#buhay kolehiyo

[hiddenletterv]

Lagi akong may rock bottom noong kolehiyo. Palaging may "ayaw ko na" at mga luhang hindi tumitigil tuwing madaling araw. Madalas kung hindi man araw-araw, palagi kong nakakalimutang paalalahanan ang sarili na hindi pantay-pantay ang kaya kong ibigay sa bawat araw, linggo, at buwan. Nakakalimutan kong maging mabait sa sarili at bigyang pansin ang mga maliliit kong napagtagumpayan.

Noong bumalik na sa face-to-face, minsan akong dinala ng butihin kong propesor sa kaniyang simbahan. Hindi ko pa gets noon bakit papunta kaming Tom's World. May pagkakamot sa ulo at kunot na noo ko siyang tinatanong, "sir, saang simbahan?" Akala ko literal. May malapit naman kasi, yung St. Jude malapit sa Ayala Bridge at yung simbahan sa may Adamson. Sabi niya sakin, Tom's World ang tinutukoy niya-- dahil dito siya nagpapahinga at naghahanap ng kapanatagan. Doon niya pinaliwanag sa akin ang ibig sabihin ng simbahan, pahingahan ng mga taong nais humimlay pansamantala. Huling hantungan ng mga taong may Diyos na pinaniniwalaan na tuluyan nang namahinga.

Tumatak sa akin iyon. Magmula noon, naghanap ako ng lugar kung saan ako makakapagpahinga. Tumambay ako sa mga silid-aklatan, umupo ako sa mga bakanteng upuan sa kung saanman, naglakad ako nang malayo kahit di ko alam kung saan ako patungo, umuwi ako sa bahay.

Noong nasa Tom's World kami, naglalaro si sir ng claw machine. Mayroon siyang teknik na hindi ko alam kung maaari kong ibahagi. Pwede ko siyang tanungin tapos i-edit ko na lang ito kung sakali. Biro lang. Sabi niya sakin, may mga bagay na hindi natin agad nakukuha. Pero may mga bagay na maaari nating makuha kapag nagtya-tyaga. Mayroon ding kahit anong gawin mo, hindi pa posibleng makuha ngayon. Pero baka maaaring makuha mo sa susunod kapag nasa tamang timing na at pwesto.

Tumatak nanaman sa akin iyon. Laging may life lesson si sir kahit naglalaro lang siya na ang misyon lang e makakuha ng laruan na ipamamahagi niya sa anak ng kapwa-guro o sa katulad kong tinuturing siyang ama sa inang pamantasan. Mula noon, palagi kong pinapaalala sa sarili na hindi ko kailangang magmadali pero kasabay noon, hindi rin dapat ako tumigil. Tuloy lang.

Wala akong kinalakhang tunay na ama magmula noong bata ako. Lagi ko lang nakakasalamuha ang mga ama ko sa ibang tao. Sa kuya ko, sa tiyuhin, sa tatay ng kaibigan, at marami pang iba. Sa lahat ng ama na nakilala ko, masasabi kong ang propesor ko sa Filipinolohiya ang pinaka nagmahal sa akin. Mantrang mula sa sermon at pag-papaalala. Hanggang sa pag-aalala at pangangamusta. Minsan ko na ring nasaktan si sir na parang tunay niya kong anak na binalewala siya pero lagi pa rin siyang tunay na amang siya pa mismo ang mag-aaya para makapagkuwento ako sa kanya ng mga plano ko sa buhay.

Kung may hindi man ako makakalimutan sa Inang Pamantasan, iyon ay ang mga propesor na tumayong magulang at mga kaklase't kasamang tumayong mga kapatid. Sila ang may malaking agapay at ambag sa kung paano ko kinayang magpatuloy. Lagi silang nakakabit sa lahat ng pasasalamat at mabuting alaala.

Mahigpit na yakap!

[teryangg]

Ang pagpili ng kurso sa kolehiyo ay isa sa pinakamahalagang desisyon na haharapin ng isang mag-aaral. Isa itong proseso na hindi lamang nakabatay sa mga interes at kakayahan, kundi pati na rin sa mga pangarap at layunin sa hinaharap. Ang kalayaan sa pagpili ng kursong nais ay isang mahalagang karapatan ng bawat indibidwal dahil ito ang magiging pundasyon ng kanilang kinabukasan. Sa pamamagitan ng tamang desisyon, magkakaroon sila ng pagkakataong maabot ang kanilang mga ambisyon at magtagumpay sa larangan na kanilang pinili.

Ang kalayaang pumili ng gustong kurso ay isang mahalagang karapatan ng bawat indibidwal. Ito ay nagpapakita ng paggalang sa sariling kakayahan, interes, at pangarap. Ang desisyon na ito ay hindi dapat idinidikta ng iba, tulad ng magulang o lipunan, sapagkat ang pangunahing apektado nito ay ang mismong mag-aaral.Ang pagpili ng tamang kurso ay nagiging pundasyon ng tagumpay sa hinaharap. Kapag pinili ang kursong naaayon sa interes at talento, mas nagiging inspirasyon ang pag-aaral at mas malaki ang tsansa ng tagumpay. Gayunpaman, mahalagang isaalang-alang din ang mga praktikal na aspeto tulad ng pangangailangan sa trabaho at mga oportunidad sa karera.

Sa huli, ang kalayaang pumili ng kursong nais ay isang mahalagang karapatan ng bawat mag-aaral. Ang tamang desisyon ay nagmumula sa malalim na pag-unawa sa sariling interes, kakayahan, at mga layunin sa buhay. Ang kursong pipiliin ay hindi lamang magbibigay ng kaalaman at kasanayan, kundi magiging daan din upang maabot ang mga pangarap at magkaroon ng makabuluhang kontribusyon sa lipunan. Kaya’t nararapat lamang na ito’y pag-isipan nang mabuti, nang may gabay mula sa mga magulang, guro, at iba pang mahal sa buhay, ngunit laging tandaan na ang desisyon ay nasa iyong mga kamay.Ang kalayaang pumili ay dapat sabayan ng responsableng pagpapasya. Ito ay nangangailangan ng malalim na pag-iisip, sapat na impormasyon, at konsultasyon sa mga mapagkakatiwalaang tao. Sa ganitong paraan, ang desisyon ay nagiging makabuluhan at nagbibigay-daan sa pagtupad ng sariling mga pangarap.

Althea Ano-os

Grade 10-St.Valerius

[harjhey]

KALAYAANG MAGARAL NG LIBRE

Ang "kalayaan makapag-aral ng libre sa kolehiyo" ay isang mahalagang karapatan na naglalayong bigyan ng pantay na pagkakataon ang bawat kabataan na makapagtapos ng mas mataas na edukasyon, anuman ang estado nila sa buhay.

Ang pag-aaral sa kolehiyo ay isang mahalagang layunin sa buhay ng isang tao dahil ito ang nagbibigay ng mas mataas na kaalaman, kasanayan, at kakayahan na kinakailangan para sa mas magandang kinabukasan. Sa kolehiyo, natututuhan ng isang indibidwal ang mga espesyal na kurso na tumutugon sa kanilang mga interes at inaasam na propesyon.

Ang libreng kolehiyo ay nagdudulot din ng mas malawak na oportunidad para sa mga kabataan mula sa mga maralitang sektor na dati’y hindi kayang magpatuloy sa mas mataas na edukasyon. Sa pamamagitan nito, nagiging mas inklusibo ang sistema ng edukasyon, at nabibigyan ng pagkakataon ang lahat na umasenso, anuman ang kanilang estado sa buhay.

Sa huli, ang pagpapahalaga sa pag-aaral sa kolehiyo ay nangangahulugang pagkilala sa kahalagahan ng edukasyon bilang instrumento ng pagbabago at kaunlaran. Ang paglalaan ng panahon, pagsisikap, at dedikasyon sa pag-aaral ay isang mahalagang pamumuhunan na magbibigay ng walang katapusang benepisyo sa sarili, sa pamilya, at sa bayan.

-Burgos, Harjhey Gabriel L. -10 St. Fulgentius

[lilithaban]

city of dreams

pairings: wonwoo x female reader

— filo setting

🖋️: smut

warnings: 🔞, mature content, virgin, profanities, fingering, blowjob?, nipple sucking, unprotected sex, dirty talk

— dni minors

posted: january 31, 2923

happy reading!

(RAW AND UNEDITED)

------------------------------------------------------------------------------

City of Dreams

Bilang isang dalagang nagmula pa sa probinsya isang malaking tagumpay na samin ang makatungtong sa syudad. Hindi sa ignorante kami sa mga bagay na mayroon sa siyudad at hindi rin naman kami ganon kahirap sadyang nakakatuwa lang na lumabas sa probinsya. 

Ako, hindi naman ako nanggaling sa hirap dahil may sarili kaming farm at resort sa probinsyang tinitirhan ko simula pagkabata. Kung tutuusin naririnig ko to sa mga kaibigan ko na ‘old money’ raw kami pero sabi ko naman hindi dahil ayoko maging tunog mayabang sa kanila. 

Kasalukuyan kang nasa bagong tahanan mo which is sa isang condo unit ka nagpasya manirahan muna.

Kasalukuyan kang nasa bagong tahanan mo which is sa isang condo unit ka nagpasya manirahan muna.

Hindi na bago sayo ang pamumuhay sa siyudad dahil minsan ka na ring pumarito dahil sa pamilya mo pero ang manirahan dito ng matagal at magtrabaho ay bago lamang sayo.

Bar? Clubbing? Getting drunk? hindi na rin to bago sayo dahil kahit nasa probinsya ka ay madalas ka rin pumarty at pumunta sa mga bar kasama ang mga kaibigan o mga kaklase mo noong nasa kolehiyo ka pa. 

Hindi naman ako yung tipikal na probinsyana na walang masyadong alam sa buhay siyudad. Hindi naman masyadong nagkakalayo ang siyudad sa probinsya may mga buildings, bars, at kung ano pa sa probinsya na meron sa city no.

Naupo ka sa upuan malapit sa veranda at tinitigan ang morning view ng siyudad na tinitirhan mo ngayon. Nagtataasang buildings, kita mo rin ang mabigat na daloy ng trapiko.

—

Kasalukuyan kang nasa isang sikat na bar malapit sa condo unit mo dahil inaya ka ng pinsan mo na sumama sa kanilang bar hopping dahil na rin sa bagong lipat ka lamang dito sa siyudad.

“Wow old money rich pala kayo,” rinig mong sabi sayo ng kaibigan ng pinsan mo.

Agad ka namang umiling “Ahh hindi naman nabubuhay lang kami dahil sa negosyo ng lolo at lola ko” nahihiya mong sagot

“Sus wag ka na mahiya naiintindihan ka naman namin” ngiting sagot nito kaya ngumiti na lamang ako.

