#demonstreren minder aantrekkelijk maken

[krukel]

Translation: Parlement wants ban on face coverings at demonstrations

🙃 Normal fucking government we have these days

[stefselfslagh]

De Vrouwenafdeling. Deel 2. Saskia De Coster.

Hebben vier emancipatiegolven vrouwen gelukkiger gemaakt? Kunnen de man-vrouw-verhoudingen na #metoo naar het stort? En is de vrouwenstrijd nu gestreden of niet? In ‘De Vrouwenafdeling’ praat ik met zes vrouwen over wat het betekent om anno 2018 een vrouw te zijn. Deel twee: schrijfster Saskia De Coster.

Schrijfster Saskia De Coster (41) vraagt me glimlachend of zij in deze reeks de lesbienne van dienst is. "Maakt niet uit, hoor, ik voel me niet beledigd." Toch hoeven mensen van haar niet gedefinieerd te worden op basis van geslacht of geaardheid. "Het leven is leuker als je met alle mogelijke schakeringen van vrouwelijkheid en mannelijkheid kan spelen."

Saskia De Coster is verkouden, en geen klein beetje: haar niesbuien overschrijden vlotjes de wettelijke decibelnormen, haar papieren zakdoeken worden stevig uitgedaagd om hun absorberende kracht te demonstreren. Een kop thee moet soelaas brengen, alsook de gedachte dat we zo meteen gezellig mogen keuvelen over genderissues terwijl de meeste van onze soortgenoten zich in een kantoortuin bevinden waar ze behandeld worden als full time equivalents. Omsingeld door bacteriën of niet: we zijn gezegend.

De plaats van afspraak is Bar Bakeliet in Borgerhout, een kroeg die behalve koffie, soep en croissants ook de jaren vijftig serveert. Aan de muren hangen oude reclameborden van Belgica en Boule d'Or, tegenover de toog staat een jukebox die uitsluitend vijffrankstukken gehoorzaamt en het meubilair van het café bestaat uit formica tafels en stoelen. Meubelen met een verhaal, zouden verkopers van vintage handelswaar zeggen. Al vertellen ze er zelden bij wélk verhaal.

Zeven jaar woont De Coster ondertussen in Antwerpen, nadat ze eerder al in Brussel en Vancouver resideerde. Haar roots situeren zich echter in het Vlaams-Brabantse Linden, waar ze opgroeide "in het gezelschap van proffen en andere hooggeschoolde immigranten uit de Vlaanders". Het is in die geciviliseerde biotoop dat ze al op jonge leeftijd besloot dat ze zich niet zou laten bekeren tot het traditionele rollenpatroon.

"Ik had totaal geen zin om te worden zoals de vrouwen die ik om me heen zag. Hun vrouwelijkheid had iets vrijblijvends: hun mannen deden de dingen die er toe deden, zij keken alleen maar op frivole wijze toe. Ook wat ik toen over seks hoorde, beviel mij niet. 'De man geeft en de vrouw ontvangt': really? Ik zal niet zeggen dat ik er in die tijd bewust voor gekozen heb om lesbisch te zijn, maar mijn jeugdige ervaringen met man-vrouw-relaties hebben er zeker toe bijgedragen dat ik intuïtief een andere kant ben opgegaan."

Je houdt niet van de wufte variant van vrouwelijkheid, zeg je. Van welke versie dan wel?

"Ken je die reclamefilm van Chanel waarin Kristen Stewart in een niet nader bepaald universum het onbekende tegemoet springt? Dat spotje toont een heel aantrekkelijke vorm van vrouwelijkheid. Stewart straalt in de clip zowel iets dierlijks als iets sensueels uit. Ze is van niks of niemand afhankelijk: ze bevrijdt zich van allerlei vormen van ballast en gaat resoluut haar eigen weg. En ze is waanzinnig knap, dat helpt ook, natuurlijk." (lacht)

Kristen Stewart heeft zowel met mannen als vrouwen relaties, maar noemt zich niet biseksueel. Misschien verkiest ze het begrip 'queer', het antilabel voor mensen die zich niet willen laten definiëren op basis van hun seksuele geaardheid. Ben jij fan van het woord?

"De term 'queer' kan zowel betrekking hebben op een man die zich aan zijn ballen aan het plafond laat vastnagelen als op een brave huisvrouw met vier schattige kindjes. En dat is ook precies het goeie eraan: het woord ontsnapt aan alle bestaande categorieën en verzet zich tegen alle mogelijke hokjes. Het heeft iets subversiefs. En dat bevalt me wel."

In één van je columns stak je nochtans de draak met het arsenaal van genderlabels dat we ondertussen bij elkaar hebben bedacht: hetero, homo, bi, lesbisch, transgender, cisgender, interseksueel, noem maar op. Je had het over 'de uitputtende drang om iedereen in groepen, subgroepen en subsubgroepen onder te brengen'.

"Iedereen wil erkend worden in zijn of haar eigenheid. Dat is begrijpelijk, maar als je ziet hoeveel verschillende categorieën we daarvoor nodig hebben, valt er toch iets te zeggen voor het allesomvattende begrip 'queer'. Er zit tenminste nog zuurstof in dat woord. Het is niet vacuümverpakt, zoals al die andere genderkwalifiaties. Want zelfs het woord lesbienne volstaat vandaag niet meer. Je bent ofwel butch - een lesbienne met opvallend masculiene eigenschappen - ofwel femme: een lesbienne met nadrukkelijk feminiene trekjes. En homo's bestaan in de bottomvariant - de mannen die gepenetreerd worden - de topversie - zij die zelf penetreren - en de versatiele uitvoering - zij die zowel top als bottom zijn. Allemaal prima, hoor, maar hoe kleiner de categorie waarin je mensen opsluit, hoe meer hun echte persoonlijkheid je ontglipt. En dat is jammer."

