#chirotonia biskupia

[suprasl]

Chirotonia biskupia archimandryty Andrzeja

27 września w dniu święta Podwyższenia Krzyża Pańskiego, w katedrze św. Mikołaja w Białymstoku, odbyła się chirotonia biskupia, namiestnika Ławry supraskiej, archimandryty Andrzeja. Zgodnie z decyzją Świętego Soboru Biskupów z dnia 24 sierpnia 2017 roku, archimandrytę Andrzeja wybrano biskupem supraskim, wikariuszem diecezji białostocko – gdańskiej.

W wigilię święta Podwyższenia Krzyża Pańskiego, tuż przed całonocnym czuwaniem miał miejsce obrzęd mianowania biskupa, któremu przewodniczył Jego Eminencja Metropolita Sawa w asyście przybyłych biskupów naszej Cerkwi oraz hierarchów z zagranicy. 

Po obrzędzie zakończonym molebnem, mowę wygłosił archimandryta Andrzej:

„Eminencjo, Wielce Błogosławiony Metropolito i Świątobliwy Ojcze, Ekscelencje, Czcigodni Arcypasterze.

Stojąc przed Panem Naszym Jezusem Chrystusem oraz przed Wami, dostojni hierarchowie, pokładam swą ufność na nieskończone miłosierdzie Boże oraz Wasze święte modlitwy. Z głębokim przekonaniem swej niemocy i niegodności, ale także ze zrozumieniem wielkiej odpowiedzialności stojącego przede mną powołania, w pełni powierzam siebie bezgranicznej Opatrzności Bożej. Wyznaję swą niemoc być wprowadzonym na świecznik służby arcypasterskiej, gdyż pasterz według apostoła Piotra jest wezwany paść swe owieczki „nie jako panujący nad tymi, którzy są wam poruczeni, lecz jako wzór dla owczarni” (1P 5,3), wierzę jednak, że „Bóg wszelkiej łaski” według modlitw Najświętszej Dziewicy Marii, wszystkich świętych i wiernych swych dzieci „utwierdzi mnie, umocni, i na trwałym postawi gruncie” (1P 5,10).

Dziękuję Panu Bogu za zesłanie mi niezasłużonych wielkich dobrodziejstw i za natchnionych arcypasterzy, których spotkałem na swej drodze życiowej. W duchu synowskiego oddania z serca dziękuję Jego Eminencji Wielce Błogosławionemu Metropolicie Sawie za zaufanie i uznanie mnie za godnego objęcia posługi biskupa pomocniczego. Decyzję Eminencji przyjąłem w duchu odpowiedzialności za dobro Cerkwi, pragnąc służyć ludowi Bożemu naszej diecezji zgodnie z wolą Bożą. Dziękuję Wam Eminencjo za formację duchową w latach młodzieńczych, cierpliwość i ojcowską miłość. To Wam zawdzięczam swe pierwsze kroki, które pomogliście młodej osobie skierować do życia poświęconego w monasterze supraskim, ale i po tym nigdy nie porzuciliście opieki nade mną, wspierając mą edukację w Seminarium Duchownym i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. W tym czasie moim opiekunem duchowym był także dzisiejszy metropolita Włodzimierza-Wołyńskiego i Kowla Włodzimierz, dziękuję Wam Władyko.

Etap życiowy związany z pobytem w Warszawie to nie tylko studia, ale odpowiedzialna posługa w metropolii. Dziękuję Wam Eminencjo za zaufanie, którym mnie obdarzyliście, powierzając mi funkcję kapelana Waszej kaplicy oraz ekonoma domu metropolitalnego.

Dziękuję Panu Bogu za szczęście czerpania ze źródła chrześcijańskiej duchowości i cywilizacji, w mieście starożytnych filozofów i wielkich hierarchów Cerkwi, w ramach podjętych z błogosławieństwa Eminencji studiów magisterskich i doktoranckich w Atenach. Dziękuję za dar Boży obcowania z kulturą i narodem, w którego języku zostało spisane Pismo Święte oraz teologiczne traktaty greckich Ojców Cerkwi. Szczególne słowa podzięki i głęboki pokłon składam metropolicie Didimotichou, Orestiados i Sufliou Damaskinowi, który podczas mych studiów w Grecji otoczył mnie opieką duchową, wspierając czynem, słowem i przykładem.