Nakaka apat na kayong cuervo at isang chivas na kayo kaya naman medyo wala na kayo sa ulirat. Nagtungo sila sa dancefloor at hinila ka naman mg pinsan mo. Dahil wala ka na sa ulirat at may tama ka na masaya kang nagpahila rito.

“Wooo!!!” sigawan ng lahat

Kahit na sobrang init sa dance floor dahil sa crowder ito ay gumigiling ka pa rin at sumasabay sa ritmo ng musikang tumutugtog ngayon. 

Habang sumasayaw ka bigla kang nakaramdam ng kamay sa bewang mo. Akala mo kaibigan lang ng pinsan mo kaya gumiling ka sa harap nito hanggang sa maramdaman mo ang nakaumbok sa likod mo

Lilingon ka na sana sa taong nakahawak sa bewang mo nang bigla itong magsalita sa tenga mo. “Hmmmm you're such a good dancer”.

Napataas ka ng kilay dahil hindi ito mga kaibigan ng mga pinsan mo atsaka ka humarap.

Para kang nakakita ng multo dahil gulat na gulat ka.

Shit ang gwapo niya?!

“Alam kong gwapo ako y/n ?” ngumisi naman ito at hinapit ka sa bewang palapit sa tabi niya

“H—hoy magk-kakilala ba tayo?” nauutal mong tanong na kahit alam mong hindi mo siya kilala

“I know you but obviously you don’t know me” maikling sagot nito at tinitigan ka mula ulo hanggang paa.

“Para sa isang magandang dilag na katulad mo hindi halata sayo ang pagiging probinsyana”

Para naman akong nainis dahil parang ini-imply niya na panget kaming mga taga probinsya?!

“Excuse me? sinasabi mo bang mga panget ang katulad naming taga probinsya?”

Natawa naman ito at itinaas ang dalawang kamay. “Yo I’m not implying na panget mga taga probinsya sadyang hindi lang talaga halata sayo na doon ka lumaki” sagot nito at nakangisi

Nagkibit balikat ka na lamang at hinanap ng mga mata mo ang pinsan mo at ang mga kaibigan nito. Halos mahilo ka na kakaikot ng mata mo sa buong bar pero hindi mo pa rin sila makita. “Hindi mo talaga sila makikita dahil may mga kasama na sila. And yes your cousin is with my friend, Mingyu. Don’t worry they will be safe.” biglang salita ng katabi mo.

Nakataas pa rin ang kilay ko at may doubt pa rin sa mga sinabi nito. Nagulat ka na lang ng bigla ka nitong hilain paalis sa dancefloor.

“Hmm halika, I’ll introduce you to my friends. Don’t worry they know you and nasa iisang circle of friends lang kami ng pinsan mo,” 

“Close ba tayo para isama mo ako sayo” 

"No, but I'll keep you close to me."

–

“Omg ka DK! Nakakatawa ka pala” hindi ko alam na komedyante pala itong kaibigan ng pinsan ko at ni Wons. Oo tama nga kayo, Wons ang pangalan ng lalaking humila sakin base sa mga kaibigan niya pero hindi pa rin siya nagpapakilala sakin nang maayos! 

He’s obviously hot. I heard from Han that he’s also a wise man. A hot and intimidating engineer.

Type ko na sana siya eh kaso mukhang babaero! Kanina lang parang hindi siya natuwa sa paggiling ko sa harap niya tapos ngayon may kausap na siyang iba! Ang malala pa medyo touchy si girl then itong si Wons parang wala lang sa kanya. 

“Ilang beses ka nang umiirap dyan. Bakit hindi mo na lang hilain si Wons dyan kay Stacy?” naka ngising suhestyon ni Jun

“Type mo si Wons ‘no?” 

Bigla akong nataranta sa sinabi ni Joshua. Kaya naman napalingon ako sa gawi ni Wons at nahuli ko siyang nakatitig sakin ng mariin habang ang babae sa tabi niya ay pilit siyang hinaharap sa kanya. Umiwas na lamang ako ng tingin at tinungga ang Chivas na nasa harap ko. 

“Ay hindi sumagot baka type niya nga HAHAHHAHAHHA” rinig kong tawa ni Boo. Sinamaan ko lang sila ng tingin at iniwas na lamang ang tingin sa mga kaibigan nitong nakapalibot sakin. Hindi ko naman maitatanggi na gwapo si Wons, matangkad, may magandang reputasyon bilang isang engineer, at may kagwapuhan naman ito. No gwapo talaga siya hindi ko lang maamin dalhin alam kong tutuksuhin ako ng mga lokong to.

Ngayon ko lamang nakilala itong sila hoshi, jun, joshua, dk, at boo pero kung makaasar sakin close kami eh!

“H-hindi ko siya…” 

“T-type” mahina kong sagot

Nakarinig naman ako ng malakas na tawanan mula sakanila kaya mas lalong nangamatis ang mukha ko sa hiya. “Alam ko na Dk palit kayo ni Joshua. Magtatabi sila ni yn” utos ni Boo kay Dk at agad naman tumayo si Dk para makipag palit ng upuan kay Joshua na siya ngayon ang katabi ko.

“Alam mo naman na siguro, Shua?” nakangising tanong ni Boo at nakita ko na lang pag thumbs up ni Shua habang nakangisi na rin.

Shit mukhang may mga binabalak ‘tong mga to sakin 

Habang nakikipag-usap ako kay Boo nagulat ako ng biglang lumapit sa tenga ko si Joshua. “Hm Can I rest my arms on your shoulder? I will not force you if you find it uncomfortable” mahinang bulong nito na kinatindig ko

“A-ahh ok lang wala naman sakin yan” mahina kong sagot kaya naman naramdaman ko ang pag-akbay sakin ni Joshua at mas lalo pa akong nagulat nang hinapit niya ang bewang ko palapit sa kanya.

Para na niya akong niyayakap!

Medyo umusog at kinurot si Joshua sa tagiliran. “Huy J-joshua anong ginagawa mo!” hinarap ko siya at hinawakan ang magkabilaang pisngi nito. Huli ko ang pagkagulat ng mga mata niya pero agad rin niya iyong binawi at hinalikan niya ako sa pisngi. 

What the hell is happening 

Mistulan akong bato dahil nanigas ako sa kinauupuan ko habang si Joshua ay naka ngiti lamang sakin at prenteng naka akbay sakin.

“Putangina mo Shua dumidiskarte ka sa bawal na ha!” rinig kong panunukso ni Dk

Rinig ko ang tawanan nila hanggang sa nawala na ang mga tawa nito at napalitan ng ubong pilit lang. Nagulat ako ng biglang may humatak sakin patayo.

“Wons!” 

“Tinext na ako ng pinsan mo, iuuwi na kita.” bakas ang inis dito

“Teka Wons, nagkakasiyahan pa kami rito!” reklamo ni Hoshi

“Oo nga sinabi naman ni yn na ok lang kahit anong oras siya umuwi tsaka ihahatid naman natin siya!”

“Wala rin naman siyang Boyfriend kaya dito muna sana si yn, Wons”

Sumulyap ako sa gawi nila Boo. Hindi naman mukhang gulat sila nagpipigil pa nga ng ngiti at tawa itong si Dk at Boo! Pero nang sumulyap ako kay Shua nakatitig lamang siya sakin?

Hindi hindi, nakatingin siya sa kamay ni Wons na nakahawak nang mariin sakin! Nagtataka ako kasi parang wala siyang emosyon.

Bumaling naman ang mga mata ko kay Wons, na mas lalo pa yatang uminit dahil sa huling sinabi ni Joshua. “Uuwi na kami, next time na lang kayo magkwentuhan.” May diing sabi ni Wons 

“Iuwi mo siya sa kanila Pre, hindi sa condo mo.” walang emosyong sinabi ni Joshua at sumulyap sakin

Bigla akong kinabahan dahil tumataas ang tensyon ni Joshua at Wons. Ano bang nangyayari?! Wala akong maintindihan!

“Iuuwi ko na siya.” pagtapos niyang sabihin ito ay agad niya akong hinila palabas ng bar. Tahimik lamang akong nakasunod sa kanya ng bitawan niya ako. Gusto ko sana magsalita pero natatakot ako baka masigawan niya ako.

Nang makarating na kami sa audi niya ay agad niyang binuksan ang kotse at sumakay na ako sa shotgun seat. Hindi ako makatingin sa kanya at makapag salita dahil una ramdam ko pa rin ang inis niya, pangalawa medyo mataas pa rin talaga ang tensyon dito sa sasakyan, at pangatlo baka kapag nagsalita ako magwala siya.

“Yn”

Napalingon ako rito at kinakabahan na sumagot “b-bakit?”

“Umiwas ka kay Joshua.” sagot nito at sinadya nitong i-emphasize pangalan ni Joshua na kinataka ko. Bakit ko naman iiwasan si Joshua? Isa siya sa mga magaan maging kaibigan kahit na kakakilala lang namin ngayon. 

Kaya medyo nainis ako kasi wala naman siyang karapatan utusan ako! Kakakilala ko lang din sakanya kanina pero heto siya pinapakita agad ugali niya!

“Sino ka para diktahan ako? Kaibigan ba kita? Kamag-anak ba kita”

Kita ko ang gulat sa kanyang mukha at ang pag diin ng hawak nito sa manibela ng sasakyan. Hindi ito sumagot bagkus ay bigla niya na lamang akong hinapit at hinalikan.

Gulat na gulat ako, hindi rin makagalaw dahil hello! First time kiss ko to. Gusto ko na sana siyang itulak pero parang trinaydor ako ng sarili ko dahil gumaganti na rin ako ng halik. Sa una’y mababaw na halik lamang pero nang gumanti ako ng halik ay biglang naging malalim at mapupusok ang paraan na paghalik sakin ni Wons. 

Para akong nalulunod sa mga halik nito, para akong gulaman dahil hindi ko maigalaw ang mga kamay at paa ko. Habang nagpapalitan kami ng mga halik ay hinapit na ako ni Wons at ini-upo sa kandungan nito at inayos. Hindi ko na makilala ang sarili ko dahil nakakaramdam na ako ng init at pamamasa sa baba ko. Halos malagutan na ako ng hininga ng bumaba ang mga halik nito sa sa leeg ko patungo sa dibdib ko. 

“A-aahhh” hindi ko na napigilan at napaungol na lamang ako ng ibinaba niya ang dress ko at na-expose na ang dibdib ko.

Napahawak na lang ako ng mahigpit sa backrest ng upuan. Nakakabaliw ang mga halik na binibigay ni Wons. Para akong nawala ulirat ng sumabunot ako sa kanya at mas lalo pa siyang diniin sa dibdib ko.Bigla akong namula ng marinig ang mahina niyang pagtawa. 

