lider w zakresie kompleksowych rozwiązań meblowych dla przestrzeni biurowych i miejsc użyteczności publicznej, która opracowała autorski program szkolenia: Workplace. Planowanie kluczem do sukcesu. Wszystkie warsztaty prowadzone będą w topowych lokalizacjach, w których swoje prestiżowe przestrzenie biurowe udostępni firma Business Link, zarządzającą siecią coworkingową i prywatnymi biurami na wynajem, partner wspierający Akademii.

Warsztaty poprowadzą eksperci z długoletnim doświadczeniem w pracy na rynku wynajmu powierzchni komercyjnych w naszym kraju. Wykładowcy podzielą się swoją wiedzą dotyczącą relokacji biur, renegocjacji warunków kontraktów, najnowszych trendów w projektowaniu przestrzeni biurowych oraz obecnych oczekiwań młodych ludzi związanych z miejscem pracy.        

Pomysłodawca Akademii Najemcy, firma Walter Herz jest wiodącym na rynku, polskim podmiotem prowadzącym działalność w sektorze nieruchomości komercyjnych na terenie całego kraju. Od ponad 7 lat WH świadczy kompleksowe, specjalistyczne usługi w zakresie doradztwa inwestycyjnego. Zapewnia pełną obsługę firmom oraz instytucjom związanym z rynkiem nieruchomości. Eksperci Walter Herz wspierają klientów w poszukiwaniu i wynajmie powierzchni, komercjalizacji inwestycji, a także procesie zarządzania i administrowania projektami. Firma ma siedzibę Warszawie oraz oddziały regionalne w Krakowie i Gdańsku.

Więcej informacji : https://akademianajemcy.pl/

 Autor: Walter Herz

[outsourcingmonster]

Walter Herz otwiera kolejny cykl szkoleń w Akademii Najemcy

Po sukcesie poprzednich sesji, Walter Herz rozpoczyna tegoroczną edycję spotkań w Akademii Najemcy. Warsztaty odbywać będą się w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu      

Na najbliższe szkolenie w Akademii Najemcy firma Walter Herz zaprasza 27. marca br. do warszawskiego biurowca Astoria przy ulicy Przeskok 2. Warsztaty poświęcone będą aranżacji elastycznego i funkcjonalnego miejsca pracy. Poprowadzi je Bartłomiej Zagrodnik, Partner Zarządzający w Walter Herz i Ewelina Solecka, Workplace Consulting Manager w Grupie Nowy Styl. Uczestnicy dowiedzą się, jak rozplanować przestrzeń biurową, aby wspierała efektywność pracy oraz kreatywność zespołu i była dopasowana do potrzeb wszystkich pracowników, a także organizacji i stylu pracy w firmie. Prowadzący podzielą się również wiedzą na temat projektowania różnego typu biur, poruszą kwestie dotyczące optymalizacji kosztów związanych z adaptacją powierzchni, a w części Round Table udzielą odpowiedzi na pytania nurtujące słuchaczy.  

Kolejny panel, którego tematem będą relokacje i renegocjacje, zaplanowany został na 16. kwietnia br. Miejscem zjazdu będzie tym razem Kraków. Szkolenie odbędzie się w kompleksie biurowym High5 przy ulicy Pawiej 9. Szkolenie będzie prowadził Mateusz Strzelecki, Partner i Head of Regional Markets w Walter Herz.

Tegoroczny cykl wykładów zaplanowany został w trybie comiesięcznych spotkań z przerwą wakacyjną. Twórcy Akademii zapraszają na zajęcia przedstawicieli firm z całego kraju, a także wszystkich najemców zainteresowanych kwestiami związanymi z procesem wynajmu i aranżacji biur oraz ewolucją segmentu nieruchomości biurowych w Polsce.  

Partnerem przedsięwzięcia jest m.in. Grupa Nowy Styl, europejski lider w zakresie kompleksowych rozwiązań meblowych dla przestrzeni biurowych i miejsc użyteczności publicznej, która opracowała autorski program szkolenia: Workplace. Planowanie kluczem do sukcesu. Wszystkie warsztaty prowadzone będą w topowych lokalizacjach, w których swoje prestiżowe przestrzenie biurowe udostępni firma Business Link, zarządzającą siecią coworkingową i prywatnymi biurami na wynajem, partner wspierający Akademii.

Warsztaty poprowadzą eksperci z długoletnim doświadczeniem w pracy na rynku wynajmu powierzchni komercyjnych w naszym kraju. Wykładowcy podzielą się swoją wiedzą dotyczącą relokacji biur, renegocjacji warunków kontraktów, najnowszych trendów w projektowaniu przestrzeni biurowych oraz obecnych oczekiwań młodych ludzi związanych z miejscem pracy.        

Pomysłodawca Akademii Najemcy, firma Walter Herz jest wiodącym na rynku, polskim podmiotem prowadzącym działalność w sektorze nieruchomości komercyjnych na terenie całego kraju. Od ponad 7 lat WH świadczy kompleksowe, specjalistyczne usługi w zakresie doradztwa inwestycyjnego. Zapewnia pełną obsługę firmom oraz instytucjom związanym z rynkiem nieruchomości. Eksperci Walter Herz wspierają klientów w poszukiwaniu i wynajmie powierzchni, komercjalizacji inwestycji, a także procesie zarządzania i administrowania projektami. Firma ma siedzibę Warszawie oraz oddziały regionalne w Krakowie i Gdańsku.

Więcej informacji : https://akademianajemcy.pl/

 Autor: Walter Herz

[inzyniermocno]

Schemat działań (projektów) na obszarze

Schemat struktury funkcjonalnej obszaru

Projekt pt. Wyzwanie zrównoważonego użytkowania terenu na przykładzie woj. Śląskiego - scenariusze 2050

Realizowany w ramach: poddziałania 1.1.1. Projekty badawcze z wykorzystaniem metody foresight Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka jest współfinansowany przez Unie Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

STUDIUM RETROSPEKTYWNE UŻYTKOWANIA TERENU W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

CEL STUDIUM RETROSPEKTYWNEGO

Identyfikacja zjawisk ( procesów) aktualnie zachodzących w przestrzeni województwa śląskiego i dotyczących użytkowania terenu.

Identyfikacja czynników jakie w badanym okresie i na badanym terenie wpływają an uzytkowanie terenu

Określenie wzajemnych powiązań i zalezności pomiędzy czynnikami i zjawiskami oraz pomiędzy czynnikami,

Sformułowanie hipotez dotyczących zmian użytkowania terenu w perspektywie 2015 - 2050

STRUKTURA I METODA

Struktura:

Analiza zmian użytkowania terenu

Rozwój sieci osadniczej

Identyfikacja czynników zmian użytkowania terenu

Hipotezy zmian użytkowania terenu

Hipoteza krótkoterminowa ( do 2015roku)

Hipoteza długookresowa (do 2050roku)

Metoda:

Analiza rozmieszczenia przestrzennego zjawisk oraz czynników wg przyjetych klasyfikacji i typoligii z wykorzystaniem wyników badań: kartografiznych, statystycznych, opisowych w okresie 1980-2010.

Identyfikacja procesów (tendencji) za pomoca porównań lub bilansowania zmian pomiędzy latami 1980 i 2010

Wnioskowanie o mozliwych kierunkach zidentyfikowanych (lub hipotetycznych) procesów w ujęciu krótkookresowym (2015) oraz długookresowym (2050)

SCHEMAT METODY STUDIUM RETROSPEKTYWNEGO

GRANICE OPRACOWANIA

W chwili wykonywania studium województwo śląskie liczy 12 334km2, populacja wynosi 4,64 mln osób, składa się z 36 powiatów oraz 167 gmin; graniczy z województwami: opolskim, łódzkim, świętokrzyskim, małopolskim oraz Republika Słowacką i Republika Czeską

(Wzrost powierzchni terenów zurbanizowanych w województwie Śląskim w roku 1980 i 2010.

Przyrost obszarów leśnych w województwie Śląskim na przestrzeni 1980-2007.

ZMIANY UŻYTKOWANIA TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

ZMIANY UŻYTKOWANIA TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (wielkości względne)

Tendencje zmian w gminach w latach 1980- 2007

Oznaczenia zmian powierzchni terenów:

Rolniczych

Leśnych

Zabudowanych

ZMIANY UŻYTKOWANIA TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (wielkości względne)

Zmiany powierzchni w latach 2002 i 2007

ZMIANY UŻYTKOWANIA TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W LATACH 1980-2010 (wnioski)

- Wiekszość gmin województwa śląskiego wykazuje stabilizację proporcji terenów zabudowanych do terenów otwartych w tym rolnych i leśnych.

- Niewielka liczba gmin (10.) wykazuje zauważalne silne procesy urbanizacyjne, (m.in. Gliwice, zabrze, sosonowiec, Świetochłwoce, Bielsko - Biała, Jaworze)

- Pewna część gmin (40) wykazuje słabe procesy urbanizacyjne; zjawisko to występuje m.in. W miastach aglomeracji katowickiej ( m.in. Bytom, Piekary śl, Świerklaniec, Ruda Śl., Jaworzno, Tychy), w gminach subregionu zachodniego  (m.in. Wodzisław Śl., Żory, ) oraz w gminach sąsiadujących z większymi ośrodkami miejskimi - z Bielskiem- Białą (m.in. Czechowice- Dziedzice), oraz - Częstochową (m.in. Mykanów, Kłomnice)

- Lokalizacja gmin o słabej lub silnej urbanizacji wskazuje na wzmocnienie tendencji urbanizacyjnych w obszarach obrzeżnych aglomeracji

- Znaczna grupa gmin (47)wykazuje zjawiska zasilania lecz głównie te. Które już mają wysoi wskaźnik lesistości w rejonielasów beskidzkich (m.in. Istebna, Rajcza, Ujsoły, Wisła), w subregionie centralnymi północnym - w strefie lasów pszczyńskich, lublinieckich, jurajskich (m.in.Lubliniec, Rudziniec, Czerwionka - Lesczyny, Pilchowice, Dąbrowa Górnicza, Pilica, Kroczyce, Żarki)

- Pewna grupa gmin (17) wykazuje występowanie zrównoważonych procesów słabej urbanizacji oraz zalesienia (m.in. Zawiercie, Tworóg, Toszek, Zebrzydowice, Skoczów)

- Użytkowanie ziemi pod infrastrukturę techniczną (reprezentowaną przez drogi publiczne wykazuje tendencję wzrostową w subregionie centralnym, południowym i północnym istabilizuje w zachodnim.

RESTYTUCJA PRAW MIEJSKICH I ZMIANA HIERARCHII MIAST

Po roku 1980 w woj. Śl przybyło 14 miast.

