#padişah sarması | Explore Tumblr posts and blogs

fecrimazi · 6 years ago

Text

Bazen bir mönü sayfalarca yazıya bedel…

1. Evvela, dünyada "Envanter Peyniri" diye bir peynir yoktur.

2. "Emmental Peyniri" diye bir peynir vardır.

3. Emmental peyniri, Genellikle İsviçre'de yapılan bir peynir türüdür. İnek sütünden yapılır, sert peynir türlerinden olup, sarı renktedir. Emmental ilk defa Bern yakınlarındaki Emme nehri vadisinde üretilmiştir. Peynir adını bu bölgeden almaktadır.

4. Bu iftar mönüsüne Emmental'ın "Envanter" olarak yazılması basit bir baskı hatası değildir. Böyle bir hatanın tashih edilememesinin altında ciddi bir kültür sorunu vardır.

5. Ayrıca Ramazan iftarında Emmantel peynirinin ne işi vardır ?

Kaldı ki Emmental peyniri genel olarak ağır tanenli kırmızı şarap türleri ile birlikte yenilen bir peynirdir. Mesela Öküzgözü üzümü ve kupajlarına çok uyar.

6. Mönüde “Çengelköy Salatalık” diyor. Doğrusu “Hıyar” olmalıdır. Türkçede “Salatalık” adında bir sebze türü yoktur. Çünkü salatalık jenerik bir isimdir her şey salatalık olabilir ama hıyar salata da yapılabilen bir sebzenin spesifik isimdir. Hıyar adını kullanmaktan kaçınmak, utanmak tuhaftır. Ben bu zerzevatı ailemden öğrendiğim gibi manavdan, pazarcıdan daima kendi adıyla yani “Hıyar” olarak isterim. (Manav da her seferinde "estağfullah abi" der 😂)

7. Haydi hıyar yerine salatalık deyişini bir tür galat bile kabul etsek, Çengelköy Salatalık zaten yanlış bir yazım ve söyleyiştir doğrusu "Çengelköy Salatalığı" olmalıdır. Mesela Eminönü Meydanıdır "Eminönü Meydan" yazılmaz, söylenmez.

8. “Krotonlu çorba “ diyor. Krotonlu çorba olmaz "KrUtonlu" olur. Zira Kroton yabani bir bitkinin adıdır. (Bilimsel adı: Codiaeum variegatum) Kruton ise kızarmış ekmek parçalarıdır. Çorba, salatalarda lezzet katmak için kullanılabilir. Bizim geleneksel mutfak kültürümüzde yoktur. Dilimize ve mutfağımıza fransızca "croûtons"dan geçmiştir. (Mutfağımıza da dilimize de geçmesine bir itirazım yoktur)

9. Mutfağımızda “Ispanaklı Açma Böreği” diye bir börek yoktur, ya da yanlış yazılmıştır "Açma Ispanaklı Börek" ya da "Ispanaklı Börek" olabilir. Börek zaten açılır. Açma ise simit gibi özel bir yiyeceğin isimdir. Açma'yı böreğe ilişkin bir fiil (açmak) olarak kullanmanın pek bir anlamı olmasa da hazır yufkadan yapılmadığına dair bir gönderme yapmak amacıyla mutlaka kullanılmak isteniyorsa, doğrusu "Açma Ispanaklı Börek" ya da “Ispanaklı Açma Börek” tir.

10. Ana yemek olarak “Osmanlı Sarma” yazıyor ama mutfak literatürümüzde Osmanlı Sarması diye bir yemek de yoktur. Saray Sarması, Padişah Sarması vardır ama onlar da ana yemek değil tatlılar sınıfındandır.

11. Bu bir “iftar yemeği programı” değil iftar yemeği mönüsüdür. (Fransızca menu yazılır) Mönü yazmak istenmemiş olabilir o halde “yemek listesi” ya da “taam listesi” de yazılabilir ama iftar yemeği programı olmaz. İftar programı yemeği olabilir. Yani iftar programı olabilir, yemek de bu programın bir parçası olabilir

ama o halde programın başka başlıkları da olmalıdır.

12. ve “son fasıl”da Mönü'nün içeriğinin gastronomik uygunluğuna ve baskının görsel estetik tasarımına v.s. değinmek istemiyorum. Zira bu bir bilgi meselesi değil bir zevk ve kültür meselesi. Yahya Kemal’in sözleri gibi “Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok geç; bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç”

İçinde yaşadığın toplumun, dünyanın üst kültürünü öğrenmek, onunla hemhal olup içselleştirmek kendiliğinden olmayabilir ama sonradan da öğrenilebilir. Bilmemek kesinlikle ayıp değil ama üst kültürü öğrenmeyi reddetmek trajik bir hatadır. Zira bu durumda kendiliğinden oluşan saçma sapanlık, durumu gülünç kılar. Komedi, bu trajik halin verdiği acıyı bir nebze azaltsa da sızısını dindirmez.

Gastronomi, yeme- içme kültürü, evrensel ve geleneksel kültür ve uygarlık tarihi, Türk dili grameri, ilh ... çok şey öğrenmemiz, çok çalışmamız lazım çoookkk, hem de pek çok!

#uğur güracar #alıntı

6 notes · View notes