Tumigal siya tumingin sakin. Inalis ang dalawang kamay ko sa mukha. Halos gusto kong magpakain sa lupa na makitang nagpipigil ng ngiti itong hinayupak sa harap ko. “Come on, you shouldn’t be shy, you are beautiful, your body’s beautiful. And I will not force you to have sex with me, hmm ‘kay?” kahit na mukhang lalapain na ako nito ni Wons ramdam ko ang katotohanan sa mga sinasabi nito.

Bakit, bakit pa titigil kung nasimulan na? Virgin ako pero alam ko yung ganitong bagay no!

“Ang dami mo namang sinasabi”

At sa oras na yon hinayaan mo na kumawala ang dapat kumawala. 

“A-ahhh shit! Wag dito Wons, please!” nahihiya kong sabi habang naglalabas-masok ang tatlong daliri nito sa ari ko. Agad naman itong huminto at pinaharurot ang sasakyan sa daan kung saan hindi ako pamilyar. Sa tindi ng tensyon sa pagitan namin ay nakarating agad kami sa isang building. I bet dito siya nakatira. 

“Shit bakit parang ang tagal ng elevator na to” naiinis na sabi ni Wons habang mahigpit na nakahawak sa kamay mo. Kaya nang bumukas ito agad ka nitong hinila at tinulak papasok sa isang pintuan. 

“Fuck I can’t take this anymore” rinig mong mura nito at winarak ang dress mo. Napasigaw ka dahil bigla ka nitong binuhat at hinalikan. Hindi mo na rin namalayan na nasa kwarto na pala kayo nito dahil tuluyan ka nang nawala sa ulirat dahil pinagpatuloy nito ang naudlot na pag finger sayo sa sasakyan. Lumalakas at hindi mo na rin napigilan ang ungol mo. Wala ka nang pake kung may makakarinig na sa kahalayang ginagawa niyo basta kayo ay nagsasaya sa katawan ng isa’t isa. Matapos ang ilang paglabas-masok ng mga daliri nito sayo ay nilabasan ka at hindi naman ito hinayaan ni Wons na masayang kaya nilinis niya ang tamod na nilabas ng ari mo. Agad na naghubad si Wons sa harap mo kaya nanlaki ang mata mo rito dahil ang laki pala ng tinatagong alaga nito sa jeans niya!

May kung anong sumapi sayo dahil bumangon ka at tinulak mo pahiga sa kama si Wons para siya naman ang paligayahin. Sa sobrang laki ng ari nito ay para kang masusuka dahil umabot na sa ngala-ngala mo ang alaga nito. 

Oh my god ang laki-laki naman pala talaga ng alaga nito!

Mas lalo kang ginanahan subuin ito dahil nagsunod-sunod na ang mga ungol ni Wons at ginaguide ka na rin nito. Shit, ganito pala ang lasa nito!

“F-fuck baby, you sucked me so well.” kahit hinihngal ay nagawang sabihin sakin iyon ni Wons

Nagpalit naman na kayo ng pwesto ikaw na ang nakahiga at siya naman ang nakapatong sayo. “And now, let me reciprocate it” 

Shit! Ang hot niya! 

In a split seconds para kang hahagulgol nang makaramdam ka na parang may napupunit sa ari mo. “W-wons first time ko lang” naiiyak mong sinabi 

Hinalikan ka naman nito sa labi atsaka ngumit “Oh shit I didn’t know about it! I'll be gentle baby, I promise”

Gaya nga ng sabi niya dahan-dahan lamang ang paglabas-masok niya pero agad din itong bumilis nang sinasabayan mo na rin ang ritmo nito. Napakagat ka ng labi dahil kita mo sa mukha niya ang sarap sa ginagawang pagwasak sayo. 

“Shit, tangina ang sikip mo”

“Tangina baby ang sarap mong kantutin”

Mistulang mga musika sayo ang mga ungol at pagmura nito at mas nawala ka lamang sa ulirat ng halos umangat ka na dahil sa malalim at malakas na pagbarurot ng tite nito sayo. Ilang paglabas-masok pa ay pareho kayong nilabasan. Bumagsak si Wonwoo sa kabila mo at niyakap ka.

“Shit I think I won’t forget this till I die” sabi nito at hinalikan ka sa labi mong lamog na kakalaplap at halik sayo ng lalaking katabi mo.

“I guess they are right”

“City of dreams”

[upismediacenter]

OPINION: Kaduda-dudang Pagkatao, Paano Nakatakbo?

Illustration by Michi Sugawara

Isa sa mga batayang kwalipikasyon sa pagtakbo sa anomang posisyon sa pamahalaan ay ang pagiging isang Pilipino. Mahalagang kwalipikasyon ito dahil sa isang bansang demokratikong gaya ng Pilipinas, kinikilalang higit na makapagsisilbi sa taombayan ang isang pinuno na maituturing na kababayan. Ngunit, ano na lang ang mangyayari kung ang nasa posisyon ngayon sa gobyerno ay hindi isang Pilipino? Kwinekwestyon ngayon ng Senado ang pagkakakilanlan ni Mayor Alice Guo ng Bamban, Tarlac kung siya ba ay isang lehitimong mamamayang Pilipino o isang mamamayan ng Tsina dahil sa mga kahina-hinalang impormasyong natagpuan tungkol sa kanya.

Gaya na lang ng pagkuha ng trabaho sa kumpanya kung saan may mga istriktong kwalipikasyon bago makapagpasa ng job application, mahigpit din ang proseso sa pagkuha ng posisyon sa gobyerno kung kaya’t may mga kwalipikasyon din na dapat makamit bago makapagpasa ng Certificate of Candidacy (CoC) sa Commission on Elections (COMELEC). May pagkakaiba man sa age requirement batay sa tinatakbuhang posisyon, hindi mawawala sa kwalipikasyon na dapat mamamayan ng Pilipinas ang tatakbong kandidato. Sa pagtakbo para sa posisyon ng alkalde, ang kandidato ay dapat hindi bababa sa dalawampu’t isang taong gulang; isang rehistradong botante; at nakatira nang hindi bababa sa anim na buwan sa tinatakbuhang lungsod, probinsya, o munisipyo bago magpasa ng CoC. Trabaho ng COMELEC na pangasiwaan ang eleksyon at siguraduhing kwalipikado ang mga tumakbong kandidato sa mga posisyon. Ngunit anong dahilan at nakalusot sa COMELEC ang kahina-hinalang pagkatao ni Alice Guo?

Noong ikapito ng Mayo, nagkaroon ng pagdinig sa Senado kung saan kinuwestiyon ni Senador Risa Hontiveros ang kredibilidad ng Mayor ng Bamban, Tarlac na si Alice Guo. Ang mga tanong ukol sa kanyang karanasan sa edukasyon at kanyang personal na buhay, gaya ng kailan at saan siya ipinanganak, ay hindi niya nasagot nang maayos.

Ayon kay Alice Guo ay homeschooled siya magmula sa elementarya hanggang sa highschool ngunit nang tanungin sa kanyang naging guro, hindi niya ito nasagot kaagad. Sa sumunod na hearing pa noong Mayo 22 niya nabanggit ang pangalan ng naging guro niya. Ayon sa kaniya ay si Miss Rubilyn ang nag-iisang gurong nagturo sa kaniya mula elementarya hanggang magtapos sa hayskul, ngunit walang mahagilap na school records niya sa mga panahong ito, maging hanggang kolehiyo.

Isa sa mga madaling patunayan ng paninirahan sa Pilipinas ay ang school records. Kung makikita pa lang sa mga dokumento na dito nag-aral ang isang kandidato, maaaring masuportahan nito ang kanyang pagiging Pilipino dahil kahit ang mga paaralan ay tinitiyak din ang nasyonalidad ng kanilang mga mag-aaral sa mga school records nito.

Magulo rin ang pagkakalatag ng kanyang birth certificate. Ipinanganak umano siya noong 1986, ngunit ayon sa kaniya ay nakuha niya lang ito noong 2005, noong siya ay labinsiyam na taong gulang na. Nakalagay sa birth certificate niya na kasal ang kanyang nanay na si Amelia Leal sa kanyang tatay na si Angelito Guo, ngunit walang makitang record sa Philippine Statistics Authority (PSA) ng kanyang nanay.

Sabi ng Philippine Statistics Authority (PSA) director of legal services na si Eliezer P. Ambatali, ���Maaari po na hindi existing ang tao.”

Liban sa magulong identidad ng kanyang nanay, hindi rin nagtutugma ang pagkamamamayan ng kanyang tatay. Binanggit ni Guo sa senado na Tsino ang kanyang tatay at may Chinese name na “Jianzhong Guo,” ngunit ayon naman sa birth certificate ng kanyang tatay ay isa siyang Pilipino. Nakalilito at kahina-hinalang hindi nagtutugma ang kanyang mga sinasabi sa mga dokumento.

Ang birth certificate ay naglalaman ng ating personal na impormasyon at ito'y nagpapatunay na tayo ay isang mamamayan ng Pilipinas. Bilang isa sa mga batayang dokumento ng pagkakakilanlan, ang birth certificate ang isa sa mga unang hinihingi kapag papasok sa paaralan o trabaho. Kung kaya't mahalaga na tunay ang mga impormasyon dito dahil dito nakabase ang ating pagkakakilanlan sa legal na konteksto at pruweba ito ng ating identidad. Ang pagsagot ni Alice Guo sa senate hearing ay nagpapahiwatig ng malabong identidad at malabong pagkatao niya dahil hindi tugma ang mga inihayag niya sa birth certificate na meron siya.

Ayon pa sa kanya ay lumaki siya sa farm, na pagmamay-ari ng kanyang tatay, at nagtrabaho siya rito magmula nang siya ay labing-apat na taong gulang ngunit wala siyang matandaan sa kanyang pagkabata. Lagi niyang dinadahilan na wala talaga siyang maalala at hindi niya raw alam. Maliban dito ay hindi niya kayang makapagsalita ng Kapampangan, ang dominanteng lenggwahe sa Bamban. Kaduda-dudang wala man lang siyang alam na salita sa Kapampangan gayong sinasabi niyang doon siya ipinanganak at lumaki. Hindi kapani-paniwala ang kanyang pahayag dahil kung lumaki tayo sa isang pamayanan, likas na matutuhan natin ang wika rito dahil ito ang gagamitin natin sa pakikipag-usap. Mula sa kanyang pahayag si Guo ay ipinanganak sa Bamban kung kaya’t hindi ba’t kataka taka na hindi man lang niya nakuha at natutunang magsalita ng lengwahe ng mga taga-Tarlac?