Poręba (1982)

Sławków (1984)

Bieruń (1991)

Lędziny (1991)

Rydułtowy (1992)

Wojkowice (1992)

Pilica (1993)

Imielin (1994)

Miasteczko Śląskie (1994)

Pszów (1994)

Sośniowice (1996)

Radlin (1997)

Radzionków (1998)

Krzanowice (2001)

W roku 1980 miastem wojewódzkim były Katowice, Częsctochowa i Bielsko Biała.

W roku 2010 jest jedno miasto wojewódzkie Katowice.

KONSOLIDACJA I NABYWANIE PRAW MIEJSKICH PRZEZ JEDNOSTKI OSADNICZE AGLOMERACJI GÓRNOŚLĄSKIEJ

POZYCJA METROPOLII ŚLĄSKIEJ WŚRÓD NAJWIĘKSZYCH MIAST ŚWIATA

ROZWÓJ SIECI OSADNICZEJ, PROCES METROPOLIZACJI (wnioski)

-na obszarze dzisiejszego województwa śląskiego sieć osadnicza zwiększyła się o 14 miast (w drodze restytucji praw miejskich lub wydzielenia się większych miast). Zagęszczenie sieci osadniczej ma więc charakter prawny a nie przestrzenny. Wszystkie znajdują się w subregionie centralnym i zachodnim.

-zmiana hierarchii miast polegała na utracie roli miasta wojewódzkiego przez Częstochową i Bielsko-Białą oraz uzyskanie statusu miasta powiatowego przez 32 miejscowości (w tym dwie miejscowości pełniące razem funkcję powiatowe: Bieruń i Lędziny)

-sieć osadnicza województwa jest bardzo gęsta, a jej głównymi elementami są aglomeracje miejskie, dwie z nich mają postać konurbacji o dominacie górniczej. -system osadniczy województwa wchodzi w fazę metropolizacji. Istnieje wiele czynników sprzyjających procesowi metropolizacji. Są to:

a)dobrze rozwinięta infrastruktura transportowa b)otwarcie na przyjmowanie pochodzących z zagranicy czynników produkcji, inwestycji, siły roboczej, a także towarów i usług czego wyrazem jest m. in. Liczba międzynarodowych firm tutaj działających c)rozwój i koncentracja funkcji ponad lokalnych takich jak szkolnictwo wyższe, szpitale specjalistyczne, instytucje kultury, d)liczne, cyklinie odbywające się imprezy sportowe i kulturalne organizowane na terenie woj. Śląskiego d)coraz lepiej rozwinięta infrastruktura turystyczna

WYBRANE CZYNNIKI ZMIAN UŻYTKOWANIA TERENU W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

WZROST OCZEKIWAŃ WOBEC JAKOŚCI ŻYCIA

/nieczytelne/

WYBRANE CZYNNIKI ZMIAN UŻYTKOWANIA TERENU W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM MOBILNOŚĆ SPOŁECZEŃSTWA

Saldo migracji na pobyt stały na 1000 ludności w 2008r. W województwie śląskim.

Napływ i odpływ ludności do miast i z miast województwa śląskiego

WYBRANE CZYNNIKI ZMIAN UŻYTKOWANIA TERENU W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM [niektóre wnioski]

Analiza porównawcza wyników analizy trendów urbanizacji oraz salda migracji (mapa nr6) daje zaskakujące wyniki: w gminach, w których zidentyfikowano przyrost terenów zurbanizowanych zanotowano jednocześnie spadek salda migracji. Przypadek ten dotyczy takich miast jak: Gliwice, Sosonowiec, Rybnik, Bielsko-Biała. Zależność ta jest na tyle powszechma, że należy ją przyjąć jako pewną regułę.

WYBRANE CZYNNIKI ZMIAN UZYTKOWANIA TERENU W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM [niektóre wnioski]

Niektóre czynniki o największej sile oddziaływania na użytkowanie terenu i ich wybrane skutki

Wzrost oczekiwań wobec jakośi życia

Wzrost powierzchni mieszkaniowej

Suburbanizacja

Wzrost powierzchni gosppodarstw ekologicznych

Wzrost mobilności społeczeństwa

Suburbanizacja

Wzrost antropopresji na tereny atrakcyjne krajobrazowo

Wzrost powierzchni zajętej na potzreby komunikacji i transportu

Mechanizmy gospodarki rynkowej

Masowe pojawienie sie terenów poprzemysłowych

Wzrost powierzchni odłogów rolnych

Wzrost podaży tzw. “greenfields” na cele komercyjne (handel, logistyka)

Wzrost powierzchni zajętej na potrzeby komunikacji, transportu

Konieczność ochrony środowiska / przyrody

Zagospodarowanie terenów poprzemysłowych

Wzrost powierzchni lasów

Budowa systemów obszarów chronionych

Zmiana roli państwa/ samorządność terytorialna

Zmniejszenie kontroli państwa i województwa nad uzytkowaniemterenów

Wzrost wyłączeń gruntów rolnych na cele komunalne

HIPOTEZA ZMIAN UŻYTKOWANIA TERENU W WOJ. ŚL. DO ROKU 2015 (KRÓTKOTERMINOWA)

- Wyczerpywanie się złóż węgla i rud metali prowadzace do dalszego uwalniania terenów pogórniczych w centralnej części województwa

- Dalsza restrukturyzacja technologiczna, własnościowa i organizacyjna wytwórczości prowadzaca do dalszego zmniejszenia powierzchni terenów uzytkowanych przez przemysł we wszystkich ich subregionach,

- Wzrost sektora trzeciego (usługi) prowadzacy do powstania wilekich zgrupowań handlu i dystrybucji zwłaszcza w strefach o wysokiej dostępności kominikacyjnej (np. Skrzyzowanie autostrad A1 i DK1 w pobliżu Częstochowy, skrzyżowanie DK3 (?) i 569 w Pobliżu Bielska- Białej i in.), co sprzyjac będzie dalszemu rozlewaniu się miast.

- Poprawa stanu środowiska naturalnego poprzez dalsze planowe działania w szczególności zagospodrowanieterenów poprzemyslowych, ograniczenie emisji zanieczyszczeń uwalnianych do atmosfery, wód i gleby, oraz objęcie ochroną znacznej części obszarów cennych przyrodniczo

- Dalszy rozwój powierzchniochłonnej infrastruktury komunikacyjnej (transportowej) lecz głównie w istniejących korytarzach transportowych.

- Dalszy wzrost konsumpcji przestrzeni dla celów mieszkaniowych i rekreacyjnych prowadzący do rozpraszania zabudowy zwłaszcza na terenach atrakcyjnych krajobrazowo,

- Rozwój funkcji usługowych związanych z zagospodarowaniem wolnego czasu ( rekreacyjnych, sportowych, widowiskowych) rozproszonych w lokalizacjach wynikających z komplementarności w stosunku do innych funkcji, dostepności kominikacyjnej oraz konkurencji.

HIPOTEZA ZRÓWNOWAŻONEGO UŻYTKOWANIA TERENU W WOJ. ŚL. DO R. 2050 (DŁUGOTERMINOWA)

- Wyczerpanie się złóż węgla jako podstawowego surowca energetycznego równoważone jest pozyskiwaniem energii odnawialnej z własnych źródeł: zasobów geotermalnych w centralnym i zachodnim subregionie, rozwojem energetyki biogazowej w subregionach północnym i południowym, prowadzi do kształtowania bardziej zwartych miast, lepszej organizacji i wyposażenia rolniczej przestrzeni produkcyjnej

- Aktywna rola władz publicznych przyczynia sie do zbudowania zdywersyfikowanego gałęziowo, technologicznie, kapitałowo sektora wytwórczości ( przemysłu przetwórczego), produkcja tego sektora równowazy dotychczasowe dochody z działalności górniczej i produkcji energii,

- Rolnictwo korzysta z zachowanej i “odzyskanej” po górnictwie , przemyśle i usługach przestrzeni oraz dobrej dostępności wysokich technologii przemysłowych i możliwości dystrybucji zapewniając znaczne pokrycie zapotrzebowania województwa na zywnośc i energię

- Sektor trzeci zmienia zapotrzebowanie na przestrzeń (m.in.dzięki informatyzacji mniej przestrzeni handlowej, detalicznej, więc przestrzeni dla dystrybucji oraz interakcji społecznej) kształtując w miastach nowy typ przestrzeni publicznej.

- Wprowadzane są nowe, zróżnicowane formy ochrony obszarów cennych przyrodniczo , tworzy sie wojewódzki system obszarów chronionych “odzyskiwane” ich naturalne wartości, m.in. Przez renaturalizację ( m.in.doliny rzek), co pośrednio przyczyni sie także do zwiekszenia zasobów wody, zmniejszenia zagrożeń powodziowych, osuwisk itd.

- Bardziej efektywnie wykorzystywana jest przestrzeń w istniejących korytarzach transportowych, rozwijają się nowe technologie transportowe ( transport zautomatyzowany, transport rurowy), równoważony transport indywidualny z transportem zbiorowym, publicznym

- Ograniczana jest konsumpcja przestrzeni dla celów mieszkaniowych i rekreacyjnych poprzez kształtowanie miasta zwartego, kształtowanie i promowanie atrakcyjnej przestrzeni mieszkaniowej w miastach, rozwijania alternatywnych form turystyki i spędzania czasu wolnego, ujawnianie w //nieczytelne// jskiego( renesans miejskości)

HIPOTEZA RABUNKOWEJ GOSPODARKI PRZESTRZENIA W WOJ. ŚL. DO ROKU 2050 ( DŁUGOTERMINOWA)

- Wyczerpanie własnych zasobów węgla energetycznego zmusza do importu energii w sytuacji , kiedy brak rezerw przestrzeni oraz odpowiednich technologii nie pozwala uruchomić odnawialnych źródeł energii

- Nadmierna eksploatacja bogactw naturalnych prowadzi do utraty szans rozwojowych, wprowadzenia niszczących środowiskowo technologii np. Podziemnego zgazowania węgla doprowadza do powstania rozległych terenów zdegradowanych, prywatyzacja lasów powoduje wycięcie znacznych obszarów lasów beskidzkich, co doprowadza do obnizenia atrakcyjności turystycznej tego obszaru oraz niekorzystnych zjawisk klimatycznych i geologicznych (osuwiska)

- Nadmierne rozproszenie zabudowy powoduje wzrost kosztów infrastruktury i transportu, w wyniku “kryzysu energetycznego” tereny te sa opuszczane i stają się trudnymi do zagospodarowania ugorami, dalsza zabudowa dolin rzecznych , stoków górskich oraz tzw.’,elioracja” cieków zwiększa zagrożenie powodzi i osuwiskowe.\- Sprowadzeni do eksploatacji bogactw imigranci opuszczaja swoje domy pozostawiając zdegradowane dzielnice mieszkal;ne

- Wieloletnie zaległości w moderniaji wsi oraz rolniczej przestrzeni produkcyjnej powoduje depopulację terenów wiejskich i brak mozliwości ich efektywnego wykorzystania.