Iedereen queer dan maar?

"Welja. (lacht) Al was het maar omdat dat het enige begrip is dat alle andere overbodig maakt."

Wie zichzelf queer noemt, wil zijn of haar geslacht overstijgen. Zullen de verschillen tussen de seksen ooit bijkomstig zijn?

"Ik denk het wel. In mijn vriendenkring is hooguit 10% procent van de vrouwen echt hetero. Bij de overige 90% is dat al veel minder duidelijk. Ik zie dus weinig argumenten om vast te houden aan de binaire opdeling van de mensheid in geslachten. De verschillen tussen mensen zijn mooi, maar die verschillen hebben op zich niks te maken met sekse. Ik verschil meer van sommige vrouwen dan van sommige mannen."

Straks worden kinderen misschien geboren uit kunstmatige baarmoeders. Of kunnen baarmoeders ook bij mannen ingeplant worden. Volgens gynaecoloog Petra De Sutter zou dat voor vrouwen een uitstekende zaak zijn. 'Pas als vrouwen zich bevrijden van het juk van de voortplanting, zullen we de ultieme gelijkheid tussen man en vrouw bereiken', zei ze onlangs in deze krant.

"Mijn moeder zei vaak: 'Je zal van mannen nooit vrouwen en van vrouwen nooit mannen kunnen maken.' Maar het ziet er dus naar uit dat dat op een dag wél zal kunnen. Het bewijst de relativiteit van de biologische argumenten om de verschillen tussen man en vrouw in stand te houden. We hoeven ons helemaal niet te schikken naar de natuur, we kunnen de biologie naar onze hand zetten."

Je hebt samen met een vrouw een zoon van vier, Amos. Je bent niet zijn biologische mama, maar zijn meemoeder, zoals dat heet. Ervaar je het meemoederschap als een volwaardig moederschap?

"Op het woord meemoeder na - dat ik verschrikkelijk vind -: absoluut. Zodra Amos geboren was, was het voor mij glashelder: dit is mijn zoontje. Al loochen ik niet dat ik hem niet zelf ter wereld heb gebracht. En dat ik daardoor een andere band met hem heb. Daarover gaat trouwens ook het boek dat ik nu aan het schrijven ben."

Je hebt als niet-biologische moeder een vrijere band met Amos, zei je een tijdje geleden. Je noemde het zelfs een opluchting dat je je dna niet aan hem hebt doorgegeven. Zijn jouw genen dan van zo'n belabberde kwaliteit?

"Nee, en ik heb ook geen vieze ziektes of zo. (lacht) Wat ik bedoelde, was dat ik het fijn vind dat ik in Amos geen 'spiegel van mezelf' hoef te zien. Mocht hij wél mijn dna hebben, zou ik daar nogal obsessief mee bezig zijn, vrees ik. Ik zou het te confronterend vinden. Nu heb ik geen last van al die erfelijkheidsissues. Amos is blond, stoer en blauwogig: het is overduidelijk dat die jongen biologisch niet mijn kind kan zijn. En dat vind ik prima."

Jullie spermadonor is een Canadese kunstenaar. Speelt hij in de opvoeding van Amos een rol van betekenis?

"Nee. Hij is één van onze beste vrienden, dus hij weet uiteraard wat er in het leven van Amos zoal gebeurt. Maar hij is niét zijn papa. Sommige mensen hebben het wat moeilijk om dat te begrijpen. Terwijl 'papa' en 'donor' toch duidelijk twee verschillende concepten zijn."

Is het voor jou irrelevant dat je zoon door twee vrouwen wordt opgevoed?

"Amos is een kleine macho. Het feit dat hij door vrouwen wordt grootgebracht, lijkt dus niet meteen tot gevolg te hebben dat hij zijn vrouwelijke kanten sterker ontwikkelt. (glimlacht) Kinderen hebben vooral liefde nodig, natuurlijk. Of ze die dan krijgen van twee vrouwen, twee mannen of een man en een vrouw, lijkt me niet essentieel. Trouwens, een paar generaties geleden werden zowat álle kinderen door vrouwen opgevoed: vaders waren totaal afwezig wegens voortdurend aan het werk. Wat heel grappig is, is dat sommige klasgenoten van Amos nu ook twee mama's willen. Logisch, die kinderen zitten de hele dag tegen elkaar op te stoefen. 'Ik heb één mama.' 'Ik heb er twéé, ik win.'" (lacht)

Ze noemt zichzelf zonder terughoudendheid een feministe. Om te achterhalen wat dat begrip voor haar precies betekent, leg ik haar een citaat voor van de Nederlandse schrijfster en columniste Stella Bergsma: "Het feminisme moet opgevrolijkt worden. Vrouwen moeten ophouden met zeurpieten te zijn en waardige tegenstanders worden. Waarom zouden we ijveren voor een verbod op naakte vrouwen in reclamecampagnes? We kunnen toch ook pleiten voor meer naakte mannen in reclamespots?"