Ayon sa Artikulo 4 ng Saligang Batas ng 1986, ang mga maituturing na mamamayan ng Pilipinas ay: yaong mga mamamayan ng Pilipinas sa panahon ng pag-aampon ng Konstitusyong ito; yaong ang mga ama o ina ay mamamayan ng Pilipinas; yaong mga ipinanganak bago ang Enero 17, 1973, na ang mga ina ay Pilipino, na pumipili ng pagkamamamayan ng Pilipinas sa oras na sila ay magka-edad ng ganap; at yaong mga naturalisado alinsunod sa batas. Sinasabi ni Guo na Pilipino siya dahil Pilipino ang kanyang magulang, ngunit paano iyon matutukoy kung ang tatay niya ay Tsino base sa birth certificate nito at walang record na nagpapatunay na nabuhay ang kaniyang Pilipinong nanay? Kahit nga ang mga memorya niya ng kabataan sa Pilipinas ay hindi niya maalala. Maaari ngang hindi lang naparehistro ang birth certificate ng kanyang nanay dahil nangyayari naman talaga ito lalo na sa mga mahihirap na mamamayan ng Pilipinas, ngunit bilang isang may posisyon sa gobyerno ay dapat kumpleto at totoo ang mga dokumento niya.

Bago naungkat ang kahinahinalang pagkatao ni Guo, ang inisyal na iniimbestigahan sa kanya ng Senado ay ang di umano'y pagkasangkot niya sa dalawang ni-raid na iligal na Philippine Offshore Gaming Operator (POGO) sa Bamban. Noong Pebrero 2023, ni-raid ang POGO hub na nagngangalang Hongsheng Gaming Technology Incorporated. Tatlong buwan matapos ma-raid ang Hongsheng ay napalitan ito ng Zun Tuan Technology Incorporated, na kasunod ding na-raid noong Marso kung saan nahuli ang mga kriminal na gawain gaya ng love at loan scam, human trafficking, at pag-hack sa government websites.

Ang kwestyonableng pagkatao ni Alice Guo ay maiuugnay natin sa kanyang isyung kinasasangkutan. Kung sa mismong pagiging Pilipino ay kaduda-duda na ang kanyang mga sagot, hindi kataka-taka na kahina-hinala rin ang ang kanyang paliwanag sa pagkakasangkot sa mga iligal na gawain sa bansa. Kinakailangan suriin ang mga impormasyon ng bawat kandidato upang maiwasan ang mga posibleng problema sa paggamit ng kanilang posisyon kapag sila ang nanalo sa eleksyon. Maaaring ang pagtakbo ni Alice Guo bilang isang mayor sa Bamban ay isang paraan upang magkaroon ng kapangyarihan sa pakikisangkot sa mga kwestyonableng transaksyon.

Maraming kaduda-duda kay Alice Guo, mula sa personal na impormasyon, hanggang sa di umano'y pakikisangkot niya sa mga ilegal at kriminal na aktibidad. Ngunit bago mahantong sa ganito, nararapat lang na hingan ng pananagutan ang COMELEC. Trabaho ng COMELEC na suriin ang mga kwalipikasyon ng mga kandidato. Kung una pa lang ay tiniyak at sinuri nila ang ipinasang requirements ni Alice Guo sa kanyang pagpasa ng CoC ay hindi na aabot sa ganito. Malaking dagok sa kanila na may nakalusot na kandidatong nanalo nang may kwestyunable at kulang-kulang na dokumento.

Sa UPIS, ang mga kandidato sa pagtakbo sa posisyon ng lider-estudyante gaya ng Pamunuan ng Kamag-Aral (PKA) at Year-Level Organization (YLO) ay sumailalim sa masinsinang proseso bago pahintulutang tumakbo. Kinakailangang magpasa ng mga kahingian tulad ng rekomendasyon mula sa mga guro; dapat din ay walang naging disciplinary case sa kanyang buong pananatili sa UPIS. Tanging estudyante ng UPIS lang ang maaaring tumakbo sa mga posisyong ito dahil bilang isa ring miyembro ng komunidad ng UPIS ay naiintindihan niya ang kapwa niya estudyante at alam niya ang nakabubuti sa kanila. Katulad lang din ito na tanging Pilipino lang ang may karapatang mamuno sa Pilipinas. Malaki ang responsibilidad at kapangyarihan ng mga lider kaya kung nabigay ito sa hindi karapat-dapat ay maaaring mapahamak ang buong pangkat. Kung sa ating paaralan nga ay maingat sa paghahalal ng mga maglilingkod na lider-estudyante, dapat ay ganito rin tayo sa mas malawak na konteksto ng bansa. Dapat ang gobyerno ang nangunguna patungo sa pagsasala ng mga magsisilbi sa ating mga mamamayan upang ito ay mapunta sa mabubuting kamay at maging totoo ang paglilingkod sa atin.

Maliban sa gobyerno at COMELEC, malaki rin ang papel ng mga botante sa magiging kapalaran ng Pilipinas. Sa sitwasyon ni Alice Guo sa eleksyon noong 2022, nakakuha siya ng 16,503 boto at natalo niya ang kaniyang pinakamalapit na kalabang kandidato na si Kapitan Joy Salting, kung saan 468 lamang na boto ang lamang niya. Ipinapakita lang dito na ang bawat boto ay mahalaga kung kaya naman ay marapat lang na maging mapanuri sa bakgrawnd ng mga kandidato at seryosohin ang eleksyon dahil ang mga nanalong kandidato ay malaki ang impluwensya sa magiging buhay natin, maging eleksyon sa nasyonal na lebel o mas maliit na sakop gaya ng sa eskwelahan.

Bilang estudyante, ang bawat kilos at desisyon natin sa paaralan ay ating responsibilidad kaya naman kung tayo ay may iboboto o tatakbo, tandaan na ito dapat ay upang makatulong sa ating paaralan at hindi para lang magkaroon ng kapangyarihan. Bilang tatakbong kandidato, dapat sigurado tayo sa ating tatahaking plataporma upang matugunan ang pangangailangan ng ating mga kapwa mag-aaral. Bilang botante naman, maging mabusisi at pumili ng taong kaya ang trabaho na aakuin para sa ating paaralan. Lalo na sa darating na lokal at pambansang eleksyon sa 2025, ang pagiging mabusisi at mapanuri sa mga tatakbong kandidato ay marapat lang na gawin upang hindi mabigyan ng kapangyarihan ang mga mapang-abuso at tiwali. Kaakibat ng ating kagustuhan sa pagpili ng maayos na lider-estudyante para sa ating paaralan ay ang pagpili rin ng matinong kandidato na bibigyan natin ng kapangyarihan upang mapamahalaan nang maayos ang ating bansa.

//nina Japhet Casabar & Aisha Timbal

Mga Sanggunian:

ANC 24/7 (2024, May 27). ICYMI: Senate continues probe on Bamban Mayor Guo's identity, link to illegal POGOs | ANC [Video]. YouTube. https://youtu.be/hsUirBWo9U4?si=sDCGLr0FENGfryGO

ANC 24/7 (2024, May 20). Bamban, Tarlac mayor Guo denies links to illegal POGOs | ANC. [Video]. YouTube. https://youtu.be/M_pI9pCu2u0?si=GHCnQVZ-E9YQkn6w

Government Of The Republic Of The Philippines (1987). THE 1987 CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OF THE PHILIPPINES – ARTICLE IV. Citizenship. [Website]. Official Gazette Of The Republic Of The Philippines. https://www.officialgazette.gov.ph/constitutions/the-1987-constitution-of-the-republic-of-the-philippines/the-1987-constitution-of-the-republic-of-the-philippines-article-iv/

Manabat, J. (2024, May 22). Alice Guo denies being a spy, claims she is a love child. RAPPLER. https://www.rappler.com/philippines/luzon/alice-guo-denies-being-spy-claims-love-child/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR0GRnoltPv2KjBVPPkgMuAu0SxYcWGiJoYOAO8VAmwZV3q5XOGTThkwYIg_aem_ARV8RzcJ_iFqCEyY3ahGZr79jgP7fqN0AMCZSgeFIFiGH_HvurJMQZZSuAtJzyfUkKah8Eob8fNxSa-X4FXyHfNO

Magsambol, B. (2024, May 23). 5 things that don’t add up in Mayor Alice Guo’s Senate testimony. RAPPLER. https://www.rappler.com/philippines/things-that-did-not-add-up-bamban-tarlac-mayor-alice-guo-senate-testimony/

Manabat, J. (2024, May 22). Bamban mayor linked to raided POGO in Tarlac. RAPPLER. https://www.rappler.com/nation/luzon/bamban-mayor-guo-linked-raided-pogo-tarlac/

PSA flags irregularities in Bamban Mayor Alice Guo’s birth certificate. (2024, May 22). Philstar.com. https://www.philstar.com/headlines/2024/05/22/2357110/psa-flags-irregularities-bamban-mayor-alice-guos-birth-certificate

Ramos, M. (2024, May 23). Guo’s purported ‘mother’ may not exist at all – PSA official. INQUIRER.net. https://newsinfo.inquirer.net/1943755/guos-mother-may-not-exist-at-all-says-psa-official?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR3J_cEo-_HARktfUkQc62yANrEmeYl4xPjaW0osbPuvGoIu31P9kQwa-Rs_aem_ARUFjKl2cnDWcpr3UwhwsrS235MhQiMF5Yp1JDtuH8w87V6e3_tWbVXdj03jA4Pbx1UQiQvJc_5fLazUg5BohClh

Rappler (2024, May 22). Senate hearing on POGO raided in Bamban, Tarlac and its mayor, Alice Guo [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/live/Gdaizp5uXb4?si=AXYCcmyQsK84r65L

Sarao, Z. (2024, May 23). Guo admits she’s unaware of business partners’ criminal records. INQUIRER.net. https://newsinfo.inquirer.net/1943490/mayor-guo-admits-shes-unaware-of-business-partners-criminal-records?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR0Y8DB1Hj5GWVVeZjnZKjyhofHgJcH0VJ7m7H90xlDNtitalEhrbP457Gs_aem_ARWmZcoXrIXaV2vR-hx7bw8Oz76rvj8-ntQVzj07tgllBi0gR67ksXJFi8LjpwnkbgjIcV_j2R_63lpiV3X_Y6UC

[peryodismo2425]

GURO NG BAYAN: Ang Alamat ni Ma’am Dian

Ni Justice Aguinaldo | Nobyembre 9, 2024

Kung may kaakibat na pera ang paghahakot ng karanasan sa trabaho, siguro nakabili na ng isang mansyon si Ma’am Dian. Sa dinami-dami ba naman kasi ng mga nahawakan na niyang posisyon, aakalain mong hawak na rin niya ang kapangyarihang magbago ng anyo.