- Zaniedbanie własnej wytwórczości prowadzi do uzależnienia od importu wyrobów i dominacji rynków zewnetrznych nad regionalnym; pojawiają sie dalsze zdegradowane obszary poprzemysłowe.

- Nadmiarowa i zacofana technologicznie infrastruktura transportowa nie jest odpowiednio wykorzystana i nie przynosi dochodów, stopniowo się degraduje.

Projekt pt. “Wyzwania zrównoważonego rozwoju użytkowania terenu na przykładzie województwa śląskiego - scenariusze 2050” realizowany w ramach poddziałania 1.1.1 Projekty badawcze z wykorzystaniem metod foresight

Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka jest współfinansowany przez Unie Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Główny Instytut Górnictwa, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Politechnika Śląska

SCENARIUSZE UŻYTKOWANIA TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO:

Zbigniew Kamiński, Krzysztof Gasidło, Krzysztof Kafka, Tomasz Bradecki, Gliwice 2012

Zasada tworzenia scenariuszy:

Czynniki-> procesy->rezultaty

CEL STUDIUM SCENARIUSZOWEGO

Odpowiedź na pytanie: Co nalezy zrobić juz teraz, aby w uzytkowaniu terenu i planowaniu przestrzeni regionu i subregionów uniknąc błędó, których nieodwracalne skutki ujawniłyby sie w dłuzszej perspektywie?

Identyfikacja czynników jakie obecnie i w przyszłości na badanym terenie wpływają na użytkowanie ternu

Ewaluacja czynników, określając ich charakter oraz siłę

Określenie wzajemnych powiązań i zależności pomiędzy czynnikami i zjawiskami

Sformułowanie zbiorów hipotez układających się w różne scenariusze zmian użytkowania terenu w perspektywie 2015-2050.

Struktura:

Założenia tworzenia scenariuszy

Identyfikacja czynników i ewaluacja czynników zmian uzytkowania terenu

Tworzenie zbiorów hipotez (scenariuszy) zmian uzytkowania terenu

Budowa modeli przestrzennych uzytkowania terenu

Metoda:

Metoda delficka

Analiza STEEP

Metoda krzyżowej analizy wpływów

Kluczowe: T+E+S+P

Społeczne

Ekonomiczne

Technologiczne

Polityczne

Ekologiczne

Scenariusz 1: Globalizacji - kontynuacji trendów

Pokazuje ciągłość procesów obserwowanych w latach 1980- 2010.

Kluczowe sa czynniki społeczne, a w dalszej kolejności ekonomiczne, technologiczne i polityczne. Rynek globalny albo (razcej gospodarki globalnej) i niski poziom interwencji państwa powoduja zjawiska silnej konkurencji na poziomie regionalnym miedzy przedsuiębiorstwami a także gminami. Efekty to m.in. Dalsze rozprzestrzenianie się zabudowy ( zarówno mieszkaniowej jak i komercyjnej oraz infrastruktury) na tereny wolne. Tereny przyrodniczo cenne oraz atrakcyjne turystycznie i rekreacyjnie będą podlegać dalszej silnej antropopresji chociaz stan srodowiska bedzie się stopniowo poprawiał. W skali całego województwa obserwować będziemy konsolidacje zagospodarowania w ukladach metropolitalnych o różnej hierarchii i strukturze.

Uwaga: scenariusz zakłada że obecny kryzys (2008-2012) mieści sie w granicach zwykłych cykli koniunkturalnych.

Model przedstawia:

- Rozwój terenów zurbanizowanych

- tereny zurbanizowane z pewną utratą ciagłości, fragmentacja, “donut development”

(dziury w strefach zurbanizowanyc

Scenariusz 1: Globalizacji - kontynuacji trendów

Nastąpi zwiekszenie powierzchni terenów czynnych ekologicznie

Zmniejszona zostanie powierzchnia terenów zalesionych

Przerwana zostanie ciągłosc i spójność ESOCh ( Ekologiczny System Obszarów Chronionych)

Jakosc środowiska przyrodniczego zostanie obniżona na skutek antropopresji w tym presji inwestycyjnej oraz budowlanej

W ograniczonym wymiarze nastąpi zwiększenie powierzchni terenów infrastruktury powodziowej

Zmniejszona zostanie powierzchnia terenów przemysłowych a w szczególności terenów związanych z eksploatacja górniczą

Nastąpi wyraźny przyrost terenów zdegradowanych oraz poprzemysłowych

Procesz rekultywacji, rehabilitacji i rewitalizacji będą prowadzone w ograniczonym zakresie

Nastapi przyrost terenów zabudowanych , zwłaszcza w obszarach atrakcyjnych krajobrazowoi przyrodniczo 9antropopresj, urban sprawl)

Ograniczone zostana powierzchnie użytkowane rolnioczo, część z nich zostanie odlogowana , zalesiana, a część- zabudowana.

Presja inwestycyjna oraz ograniczona skala rewitalizacji doprowadzi do spadku jakości technicznej i atrakcyjności terenów zabudowanych w szczególności centrów iśródmiesc miejskich

Nastapi wyraxny wzrost pow. Terenów infrastruktury technicznej w tym komunikacyjnej, transportowej , przesyłowej.

Scenariusz 2 Zmiana paradygmatu rozwoju

Scenariusz 2 Zmiana paradygmatu rozwoju akcentuje mozliwości tzw. Rozwoju bez wzrostu przez osiąganie wyzszej jakości życia drogą zmiany hierarchii celów lepszej organizacji ( współpracy) oraz efektywnego wykorzystywania zasobów. Może to byc rozumiane jako maksymalizacja użyteczności juz zagospodarowanych terenów, oszczędności (przestrzeń jest dobrem rzadkim), cykliczności - przestrzeni uzywa sie w rózny sposób w powtarzających się cyklach.

Kluczowe sa czynniki społeczne, ekologiczne, technologiczne i ekonomiczne. Przy niskim poziomie interwencji pańtwa istotne staja się czynniki społeczne, które np. Przez edukacje prowadza do zmiany systemu i hierarchii wartości zbiorowych i indywidualnych, a zatem także do zmiany zachowań.

Rezultaty obserwowane w użytkowaniu terenu  to m.in. Lepsze jego wykorzystanie do celów żywnościowych i energetycznych, wzrosy wartości przyrodniczej obszaru województwa, poprawa gospodarki wodnej. Jednocześnie jednak mogą wystąpić niekorzystne efekty, takie jak stagnacja rozwoju infrastruktury, opuszczanie terenów komercyjnych i przemysłowych.

W skali całego województwa przejawia się to przerwaniem zabudowy dotychczas urbanizujących się korytarzy.  

Model przedstawia:

Rozrost terenów zieleni, nieznaczne ubytki terenów zurbanizowanych powtórne zagospodarowanie terenów zieleni.

Scenariusz 2 Zmiana paradygmatu rozwoju

Nastąpi zwiekszenie powierzchni terenów aktywnych biologicznie, przyrodniczo, w kazdym wymiarze i zakresie (zieleń urządzona, nieurządzona)

Nastąpi przyrost terenów infrastruktury przeciwpowodziowej, nowych zbiorników i cieków wodnych

Zwiększona zostanie powierzchnia terenów zalesionych i zadrzewionych

Zwiekszona zostanie powierzchnia terenów rolnych, nastąpi odwrót tendencji od wielkotowarowej gospodarki rolnej na rzecz indywidualnego, drobnego rolnictwa ekologicznego

Wyraźnie ograniczone zostana powierzchnie terenów o funkcji gospodarczej, a w szczególności przemysłowej, wydobywczej

W pewnym zakresie nastapić może także zmniejszenie powierzchni usługowych oraz ze zmiana jakosci usług z odejściem od wielkich centrów handlowych na rzecz drobnego handlu

Nastąpi przyrost terenów wykorzystywanych turystycznie zarówno w tradycyjnych obszarach turystycznych jak i w nowych

Nastąpi także wyraźny przyrost terenó i obiektów usług rekreacyjno - sportowych o duzym stopniu dostępności ( powszechności)

Nastąpi wyraźna zmiana jakościowa i ilościowa terenów o wysoich walorach kulturowych i usług społecznych

Ekologiczne

Społeczne

Polityczne

Scenariusz 4: Kryzysu

Spowodowanego zarówno czynnikami wewnętrznymi naj i zewn.

Kluczowe czynniki należą do grupy ekologicznych społecznych oraz politycznych.

Sytuacje kryzysowe moga zostac wywołane przez wyczerpywanie zasobów naturalnych ( w tym przestrzeni ) co powoduje wzrost kosztów infrastruktury i transportu, uzależnienie od importu wyrobów i dominacji rynków zewnętrznych, depopulacje województwa. Efekty w uzytkowaniu terenu to m.in. Wzrost pow. Terenów porzuconych przemysłowych, komunikacyjnych, komercyjnych i mieszkaniowych, wzrost poziomu rabudnowej eksploatacji, dezintegracja przestrzenna systemu osadniczego , peryferyzacja niektórych obszarów województwa.

Układ osadniczy województwa ulegnie rozluźnieniu.

Model przedstawia:

- Kurczące się tereny zurbanizowane, brak ciągłości urbanistycznej

- próżnię i pustkę w pewnych obszarach post zurbanizowanych

- stagnację/stabilizację proporcji innych rodzajów uzytkowania terenu

Scenariusz 4: Kryzysu

Nastąpi regres powierzchni terenów zabudowanychi zurbanizowanych

Nastapi obniżenie jakości oraz zmniejszenie areału terenów o wysokich wartościach kultury oraz usług społecznych

Tereny uwolnione z  inwestowania nie zostana zastąpione innymi funkcjami

Należy oczekiwać stref nieciągłości terenów zabudowanych

W niewielkim stopniu nastąpi (renaturalizacja?) terenów ( wtórna lub ?)

Nastąpi zmniejszenie powierzchni terenów eksploatacji górniczej oraz innych terenów przemysłowych

Nastąpi przyrost terenów poprzemyysłowych oraz innych terenów wymagających rewitalizacji oraz rekultywacji

Pomimo braku znaczących zmian powierzchni terenów oraz zachowania stanu obecnego nastąpi spadek jakości terenów zieleni ,zabudowanych jak i rolnych

Nastapi zmniejszenie powierzchni terenów wykorzystywanych na funkcje turystyczne i sportowo - rekreacyjne

Technologiczne

Poilityczne

Ekonomiczne

Scenariusz 5: Harmonijnego rozwoju

Opiera się na zasadach rozwoju spolecznego i ekonomicznego warunkowanego środowiskowo . Kluczowe są czynniki technologiczne, poilityczne, ekonomiczne. Eksperci przewidują,że harmonijny rozwój wymaga silnej polityki ukierunkowanejna równowagę międzysrodkami lokalnymi i ponadlokalnymi. Jej waznym narzedziem będzie planowanie przestrzenne oparte na wartościach. Efekt takiej polityki to ład przestrzenny, rozumiany jako użytkowanie i zagospodarowanie terenów zgodnie z przyjętym systemem wartości. Rezultaty widoczne w przestrzeni to m.in. Zachowanie terenów o wysokich wartościach przyrodniczych i kulturowych, kształtowanie nowego typu przestrzeni publicznych, dostosowanie aktywności ekonomicznej do zasobów środowiska w tym m.in. Rozwój rolnictwa zywnościowego i energetycznego oraz zróżnicowanego branżowo technologicznie i kapitałowo przemysłu.