Saskia De Coster zucht. "Moeten we dan ook hopen dat er meer mannen mishandeld worden? In plaats van te 'zeuren' over het geweld tegen vrouwen? Ach, dat ergerlijke cliché van de mekkerende feministen. In de jaren zeventig zullen er best wel vrouwen geweest zijn die vonden dat de man een onkruid was dat verdelgd moest worden. Maar ze zullen ook toen in de minderheid geweest zijn."

Wie is vandaag een geschikt feministisch boegbeeld?

"Ik ben een grote fan van Cardi B, een New Yorkse rapster. Ze heeft lang als stripper gewerkt en dat heeft haar bevrijd, zegt ze: zodra ze financieel voor zichzelf kon zorgen, hoefde ze zich niet langer te schikken naar de wensen van haar agressieve liefjes. Nu toont ze trots haar ringen van twee miljoen dollar en zegt ze: 'Kijk naar mij, ik heb het gemaakt.' Ze predikt misschien een vrij sleazy vorm van het feminisme, maar ze brengt wel in de praktijk wat Virginia Woolf lang geleden al zei: 'If a woman wants to write fiction, she must have money and a room of her own.' Dat is voor mij de essentie van de vrouwenzaak: zorg voor een eigen inkomen en een eigen kamer. Pas dan kan je volledig jezelf zijn en autonoom je leven leiden. Al is dat een waarheid die natuurlijk ook voor mannen geldt."

Meer en meer mannen noemen zich - al dan niet in navolging van de Canadese premier Justin Trudeau - óók feminist. Juich je dat toe?

"Natuurlijk. Maar het is belangrijk dat we niet alleen in de media maar ook op straat feministen zijn. Een tijd geleden kuste ik in het treinstation van Amsterdam mijn vriendin ten afscheid. Er kwam een man voorbij die ons toebeet: 'God is gonna punish you for this!' Ik heb hem daar meteen op aangesproken. Je moet de strijd ook voeren als er even géén hashtag in de buurt is."

Heeft je tête-à-tête met die man iets opgeleverd?

"Nee. Behalve 'Go away, you fucking bitch' had hij helemaal niks te zeggen. Hij merkte dat voorbijgangers hem niet steunden, zoals in de goeie oude tijd. Eigenlijk schaamde hij zich voor zichzelf. Maar in plaats van dat toe te geven, schreeuwde hij het weg."

Vergis ik me of hebben de feministen binnen de LGBTQ-gemeenschap zich in het #metoo-debat opvallend afzijdig gehouden?

"Dat zou kunnen, maar we mogen ook niet alles op een hoopje gooien. #metoo gaat niet over seksuele geaardheid, maar over machtsverhoudingen. Mochten vrouwen alle machtsposities in de wereld bekleden, zouden ze hun macht óók misbruiken. Laten we ons in #metoo-discussies niet blindstaren op de man-vrouw-verhoudingen, maar ons afvragen hoe we beter met macht kunnen omgaan."

#metoo gaat toch ook over de seksuele omgangsvormen tussen mannen en vrouwen? Veel #metoo-verhalen tonen aan dat in heterorelaties het mannelijke genot nog altijd voorop staat. Dat vrouwen zichzelf en hun verlangens al te vaak wegcijferen.

"Ik heb ooit geschreven dat ik het verbijsterend vind dat in heteroseksuele relaties nauwelijks 30% van de vrouwen klaarkomt. Op dat gebied is er voor de heterokoppels inderdaad nog heel wat ruimte voor verbetering. Sommige vrouwen moeten nog leren hun eigen genot na te jagen."

Zijn lesbische vrouwen egoïstischer in bed?  

"Ja, dat denk ik wel. Wij zijn minder dan heterovrouwen gefocust op het behagen van onze partner. Soms voel je gewoon lust. En wil je krijgen wat je nodig hebt zónder dat je eerst je lief moet bekoren. Vaak is ook de sfeermakerij die zogezegd aan seks vooraf hoort te gaan - kaarsjes doen branden, zwoele muziek opzetten - een lustkiller van jewelste. Seks moet iets rauws blijven hebben. Het kan heel opwindend zijn om de veilige paden te verlaten en je grenzen op te zoeken."

Volgens de Amerikaanse journaliste Emily Witt is het deels de schuld van het feminisme dat er een te eng beeld bestaat van vrouwelijke seksualiteit. "De feministen hebben ons altijd voorgehouden dat porno vrouwonvriendelijk is", zegt ze. "Maar wat als ik fantaseer over onderdanigheid en ruwe seks? Ik kan toch én voor vrouwenrechten opkomen én opgewonden raken als een man mij domineert?"

"Ze heeft groot gelijk. Het is niet omdat je een feministe bent dat je altijd een dodelijk saai voorspel van drie uur wil ondergaan. Bovendien zijn onze fantasiëen en gedachten vrij. Zelf vind ik heteroseks heel geil. Betekent dat dat ik niet langer lesbisch of queer of whatever ben? Helemaal niet. Het domein van de verbeelding is niet noodzakelijk dat van de realiteit."

Toen ze vijftien jaar geleden debuteerde, schreef ze een satirisch manifest waarin ze vrouwen opriep om de literatuur te reanimeren. Ze verwachtte dat ze binnen de kortste keren omringd zou worden door collega-amazones, maar dat viel zwaar tegen: niemand wou haar feministiche geloofsbrief ondertekenen. "Er werd mij gezegd: 'Wees nu maar gewoon blij dat je boeken gepubliceerd worden en stop met zagen.' Charlotte Mutsaers (de Nederlandse schrijfster van o.m. Harnas van Hansaplast, red.) heeft mij zelfs nog gemaild om mij te melden dat al dat geklaag over seksisme mijn carrière zou schaden. Bijna overal kreeg ik te horen: 'We hebben je toegelaten tot ons clubje, ga nu niet vervelend doen.'"