Noong 2006, nagsimulang magtrabaho bilang guro ng asignaturang Ingles sa UPIS si Prop. Diana G. Caluag, na kilala rin bilang “Ma’am Dian.” Sa humigit-kumulang 18 taon na niyang pagtuturo sa paaralang ito, iba’t ibang trabaho na ang kaniyang naranasan. Kabilang na rito ang pagiging Head ng CA English Department, tagapayo ng Pamunuan ng Kamag-Aral, pati Officer-in-Charge Principal sa loob ng isang semestre. Sa kasalukuyan, nanunungkulan siya bilang Pangalawang Prinsipal para sa mga Programang Pang-akademiko. Ngunit, anuman ang maging trabaho ni Ma’am Dian at saan man siya itakda, paniguradong dala-dala niya ang hiwaga ng pagiging guro ng bayan. 

Kwento ng Pinagmulan

Nasa propesyon ng pagtuturo ang karamihan sa pamilya ni Ma’am Dian, kaya masasabing tila minamana nila ang pagiging guro. Kaya bago pa man maging isang ganap na guro, nalantad na siya sa larangang ito.  

Kwento pa nga ni Ma’am Dian, lumaki siya sa isang bahay na hindi nalalayo ang hitsura sa mga silid-aralan ng kaniyang paaralan. Bukod kasi sa mga titser na nakatira rito, ginamit din ang kanilang bahay para sa inoorganisang ‘afternoon school’ sa kanilang lugar. Dito nagtitipon-tipon ang kanilang mga kapitbahay, na kadalasan mga bata, upang impormal na maturuan. Naaalala pa nga niya na sabay-sabay silang magkakalaro at magpipinsan na pumupunta sa kanilang bahay para mag-aral. 

Isa na sa mga namumukod-tangi na tagapagturo rito ang tita ni Ma’am Dian, na siyang nagpaaral sa kaniya. Masasabi niya na ang kaniyang tiyahin ang may pinakamalaking papel sa pagiging guro niya. Saksi siya sa paraan ng pagtuturo ng kaniyang tita, na maihahalintulad sa isang guro ng bayan. Halos buong barangay ang pumupunta sa kanilang bahay upang magpaturo o magpakonsulta sa kaniyang tita – mag-aaral man o kapwa guro rin, bata man o matanda. Gayunpaman, ni isang beses humingi ng anumang kapalit ang kaniyang tita. Patuloy siyang naging bukas sa mga nangangailangan ng tulong at gabay sa lahat ng pagkakataon.

“40 years siyang nagturo, tapos parang na-dedicate talaga niya ‘yung buhay niya sa pagtuturo sa public school,” paglalarawan pa ni Ma’am Dian. 

Pagiging isang Guro ng Bayan

Makikita ang pagiging huwaran ng kaniyang tita sa buhay ni Ma’am Dian. Bago pa man nagsimulang magtrabaho sa UPIS, bumalik muna siya sa kaniyang dating hayskul, ang St. Paul College sa San Rafael, Bulacan upang magturo ng ilang taon. Ayon sa kaniya, isa itong paraan ng kaniyang pagsusukli at pagbabalik sa paaralan, lalo na’t isa siya sa mga naging iskolar dito. 

Pero nang makakuha ng imbitasyon na makapagturo sa UPIS, tinanggap niya ito. Para kasi kay Ma’am Dian, talagang naiiba ang sistema ng pagtuturo sa UP kumpara sa iba pang mga paaralan, partikular na iyong mga nasa probinsya. 

“You really have academic freedom. You have more time and opportunities to explore. ‘Yung sistema rin na ini-implement sa UP at UPIS, parang ideal sa akin,” sabi pa niya.

Higit sa lahat, nagustuhan ni Ma’am Dian ang pagiging liberal at “little UP” ng UPIS. Nais niyang ilaan at gamitin dito ang kaniyang mga kaalaman at pagsasanay na natutuhan mula sa kaniyang mga taon bilang mag-aaral ng kolehiyo sa Unibersidad ng Pilipinas. 

Mga Pagsubok ng Bida

‘Ideyal’ man ang paaralan ng UPIS, hindi pa rin ito malaya mula sa mga hamon at paghihirap. Kung may kaakibat na pera nga lang talaga kasi ang paghahakot ng karanasan sa trabaho, siguro nabawasan na ang mga problema ni Ma’am Dian. 

“Maraming hamon ang pagiging guro… marami talaga. Isa na diyan, hindi naman kataasan ang sweldo,” ani niya.

Nang matanong tungkol sa mga isyung hinaharap, unang pumasok sa isip ni Ma’am Dian ang mababang sahod sa UPIS. Hindi man daw ito kasimbaba ng sweldo sa iba pang mga pampublikong paaralan, mararamdaman pa rin ang sakit sa bulsa, lalo na kung kumuha ka ng mga posisyon bagaman wala itong katumbas na sahod. Sa ating paaralan kasi, kahit na maging tagapayo ng isang club, wala itong dagdag sa iyong kikitain. 

Gayunpaman, hindi ito itinuturing na hadlang ni Ma’am Dian na makapagpapapigil sa kaniyang magturo. Sabi nga niya, “Hindi mo siya ginagawa para maghanap ng pera, parang alam mo ‘yun dapat.” Para sa kaniya, sulit pa rin ang pagiging bukas sa mga oportunidad at trabahong maaaring itakda sa kaniya, kahit na pakiramdam niya na, minsan, hindi sapat ang kaniyang kaalaman at karanasan para rito.

Sabi nga niya, “Kahit hindi ko pa alam kung paano gagawin, ‘yung willingness na tanggapin siya is worth it gawin. May bagay ka laging matututunan kapag nag-engage ka sa isang bagay na hindi mo usually ginagawa.”

Noong unang taon nga niyang magturo sa UPIS, sinama agad siya sa organisasyon ng Kab Scouts sa elementarya bilang isa sa mga tagapayo nito. Bagaman hindi pa kailanman nararanasan ni Ma’am Dian ang pagiging scout—lalo na ang pagiging tagapayo nito sapagkat walang scouting sa kaniyang dating paaralan sa San Rafael—tinanggap niya pa rin ito.

“Hindi ako naglalagay ng, ‘Ito lang ang gusto kong gawin.’ Kung ano man ang dumating na opportunity, o kung saan kailangan, ok lang tanggapin kasi maaaral naman ang mga bagay,” dagdag pa niya.

Pagtutulungan ng Bayan, Para sa Bayan

Binigyang-diin din ni Ma’am Dian ang kahalagahan ng pagtutulungan. Ikinuwento niya na noong mga nakaraang taon, may problemang lubos na mahirap at mabigat na bumungad sa komunidad ng UPIS: ang pandemya. Nagulantang ang lahat—guro man o mag-aaral—sa napakalaking pagbabago sa ating mga buhay. 

Noong panahon ng pandemya, tumatak sa isip ni Ma’am Dian ang pangangailangan ng bayanihan at pagkakaisa, kung saan tinitiyak na walang napag-iiwanan. Kahit naghihirap ang mga tao sa iba’t ibang paraan, mahalaga ang manatiling bukas at handang mag-abot ng tulong sa ating kapwa. Lubos din na makatutulong kung pipiliin nating  matuto mula sa iba. Ang mga ito raw ang makapagraraos sa atin sa hamong ito; at gayundin ang ginawa ng UPIS. 

“Sa UPIS, na-realize ko noon, magtutulungan talaga ‘yung mga tao para magawa yung goal,” sabi ni Ma’am Dian. 

Napansin niya na nagsikap ang UPIS, lalo na ang kaguruan nito, na aralin ang mga online na plataporma, tulad ng Google Classroom, Zoom, at iba pa, upang epektibong makapagturo at makapag-aral sa gitna ng pandemya. Kahit pa sa mahahabang taon ng pagtuturo ng mga malapit nang magretiro, pinili nilang matuto ng mga hindi nila nakasanayan, partikular na kung paano sila makapagtuturo nang online.

“I am useful where I am”—ito raw ang kaisipan na isinaalang-alang, isinasapuso, at isinasabuhay ni Ma’am Dian. At sa panahon ngayon, kung kailan lugmok pa rin sa kahirapan ang bansa at patuloy na hinaharap ang mga pagsubok na epekto ng pandemya, ang siping ito ang iiwan niyang mensahe para sa mga kapwa niya guro. Hinihikayat niya rin sila na maging isang guro ng bayan, na lumilingon sa pinanggalingan at nagseserbisyo sa iba. Kasabay nito, kinakailangan din ang pagtutulungan nang walang hinihinging kapalit.

Ayon nga kay Ma’am Dian, “Those are the types of help that sustain us.” 

Pinapaalalahanan tayo ni Ma’am Dian na, kahit ano—o ilan—pa man ang posisyong hinahawakan, lagi’t lagi nating tandaan na maging isang guro ng bayan din.  

[ilaw-at-panitik]

From Precious Hearts Pocketbooks Facebook Page | It Ends With Us by Colleen Hoover (The Filipino Edition) Translated by Sheila Mendoza Hindi naging madali ang buhay noon ni Lily, pero hindi naging hadlang iyon para magsumikap siyang magkaroon ng buhay na pinapangarap niya. Malayo na ang narating niya mula sa maliit na bayan ng Maine kung saan siya lumaki-nakapagtapos siya ng kolehiyo, lumipat siya sa Boston, at nagsimula ng sarili niyang negosyo. Kaya nang makaramdam siya ng kilig at maging sila ng isang guwapong neurosurgeon na nagngangalang Ryle Kincaid, bigla ay parang hindi na kapani-paniwala sa sobrang ganda at saya ng mga nangyayari sa buhay ni Lily. Bilib sa sarili nito si Ryle, may katigasan ang ulo, at may pagkaarogante. Pero sensitibo rin ito, matalino, at mahal na mahal si Lily, nakababahala nga lang ang dati ay matinding pag-ayaw nitong pumasok sa isang relasyon.

At habang ginugulo si Lily ng mga tanong tungkol sa relasyon nila ni Ryle, ginugulo rin siya ng mga alaala ni Atlas Corrigan ang first love niya at isang malaking bahagi ng kanyang nakaraan. Si Atlas ang naging tagapagtanggol niya noon at marami silang magkasamang pinagdaanan. At nang biglang sumulpot uli sa buhay niya si Atlas, lahat ng binuo ni Lily kasama si Ryle ay nagbabantang gumuho.

You can get a copy through their Lazada and Shopee shops.

[wittykahitcorny]

Dear ate Charo, napasulat po ako para ikwento ang mga naging trabaho ko sa buhay.

Bata palang ay namulat na ko sa pagbabanat ng buto, madalas ay sumasama ako sa palaisdaan pag may pakapa. Nasanay kami sa mga gawain sa palaisdaan gaya ng pagtatambak at pagbubunot ng lumot at digman.