Ograniczana jest konsumpcja przestrzeni dla celów mieszkaniowych i rekreacyjnych przez kształtowanie miasta zwartego i promocję atrakcyjnej istniejącej przestrzeni mieszkaniowej. Ponadto rozwijaja się alternatywne formy turystyki i spędzania czasu wolnego.

Model przedstawia:

Rozwój terenów zieleni

tworzenie pasm rozwoju zieleni, ciagłość przyrodnicza

pierścienie ( “green belt”)zawiera wokół miast symbolizujące pewne “?”rozwoju terenów zurbanizowanych

Nastąpi równomierny rozwój poszczególnych rodzajów użytkowania terenu

Może nastąpić niewielki wzrost pow.terenów mieszkaniowych przezde wszystkim na obszarach już uprzednio zainwestowanych

Nastąpi rozwój terenów zieleni we wszystkich wymiarach ( wszystkie rodzaje)

Nastąpi przyrost powierzchni terenów z infrastruktura przeciwpowodziową

Brak istotnych zmian ilościowych w zakresieterenów rolnych

Nastąpi przyrost powierzchni terenów zalesionych i zadrzewionych, także w strefach bezpośredniego sąsiedztwa z terenami zurbanizowanymi

Tereny zieleni tworzyć będą ESOCH, ciągły przestrzennie i funkcjonalnie

Nastąpi ograniczenie powierzchni terenów poprzemysłowych oraz eksploatacji górniczej

Spadnie odsetek niezrekultywowanych terenów poprzemysłowych

Nastąpi zwiekszenie ilości i dostępności terenów usługowych, będący reakcją na rosnące oczekiwania co do jakości życia

Nastąpi rozwój terenów uźytkowanych turystycznie oraz rekreacyjnie i sportowo

Nastąpi zwiększenie pow. Terenów z infrastrukturą techniczną, w tym także transportowej

Poprawie jakości przestrzeni zurbanizowanej będzie towarzyszyć przyrost ilości oraz jakości terenów o wysokich walorach kulturowych oraz usł;ug społecznych.

“Planowanie przestrzenne jest to publiczna polityka i te dzialania, poprzez które wpływa sie na rozmieszczenie funkcji w przestrzeni i ich wzajemne powiązania. Powinno ono działać na poziomach: Unii Europejskiej, krajowym i lokalnym; a obejmować planowanie użytkowania terenu i politykę regionalną”

The EC compendium of spatial planning systems and policies, 1997; Z.Dembowska, 1999

1953_DEGLOMERACJA strefy A

1962_INTEGRACJA strefy A

1978_HARMONIJNY ROZWÓJ stref A i B

1989_CELE STRATEGICZNE ROZWOJU REGIONU

KRYZYS PLANOWANIA REGIONALNEGO:

PODEJŚCIE NEGATYWNE -rozkazywanie i kontrola

GLOBALIZACJA I KRYTYKA PLANÓW

PODEJŚCIE POZYTYWNE - plan jako projekt miasta lub regionu i demokratyczny wyraz woli społeczeństwa oraz odniesienie dla wspólnych działań

CECHY NOWEGO PODEJŚCIA DO PLANOWANIA

Plan jako narzędzie operacyjne i pragmatyczne

Aktywna rola lokalnych władz w formułowaniu i wdrażaniu planu

Wzrost znaczenia współpracy między miastami i regionami

Zrównoważony rozwój - pojęcie centralne planowania przestrzennego

Ścisłe powiązanie planowania przestrzennego i strategicznego

POLITYKA REGIONALNA:

- OD POMOCNICZOŚCI DO INICJOWANIA-

Fiasko polityki likwidacji dysparytetów regionalnych

Trend w polityce; przyciaganie nowego rozwoju do centrów miast i kontrola rozwoju poza centrami

Nowe czynniki decydujące dla przyciągnięcia inwestycji i zatrudnienia

NOWY MODEL PLANOWANIA STRATEGICZNEGO

STRATEGICZNY CHARAKTER WSPÓŁCZESNEGO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO:

Cele gospodarczego i społecznego rozwoju

Globalna wizja i społeczna mobilizacja

Współdziałanie i budowanie konsensusu

ZADANIA DLA PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO

Dbanie o spójnośc społeczną i dochodzenie do wyważonych decyzji planistycznych, ze zrozumieniem ich wpływów i potencjalnych skutków.

mechanizmy komunikacji publicznej

jakosc i dostępnosc zasobów oraz szanse życiowe w miastach i na wsi

mierzenie oddziaływań i rezultatów

prognozy skutków

Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego

WIZJA PLANOWANIA:

Planowanie nie jest całkowicie technicznym procesem projektowania, analizowania i zarządzania, ale raczej jest procesem interaktywnym, podejmowanym w kontekście społecznym.

Sejmik Województwa

Komitet

Sterujący

Zarząd Województwa

POZIOM DECYZYJNY

Komferencje

Uzgadniające

- centrale międzyregionalne

Internet

Komisje

Sejmiku

Wojewódzka Komisja Urban.-Arch.

Forum

Os.Planu

Konferencje subregionalne

Spotkania konsultacyjne

POZIOM KONSULTACYJNY

Eksperci Zewnętrzni

Eksperci Wewnętrzni

Zespół zadaniowy

Konsultant Planu

Zespół

Syntezy i Redakcji

Zespół Projektowy

POZIOM OPERACYJNY

To znaczy że cele, wartości i kierunki polityki sa artykułowane w ciągłym procesie wydarzeń, decyzji i działań

UKŁAD PODMIOTOWY PLANOWANIA:

Układ polityczny

Sejmik Województwa

Zarząd Województwa

Układ ekspercki

Eksperci wewnętrzni

Eksperci zewnętrzni

Układ społeczny

Liderzy istotnych środowisk regionalnych

PARTYCYPACJA I PUBLIC RELATIONS

Forum ds. Planu

4 konferencje przeglądowe w subregionach

II forum ds.planu

PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Zbigniew J.Kamiński KONSULTANT PLANU

Wydział zagospodarowania Przestrzennego urzędu Marszalkowskiego Województwa Śląskiego, Katowice, 21 czerwca 2004 r.

FUNKCJE PLANU

KOORDYNACYJNA

Łśczy rozne zamierzenia pod względem czasu i miejsca ich realizacji, funkcjonowania oraz efektów końcowych

NEGOCJACYJNA

Służy do uzgodnienia terminu realizacji i warunków wprowadzenia do planu miejscowego inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym

PROMOCYJNA

Tworzy warunki dla pożądanych kierunków działalności inwestycyjnej

MARKETINGOWA

Wskazuje lokalizacje i idee, które stanowią wartość rynkową i mogą przynosić korzyści

REGULACYJNA

Realizuje zasadę ochrony wartości środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz kształtowania podstawy struktury osadniczej

INSPIRUJĄCA

Uświadamia władzom, mieszkańcom i inwestorom mozliwości wpływania na poprawę warunków życia i na rozwój gospodarczy

FORMUŁA PLANU

“PLAN STRUKTURY”-

Plan określa koncepcje podstawowych elementów przyszłej struktury przestrzennej województwa i powiązań funkcjonalnych między tymi elementami, okresla ramy i warunki merytoryczne dla podejmowania decyzji przestrzennych o charakterze strategicznym i nie daje podstaw prawnych dla szczegółowych decyzji dotyczących użytkowania terenu

PLAN SELEKTYWNY PLAN DŁUGOOKRESOWY PLAN STRATEGICZNY

“PLAN DZIAŁANIA”

Plan jest dokumentem wewnętrznego kierownictwa, kojarzącym strategiczne decyzje Planu z decyzjami operacyjnymi i instrumentami ich realizacji\

WOJEWÓDZTWO SLĄSKIE NA MAPIE EUROPY

/Nie wklejałam slajdu, kazdy dobrze wie gdzie jest;)/

I.DIAGNOZA STANU II.USTALENIA PLANU

Wizja przyszłości przestrzeni województwa

Podstawowe zasady polityki przestrzennej województwa

Cele i kierunki polityki przestrzennej województwa

III.SPOSOBY REALIZACJI PLANU

Zasady realizacji planu

Narzędzia realizacji planu

Rekomendacje i wnioski

IV.MONITORING PLANU

NOWA POLITYKA REGIONALNA

-odtworzenie orientacji innowacyjnej.

PODEJŚCIE

POLITYKA

EKONOMIA

KULTURA

ORIENTACJA

REGENERACYJNA

Programy regionalne

Zwiekszenie efektywności istniejącej ekonomicznej bazy regionu

Promowanie: nowych lokalizacji, specjalizacji i hierarchii osiedli

INNOWACYJNA

Konkretne zadania, projekty pilotowe i inwestycje

Zwiększanie konkurencyjnosci regionu oparte na jakości środowiska i na wiedzy

Promowanie:

Metropolii, sieci powiązań, wielofunkcyjności i synergii

METROPOLIE ŚWIATŁAMI ŚWIATA

Wg atlasu unii metropolii polskich

SKONSOLIDOWANY SLĄSKI OBSZAR METROPOLITALNY

EUROPOL ŚLĄSKO - KRAKOWSKI

WIZJA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Osiągnięcie wysokiej i trwałej konkurencyjnej pozycji woj. Śl. (po przebudowie struktury przestrzennej), jako jednego z kilku centrów rozwoju cywilizacyjnego Polski XXI wieku, ważnego i atrakcyjnego regionu środkowej Europy

Uzyskanie wizerunku województwa o przestrzennych warunkach realizujących zasady zrównoważonego rozwoju, sprawiedliwości i efektywności oraz bezpieczeństwa

Uzyskanie przestrzeni o wysokich walorach estetycznych architektury i krajobrazu, czerpiących z dziedzictwa przyrody i kultury oraz nadających przestrzeni piekny indywidualny wyraz

ZASADY POLITYKI PRZESTRZENNEJ

ZASADA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

Zasada kształtowania regionu jako zrównoważónego, policentrycznego systemu przestrzennego