Is er sindsdien veel veranderd?

"Het seksisme in de literatuur is nog altijd alive and kicking. Maar er beweegt nu tenminste wel iets. Tijdens literaire evenementen mag er toch minstens één vrouw haar stem laten horen. En Das Mag, mijn nieuwe uitgeverij, telt zelfs meer vrouwelijke auteurs dan mannelijke. Ik denk dat ook bij ons het besef begint te groeien dat het literaire talent evenredig verdeeld is tussen mannen en vrouwen. Het succes van nogal wat jonge, vrouwelijke schrijfsters bewijst dat."

Waarin verschilt de nieuwe generatie schrijfsters van de vorige?

"Ze hebben zich losgerukt van het kleine Vlaanderen en Nederland. Dankzij de digitalisering kunnen ze zich makkelijker voeden met het werk van buitenlandse schrijfsters. Hun referentiekader is gelaagder en internationaler geworden. Iemand als de Amerikaanse Rebecca Solnit, bijvoorbeeld - een erg geëngageerde schijfster - heeft op heel wat jonge schrijfsters een niet te onderschatten invloed gehad."

Je pleit al langer voor een vervrouwelijking van de literaire canon. Ik heb even de eeuwigheidslijst van de Koninklijke Academie van Nederlandse Taal- en Letterkunde bestudeerd. Daarin staan - op een totaal van 51 auteurs - 5 vrouwen. Dat is inderdaad nogal euh ... weinig.

"Literatuur is eeuwenlang gemaakt dóór mannen en vóór mannen. Vrouwen schreven wel, maar in het verborgene. En boeken lezen in plaats van de vloer te schrobben, vonden ze ook maar tijdverspilling. Het is dus niet onlogisch dat de canon lang gedomineerd is door mannelijke auteurs. Maar dat er zelfs vandaag nauwelijks vrouwen in voorkomen, is ronduit verbijsterend."

Hoe komt dat dan?

"Ik denk dat het literaire establishment wat te fanatiek ons literaire patrimonium wil beschermen. Veel recensenten vrezen dat het succes van de vrouwelijke nieuwkomers de klassieke auteurs naar de achtergrond gaat dringen. En zien het bijgevolg als hun opdracht om de oude meesters met hand en tand te verdedigen. Wat natuurlijk dwaas is. Nieuwe talenten en gevestigde waarden kunnen perfect naast elkaar bestaan. Het spanningsveld tussen beiden houdt de literatuur net levendig. Het is ook niet omdat je een jonge schrijver bent dat je elke vorm van traditie verwerpt. Hugo Claus is ook voor mij belangrijk geweest. Als mens was hij een volbloed seksist, maar als schrijver heeft hij een fantastisch oeuvre bij elkaar gepend."

Laten we er nog eens een citaat van Stella Bergsma tegenaan gooien: "Het probleem van vrouwelijke auteurs is dat ze vrouwenboeken schrijven. Vrouwen durven niet genadeloos de waarheid te schrijven omdat ze denken dat ze dan hun charme verliezen." Heeft ze een punt?

"Ik vermoed dat Bergsma het heeft over schrijfsters die lifestyle-achtige romannetjes schrijven en daar vervolgens een pseudoliteraire saus over gieten. Want de échte schrijfsters zijn heus niet de emotionele braakballen waarvoor ze door sommigen versleten worden. Integendeel: velen onder hen hebben een behoorlijk verfrissende kijk op de wereld."

Is het omgekeerde wél waar? Schrijven mannen mannenboeken?

"Ik denk in ieder geval dat mannelijke auteurs méér willen behagen dan vrouwen. Ik zou de kost niet willen geven aan al die schrijvers die nog altijd denken dat ze moeten schrijven zoals Nabokov en leven zoals Hemingway. Of die de nieuwe Claus willen worden en in elk interview een paar citaten van Baudelaire opdissen. Van dat soort nabootsgedrag hebben vrouwelijke auteurs - misschien wel bij gebrek aan grote voorbeelden - veel minder last. Hun experimenteerdrang is groter, ze spelen meer met literatuur. Vrouwen als Deborah Levy en Maggie Nelson hebben een unieke stem en schrijven zonder enige schaamte."

Tot slot: wie is anno 2018 een uitstekend vrouwelijk rolmodel?

"Cardi B dus, maar daar hadden we het al over. Laat ik de Amerikaanse actrice Reese Witherspoon ook een eervolle vermelding geven: een all american girl met de uitstraling van een dom blondje, maar ondertussen verfilmt ze met haar eigen productiemaatschappij wel heel wat boeken van vrouwelijke auteurs. Zie ook: films als Gone Girl en series als Big Little Lies. En net zoals Cardi B verontschuldigt Witherspoon zich niet voor wat ze doet. 'Hier ben ik', zegt ze. 'Deal with it.' Heerlijk is dat."

[aboutict]

Elon Musks drijfveer: innovatie of macht?