Nung magtapos ako ng high school ay tumigil ako sa pag aaral. Sinama ako ng tatay ko sa ponduhan kung san siya nagtatatrabaho. Ang naging trabaho ko dun ay taga ilado ng isda. Mababa ang sweldo, maswerte na ko pag kumita ko ng isandaang piso sa isang araw. Hindi araw araw may pondo ng isda at di palaging may trabaho kaya umalis ako.

Nabalik ako sa trabahong palaisdaan. Nagbibila, nag iistaka kami at nagtatambak ng putik sa pilapil. Lumulusong kami ng 5am at umaahon ng pananghalian. Mahirap ang trabaho, babad sa sikat ng araw pero ayos lang kasi nakalublob naman sa tubig ang katawan. Naalala ko pa nun na sinabi ng pinsan ko, "kung gusto mo ng trabaho na di masyadong mahirap, sana nag aral ka. Eh di sana nasa opisina ka".

Nag training ako at sumama sa delivery ng softdrinks sa metro manila. 1 week lang ang tinagal ko dun kasi pagod ang katawan sa work at pagod pa sa byahe paluwas sa Maynila at uwian araw araw.

Sinama ako ng tito ko sa QC. May project na bahay ang tito ko na architect kaya sinama ako at naging piyon. Lumuluwas ako ng linggo ng hapon at umuuwi ng sabado ng gabi. Di naiiba sa mga nagwowork sa manila na taga province ang schedule sa pag alis at pag uwi. Sumusweldo ako ng 200 pesos per day. Mahirap ang trabaho at walang araw na di ako nasusugatan o nasasaktan. Mainit pa sa barracks namin na yari sa yero.

Pagkatapos nito ay nag isip isip ako kasi nahihirapan na ko sa buhay. Kontento na ba ko sa estado ng buhay ko? Gusto ko kasi mas umasenso. Kahit papano gumihawa yung buhay ko.

Bumalik ako sa pag aaral. Habang nag aaral ako sa kolehiyo ay naging working student ako. Student assistant sa Dean's office ng college of science. 25 php per hr at max of 4hrs lang per day ang duty. Pero kahit di ganun kalaki ang sweldo ay nag open to ng maraming opportunities sa akin. Tumaas din ang self esteem at confidence ko.

Nagwork ako sa school kung saan ako grumaduate. Job order lang kaya di malaki sweldo at kulang din sa benefits. Mabigat at maraming work pero enjoy kasi marami akong friends sa workplace. Appreciated din ako ng mga colleagues, teachers, students at parents kaya satisfied ako aa work ko.

Iniwan ko ang work sa Pinas para makipagsapalaran sa abroad. Sinama ako ng pinsan ko sa Dubai. After a week ay nakahanap agad ako ng work bilang kitchen staff. Malayo sa napagtapusan ko at sa mga naging work ko dito sa Pinas. Pero ganun talaga kasi need mo mag adjust. Para sa akin ay hindi okay ang sweldo. Nasa 32k lang per month ang sweldo ko at ang mahal ng cost of living. Mahal renta sa bahay na higaan lang naman talaga. Mabigat ang work at madaming ibang lahi na mababa ang tingin sa pinoy. Kahit kapwa mo pinoy hihilahin ka pababa.

Bago ko nag Dubai ay nagtake na ko ng civil service exam. Pag uwi ko ng Pinas nung 2018 ay nag apply agad ako. Nasa line pa rin ng education. Tanggap na ko sa St. Scholastica sa Malate, Manila as Registrar at 20k ang offer sa akin pero mas pinili ko ang 16k na offer sa akin dito sa Bulacan. Malaki nga kasi sweldo mo pero malaki din cost of living sa Manila. Swerte na rin kasi di na ko inabutan ng covid sa Manila.

Hanggang ngayon ay under DepEd pa rin ako. Nagwork ako as Adas 2 for more than 2 years at ngayon ay mag 3 yrs na as AO 2. Eksaktong May 29, 2019 lumabas ang advise ko kaya eksaktong 5 yrs na akong nagwowork sa current work ko ngayon. Hindi man ganun kaganda o kalaki ang sweldo ko, madami man ang pinapagawa at maraming tao na susubukin ang pagtitimpi at pasensya mo ay masasabi ko pa rin na maswerte ako. Di man gaya ng iba na nasa magagandang kompanya, malaking sweldo, mataas na posisyon at magaang trabaho.

Dahil panahon ngayong ng moving up at recognition rites, pang speech ko sana to as a guest speaker pero di naman ako ganun kaimpluwensya o popular na tao kaya di ako nakukuha. Wala din akong maidodonate sa school kung kukunin man akong speaker kasi hindi rin ako mapera kaya dito ko na lang pinost ang mga pinagdaanan ko sa buhay na sana kahit papano makapulutan ng aral ng mga bata.

Malayo na pero malayong malayo pa. Hindi ko rin akalain na mararating ko kung ano man ang kinatatayuan ko ngayon. Kaya wag kayong basta basta makuntento. Patuloy lang sa pag abot ng pangarap. Hindi mo namamalayan na yung pinapangarap mo lang dati ay meron ka na, nakakain mo na yung pagkain na di mo nakakain dati, nabibili mo na yang mga bagay na di mo kayang bilhin noon at napuntahan mo na yung mga lugar na nakikita mo lang sa iba. Basta mag tiwala lang tayo sa ating sarili at kakayahan. Tuloy lang din ang pagdarasal kasi ibibigay ni Lord kung ano talaga ang para sa atin.

Nagmamahal,

JM Raymundo

[jpehg]

stewie2k-iwnl 100923 1756

Medyo umuulan. Lunes. Kakasakay ko lang sa MRT sa may Araneta-Cubao at papunta akong Ayala para pumasok sa opisina. Mag-a-alas otso na rin at 'di pa rin ako kumakain.

Hindi naman required pumunta sa opisina pero araw kasi ng sweldo ngayon at gusto ko, nandoon ako kapag dumating siya. Bago pa lang din ako sa trabaho. Umalis ako sa previous kong work at pumasok na ako kaagad sa susunod the following day. Literal na aint no rest for the wicked.

Isang buwan na akong di sumasahod at isang buwan na rin akong nagt-tyaga na sa sitwasyon ko. Aminado naman din akong kasalan ko ba't ganto pero sabihin na lang nating gumastos ako ng perang 'di ko dapat ginastos kasi akala ko walang ibang pag-gagastusan. Pero ganon talaga ang buhay, kung kailan nakataas 'yung dalawang kamao mo't handa na para umilag sa uppercut niya, saka ka niya susuntukin sa bayag- in the form of mga gamot ng tatay at emergency expenses sa university ng kapatid. Parang 'di yata wais na desisyon yung pagbili ng 85-fucking-thousand na PC bilang gradudation gift ah. Wala tuloy akong pang-Jollibee ngayong araw.

Kaya heto tayo ngayon. Kaunting tiis. Kaunting lakad, kaunting commute. Patigasan na lang ng sikmura habang nanlalambot ang buong katawan. Palag-palag pa naman sa opisina dahil wala pa naman masyadong ginagawa.

Medyo lumalakas pa yung ulan at yung kulog ng tyan ko.

"Pre, anong oras usually dumadating yung sahod?" nagsend ako ng message sa katrabaho ko. 68% na lang battery ko. Tapos apat na raang piso na lang yung laman ng banko ko. Sobra nang kaunti para sa pamasahe ko ngayong araw dahil babalik pa ako ng probinsya mamayang pagkauwi.

Pagkatapos ng ilang minuto, sumagot 'yung katrabaho ko.

"Nung Friday pa meron pare hahaha"

Agad-agad kong binuksan 'yung banking app na pina-setup ng kumpaya ko nung unang araw ng Setyembre. Hinihintay kong magload yung balance at pagkatapos ng limang segundo tinitigan ako pabalik ng kalahating milyong piso.

"Huh" sabi ko sa sarili ko.

Kung panaginip 'to, ngayon na 'yung pinakamagandang oras para magising ako. Natatandaan niyo ba 'yung saktong eksena ni Will Smith nung tinanggap siya sa trabaho? Hindi ko 'yun ginawa dahil medyo masikip sa MRT pero in-imagine ko na lang.

"Now arriving at Ayala station. Paparating na sa Ayala Station," sabi ng recorded na boses ni Inka Magnaye ('di ko alam kung siya ba talaga 'yon pero kung hindi edi pauso ko lang)

Hindi 'to post na may mapupulot kang aral. Hindi rin 'to 'yung mga usual kong pa-edgy deep shit. Hindi 'to tungkol sa life lessons, empathy, sympathy. Pero sa loob ng apat na taon kong nagta-trabaho, sa pagraos sa kapatid kong makatapos ng kolehiyo nang mag-isa, at sa ilang pakyu at sucker punch sa bayag ng buhay, ngayon lang ako binulungan ng guardian angel ko na magyabang at sinigawan ng demonyo na deserve ko 'tong nararamdaman ko ngayong araw.

"Parang mag-J-Jollibee yata ako mamaya ah," Sabi ko sa sarili ko habang naiiyak.

[xoxorhiannon]

minsan akong tumigil sa mga silong para sa iba’t ibang dahilan; patilain ang ulan, magbuklat ng bag para hanapin ang ID, mag antay ng kaibigan, mag abang ng jeep, mag isip isip, magpalipas oras, magmuni muni. at ikaw.

sa dinami dami ng beses na sumilong ako, hindi ko inakala na sa isang dapit hapon, may magiging kahati pala ako sa silong ko.

maulan, nandoon ka, may hawak kang basang payong at tila tinutuyo mo ang basa mo nang buhok. nakita ko sa lanyard ng ID mo na isa kang IT student sa unibersidad natin. pareho tayong nagpatila ng ulan, kasama ang kumportableng katahimikan. doon tayo nagumpisa.

hanggang sa hindi nalang pagpapatila ng ulan ang naging dahilan bakit tayo nagtatagpo sa silong. minsan iniisip ko, pareho na din natin ginugusto na magkatagpo tayo. pareho natin kinukuhaan ng tiyempo.

mas dumami ang naging dahilan ko para tumigil sa silong na to, dito natin unang pinagsaluhan ang fishball at kikiam sa tinda na tusok tusok ni Mang Banoy. dito natin tinulungan ang isa’t isa para maghanda sa mga pagsusulit. dito mo sakin unang binalita na nakapasa ka sa major subject nyo. dito ko nakita kung paano ka nagsimulang mangarap. dito ko nakita na nakikinig ka din pala sa unti-unti ng udd nung dumako ang paningin ko sa cellphone mo. dito tayo lagi nagbibiruan, at dito ko unang tinanong sayo ang mga korni kong joke. dito tayo nagtatawanan. dito natin pinagdamayan ang saya, lungkot, pait, luha, at pagkabigo na dala ng buhay sa kolehiyo.

ang bilis ng panahon, sadyang hindi mo mamamalayan. maaaring ngayon na andito pa tayo pero bukas o sa makalawa, hindi mo na sigurado.

tila ang panahon ay napagod at nabagot na sa pagpapahiram sa atin ng tiyempo at pagkakataon. hanggang sa ang minsang hindi natin pagtatagpo, ay nauwi na sa mas madalas at palagi. hindi na tayo sumisilong dito. hindi na tayo tumitigil dito. hindi na kita nakikita dito. wala na tayo dito.

napapadaan pa din naman ako, napapatigil pa din ako. pero sa kabilang parte na ng kalsada. napapatigil nalang ako para lumingon at tumitig sa lugar kung saan ang mga bakas ng alaala natin ay magtatagal habambuhay.

pinakikinggan ko pa din ang unti-unti ng udd. umaasa pa din ako na sana hanggang sa muli, tayo rin ang magtatagpo.