Zasada kształtowania efektywnej sieci infrastruktury

Zasada ochrony innych watrosci wysoko cenionych o podstawowym znaczeniu dla racjonalnego gospodarowania przestrzenią

CELE POLITYKI PRZESTRZENNEJ

CEL GENERALNY POLITYKI PRZESTRZENNEJ

Kształtowanie harmonijnej struktury przestrzennej Województwa Śląskiego sprzyjającej wszechstronnemu rozwojowi województwa

CELE POLITYKI PRZESTRZENNEJ

Dynamizacja i restrukturyzacja przestrzeni województwa

Wzmocnienie funkcji węzłów sieci osadniczej

Ochrona zasobów środowiska, wzmocnienie systemu obszarów chronionych i wielofunkcyjny rozwój terenów otwartych

Rozwój ponadlokalnych systemów infrastruktury

Stymulowanie innowacji w regionalnym systemie zarządzania przestrzenią

Rozwój współpracy międzyregionalnej w zakresie planowania przestrzennego

CECHY I PROCESY WYZNACZAJĄCE STRUKTURĘ METROPOLII

Zdolność do przyjmowania z zagranicy czynników produkcji

Siedziby zagranicznych firm, filie międzynarodowych przedsiębiorstw, banków, instytucji pozarządowych, naukowych i oświatowych, uniwersytety o znacznym udziale studentów zagranicznych, placówki dyplomatyczne,

Zdolnośc do eksportu czynników produkcji,

Bezpośrednie połączenia międzynarodowe siecią transportu i komunikacji,

Rozbudowana infrastruktura,

Rozwiniety sektor usług nastawiony na zagranicznych klilentów,

Środki masowego przekazu o zasiegu międzynarodowym,

Regionalne instytucje o międzynarodowej marce zajmujące sie relacjami zagranicznymi,

Miejskie inwestycje publiczne lub prywatne uczestniczące w organizacjach międzynarodowych

CEL III_OCHRONA ZASOBÓW ŚRODOWISKA,

WZMOCNIENIE SYSTEMU OBSZARÓW CHRONIONYCH I WIELOFUNKCYJNY ROZWÓJ TERENÓW OTWARTYCH

KIERUNKI:

Ochrona zasobów środowiska

Racjonalne użytkowanie terenów o wysokich walorach środowiska i dużej atrakcyjności dla rozwoju rekreacji i turystyki

Przekształcenia terenów intensywnego rolnictwa dla redukcji zniszczeń środowiska

Wzmocnienie ekonomicznej siły i zywotności strukturalnie s��abych obszarów wiejskich

ODNOWA FUNKCJI REKREACYJNEJ BLISKIEGO ZASIĘGU

CEL V_STYMULOWANIE INNOWACJI W REGIONALNYM SYSTENIE ZARZĄDZANIA PRZESTRZENIĄ

KIERUNKI:

Wykreowanie i rozwój obszarów metropolitalnych

Promowanie innowacyjnych instrumentów zarządzania przestrzenią

OBSZARY METROPOLITALNE

CENTRALNY OBSZAR METROPOLITALNY

PÓŁNOCNY OBSZAR METROPOLITALNY

POŁUDNIOWY OBSZAR METROPOLITALNY

ZACHODNI OBSZAR METROPOLITALNY

CEL VI_OZWÓJ WSPÓŁPRACY MIĘDZYREGIONALNEJ W ZAKRESIE PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO

KIERUNKI:

Rozwijanie współpracy transgranicznej w obszarach stykowych

Rozwijanie współpracy międzyregionalnej w obszarze makroregionu

Rozwijanie współpracy ponadnarodowej

NARZĘDZIA REALIZACJI PLANU

ZADANIA O ZNACZENIU PONADLOKALNYM

Uwzględnione w dokumentach przyjętych przez Sejm RP, Rade Ministrów, Właściwego Ministra lub Sejmik Województwa

INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM

Uwzględnione w dokumentach przyjętych przez Sejm RP, Rade Ministrów, Właściwego Ministra

WNIOSKI I REKOMENDACJE DO POLITYKI PRZESTRZENNEJ

-państwa, -województw sąsiednich, - samorządów lokalnych

KALENDARIUM PRAC NAD PLANEM ZMIANA PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Wydział rozwoju regionalnego

PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA

PZPW jest podstawowym aktem planistycznym samorządu województwa, jest aktem kierownictwa wewnetrznego wiążącego samorząd województwa jako deklaracja prowadzenia polityki przestrzennej zgodnie z ustalonymi celami i kierunkami.

Plan odnosi się do obszaru w granicach administracyjnych woj.

Plan uwzglednia ustalenia kraju oraz w strategii rozwoju województwa.

Obowiązujący Plan został uchwalony w 2004r.

W 2010r. Dokonano częściowej zmiany Planu polegającej na uszczegółownieniu zapisów dotyczących MPL “Katowice” w Pyrzowicach.

ZMIANA PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJ.ŚL.- CEL OPRACOWANIA

W 2013r. Przeprowadzono okresową ocenę aktualności planu, która wykazała,że plan (2004, 2010) wymaga aktualizacji ze względu na:

Zmieniające sie uwarunkowania przestrzenne

Nowe edycje strategicznych dokumentów krajowych i regionalnych.

Dodatkowo nastąpiły zmiany w przepisach prawa:

Zmiany ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (określa nowy zakres planu)

Zmiana ustawy o prowadzeniu polityki rozwoju (obligije samorząd województwa do dokonania zmiany planu do kwietnia 2016r)

Celem opracowania zmiany Planu jest stworzenie AKTUALNEGO DOKUMENTU, stanowiacego podstawowe narzędzie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej województwa

Zmiana Planu= Kontynuacja przyjętej polityki przestrzennej województwa

Zmiana Planu=Aktualizacja obowiązującego dokumentu Planu:

aktualizacja danych diagnozy stanu

Weryfikacja ustaleń Planu

Dostosowanie dpo nowych wymagań ustawowych

Zmiana Planu=PLAN 2020+

PLAN 2020+ ZAKRES RZECZOWY

Podstawowe elementy sieci osadniczej woj. I ich powiązania komunikacyjne oraz infrastrukturalne, w tym kierunki powiązań transgranicznych

System obszarów chronionych, w tym obszary ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego ochrony uzdrowisk oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym

Granice i zasady zagospodarowania obszaró funkcjonalnych o znaczeniu ponadregionalnym oraz, w zależności od potrzeb, granice i zasady zagospodarowania obszarów funkcjonalnych o znaczeniu regionalnym

Obszary szcególnego zagrożenia powodzią

Granice terenów zamknietych i ich stref ochronnych

Obszary występowania udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutleku węgla

PLAN 2020+ STRUKTURA DOKUMENTU

I.DIAGNOZA STANU

Ogólna charakterystyka województwa

Stan zagospodarowania przestrzennego woj

- obszary funkcjonalne

- powiazania infrastrukturalne

Trendy przestrzennego rozwoju województwa

II.WYZWANIA POLITYKI PRZESTRZENNEJ WOJEWÓDZTWA

III.USTALENIA PLANU

Wizja rozwoju przestrzennego województwa

Zasady polityki przestrzennej województwa

Cele polityki przestrzennej i sposoby ich realizacji

Zasady zagospodarowania obszarów funkcjonalnych

Inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym

PODSUMOWANIE

ANEKSY

PLAN 2020+ OBSZARY FUNKCJONALNE

Miejskie obszary funkcjonalne

Miejskie obszary funkcjonalne ośrodka wojewódzkiego

Miejskie obszary funkcjonalne ośrodków regionalnych

Miejskie obszary funkcjonalne- lokalne ośrodki rozwoju

Obszary funkcjonalne wymagające rozwoju nowych funkcji przy użyciu instrumentów właściwych polityce regionalnej - Przygranicze

Obszary wymagające rewitalizacji

Obszar funkcjonalny strefy okołolotniskowej MPL “Katowice”

Wiejskie obszary funkcjonalne

Obszary funkcjonalne szczególnego zjawiska w skali makroregionalnej

Obszary górskie

Tereny zamknięte

Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi

Obszary kształtowania potencjału rozwojowego

Obszary cenne przyrodniczo

Obszary ochrony krajobrazów kulturowych

Obszary ochrony i kształtowania zasobów wodnych

Obszary udokumentowanych złóż kopalin

GŁÓWNE TENDENCJE ZMIAN

Główne uwarunkowania mogące wpływać na intensywność procesow rozwoju województwa:

Trendy społeczne, gospodarcze i środowiskowe

Poszukiwanie sposobów kształtowania i modyfikowania trendów - działania zgodnie z preferencjami społecznymi i kulturowymi- i osiągania rozwoju bardziej zrównoważonego

WSPÓŁCZESNE WYZWANIA

Regiony, miasta i terytoria konkurują aby przyciagnać miejsca pracy w gospodarce, infrastrukturę itp.

->gospodarczy wzrost i innowacyjność. Rozwój funkcji metropolitalnych 

KONKURENCYJNOŚĆ

Nie wszystkie terytoria mogą podobnie konkurować, dlatego potrzebne jest poszukiwanie lepszej równowagi między konkurencją i współpracą, która zwiekszy spójnosc społeczną i ekonomiczną regionu

->spójność społeczna i ekonomiczna -usługi publiczne i ich dostepność

SPÓJNOŚĆ

Jakość przestrzeni ma kluczowe zbaczenie dla atrakcyjnosci regionu

->ochrona naturalnych zasobów środowiska i kształtowanie krajobrazu

Ochrona przestrzeni twartych i zasobów srodowiska

Kształtowanie krajobrazów kulturowych: w obszarach podmiejskich/ w obszarach wiejskich

RÓWNOWAŻENIE

PLAN 2020+

MODEL KSZTAŁTOWANIA POLITYKI PRZESTRZENNEJ

W OBSZARACH FUNKCJONALNYCH

PLAN 2020+

WIZJA METROPOLITALNEGO REGIONU

WOJEWÓDZTWO SLĄSKIE ATRAKCYJNYM I NOWOCZESNYM REGIONEM EUROPY

Wojew. Śląskie będzie regionem o nowoczesnej gospodarce, wykorzystującym kreatywnośc jego mieszkańców i wzmacniającym istniejące potencjały gospodarcze i srodowiskowe, zapewniającym równość życiowych i rozwojowych szans przy jednoczesnym poszanowaniu zasady zrównoważonego i trwałego rozwoju.