Hij was dit jaar geen week uit het nieuws: van hogesnelheidstrein Hyperloop en de grootste zelflandende raket ooit tot zonnedaken en bijna twee miljard dollar aan obligaties voor Tesla Model 3. Maar wat drijft duizendpoot Elon Musk nu echt? De eerste duizend werknemers van zijn ruimtebedrijf SpaceX interviewde Elon Musk (1971) nog zelf. Kandidaten werden daarbij vooraf gewaarschuwd voor zijn ietwat eigenaardige gedrag, zo schrijft zijn biograaf Ashlee Vance. ‘Elon zal tijdens het gesprek gewoon doorgaan met e-mails schrijven en niets zeggen. Raak niet in paniek. Dat is normaal. Op een gegeven moment draait hij zijn stoel naar je toe, maar zal hij je nog niet aankijken. Raak ook dan niet in paniek. Dat is ook normaal.’ Hij wordt ondanks alles gezien als de gedoodverfde opvolger van wijlen Apple-topman Steve Jobs, met minstens een even groot reality distortion field. Grootste verschil: Musk nam nog meer risico’s, scheerde gevaarlijk langs de afgrond en werd telkens weer door een wonder van de ondergang gered. Interviews geven een beeld van een opvallend bescheiden man die soms een minuut lang op een vraag kan kauwen. Dat had hij als kind al. Dan was hij schijnbaar in zichzelf verzonken en visualiseerde hij de toekomst, zoals hij die in sciencefictionboeken las. Zinnen rollen niet vloeiend, eerder hakkelend, uit zijn mond. Potentiële vriendinnetjes stelde hij de vraag: “Ik denk veel aan elektrische auto’s, jij ook?” Of de enorme dadendrang is terug te voeren op zijn moeilijke jeugd in Pretoria blijft onduidelijk. De ideale geek was hij wel. De Encyclopædia Britannica las hij van voren naar achteren uit. Als tiener ontwierp hij in 1984 een (tekstgebaseerde) pc-game genaamd Blastar. Die verkocht hij voor vijfhonderd dollar. De toekomst schetste de jonge student Musk in een studie The Importance of Being Solar. Hij zag zonnepanelen in de ruimte voor zich die energie aan de aarde zouden leveren. Visitekaartje In Silicon Valley viel hij met de neus in de boter. Samen met zijn broer begon hij het bedrijfje Zip2 dat een kruising was tussen Google Maps en de Gouden Gids. Internet was net begonnen. Uitgevers Knight Ridder en Hearst zagen er echter al brood in. Compaq bood uiteindelijk driehonderd miljoen dollar, waarmee Musk zijn eerste miljoenen binnenhaalde. Hij kocht een McLaren F1-sportauto, en stopte een deel van zijn 22 miljoen dollar tellende vermogen in internetbank X.com. Na het samengaan met concurrent Confinity ontstond het bedrijf dat nu bekendstaat als PayPal. Hoewel Musk inmiddels op een zijspoor was gezet, bleef hij de grootste aandeelhouder. Toen eBay in 2002 PayPal voor anderhalf miljard dollar overnam, was Musk instant honderdtachtig miljoen dollar rijker. Dit fortuin vormde het begin van Musk als waaghals-ondernemer. In Los Angeles pakte hij zijn oude liefde voor de ruimtevaart weer op. Om – idealiter – binnen enkele jaren Mars te koloniseren. Daarvoor probeerde hij bij de Russen een tweetal rakketten los te praten, voor acht miljoen dollar. Met lege handen huiswaarts kerend, besloot hij ze zelf maar te gaan bouwen. Dat bleek een gouden vondst, want door de raketten noodgedwongen minder duur te maken, wist zijn bedrijf SpaceX contracten voor de overheid en commerciële bedrijven binnen te slepen. Overigens pas nadat diverse testraketten op spectaculaire wijze waren geëxplodeerd. Desalniettemin vliegt SpaceX sinds dit jaar astronauten naar het internationaal ruimtestation ISS met zijn Dragon 2. Voor Musk is zo’n mijlpaal echter zelden voldoende. Voor de kolonisatie van Mars – want dat idee is nog niet verlaten – heb je krachtiger raketten nodig en dit najaar gaat dan ook de eerste Falcon Heavy de lucht in. De opgetelde kracht van de motoren, vergelijkbaar met achttien 747-vliegtuigen, kan maar liefst 64 ton aan materiaal de ruimte in dragen, dubbel zoveel als de zwaarste raket die momenteel operationeel is. Maar even bijzonder is dat de drie gebruikte raketten ook weer kunnen landen, een noviteit die ruimtevaart nog aantrekkelijker moet maken. De Tesla-baas gaat er daarbij vanuit dat de eerste testvlucht mogelijk niet probleemloos verloopt. Anders dan tien jaar geleden zullen mislukkingen hem dit keer echter minder snel in financiële problemen brengen. Integendeel: wat er ook gebeurt, hij levert er zijn visitekaartje mee af. Aftroeven Eveneens een gok was de investering in 2003 in autofabrikant Tesla. Nog geen jaar nadat het was opgericht. Een groot risico, want Chrysler was in 1925 de laatste succesvolle autofabrikant in de Verenigde Staten en de elektrische auto was technisch nog ver verwijderd van een doorbraak. Toen het geld bij SpaceX op was, en de financiële wereld weggleed in een crisis, dreigde Tesla rond 2008 al failliet te gaan. Musk verkocht zijn McLaren om aan geld te komen en moest vrienden smeken om geld te investeren, onder wie Googles Sergey Brin die hem wilde helpen aan vijfhonderdduizend dollar. Na die redding ging het echter weer mis. Toen de verkopen in 2013 tegenvielen, stond Musk op het punt om het volledige bedrijf aan Google te verkopen. Zes miljard dollar wilde hij, plus nog eens vijf miljard voor fabrieksuitbreidingen. Waarbij hij bovendien nog zeker acht jaar aan het roer zou willen staan. De onderhandelingen duurden zo lang dat Tesla inmiddels op eigen krachten uit het dal kroop. Nog datzelfde jaar kon Tesla Motors de groene-energielening van Obama van 465 miljoen dollar, negen jaar eerder dan gepland, volledig aflossen. Anno 2017 zoekt Musk wederom het risico op. Met de betaalbare Model 3 wil hij de massamarkt aanboren. Omdat de concurrentie van andere fabrikanten steeds heviger wordt, moet de productie echter worden opgevoerd naar vijfhonderdduizend auto’s. En dat lukt. Via obligatieleningen haalde Tesla afgelopen zomer driehonderd miljoen dollar meer op dan begroot. Het bedrijf belooft kopers ondertussen onbeperkt en levenslang gratis gebruik van de Supercharger-laadpalen. Voor nieuwe kopers werd de regeling begin 2017 afgeschaft, waarna deze toch weer onder voorwaarden werd ingevoerd. Ook technologisch probeert Musk zijn rivalen af te troeven. Zo wil hij ergens in het najaar demonstreren dat je van Californië naar New York kunt rijden zonder het stuur aan te raken. Echt briljant is de vondst om het bedrijf SolarCity – dat geleid wordt door zijn neven – samen te voegen met Tesla. In 2013 was deze onderneming al de grootste installateur van zonnepanelen in de VS. Tesla levert vanaf volgend jaar vier verschillende dakbedekkingen, afhankelijk