Po okresie duchowej euforii, powrót do kraju ojczystego nie był łatwy. Wiązało się to z pewną barierą natury mentalnościowej, ale także zmianą terenu i formy pracy duszpasterskiej. Eminencjo, w tym trudnym czasie ponownie przeciągnęliście swą ojcowską dłoń delegując mnie do posługiwania w funkcji przełożonego monasteru w Supraślu z równoczesnym obowiązkiem pracownika naukowego Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku. Od tego momentu poruczyliście mnie duchowej opiece Arcybiskupa Białostockiego i Gdańskiego Jakuba, hierarchy obdarzonego wielkimi charyzmatami Ducha, spośród których największym jest jego bezinteresowna miłość ojcowska. Dlatego pragnę zapewnić Was, Najdostojniejszy Władyko Jakubie, że z pełnym zaangażowaniem i niestrudzenie będę pomagał Wam w realizacji pasterskiej posługi w diecezji.

Kierując swoją myśl i wzrok ku braciom monasteru supraskiego, z którymi jestem związany od szesnastego roku życia, chciałbym podziękować za to, że swym życiem pokazali jakim powinien być człowiek: świadkiem i gorliwym uczniem Chrystusowym i mnichem odnajdującym Boga na drogach metanoji, modlitwy i pokornej diakonii woli Bożej i wreszcie prawdziwym pasterzem, żyjącym dla Chrystusa i Jego Świętej Cerkwi, bezinteresownym diakonem Królestwa Niebiańskiego i ludu Bożego.

Zwracając się ku orędownictwu Najświętszej Bogarodzicielki, w jej cudownej ikonie Hodegetrii Supraskiej, proszę miłosiernego Boga o pomoc w dobrym pasterzowaniu. Z pokorą skłaniam swą głowę przed Waszą Eminencją i Wami, najdostojniejsi arcypasterze, polecając się modlitwom, aby Święty Duch „nauczył mnie wszelkiej prawdy” (J 16,13)”.

Św. Liturgii przewodniczył Jego Eminencja Wielce Błogosławiony Sawa, Metropolita Warszawski i całej Polski Sawa, w asyście członków Św. Soboru Biskupów: arcybiskupa lubelskiego i chełmskiego Abla, arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Jakuba, arcybiskupa wrocławskiego i szczecińskiego Jerzego, biskupa przemyskiego i gorlickiego Paisjusza, biskupa bielskiego Grzegorza, biskupa łódzkiego i poznańskiego Atanazego, biskupa hajnowskiego Pawła oraz hierarchów z zagranicy: metropolity Włodzimierza – Wołyńskiego i Kowla Włodzimierza (Ukraińska Cerkiew Prawosławna PM), metropolity Didimotichu i Suflii Damascena (Grecka Cerkiew Prawosławna), metropolity Kitrus i Katerini Jerzego (Grecka Cerkiew Prawosławna), metropolity Margeuti i Ubisa Melchisedeka (Gruzińska Cerkiew Prawosławna) biskupa mesaorysjkiego Grzegorza (Cypryjska Cerkiew Prawosławna) biskupa bobrujskiego i bychowskiego Serafima (Egzarchat Białorusi) oraz księży dziekanów diecezji białostocko – gdańskiej. 

W trakcie św. Liturgii śpiewały chóry: katedralny Aksion pod kierownictwem protodiakona Aleksandra Łysynkiewicza oraz chór parafii przypomnasterskiej w Supraślu pod dyrygenturą Mirosławy Tichoniuk.

Bezpośrednio przed św. Liturgią, miał miejsce obrzęd wyznania wiary. Potwierdzając swoją wiarę, archimandryta Andrzej zobowiązał się przestrzegać kanonów świętych Apostołów, Powszechnych i Lokalnych Soborów, dogmatów, reguł Świętych Ojców, chronić Tradycję Cerkwi i jej zasady, dbać o spokój w Cerkwi, być posłusznym wobec metropolity i biskupów, kierować swoją owczarnią z bojaźnią Bożą. Zakończeniem obrzędu było przekazanie na ręce Jego Eminencji podpisanej przysięgi biskupiej, uroczyste wygłoszenie mnogoletswija oraz przyjęcie przez biskupa nominata błogosławieństwa od przybyłych hierarchów.