SKONSOLIDOWANY ŚLĄSKI OBSZAR METROPOLITALNY:

PÓŁNOCNY OBSZAR METROPOLITALNY

MIEJSKI OBSZAR FUNKCJONALNY OŚRODKA REGIONALNEGO

CENTRALNY OBSZAR METROPOLITALNY

MIEJSKI OBSZAR FUNKCJONALNY OŚRODKA WOJEWÓDZKIEGO

ZACHODNI OBSZAR METROPOLITALNY

MIEJSKI OBSZAR FUNKCJONALNY OŚRODKA REGIONALNEGO

POŁUDNIOWY OBSZAR METROPOLITALNY

MIEJSKI OBSZAR FUNKCJONALNY OŚRODKA REGIONALNEGO

PLAN 2020+

CELE POLITYKIK PRZESTRZENNEJ I SPOSOBY ICH REALIZACJI

CEL 1. NOWOCZESNA GOSPODARKA - PROMOCJA GOSPODARCZEGO WZROSTU I INNOWACJI

Dla realizacji celu przyjmuje się następujące kierunki polityki przestrzennej;

K1.Tworzenie warunków przestrzennych rozwoju przedsiebiorczosci, innowacyjności gospodarczej i tarnsferu technologii.

K2.Wzmocnienie funkcji metropolitalnych Metropolii Górnośląskiej oraz wspieranie rozwoju funkcji metropolitalnych osrodków regionalnych.

K3.Poprawa dostępności wewnetrznej regionu.

CEL1. /Mapa nieczytelna/

PLAN 2020+

CELE POLITYKIK PRZESTRZENNEJ I SPOSOBY ICH REALIZACJI

CEL 2. SZANSE ROZWOJOWE MIESZKAŃCÓW - ZAPEWNIENIE MIESZKAŃCOM DOSTĘPU DO USŁUG PUBLICZNYCH.

Dla realizacji celu przyjmuje się następujące kierunki polityki przestrzennej;

K1.Rozwój obszarów objetych procesami dyfuzji rozwoju z wykorzystaniem ich wewnętrznych potencjałów.

K2.Wspieranie procesów rozwojowych obszarów o najgorszych wskaźniekach dostępności do usług publicznych

K3.Poprawa dostępności wewnętrznej integracji regionu

PLAN 2020+

CELE POLITYKIK PRZESTRZENNEJ I SPOSOBY ICH REALIZACJI

CEL 4. Relacje z otoczeniem - infrastrukturalne powiazania regionu

Dla realizacji celu przyjmuje się następujące kierunki polityki przestrzennej;

K1. Rozwój ponadregionalnej i miedzynarodowej infrastruktury transportowej.

K2. Rozwój ponadregionalnej i regionalnej infrastruktury technicznej.

K3. Rozwijanie współpracy międzyregionalnej.

PLAN 2020+

INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO

Wykaz inwestycji celu publicznegi został opracowany z uwzględnieniem nastepujących dokumentów:

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030

Dokument Implementacyjny do Strategii Rozwoju Transportu do 2020r. ( z perspektywa 2030r.

Strategia dla Rozwoju Polski Poludniowej w obszarze województw małopolskiego i śląskiego do roku 2020

Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2014-2020

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020

Kontrakt Terytorialny (p) - przedsięwziecia podstawowe, (w0 przedsiewzięcia warunkowe, których realizacja jest uzalezniona między innymi od dostępności środków finansowych

Strategia Rozwoju Systemów Transportowych Województwa Śląskiego

Wieloletnia Prognoza Finansowa Województwa Śląskiego na lata 2015-2025.

PLAN 2020+

INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO

Tabela 3 - Inwestycje celu publicznego zależne od gestorów i posiadające finansowanie:

inwestycje dotyczące dróg krajowych

inwestycje dotyczące linii kolejowych

inwestycje dotyczące infrastruktury technicznej

Tabela 4 - Inwestycje celu publicznego postulowane przez podmioty inne niż samorząd województwa:

budowa kanału Śląskiego

budowa kanału Dunaj - Odra - Łaba

inwestycje dotyczące dróg, linii kolejowych i infrastruktury technicznej

TOK PRAC - OGÓLNY HARMONOGRAM

28.10.2013- Przystąpienie do sporzaądzenia Planu

06.2014- Informowanie o przystąpieniu do zmiany Planu

07.2014 - 12.2014: Etap wstępny

01.2015 - 04.2015: Etap prac koncepcyjnych

05.2015 - 0.2016 : Etap prac projektowych

02/03.2016: Przyjęcie projektu zmiany Planu przez Zarząd Województwa Śląskiego

03.2016: Uchwalenie zmiany Planu przez sejmik Województwa Śląskiego

04.2016: Przekazanie zmiany Planu wraz z dokumentacja prac planistycznych Wojewodzie Śląskiemu w celu ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego.

[outsourcingowy]

Walter Herz otwiera kolejny cykl szkoleń w Akademii Najemcy

Po sukcesie poprzednich sesji, Walter Herz rozpoczyna tegoroczną edycję spotkań w Akademii Najemcy. Warsztaty odbywać będą się w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu      

Na najbliższe szkolenie w Akademii Najemcy firma Walter Herz zaprasza 27. marca br. do warszawskiego biurowca Astoria przy ulicy Przeskok 2. Warsztaty poświęcone będą aranżacji elastycznego i funkcjonalnego miejsca pracy. Poprowadzi je Bartłomiej Zagrodnik, Partner Zarządzający w Walter Herz i Ewelina Solecka, Workplace Consulting Manager w Grupie Nowy Styl. Uczestnicy dowiedzą się, jak rozplanować przestrzeń biurową, aby wspierała efektywność pracy oraz kreatywność zespołu i była dopasowana do potrzeb wszystkich pracowników, a także organizacji i stylu pracy w firmie. Prowadzący podzielą się również wiedzą na temat projektowania różnego typu biur, poruszą kwestie dotyczące optymalizacji kosztów związanych z adaptacją powierzchni, a w części Round Table udzielą odpowiedzi na pytania nurtujące słuchaczy.  

Kolejny panel, którego tematem będą relokacje i renegocjacje, zaplanowany został na 16. kwietnia br. Miejscem zjazdu będzie tym razem Kraków. Szkolenie odbędzie się w kompleksie biurowym High5 przy ulicy Pawiej 9. Szkolenie będzie prowadził Mateusz Strzelecki, Partner i Head of Regional Markets w Walter Herz.

Tegoroczny cykl wykładów zaplanowany został w trybie comiesięcznych spotkań z przerwą wakacyjną. Twórcy Akademii zapraszają na zajęcia przedstawicieli firm z całego kraju, a także wszystkich najemców zainteresowanych kwestiami związanymi z procesem wynajmu i aranżacji biur oraz ewolucją segmentu nieruchomości biurowych w Polsce.  

Partnerem przedsięwzięcia jest m.in. Grupa Nowy Styl, europejski lider w zakresie kompleksowych rozwiązań meblowych dla przestrzeni biurowych i miejsc użyteczności publicznej, która opracowała autorski program szkolenia: Workplace. Planowanie kluczem do sukcesu. Wszystkie warsztaty prowadzone będą w topowych lokalizacjach, w których swoje prestiżowe przestrzenie biurowe udostępni firma Business Link, zarządzającą siecią coworkingową i prywatnymi biurami na wynajem, partner wspierający Akademii.

Warsztaty poprowadzą eksperci z długoletnim doświadczeniem w pracy na rynku wynajmu powierzchni komercyjnych w naszym kraju. Wykładowcy podzielą się swoją wiedzą dotyczącą relokacji biur, renegocjacji warunków kontraktów, najnowszych trendów w projektowaniu przestrzeni biurowych oraz obecnych oczekiwań młodych ludzi związanych z miejscem pracy.        

Pomysłodawca Akademii Najemcy, firma Walter Herz jest wiodącym na rynku, polskim podmiotem prowadzącym działalność w sektorze nieruchomości komercyjnych na terenie całego kraju. Od ponad 7 lat WH świadczy kompleksowe, specjalistyczne usługi w zakresie doradztwa inwestycyjnego. Zapewnia pełną obsługę firmom oraz instytucjom związanym z rynkiem nieruchomości. Eksperci Walter Herz wspierają klientów w poszukiwaniu i wynajmie powierzchni, komercjalizacji inwestycji, a także procesie zarządzania i administrowania projektami. Firma ma siedzibę Warszawie oraz oddziały regionalne w Krakowie i Gdańsku.

Więcej informacji : https://akademianajemcy.pl/

 Autor: Walter Herz

[inzyniermocno]

ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE W PLANOWANIU REGIONALNY

Środowisko przyrodnicze:

abiotyczne (minerały, wody, powietrze…)

biotyczne (zwierzęta, rośliny, grzyby…)

Znaczenie zasobów środowiska:

biologiczne (ekologiczne)

gospodarcze

kulturowe

Formy ochrony przyrody wg Ustawy o ochronie przyrody z 2004 roku z późniejszymi zmianami:

Parki narodowe

Rezerwaty przyrody

Parki krajobrazowe

Obszary chronionego krajobrazu

Obszary Natura 2000

Pomniki przyrody

Stanowiska dokumentacyjne

Użytki ekologiczne

Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów

1] parki narodowe – park narodowy obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe; powołuje sejm, odpowiada minister ds. środowiska, zarządza dyrektor

2] rezerwaty przyrody – rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi, utworzenie rezerwatu na podstawie zarządzenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska

3] parki krajobrazowe – park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Utworzenie parku krajobrazowego lub powiększenie jego obszaru następuje w drodze uchwały sejmiku województwa

4] obszary chronionego krajobrazu – obszar chronionego krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyka i wypoczynkiem lub pełniona funkcja korytarzy ekologicznych

5] obszary Natura 2000 – obszar natura 2000 – obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar siedlisk lub obszar mający znaczenie dla Wspólnoty (europejskiej), utworzony w celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodniczych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, wyznacza Minister ochrony środowiska

6] pomniki przyrody – pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowe, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie, ustanawia rada gminy

7] stanowiska dokumentacyjne – stanowiskami dokumentacyjnymi są niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym, miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych; ustanawia rada gminy

8] użytki ekologiczne – użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej – naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnazania lub miejsca sezonowego przebywania, ustanawia rada gminy

9] zespoły przyrodniczo-krajobrazowe – zespołami są fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego zasługujące na ochronę ze względy na ich walory widokowe lub estetyczne, ustanawia rada gminy

REGIONALNE PRZESTRZENIE PUBLICZNE I MIESZKALNICTWO

Cele województwa w kształtowaniu przestrzeni publicznych:

Wzmacnianie poczucia wspólnoty regionalnej

Ułatwianie komunikacji i wymiany pomiędzy mieszkańcami różnych gmin i powiatów

Tworzenie przestrzeni dla kultury, edukacji, rozrywki i rekreacji na poziomie ponadlokalnym

Kształtowanie wizerunku regionu

Rozwijanie funkcji metropolitalnych (ponadregionalnych)

Cele województwa w kształtowaniu przestrzeni mieszkalnictwa:

Kształtowanie zdrowego, wygodnego środowiska mieszkaniowego (mieszkanie i jego otoczenie)