van de vorm van het dak. En wie een zonnedak heeft, kan ook een Powerwall (5500 dollar) aanschaffen, een huisbatterij die 13,5 kWh aan stroom kan opslaan. Waarmee je in de toekomst ook je Tesla kunt opladen. Zo is Tesla dus eigenlijk geen autofabrikant meer, maar een energiespecialist. Een beetje autofabrikant zou daar niet zijn opgekomen, maar Musk ziet kansen vanuit de overtuiging dat hij de planeet kan vergroenen. Onderaannemer Datzelfde zakelijke instinct kenmerkt ook zijn jongste avontuur, het reeds in 2012 geconcipieerde vervoerssysteem Hyperloop. Een soort hogesnelheidstrein in een vacuümbuis die snelheden tot twaalfhonderd kilometer per uur zou kunnen realiseren en passagiers in een half uur van Amsterdam naar Parijs kan brengen. Zelf wilde Musk dat idee in eerste instantie niet uitwerken, dus werd een wedstrijd uitgeschreven die begin dit jaar is gewonnen door de Delftse hyperloopstart-up Hardt. Toen Musk deze zomer een ‘verbale toestemming’ van de Amerikaanse overheid kreeg om een Hyperloop te bouwen, besloot hij het project toch maar zelf ter hand te nemen. Ook nu weer op onconventionele wijze. Ook al is hij de eigenaar van de handelsnaam Hyperloop, hij richtte eerst een onderneming op onder de noemer Boring Company. De serieondernemer denkt namelijk dat hij met een kleinere tunneldiameter de kosten van de aanleg van buizen enorm omlaag kan brengen. Zodat het bedrijf ook voor derden opdrachten zou kunnen uitvoeren, net zoals SpaceX als onderaannemer fungeert. Met een stevige financiële basis kan er vervolgens worden geïnvesteerd in een megaproject dat de luchtvaart een zware klap kan toebrengen. Hoezeer kenners ook waarschuwen voor onbewezen proefballonnen en luchtkastelen, zijn bedrijvenimperium is inmiddels vijftig miljard waard. Met drie hoofdactiviteiten – energie, ruimtevaart en vervoer – lijkt Musk minstens zo veelzijdig als zijn grote inspirator Thomas Edison. Hoewel zijn bekendste bedrijf is vernoemd naar die andere geniale tijdgenoot Tesla, voelt Musk zich naar eigen zeggen meer verwant met eerstgenoemde uitvinder. Die bracht zijn uitvindingen namelijk naar de markt, terwijl Tesla dat niet deed. Trump Waar sommigen een Thomas Edison zien, zien anderen een nieuwe Cornelius Vanderbilt, de magnaat die het geld dat hij met de stoomvaart verdiende investeerde in de spoorwegen en zo zijn wurggreep op die industrie verstevigde. SpaceX gaat vanaf 2019 een heel netwerk van 4425 internetsatellieten in een baan om de aarde brengen om iedere plek op aarde van een breedbandverbinding te voorzien. Heb je eenmaal het monopolie op goedkope raketten, dan is het volgende monopolie niet ver weg meer. Op de vraag wat Musk drijft, komt doorgaans geen duidelijk antwoord, anders dan dat hij ‘heel hard werkt’. Hij benadrukt wel veelvuldig het belang van met de toekomst bezig te zijn. Die moet voor hem inspirerend en uitdagend zijn. “Er moet een reden zijn dat je ’s ochtends wakker wordt en je je ergens helemaal voor inzet. Ik vind de gedachte dat we geen multiplaneetsoort kunnen worden bijvoorbeeld heel erg deprimerend”, zo vertelde hij eens. En dan is er nog de frustratie dat technologie zich in zijn ogen te langzaam ontwikkelt. “Mensen vergissen zich als ze denken dat technologie vanzelf beter wordt,” zei Musk tijdens een TED-interview. “In 1969 konden we iemand naar de maan brengen. De Space Shuttle daarna kon mensen hooguit alleen in een baan om de aarde brengen. Grote beschavingen als het Oude Egypte maakten piramiden, daarna vergaten ze hoe ze dat moesten doen.��� Het is dan ook niet zo vreemd dat Musk eerder dit jaar besloot plaats te nemen in een economisch adviescomité van Donald Trump in een poging om ook de Amerikaanse overheid enthousiast te maken voor zijn baanbrekende ideeën. Hij ijvert daarbij onder meer voor een soort van basisinkomen, omdat technologie velen werkloos zal maken. De weldoener hield het echter niet lang vol, vanwege het opzeggen van het klimaatverdrag van Parijs. Een kleine hick-up voor een man als Musk. Apple Met zijn 46 jaar is Musk jong genoeg om nog grotere uitdagingen aan te gaan. Die liggen vermoedelijk niet op het terrein van internetdiensten, waarmee hij ooit zijn loopbaan begon. Hij moest al wel eens het beeld corrigeren dat hij een hekel zou hebben aan Apple (na een negatieve opmerking over de Apple Watch): “Niet verleidelijk genoeg.” Dat was in de tijd dat Apple oud-werknemers van Tesla wegkaapte voor de ontwikkeling van een eigen elektrische auto. Later verduidelijkte Musk dat hij Apple een ‘groots bedrijf met getalenteerde mensen’ vond. Zij het een onderneming die hij vermoedelijk zelf nooit zou willen leiden. Doemscenario’s Musk is een geducht tegenstander van kunstmatige intelligentie. Als we blijven stilzitten, zullen robots de mens overvleugelen, meent hij. Er moeten wat hem betreft zelfs regels worden ingevoerd om de ontwikkeling van killer robots te voorkomen. Het is een opmerkelijk standpunt voor een entrepreneur die kansen ziet in het onmogelijke. Facebook-oprichter Mark Zuckerberg ergerde zich dusdanig aan zijn doemscenario’s, dat hij Musk van repliek diende. A.I. kan volgens hem juist worden ingezet bij het diagnosticeren van ziektebeelden of autonoom rijden. De kennis van Zuckerberg over dit onderwerp is gewoon beperkt, zo liet Musk zich daarop in een tweet ontvallen. Die dan wel weer vindt dat biologische intelligentie meer moet samenwerken met digitale intelligentie, wil de mensheid overleven. Tesla in Nederland Begin dit jaar trok Nederland aan Tesla voor de Europese vestiging van een gigafabriek die wereldwijde productie van lithium-ion batterijen mogelijk moet maken. De noordelijke provincies, Rotterdam, Nijmegen, Noord-Brabant en Limburg, allemaal willen ze de fabriek, een kopie van Tesla’s Gigafactory in de woestijn van Nevada. Nederland maakt zeker kans. Zowel de populaire Model S als de Model X worden in Tilburg geassembleerd. Sinds enige tijd gebeurt ook de laatste check van iedere Europese Tesla in Brabant. De fabriek bezit daarvoor een 750 meters tellend indoor testcircuit. Daarnaast is het Europese hoofdkantoor in Amsterdam-Zuidoost gevestigd. Andere landen hopen echter ook op de megafabriek. Zo bezocht begin januari de Franse minister Michel Sapin (EZ) Tesla’s fabriek in Fremont. En bood collega-minister Ségolène Royal vorig jaar al grond aan bij de te ontmantelen kerncentrale in Fessenheim. * Dit artikel verscheen eerder in het oktobernummer van Emerce magazine (#161). http://dlvr.it/PwrGCP