Chirotonia biskupia ma miejsce tuż przed czytaniem lekcji apostolskiej i ewangelicznej perykopy, akcentując, iż nowo wybrany biskup będzie strażnikiem właściwego rozumienia i nauczania Prawd Bożych zwartych w Piśmie Świętym. Po śpiewie Swiatyj Boże – trisagionu archimandryta Andrzej poprowadzony został przed Królewską Bramę, skąd został przejęty przez dwóch najstarszych biskupów. Podczas święceń biskupich na głowę, klęczącego przed prestołem archimandryty, biskupi położyli otwartą Ewangelię – znak obecności Chrystusa. 

Po modlitwach nowy hierarcha ubrany został w szaty biskupie.

Po zakończonej św. Liturgii, Metropolita Sawa zwrócił się do biskupa Andrzeja ze słowami pouczenia, po których wręczył biskupowi pastorał – żezł.

Ekscelencjo, Biskupie Andrzeju!

Dzisiaj dostąpiłeś przyjęcia łaski Świętego Ducha i stania się biskupem Świętej Cerkwi Prawosławnej. Otrzymałeś od Boga wielki dar arcypasterstwa. Pan powołał Cię do posługi, która jest największą posługą na ziemi. Będziesz w imieniu wiernych składać bezkrwawą ofiarę. W imię zaś Pańskie będziesz przekazywać błogosławieństwo i świadczyć, że On poprzez Ciebie, któryś umiłował Chrystusa, będzie ogłaszać ludziom swoją wolę. W obecnych czasach otrzymujemy wiele informacji. Dlatego też koniecznym jest, aby nauczać stado odróżniać puste słowa od słów życia wiecznego, słuchać Słowa Bożego i strzec je (Łk 11,28). Tak bowiem naucza Święta Ewangelia.

Władyko Andrzeju! Cerkiew dała Ci prawo nie tylko zaświadczać o prawdzie Pańskiej. To jest Twój obowiązek! Pamiętaj słowa apostoła Pawła: Fakt, że głoszę ewangelię, nie jest dla mnie powodem do chluby. Jest to obowiązek, który został na mnie nałożony. Biada mi, gdybym nie głosił ewangelii (1 Kor 9,16). Na odpowiedzialność tę wskazuje 58. kanon apostolski: „Biskup lub prezbiter, nie niedbający o kler i o wiernych i nienauczający ich pobożności, niech będzie pozbawiony urzędu”. Oto jak duża jest odpowiedzialność arcypasterza. Musi on nie tylko nauczać, ale i zarządzać. Porządek ten przedstawiony jest w Piśmie Świętym (1 Tym 5,19; Dz. 20,28).

Władyko Andrzeju! Umacniaj jedność cerkiewną, utwierdzaj wiarę prawosławną, nauczaj ludzi miłości ewangelicznej. Św. Jan Chryzostom mówi: „Imieniem Cerkwi nie jest podział, lecz jednanie i zgoda”. O tej prawdzie przypominali nasi przodkowie. Niekiedy szatan kusił ich, aby naruszyli jedność, lecz oni mężnie zachowywali Święte Prawosławie, często oddając za Nie swoje życie. Ziemia podlaska ma wielu takich świadków. Dzisiaj swoje życie prawosławne budujemy na przykładach ich czynów. Podążaj tą drogą.

Postrzyżyny monastyczne otrzymałeś z moich rąk w Monasterze Supraskim, który od 1982 r. powstaje z ruin. Jesteś uczestnikiem jego odbudowy. Dzisiaj zostałeś biskupem supraskim. Będziesz niósł pomoc zarządzającemu arcypasterzowi. Jednocześnie pamiętaj, strzeż i rozwijaj drogocenny dar naszej Cerkwi, jakim jest Monaster Supraski. Powinien on być miejscem modlitwy i duchowej odbudowy dla wielu współczesnych.

Chrystus powiedział …odwagi: Ja świat zwyciężyłem (J 16,33). My, ludzie wiary, otrzymaliśmy od Chrystusa obietnicę, że bramy hadesu nie przemogą Jego Cerkwi (Mt 16,18). A Ty zostałeś dzisiaj biskupem Cerkwi. Działaj gorliwie i z cierpliwością, nauczaj z przekonaniem, zarządzaj z rozsądkiem, pomagaj wiernym, głoś prawdę tam, gdzie ludzie są oślepieni przez nienawiść i kłamstwo. Wszystko, co czynisz, czyń jakbyś to robił dla Chrystusa, a nie dla przyjemności ludzkiej. Niech święci asceci Monasteru Supraskiego wspierają Ciebie i w modlitwie wstawiają się przez Bogiem. Najświętsza Bogarodzica, w Jej Supraskiej ikonie, niechaj okrywa Twój trud apostolski Swoim omoforionem.