- tamang tao sa maling panahon, 2009.

[watkahel]

sa pagbagtas at pagbatid.

ang batid bumagtas, babagtasin ang kabatiran. simpleng ayos ng chiasmus na nasa pormang ABBA.

ang batid bumagtas, babagtasin ang kabatiran. napili ang mga salita sa kagustuhang magkaroon ng magandang daloy sa dila gamit ang pakikipaglaro sa letrang 'b'. dagdag roon ay napili ang mga salitang nakasaad para sa mas maayos na konteksto ng kaisipan. ang pagbagtas ay kumakahulugan sa pagdaan o pagsuong, pero sa daang hindi pa nadadaanan o nalalaman. ang pagbatid ay pag-alam, isa sa malakas na pwersa sa buhay ng tao. karunungan. kung walang dunong ay walang pagpanday sa karanasan. dahilan sa kung bakit tayo nabubuhay.

ang batid bumagtas, babagtasin ang kabatiran. ang kabatiran ay ginawa para bagtasin, tanging daan para mapagpaigi ang sarili, para maiwasto ang mga mali, para matanaw ang tamang tahak gamit ang mga bagay na patuloy na malalaman. may mga puntong ang batis ng kabatiran na babagtasin ay nakakatakot, rumaragasa, at maingay. pero laging mayroong nakaambang kalma at ligaya sa kabila ng malalakas na agos. o kung hindi man ay may higit na aral, na magtuturo kung paano mas maging bihasa sa pagbagtas, para sa mas mabibilis, malalakas, at nakakalulang alon sa batis ng kabatiran.

laging banggit ng nanay ko noon na hindi sapat ang dunong kung walang sigsa at sikap. sabi niya kasi noon ay tamad ako, at wala akong patutunguhan kung puro talino. ang chiasmus na ito ay simple, pero ang simpleng aral na ito na natutuhan saking huling klase ay malapit sa puso. pumasok ako sa klase na laging may bitbit na takot, sapagkat hindi naman talaga sumusulat at kumakatha, na malaking manipestasyon ng impostor syndrome buhat nang pumasok sa komarts. cliché man kung pakinggan ang huling klase sa unibersidad ang nakapagbuod ng aking danas sa kolehiyo. kakayanin kung may kagustuhang matuto, kahit sa bagay na hindi mo gusto. kalaunan ay matututuhang mahalin ang bagay na hindi mo inaasahang mapapalapit sa iyong pagkatao. 

para kanino ko binagtas ang kabatiran ng pagtula? para sa dating sarili, at maaaaring para pa rin sa sarili ngayon na maraming kinatatakutan sa buhay. nakakatakot ang pagtanda, pero sa klase ay natutuhan sumuong sa maliliit na bagay tulad ng pagtula. ang klase ay nakapagbatid ng mensahe na kakayanin at kakayanin. hindi ko inisip na matatapos ang klase, o kung matapos man ay may mga kasamang pulang remarks at mga palyadong marka. pero ang pagtutula ang isa sa mga nagpaalala sa akin ngayong taon na walang madali sa buhay. patuloy na kakailanganin ang pagpanday ay pagpapahusay sa lahat ng bagay. ika nga sa isang kantang nalaman ko sa kapatid ko (Lights - Up We Go), nothing gives easy, easy gives nothing (ang galing kasi noong malaman ko itong lyrics na ito, hindi ko pa alam na chiasmus ang tawag sa mga ganito). gusto ko rin ialay ang dulo ng intro na ito na magpasalamat sa mga kaklase, vvi, shai, maya, at emil sa mga suhestyon, at kay emman, ang self-proclaimed evil kong propesor sa klase, sa pagmulat sa akin at sa amin sa panibagong perspektiba ng buhay, gamit ang kanyang mga talinhaga.

pagpasensyahan ang mga akda, hindi ako bihasa, pero sinikap kong kathain ang mga iyan. sana ay magustuhan ninyo.

-zai

[asdfg0lb]

WALANG TATALO SA PANGARAP

Capiz - isang lalawigan sa Visayas na nakilala dahil sa mga kuwentong ito ay pinamumugaran ng masasamang elemento. Nguti, hinggil sa kaalaman ng lahat na ang lugar na ito ay may mas nakakatakot na problema - Ang KAHIRAPAN.

Pinapalakas ng Department of Agrarian Reform ang sa lalawigan ng Capiz ang kampanya laban sa kahirapan at kagutuman. Ito ay isang patunay na hanggang ngayon, hindi pa rin nakakabangon sa kahirapan ang lalawigang ito.

Taong 1956, ito ang kaaranawan ng aking ama na si Junifer B. Avila. Ngunit, ito rin ang araw na naranasan niya ang kahirapan sa lalawigan ng Capiz.

Nang dahil sa kahirapan ng buhay sa Capiz, ang nanay ni papa Junifer, na si Lola Daisy, ay nais makipagsapalaran sa Maynila upang kumita, at magkaroon ng pag-asang makakaahon sila sa kahirapan. Kaya naman siya ay humingi ng tulong sa mayor upang siya ay makapunta na sa Maynila.

Napadpad si Lola Daisy sa lungsod ng Valenzuela. Dito siya namasukan bilang katulong, at kung minsan naman ay naglalabada. Ito lamang ang kayang trabaho ni Lola Daisy dahil hindi rin siya nakapagtapos ng pag-aaral. Ngunit sa lahat ng hirap na ito, dito naman niya natagpuan ang kanyang asawa na si Lolo Fausto.

Nagkaroon ng bunga ang pagsasama ni Lola Daisy at Lolo Fausto, at sila ay bumalik sa Capiz. Ngunit, hindi rin nagtagal ay iniwan sila ni Lolo Fausto, at hindi na muling bumalik pa. Halos gumuho ang buhay ni Lola Daisy dahil hindi niya alam kung paano bubuhayin si papa Junifer. Kaya naman sila ay bumalik sa Valenzuela upang magtrabaho at manirahaman.

Kahit na mahirap lamang sila, hindi ito naging hadlang kay papa Junifer upang maging top sa klase. Kaya siya ay nagkaroon ng scholarship sa Malinta Elementary School. Nagpatuloy rin ito hanggang sa high school kung saan siya ay nag-aral naman sa Meycauayan Institue. Dahil high school na, naisipan nilang pamilya na magtinda siya ng puto at pandesal upang magkaroon siya ng baon sa araw araw.

Kahit na may mga scholarship na natatanggap si papa Junifer, hindi pa rin ito ang naging kasagutan sa kahirapan na kanilang nararasanan. Kaya imbis na ipagpatuloy ang pag-aaral sa kolehiyo, pinili niya munang magtrabaho upang makatulong sa kanyang ina. Siya ay namasukan sa Ramie Textile Incorporated.

Ngunit, hindi rin nagtagal ay napagtanto ni papa Junifer na hindi sapat ang ganoong uri ng pamumuhay, kaya siya ay sumubok muli na mag-aral. Kinuha niya ang kursong Pharmacist sa FEU. Habang nag-aaral ay nagtatrabaho rin siya sa Ramie Textile Incorporated. Magtatrabaho siya sa umaga, at mag-aaral naman sa gabi. Kaya sa mga panahong ito, naranasan niya ang matinding pagod at hirap. Pero hindi pa rin siya sumuko dahil sa kanyang pangarap na makaahon sa kahirapan.

Dito ako nabilib sa aking ama dahil kahit na ang daming problema at pagsubok sa buhay, hindi siya sumuko.

Nakita ko ang kahalagahan ng pangarap sa buhay. Ito ay isang mabisang instrumento upang makamit ang ating inaasam-asam sa buhay. Dahil sa pangarap, kahit gaano na kahirap, magpapatuloy upang maging maganda ang hinaharap.

Kaya, papa, salamat sa inspirasyon. Ipagmamalaki kita sa kahit na sino. Nahigitan mo na ang pangarap mo. Mahal kita.

~ Avila, Japhet V.

[walangkamalaymalay]

12/22/24

mas marami na akong oras ngayon; kaya kung ibibigay sa akin ang lahat ng mga damdamin para damhin, mas mararamdaman ko na sila—siguro, sana. nitong mga nakaraan, ang daming pumapasok sa isip ko, kalimitan ay mga pangangarap ng buhay ng gusto ko para sa sarili ko ngayong halos tapos na ako sa kolehiyo. hindi ko alam kung may patutunguhan ang mga pangangarap na ito pero gumagaan kahit papaano ang pakiramdam ko. ngayon na lang yata ulit ako nangarap.

pero ‘yong gaan ng pakiramdam, palaging sinusundan ng mga pag-aalala. nag-aalala ako sa mga maaaring mangyari, lalo na sa mga baka hindi mangyari. hindi ko kayang pagtiwalaan ang sarili ko na nakakapit sa mga pangarap na ‘yon. palagi, sumasagi sa isip ko na paano kung hindi ko kayanin?

pero simple lang naman ang mga pangarap ko. gusto ko lang ng tahimik na buhay, malayo sa lahat. malayo sa bahay, malayo sa ingay—alon sa dagat nga lang ang gusto kong marinig na ingay. gusto ko lang ng buhay na kasama ang taong mahal ko; ng buhay na puwede akong magmabagal at hindi makararamdam ng guilt at hiya. hindi ko kailangang maging mayaman. gusto ko lang na maisustena ang sarili sa araw-araw at kahit papaano, makagawa pa rin ng mga masasayang bagay. hindi rin naman maluho ang mga tinutukoy kong masasayang bagay.

simple lang naman, hindi ba? hindi naman sana madamot ang santinakpan para sa akin dahil matagal-tagal na rin naman akong walang hinihiling. matagal-tagal na rin naman akong hindi nangangarap; at ngayong ginagawa ko na siya ulit, baka naman mapagbigyan niya ako. hindi naman ganoon kataas ang hinahangad ko. gusto ko lang ng payapa, ng tahimik, at sa gitna ng mga ito, ng saya—totoong saya. hindi naman siguro ganoon kahirap na ibigay sa akin, hindi ba?