Zrównoważony rozwój terenów osadniczych, sprawiedliwość przestrzenna

Zachowanie zasobów środowiska naturalnego, oraz terenów otwartych (realizacja idei miasta zwartego)

Obszar przestrzeni publicznej – należy przez to rozumieć obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określiny w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym)

Funkcja komunikacyjno-społeczna – przestrzeń spotkań, ekspresji (np. woli politycznej), religii, reklamy, itd. Symbole wspólnoty (np. Plac Sejmu Śląskiego – Katowice, Aleje Najświętszej Marii Panny i Błonia Jasnogórskie – Częstochowa, Rynek i stare miasto w Bytomiu, Raciborzu, Gliwicach, Bielsku-Białej)

Funkcja Rekreacji masowej (Parki, centra turystyczne, szczególne miejsca krajobrazowe) np. Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku… , tereny górskie: centrum Wisły, Ustronia…

Funkcja sportu, rozrywki i kultury (stadiony, hale widowiskowe, teatry, miejsca festiwali) np. Stadion Śląski, Hala widowiskowo-Sportowa „Spodek”

Zmiany i przekształcenia w przestrzeniach publicznych:

Zmiana roli np. z funkcji handlowych na rekreacyjne, kulturowe lub symboliczne: np. rynki staromiejskie

Zmiana skali oddziaływania (np. z lokalnego na regionalny)

Degradacja

Komercjalizacja

Prywatyzacja

Działania planistyczne samorządu wojewódzkiego w przestrzeni publicznej:

Identyfikacja i waloryzacja przestrzeni publicznych o znaczeniu regionalnym

Kształtowanie sieci przestrzeni publicznej o znaczeniu regionalnym

Wzmacnianie podmiotowości województwa w zarządzeniu przestrzenią publiczną o znaczeniu regionalnym (np. przejmowanie przestrzeni na własność przez samorządy wojewódzkie i lokalne (stadion śląski, WPKiW)

Wspieranie finansowe działań modernizacyjnych i rewitalizacyjnych przestrzeni publicznych o znaczeniu ponadlokalnym

Inicjowanie różnych form aktywności w obrębie przestrzeni publicznych o znaczeniu regionalnym przy wykorzystaniu partnerstwa prywatno-publicznego

Promocja przestrzeni publicznych wysokiej jakości (np. Konkurs na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego)

18.11 WYKŁAD

STUDIA I PLANY AGLOMERACJI GÓRNOŚLĄSKIEJ

UKŁADY OSADNICZE

ZRÓŻNICOWANIE WG PODSTAWOWEGO PODZIAŁU PRACY

PIERWOTNE, OPARTE NA

Wtórne oparte na przemyśle przetwórczym

Trzeciego rzędu, oparte na działalności usługowej

ROLNICTWIE

KOPALNICTWIE

Zróżnicowanie wg stopnia złożoności

Elementarne

Gospodarstwo rolne

Osada przy kopalni (szybie)

Osada przemysłowa

Zasięg wędrówek do pracy do pojedynczego obiektu usługowego

Proste

Wieś

Osiedle górnicze

Miasto

O dominancie przemysłowej

O dominancie usługowej

Złożone

Wieś z przysiółkami

System osadnictwa związany z pojedynczym złożem surowcowym

Aglomeracja miejska

O dominancie przemysłowej

O dominancie usługowej

Wielokrotnie złożone

Konglomerat wsi

Konurbacja

O dominancie górniczej

O dominancie przemysłowej

O dominancie usługowej

Klasyfikacja układów osadniczych oparta na podziale sektorów gospodarki.

NIEKTÓRE INWESTYCJE ZREALIZOWANE w okresie opracowywania Planu Generalnego Rozwoju Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego 1977

Autostrada Katowice-Kraków

Centralna Magistrala Kolejowa (1974 – pierwsza w Europie kolej dużych prędkości) Katowice – Zawiercie – Warszawa

Zakłady metalurgiczne Huta „Katowice”

Nowe miasto Gołonóg

Rozbudowa Politechniki Śląskiej (m.in. Wydział Architektury), Śląskiej Akademii Medycznej, Uniwersytetu Śląskiego

CZTERY OBSZARY METROPOLITALNE:

Północny (Aglomeracja Częstochowska z otoczeniem)+

Centralny (Aglomeracja Górnośląska z otoczeniem)+

Zachodni (Aglomeracja Rybnicka z otoczeniem)+

Południowy (Aglomeracja Bielska z otoczeniem

= SKONDOLIDOWANY ŚLĄSKI OBSZAR METROPOLITALNY

Delimitacja metropolii i aglomeracji oraz ich obszarów funkcjonalnych w województwie śląskim:

PODZIAŁ WOJEWÓDZTWA:

Obszary centralne:

Metropolia Górnośląska

Aglomeracja Częstochowska

Aglomeracja Rybnicka

Aglomeracja Bielska

Obszary funkcjonalne Metropolii i aglomeracji (tereny otaczające Metropolię lub aglomerację i bezpośrednio z nimi powiązane)

CELE ROZWOJU GZM

ZADANIA GZM:

Ustalenie wspólnej strategii rozwoju

Koordynacja planów zagospodarowania przestrzennego

Pozyskiwanie środków finansowych z funduszy celowych

Zarządzanie infrastrukturą techniczną i społeczną przekazaną Związkowi przez gminy członkowskie

Aktywizowanie rynku pracy na obszarze Związku

Wspieranie innowacyjnych programów gospodarczych podnoszących poziom konkurencyjności miast

Ochrona środowiska i przyrody (zagospodarowanie dolin rzecznych, parków i terenów otwartych położonych miedzy miastami, zdegradowanych terenów przemysłowych i komunikacyjnych, ochrona wód, gruntów i powietrza

Wyrażanie opinii dotyczących procesów legislacyjnych i decyzyjnych w sprawach objętych przedmiotem zainteresowania Związku

Realizacja zadań objętych wspólną strategią rozwoju miast

PROBLEMY GZM:

Zbyt mała konkurencyjność miast śląskich działających samodzielnie w porównaniu do miast takich jak Kraków i Wrocław

Duża różnica w liczbie mieszkańców konkurujących ze sobą miast – np. Kraków (750 000) Wrocław (650 000), Katowice (322 285), Gliwice (189 811), Sosnowiec (229 989)

Znaczne problemy związane z restrukturyzacją przemysłu ciężkiego występujące w regionie

Rozproszony potencjał naukowy (uczelnie wyższe, liczba studentów szkół wyższych) liczony dla każdego miasta oddzielnie

Struktura własności mienia komunalnego (w wielu przypadkach majątek jest jeszcze państwowy, występują bardzo poważne problemy z jego przejęciem a istniejące ustawodawstwo uniemożliwia jego przekazanie, co w innych dużych polskich miastach nie występuje)

WYKLAD 02.12

PLANOWANIE INFRASTRUKTURY NA POZIOMIE KRAJOWYM I REGIONALNYM

RODZAJE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ:

TRANSPORT: drogi samochodowe, kolejowe, wodne, dworce i przystanki, porty, lotniska, zajezdnie, centra logistyczne

ŁĄCZNOŚĆ: centrale, stacje nadawcze, sieci przesyłowe przewodowe i bezprzewodowe…

ELEKTROENERGETYKA: elektrownie zawodowe, węzłowe stacje zasilania, sieci przesyłowe wysokiego napięcia..

ENERGETYKA CIEPLNA: (elektro) ciepłownie, ponadlokalne sieci ciepłociągów…

ENERGETYKA GAZOWA: kopalnie gazu, gazociągi wysokiego ciśnienia, węzłowe stacje zasilania, podziemne magazyny gazu, stacje redukcyjno-pomiarowe..

GOSPODARKA PALIWOWA: rafinerie, rurociągi paliwowe, zakłady magazynowania paliw…

ZAOPATRZENIE W WODĘ: stacje poboru wody, stacje uzdatniania, pompownie, wodociągi magistralne, zbiorniki retencyjne i wyrównawcze, systemy irygacji (nawadniania)…

USUWANIE ŚCIEKÓW: oczyszczalnie ponadlokalne..

USUWANIE ODPADÓW: składowiska regionalne, kompostownie, instalacje unieszkodliwiania lub składowiska odpadów niebezpiecznych..

OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA: wały przeciwpowodziowe, zapory, jazy i upusty, zbiorniki retencyjne, kanały, ulgi…

ZASADY LOKALIZACJI I EKSPLOATACJI INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

ZASADY LOKALIZACJI

ZASADY EKSPLOATACJI

Zwartość: tworzenie wiązek (pasm)

Komplementarność: uzupełnianie (np. wodociąg i kanalizacja)

Bezkolizyjność: bezpieczna odległość od innych elementów zainwestowania, ochrona obszarów cennych przyrodniczo i kulturowo

Substytucyjność: zastępowanie (np. energia elektryczna i gazowa)

Odpowiedniość do warunków naturalnych: kierunki spływu, głębokość przemarzania, występowanie zasobów (np. wody)

Bezpieczeństwo dostaw: zbiorniki retencyjne, układy pierścieniowe

Nieuciążliwość: odpowiednie odległości terenów mieszkaniowych, wypoczynkowych itd.

Bezpieczeństwo zdrowotne: epidemiologiczne, wypadkowe

Ekonomiczność: najkrótsze przebiegi, najmniejsze powierzchnie i objętości

Ekonomiczność: dostosowanie parametrów do ilości i zmienności zapotrzebowania

ZASOBY ENERGII ODNAWIALNEJ A PLANOWANIE PRZESTRZENNE W GMINIE

JAK WYKORZYSTAĆ ROZPROSZONE WŁASNE ZASOBY ENERGII ODNAWIALNEJ:

Opracować opłacalne i przyjazne środowisku technologie i techniki pozyskiwania energii z OZE

Rozpoznać zasoby

Rozpoznać rynek

Stworzyć regulacje prawne

Stworzyć organizacje pozyskiwania, zarządzania i dystrybucji (zakłady, instytucje, przedsiębiorstwa)

Zaplanować, zbudować i użytkować infrastrukturę

GOSPODARKA (PRZESTRZENNA) GMINY POWINNA UWZGLĘDNIAĆ JEJ WŁASNE ZASOBY ENERGETYCZNE (W TYM ODNAWIALNE)

UZASADNIENIE HISTORYCZNE:

Do połowy XX wieku wiele miast dysponowało własnymi elektrowniami i gazowniami, co gwarantowało bezpieczeństwo dostaw i stabilność cen

Obecnie energetyka zawodowa oraz gazownictwo monopolizują wytwarzanie, przesyłanie i dystrybucję energii dlatego jej ceny musza być regulowane

Surowce energetyczne wykorzystywane przez koncerny elektroenergetyczne i gazownicze pochodzą często z odległych rejonów świata. Ich wydobycie i dystrybucja są silnie wrażliwe na czynniki polityczne oraz spekulacje giełdowe

UZASADNIENIE PRAKTYCZNE:

Wyższy poziom bezpieczeństwa energetycznego

Lepsza pozycja w negocjacjach z dostawcami energii

Większa ilość miejsc pracy

Lepsze wykorzystanie zasobów (np. przestrzeni, infrastruktury, odpadów)

UZASADNIENIE RYNKOWE:

Obecnie: pozycja konsumenta (klienta)

W przyszłości: jednocześnie pozycja konsumenta i producenta

W energetyce znane jest pojęcie „prosument” oznaczające końcowego odbiorcę jednocześnie konsumującego i produkującego energię np. dom zero lub plus-energetyczny.