Pozdrawiam Cię w imieniu Świętego Soboru Biskupów oraz własnym. Rodziców pozdrawiam i dziękuję za wychowanie syna dla Cerkwi. 

Dzisiaj raduje się Wasze rodzicielskie serce. Niech ta radość będzie podziękowaniem za Wasz wychowawczy trud. Pozdrawiam braci Monasteru Supraskiego i wszystkich uczestników dzisiejszego radosnego wydarzenia. Teraz przyjmij arcypasterski pastorał i udziel swojego pierwszego błogosławieństwa.

Zakończeniem świątecznych uroczystości w Białymstoku, było udzielenie błogosławieństwa przez biskupa Andrzeja oraz przyjęcie życzeń od wiernych.

Biskup Andrzej urodził się 6 października 1974 roku w Białymstoku. W latach 1993-1996 był alumnem Wyższego Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie. 8 czerwca 1993 roku, wstąpił od monasteru Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy w Supraślu.

Postrzyżyny w riasofor przyjął 29 lipca 1995 roku, z rąk ówczesnego arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Sawy. 30 lipca 1995 roku, z rąk arcybiskupa Sawy otrzymał święcenia diakońskie. Śluby monastyczne małej schimy złożył 10 września 1998 roku, na ręce metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy. Otrzymał przy tym imię Andrzej na pamiątkę św. Andrzeja z Krety. 12 września 1998 roku, z rąk metropolity Sawy otrzymał święcenia kapłańskie. Do godności ihumena został podniesiony 3 kwietnia 2000 roku, a do godności archimandryty 20 marca 2012 roku.

W latach 1996-1999 studiował na Sekcji Prawosławnej Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. W 1999 roku, otrzymał dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu magistra teologii tej uczelni. W 1999 roku, rozpoczął studia doktoranckie na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, które przerwał wskutek wyjazdu na studia do Aten (Grecja). W latach 2002-2005 studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Ateńskiego. W latach 2003-2008 pełnił posługę duszpasterską w parafii św. Polikarpa, biskupa Smyrny, w Atenach. 21 marca 2005 roku, otrzymał dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu magistra teologii na Katedrze Historii Kościoła Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Ateńskiego. W 2005 roku, rozpoczął studia doktoranckie na tej uczelni, które zakończył 5 marca 2009 roku, dyplomem potwierdzającym uzyskanie stopnia naukowego doktora nauk teologicznych w zakresie historii Kościoła na podstawie obronionej rozprawy doktorskiej „Stanowisko starożytnych patriarchatów Wschodu wobec unii kościelnej w Rzeczypospolitej w ostatnim dwudziestoleciu XVI wieku”, napisanej pod kierunkiem prof. Dimitrisa Gonisa. Stopień naukowy doktora teologii został nostryfikowany na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie uchwałą Rady Wydziału Teologicznego z dnia 10 grudnia 2009 roku.

W latach 1999-2001 pełnił funkcję dyrektora Archiwum Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, kapelana kaplicy św. archanioła Michała w Domu Metropolitalnym oraz duszpasterza młodzieży w parafii św. Marii Magdaleny w Warszawie. W latach 2008-2010 pełnił funkcję referenta i dyrektora Kancelarii Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej oraz wizytatora katechezy prawosławnej i duszpasterza studentów prawosławnych w Diecezji Lubelsko-Chełmskiej. 23 listopada 2010 roku, został p.o. przełożonego (od 24 września 2011 roku przełożony) monasteru Zwiastowania Najświętszej Bogarodzicy w Supraślu.

W 2012 roku, został adiunktem w Katedrze Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku. 29 czerwca 2017 roku, Rada Wydziału Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie nadała mu stopień doktora habilitowanego. Jest autorem 3 monografii książkowych i blisko 40 artykułów naukowych opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych.

W 2016 roku, był członkiem delegacji Cerkwi prawosławnej w Polsce na Święty i Wielki Sobór Cerkwi Prawosławnej. 24 sierpnia 2017 roku, Święty Sobór Biskupów PAKP powołał archimandrytę Andrzeja (Borkowskiego) na biskupa supraskiego, wikariusza Diecezji Białostocko-Gdańskiej.

Tekst: protodiakon Wiaczesław Perek Fot. autor, J. Charkiewicz, M. Surynowicz, S. Kiryluk, W. Stasiewicz