#gierałtów wykroty

[przystanekd]

.

Gierałtów Wykroty to stacja kolejowa położona na linii z Węglińca do Lubania. Jest to jedna z dwóch stacji we wsi Gierałtów. Drugi człon to nazwa drugiej, położonej w pobliży wsi Wykroty, która obecnie jest największą miejscowością gminy Nowogrodziec (poza samym miastem).

Jest to jedna z najstarszych miejscowości w okolicach Nowogrodźca istniejąca prawdopodobnie już przed rokiem 1000. W XIII wieku istniał tu już kościół, a z 1369 roku pochodzi pierwsza pisemna wzmianka o Wykrotach. W dokumencie biskupa wrocławskiego wspomniany jest Jan, plebanus de Walda.

Niemiecka nazwa miejscowości Waldau związana jest z borami dolnośląskimi. Pochodzi od niemieckiego słowa Wald oznaczającego las. Ale także polska nazwa Wykroty ma leśną proweniencję, bo “wykrot” to zagłębienie w ziemi wraz z korzeniami drzewa wywróconego przez wiatr.

Wieś Waldau odwiedził wielki kanclerz litewski Paweł Karol Sanguszko, co zapisał w krótkiej notce “Stamtąd stanęliśmy na pierwszej poczcie saskiej we wsi Waldau.”  Zaś w październiku 1804 roku w Wykrotach zatrzymał się Stanisław Staszic i poświęcił miejscowości dwa zdania "Dnia 18 z Bunzlau jechałem na obiad do Waldau - pierwsza saska komora. Ni żołnierza, ni zapytania. Nocowałem w Gorliczu - pierwsze miasto saskie.”

Kolej dotarła tu 20 września 1865 roku wraz z otwarciem linii kolejowej z Kohlfurtu (Węglińca) do Lauban (Lubania). Stacja posiada obecnie 3 tory główne, a kiedyś  ze stacji odchodziła wąskotorowa kolejka do cegielni w Czernej. Na zdjęciu dworzec na stacji kolejowej Gierałtów Wykroty, fot. Piotr Weber, 2 maja 2017 roku. [wg]