[demamacompany]

Op uitnodiging van Mr. Goodiebag ging ik op zondagmiddag 5 februari met Marguerita van Marstyle naar Amsterdam.  Door de binnenstad rijdend, voelde ik mij een echte vrouw van de wereld. Een parkeerplekje hadden we gelukkig snel gevonden en op onze hakjes liepen we naar Studio 13. Hier werden wij hartelijk welkom geheten door Alwin Pascal Jager. We werden de trap op geleid en kwamen in een loft-achtige ruimte. Lekker licht en groot en het zag er supergaaf uit!

Gastblog door Liesbeth Dorresteijn

Welkomstdrankje en welkomstwoord

Als eerste hebben we onze jassen opgehangen en werden we voorzien van heerlijke welkomstdrankjes. Voor Marguerita was er prosecco en voor mij (Baby-Belly en BOB) was er een non-alcoholische Mojito. Ook kregen we bij de garderobe een goodiebag waarin al een mix voor appeltaart zat en wat informatie.

We hebben natuurlijk even plaats genomen voor het merkenscherm en gingen als echte VIPS op de foto! Ook aan allerlei lekkere hapjes was gedacht en we kregen de appeltaart geserveerd, macarons, petit-fours en bij de lounge-hoek stonden allerlei hartige snacks.

Alwin opende de proefparade en legde nog even uit wat de bedoeling was. De merken die zich presenteerden wilden ons graag demonstreren welke nieuwe producten zij in huis hebben en wij konden gaan speeddaten met deze merken. Na afloop van deze kennismaking kreeg je dan bij de stand producten mee om thuis uit te proberen.

Speeddaten met merken

Welke merken waren er dit jaar op de Proefparade? Voor mij waren er naast het merk Kneipp geen bekende merken. Er waren stands van Marc Inbane, W7, NAK en Divine Sensation. Maar wat is dat juist leuk om nieuwe producten en merken te ontdekken! Bij elke stand konden we een praatje maken en de producten bekijken. Ondertussen werden we voorzien van nog meer lekkere hapjes en drankjes en waren er ook andere bloggers om mee kennis te maken.