PROBLEMY:

W jaki sposób można określić zasoby energii rozproszonej i odnawialnej w gminie?

Czy można sformułować pojęcie „obszaru energetycznego gminy” (analogicznie do pojęcia „obszaru żywicielskiego”)?

Jakie są metody optymalizacji wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych i energii rozproszonej w relacjach ujęć technologicznych, przestrzennych, funkcjonalnych i czasowych?

Jakie struktury urbanistyczne są optymalne ze względu na możliwości wykorzystania energii rozproszonej i odnawialnej?

Jak kształtować infrastrukturę (w tym drogową) dla wytwarzania, dystrybucji i wykorzystania energii odnawialnej rozproszonej?

Jak sformułować zasady planowania miejscowego uwzględniające konieczność wykorzystania energii odnawialnej i rozproszonej?

W jaki sposób problematyka wykorzystania energii odnawialnej i rozproszonej może być zapisana w dokumentach planistycznych gminy?

PRZESTRZENNE INSTRUMENTY WSPARCIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ – PRZYKŁAD WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

OBSZARY AKTYWIZACJI (AKTYWNOŚCI) GOSPODARCZEJ (oag) – są to obszary szczególnej polityki regionalnej, mającej na celu wspieranie rozwoju przedsiębiorczości i stwarzanie warunków sprzyjających ożywieniu gospodarczemu, a także redukcję stopy bezrobocia, tworzenie nowych miejsc pracy oraz przełamanie monokultury lokalnego czy regionalnego przemysłu.

CELE TWORZENIA OBSZARÓW AKTYWIZACJI GOSPODARCZEJ:

Wzrost innowacyjności i efektywności gospodarowania

Wspieranie współpracy i rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości

Wzmacnianie mechanizmów rynkowych i otoczenia gospodarczego

Zwiększenie przestrzennej konkurencyjności regionu

Zachowanie i ochrona wartości przyrodniczych, racjonalna gospodarka zasobami

Budowanie otwartej i konkurencyjnej społeczności

Budowanie społeczeństwa uczącego się, informacyjnego, poprawa przestrzennej i zawodowej struktury rynku pracy, wzrost mobilności zawodowej ludności

Wzrost tożsamości i spójności społecznej regionu

Wspieranie działać aktywizujących rynek pracy, rozwiązywanie problemu bezrobocia

Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich umożliwiający przechodzenie ludności wiejskiej do zawodów pozarolniczych

RODZAJE PRZESTRZENNYCH INSTRUMENTÓW WSPARCIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

I nkubator przedsiębiorczości

Akademicki inkubator przedsiębiorczości

Park przemysłowy

Park technologiczny

Park naukowo-badawczy

Strefa aktywności gospodarczej

Specjalna strefa ekonomiczna

Wolny obszar celny

Klaster przemysłowy

Pseudoklaster

[inzyniermocno]

Scenariusze rozwoju śląska

schemat rozwoju: czynniki >> procesy >> rezultaty

Czynniki kluczowe

ekologiczne

społeczne

polityczne

ekonomiczne

technologiczne

podział na 3 regiony

Scenariusz 1:

postepowanie tendencji

globalizacji

atropopresja

srodki miast wyludnione

suburbanizacja

dougnat development

Scenariusz 2:

nacisk na ekologie poprawa jakosci zycia

zmiana zachowan zmniejszenie antropopresja (dolesienie)

Sencariusz 3

dominacja sieci rozwoju rozwoj osrodkow i korytarzy transport

Scenariusz 4 (kryzysu):

opuszczanie obszarow

Scenariusz 5 (zrownowazonego rozwoju)

optymistyczny

rozwoj terenow i pasm zieleni i system obszatow chronionych

ograniczanie obszatow przemyslu i terenów gorniczych

to nie jest odp na pytanie jak bedzie ale jak moze byc

w syt kryzysowej nalezy siegac do scenaruszy by unikcnac bledow i zlego  kirunku rozwoju

patrz: http://www.gig.eu

[inzyniermocno]

Rodzaje Hipotez [...]

Hipoteza:

zmian

zrównoważonego rozwoju (życzeniowa, jak najlepiej)

rabunkowy gospodarki (długoterminowa)

Postulat do potentatów (Tauron, PGE) o energię odnawialną

[inzyniermocno]

Wybrane czynniki zmian użytkowania terenu w województwie śląskim

Czynniki:

Wzrost oczekiwań wobec jakości życia > suburbanizacja

Mobilność Społeczeństwa

Samorządność i współpraca wspólnot terytorialnych

Mechanizmy gospodarki rynkowej

Konieczność ochrony środowiska/przyrody

Zmiana roli państwa/samorządność terytorialna

[inzyniermocno]

Schemat metody studium retrospektywnego

[inzyniermocno]

Struktura i Metoda

Struktura

Analiza zmian użytkowania terenu

Rozwój sieci osadniczej

Identyfikacja czynników zmian użytkowania terenu

Hipotezy użytkowania terenu

Hipoteza krótkoterminowa (do 2015 roku)

Hipotezy długookresowe (do 2050 roku)

Metoda

Analiza rozmieszczenia przestrzennego zjawisk oraz czynników wg przyjętych klasyfikacji i typologii z wykorzystaniem wyników badań:

kartograficznych,

statystycznych,

opisowych w okresie 1980 - 2010

Identyfikacja procesów (tendencji) za pomocą porównania lub bilansowania zmian pomiędzy latami 1980 i 2010

Wnioskowanie o możliwych kierunkach zidentyfikowanych (lub hipotecznych) procesów w ujęciu krótkookresowym (2015) oraz długookresowym (2050)

[inzyniermocno]

Schemat opracowania planu regionalnego

Cele społeczności

Cele planu

Analizy i studia

Analizy:

diagnozy (dlaczego ten teren jest zabudowany, dlaczego ludzie emigrują z tego terenu)

przewidywanie 

przeszłości

Studia:

tradycyjne przyszłościowe, komunikacji, przemysł, rolnictwo, itd.)

Koncepcje planu

różne warianty, ewaluacja wariantów

konsultacje ze specjalistami z różnymi branżami

wojewódzka komisja urbanistyczna

urząd wojewódzki

Projekt planu

wybrana jedna koncepcja

uzgadnianie 

konsultacje 

ludzie i instytucje: swobodne

opiniowane > może, ale nie musi być brane pod uwagę

uzgadniane > trzeba wziąć pod uwagę, minister sprawdza czy plan uwzględnia założenia rządowe

Przyjęcie planu

plan = tekst + grafika

przedłożenie planu > wpisanie

Realizacja planu

studium retrospektywne użytkowanie terenu w województwie śląskim

studium historyczne

retrospektywne: ostatnie 30 lat - jakie zmiany wartości terenu (ekonomiści)

scenariuszowe: jakie będą zjawiska, scenariusz do przyjęcia

co robić dzisiaj, by uniknąć negatywnych zjawisk w przyszłości

[inzyniermocno]

Wybrane przykłady kryteriów delimitacji MOF

Podział terytorialny kraju i status jednostek osadniczych

podział administracyjny (granica gminy)

historyczne podziały administracyjne (granica gminy)

instytucje administracji państwowej i samorządowej (występowanie)

Demografia

zaludnienie (M gminy)

gęstość zaludnienia (M/km2)

migracje [%] [M]

Użytkowanie i pokrycie terenu

tereny zurbanizowane (powierzchnia) (udział 5 w pow. gminy)

struktura użytków rolnych (powierzchnia) (udział % w pow. gminy)

struktura terenów zalesionych (powierzchnia) (udział % w pow. gminy)

Komunikacja i transport

układ komunikacyjny: drogowy (sieć) (występowanie w gminie)

układ komunikacyjny: kolejowy (sieć) (występowanie w gminie)

system komunikacyji publicznej (występowanie w gminie) (ilość połączeń)

dojazdy do pracy (czas) (kierunek) (odległość) (liczba korzystających) (ilość połączeń)

dojazdy do szkół (czas) (kierunek) (odległość) (liczba korzystających) (ilość połączeń)

dojazdy do usług (czas) (kierunek) (odległość) (liczba korzystających) (ilość połączeń)

prasa, stacje radiowe i TV - lokalne, internet, (lokalizacja) (występowanie w gminie) (zagęszczenie/M w gminie)

[inzyniermocno]

Układy osadnicze

Kryteria określania miast:

PRAWNO-ADMINISTRACYJE - prawa miejskie

LUDNOŚCIOWE - duża gęstość zaludnienia i duża koncentracja miejsc pracy

FUNKCJONALNE - przewaga zatrudnienia w sektorach pozarolniczych (przemysł i usługi)

FIZJONOMICZNE - miejski typ zabudowy

INFRASTRUKTURALNE - rozwinięta infrastruktura miejska

SOCJOLOGICZNE - miejski styl życia

Badania prowadzone przez ONZ w 228 krajach wykazały, że:

109 używa kryteriów administracyjnych.

96 stosuje kryteria liczby mieszkańców

natomiast w 24 nie funkcjonuje pojęcie obszaru miejskiego.

Przy stosunkowo gęstej sieci osadniczej średnia wielkość miasta w naszym kraju wynosi zaledwie 27 tys. mieszkańców

[inzyniermocno]

Walter Christaller (1933)

teoria hierarchii ośrodków / teoria ośrodków centralnych

mówiła o prawidłowościach rozmieszczenia osiedli (miast i wsi) oraz o ich hierarchii

pierwsza próba sformułowania ogólnej teorii wyjaśniającej genezę i rozwój sieci osadniczej jako systemu, w którym znajdują odbicie prawa ekonomiczne i społeczne, niezależne od miejsca i czasu

teza1: każdy ośrodek (wieś, osiedle i miasto) jest ściśle powiązany z otaczającym go obszarem. Wzajemnie na siebie oddziałują.

teza2: istnieje naturalna hierarchia ośrodków

miasto jest ośrodkiem centralnym. Ośrodki centralne różnią się wielkością a ich liczebość jest odwrotnie proporcjonalna do wielkości

ośrodki większe (wyższego rzędu) oddziałują na większe obszary i spełniają więcej funkcji centralnych