W7

De stand van W7 vond ik erg mooi aangekleed. De palletten met nieuwe kleuren oogschaduw stonden aantrekkelijk uitgestald en door een visagiste kon je opgemaakt worden. Als eerste ging Marguerita in de stoel zitten. Zij wilde graag smokey eyes en ik kon ondertussen wat foto´s maken en genieten van mijn drankje. De visagiste gaf ondertussen veel nuttige info over de producten en keek ook echt welk product bij de huids- en haarkleur van Marguerita pasten. Dat vind ik nu fijn. Je kunt wel met elke trend mee willen doen, maar het moet ook bij jou als persoon passen. Vervolgens was ik aan de beurt en de visagiste had mijn vertrouwen goed gewonnen. Ik wilde daarom DE oplossing om mijn wat onrustige huid (zwangerschapshormonen zorgen voor een tweede jeugd *ja! Met puistjes*) en omdat mijn gezicht nu ook wat voller wordt vond ik het leuk om het te leren ´shapen´. De visagiste leerde mij wat trucjes hoe ik het beste rode vlekjes en oneffenheden kon camoufleren,   en daarna een egale huid kon creeeren. Dit alles zonder dat het eruit zag alsof ik een masker zou dragen. Wow! Wat gaaf! Mijn huid knapte echt op en toch zag je mijn vrolijke sproetjes er prima doorheen. Ook het creeeren van highlights en schaduw heb ik geleerd. Nu thuis aan de slag! Met en mooie pallette van W7 en een bronzer in mijn goodiebag ging ik weer verder.

Marc Inbane

Gebruiken jullie wel eens zelfbruiners? Ik heb het vorig jaar voor de eerste keer gedaan. Ik zou in bikini op het strandje gaan zitten hier in de buurt, maar had nog erg witte benen. Thuis dus aan de slag met een zelfbruinende crème. Waar het er thuis nog heel natuurlijk uitzag en ik er bij het strandje ook prima mee voor de dag kon komen… waren mijn kleren en bikini er minder blij mee! Ik zag overal bruine randen opzitten en baalde hier behoorlijk van. Gelukkig gingen deze strepen weg in de was, maar dat vond ik toch wel een groot nadeel. De spray van Marc Inbane belooft, na goed intrekken, 5 dagen te blijven zitten en geen strepen na te laten op badkleding, kleding of beddengoed. De spray is door iedereen te gebruiken en past zich aan jouw eigen huidskleur aan. Zonder Wortel-effect! Fijn is dat je er een zonbeschermend product overheen kunt smeren zonder dat er iets gebeurd met de kleur.

Divine Sensation

Divine Sensation is een spray die jou laat stralen! Het verzorgt de huid, fixeert make-up en geeft je een natural glow. Je kunt deze spray gebruiken als je huid, halverwege de dag, wat uitdroogt en trekkerig aanvoelt. Je ziet er meteen weer fris en stralend uit! Marguerita en ik hebben deze spray geprobeerd en het was een aangename ervaring. De geur is subtiel en je gaat er echt weer een beetje door sprankelen. Voor mensen die op kantoor werken waar het nogal vochtarm is, zou dit product handig zijn om in je bureau-la te hebben.  Het product is geschikt voor gezicht, handen en decolleté.

Kneipp

Het merk Kneipp kende ik al van de heerlijke douchegels en bodylotions. Zij hebben nu een nieuwe lijn uitgebracht die we konden bekijken en ruiken. Het gaat om de beautyful shape lijn! Deze bestaat uit een bodyscrub, een verstevigende huidolie en een verstevigende bodylotion. Met werkzame ingrediënten als sandelvrucht en druivenpitolie. Ik ben erg benieuwd naar dit product! Het ruikt in ieder geval erg lekker. Fris en fruitig kom je hier mee onder de douche vandaan!

NAK en FUDGE

Als laatste bezochten we de stands van NAK en FUDGE. Deze merken kende ik niet. Het zijn dan ook merken die in kapsalons verkocht worden en de kapper die ik bezoek heeft dit niet. Maar wat leuk om met deze merken kennis te maken! Je kon plaatsnemen op een kappersstoel en er werd gekeken welke producten bij jouw haartype en kleur zouden passen. Ook werd je haar gestyled, daar houd ik van! Omdat ik op dit moment zwanger ben, heb ik een wat vollere haardos. Maaar…. Dit zal niet voor eeuwig zijn. Na de bevalling zullen alle haren, die nu vastgehouden worden, uitvallen. Om er dan ook weer leuk uit te zien zijn er producten die voor snellere vernieuwing van de haren kunnen zorgen en je kapsel een boost kunnen geven! Omdat mijn haar dun van structuur is, kan ik wel wat volume gebruiken. Ik heb dan ook mooie producten meegekregen om thuis te testen. En wat ze bij Marguerita deden… kun je op haar blog lezen!

Ik heb een ontzettend leuke middag gehad en Mr. Goodiebag… hartelijk dank voor de gastvrije en hartelijke ontvangst. Nu lekker alle spulletjes thuis gebruiken!

#ivehadamrexperience

  Verslag: Proefparade de Beauty editie Op uitnodiging van Mr. Goodiebag ging ik op zondagmiddag 5 februari met Marguerita van Marstyle naar Amsterdam.