[novelrantsandwrites]

🎇 ~ Summer Ghost by Loundraw ~ 🎇

🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇

I.) Panimula  A.) May-akda: Loundraw 1.) Talambuhay ng may-akda: Hindi Ibinigay  2.) Relasyon ng may-akda sa kanyang nobela: May-akda, Animator at Ilustrador  B.) Pamagat ng nobela: Summer Ghost  1.) Kaugnayan ng pamagat sa may-akda: Not Given  2.) Kaugnayan ng pamagat sa natitirang bahagi ng nobela: Ang pamagat ng nobela ay tumutukoy sa pagkakaroon ng "Summer Ghost", na lumilitaw sa isang inabandunang airstrip noong tag-araw pagkatapos ng kanyang kamatayan. 🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇

II.) Katawan  A.) Tauhan, Panimula at Paglalarawan: Ang nobela ay tungkol sa tatlong mag-aaral na Hapones, sina Tomoya, Aoi at Ryo, na namumuhay nang ganap na magkakaibang at nagkikita online. Isang araw, nagpasya silang mag-ghost hunting nang magkasama upang patayin ang oras sa pagsisimula ng tag-araw. Ito ay humantong sa kanila upang makatagpo si Ayane, na nagpahayag ng kanyang sarili bilang ang Summer Ghost.  1.) Pangunahing tauhan: Nandiyan si Tomoya Sugisaki, isang matalinong mag-aaral na pinipilit ng ina na maging abala sa kanyang pag-aaral, hanggang sa siraan at itapon ang lahat ng kanyang mga likhang-sining sa kabila ng kanyang malinaw na talento at ipinakitang hilig dito. Pagkatapos, si Aoi Harukawa, isang mag-aaral na patuloy na inaapi ng isang grupo ng iba pang mga mag-aaral at tinatawag ang kanyang sarili na 'normal', dahil wala siyang mga kaibigan, libangan o anumang bagay maliban sa paaralan. Ito ay humantong sa kanya upang magplano ng kanyang sariling pagpapakamatay, na nagpasya na kung kailan, saan at paano. Susunod, si Ryo Kobayashi, isang happy-go-lucky star player sa basketball team ng kanyang paaralan, ngunit ipinahayag na na-diagnose na may isang partikular na sakit at nakatakdang mamatay bago matapos ang taon, na naging sanhi ng paglayo niya sa kanyang mga kaedad at pamilya, kahit na umabot pa sa paghampas sa kanila sa tuwing sinusubukan nilang tulungan siya. At sa wakas, si Ayane Sato, isang batang babae na namatay sa paligid ng kanyang unang bahagi ng twenties at ang Summer Ghost. Maaari lamang siyang lumitaw tuwing tag-araw sa isang inabandunang airstrip at maaari lamang ipatawag sa pamamagitan ng pagpapaputok, partikular sa mga sprinkler. Ngunit sa kabila nito, sinabi ni Ayane na ginagawa niya ang isang punto na ibunyag lamang ang kanyang sarili sa mga taong gustong mamatay.  2.) Antagonist: Ang Ina ni Tomoya, ang mga bully at guro ni Aoi at ang pumatay kay Ayane. 3.) Iba pang mga tauhan: Ang mga kaklase ni Tomoya sa cram school, mga kaeskuwela at tatay ni Aoi, ang nanay ni Ryo, mga kaibigan, at ang batang lalaki na nakakasama niya sa ospital, ang ina ni Ayane, ang nagbabantay sa kapitbahayan at ang mga kawani ng ospital. 🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇

B.) Banghay / Buod: Ang kwento ay tungkol sa tatlong Japanese students na sina Tomoya Sugisaki, Aoi Harukawa at Ryo Kobayashi at ang Summer Ghost na sinubukan nilang tulungan na si Ayane Sato. Ang nobela ay nagbibigay sa atin ng isang sulyap sa bawat isa sa kanilang buhay, na nagpapakita ng mga paghihirap at pakikibaka na kanilang kinakaharap araw-araw. Nahihirapan si Tomoya sa mapilit na kahilingan ng kanyang ina na manatili sa kanyang mga libro at crams school, na nagsasabi na "gusto lang niyang magkaroon siya ng magandang kinabukasan". Sa kabila nito, nakatagpo siya ng aliw sa kanyang sining, pagiging napakahusay at talento sa medum. kahit na ayaw niyang ipagpatuloy ang pag-aaral sa kabila ng pagiging napakatalino, ang ina ni Tomoya ay patuloy na nangangatuwiran na ang kanyang pag-aaral ay kung ano ang magdadala sa kanya sa kolehiyo, na tinatanggal ang anumang pagtatangka sa pagiging malikhain bilang "pambata na pantasya" at "basura" . Samantala, nakikipagpunyagi si Aoi sa kanyang mga nambu-bully, na araw-araw ay walang palpak na nagtatapon ng isang balde ng malamig na tubig sa kanyang ulo. Kahit na sinusubukan niyang sabihin sa kanyang mga guro ang tungkol dito, hindi nila ito pinapansin, na sinasabing nagsasaya lang ang ibang mga estudyante at nagbibiruan sila. Kahit na malinaw na ang mga senyales na gusto niyang magpakamatay, hindi ito iniisip ng kanyang mga kasamahan, kahit na sabihin pa sa kanya na wala siyang lakas ng loob na gawin iyon. Si Ryo naman, nagpupumiglas sa kanyang sakit. Dahil banta sa buhay, ayaw niyang ma-miss siya ng kanyang mga kaibigan at pamilya kapag wala siya, kaya pinilit niyang itaboy ang lahat. Ang mga pakikipag-ugnayang ito ay humahantong pa sa mga pagtatalo at pagtatalo ni Ryo, ayaw niyang maalala siya ng kabilang partido bilang isang taong may sakit na naging kaibigan nila. Kahit na pagkatapos nito, minsan ay iniisip niya na siya ay lumalabas, natatakot na pagkatapos ng bawat oras na itinutulak niya ang isang tao, nawala ang isa pang bahagi ng kanyang sarili. Panghuli, nariyan si Ayane, ang Summer Ghost na nagmumulto sa isang abandonadong airstrip. Noong nabubuhay pa siya, nagkaroon siya ng mga kaibigan at ina na nagmamahal sa kanya, magagandang marka at magandang istilo. Sa kabila nito, makikipagtalo siya sa kanyang ina sa mga pinakawalang kuwentang bagay. Isang gabi, nakipagtalo siya sa kanyang ina tungkol sa bagay na hindi niya maalala bago tumakbo sa buhos ng ulan. Pagkaraan ng ilang saglit na pagtakbo, sa wakas ay nakalma na siya at nagpasyang maglakad pauwi at humingi ng tawad. Pagkatapos ay nabangga siya ng isang kotse, hindi siya nakita ng driver. Dahil sa pagkakasala, inilagay ng driver ang kanyang katawan sa isang maleta at inilibing siya sa isang kalapit na kagubatan para lamang ibunyag ni Ayane na siya ay buhay pa noong panahong iyon, at namatay dahil sa inis. Sinaliksik ng nobela ang kanilang buhay bilang mga indibidwal at nakatuon sa pagpapakamatay at ang kahulugan ng pamumuhay. Kahit na may mga pagsubok na nakasalansan laban sa ating mga pangunahing tauhan, nireresolba nila ang kanilang mga problema at tinutulungan nilang ayusin ang mga nasirang buhay ng isa't isa, na nagbibigay sa isa't isa ng lakas ng loob na gumawa ng mga pagbabago at tingnan ang buhay bilang isang bagay maliban sa isang murang bagay. 🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇

1.) Setting: Urban Japan  i.) Oras: Hindi Ibinigay; Ipinapalagay na Modern Day Japan  ii.) Lugar: Hindi Ibinigay: Ipinapalagay na isang Urban Area sa Japan 2.) Uri ng Nobela: Trahedya, Young Adult at Coming of Age  A.) Tema / Damdamin: Pagpapakamatay at Ano ang Kahulugan ng Mabuhay  1.) Pangkalahatang mensahe ng Nobela: Ang mamuhay nang lubusan at laging tumingin sa maliwanag na bahagi, paghahanap ng ginhawa sa kung ano ang tinatamasa natin at sa mga taong mahal natin.  i.) Bisang Pankaisipan: Ang nobelang ito ay nakaapekto sa aking pag-iisip sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa akin na makita ang iba't ibang panig ng bawat isa sa mga tauhan at kung gaano sila kahanga-hanga sa mga kabataan ngayon.  ii.) Bisang Pandamdamin: Ang nobelang ito ay nakaapekto sa aking damdamin sa pamamagitan ng pagpapaiyak sa akin.  iii.) Bisang Pangkaasalan: Ang nobelang ito ay nakaapekto sa aking paraan ng pag-iisip sa pamamagitan ng pagtuturo sa akin na hindi lahat ay tulad ng tila at hindi mo malalaman kung ano ang nangyayari sa ilalim ng panlabas na anyo ng isang tao hangga't hindi mo sila nakikilala. 🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇

III.) Pagsusuri sa panitikan  A.) Teorya: Ang nobelang ito ay kadalasang may kinalaman sa Realismo, kung saan ito ay kumakatawan at sumasalamin sa buhay.  B.) Trabaho: Ang gawaing ito ay sumasalamin sa mga pakikibaka ng bawat isa at bawat indibidwal ng ating lipunan, na nagtuturo sa amin na walang sinuman ang madali at hindi mo alam kung ano ang pinaglalaban ng isang tao.  C.) Pagsusuri: Bagama't ang aklat na ito ay tumutugon sa mga mag-aaral na kapareho ng kanilang edad kay Tomoya, Aoi at Ryo, ito ay nagsisilbing isang magandang libro para sa sinumang nahihirapan sa kanilang mga responsibilidad, o para sa sinumang pakiramdam na ang mundo ay laban sa kanila. 🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇

V.) Kongklusyon: Isang pangyayari sa nobela na sumasalamin sa iba't ibang isyung panlipunan na nagaganap sa panahon ng pagkakasulat ng nobela ay ang patuloy na pagpupumilit ng ina ni Tomoya na magpatuloy sa pag-aaral hangga't maaari. Hindi lamang ito nakakapagod para kay Tomoya, dahan-dahan itong gumagapang sa maliit na libreng oras na ginagamit niya sa pagguhit at pagpinta. Sa kabila nito, patuloy siyang pinipilit ng kanyang ina na gumawa ng higit pa, kahit na pinapagalitan siya para sa anumang bahagyang pagbaba sa kanyang mga marka. Umabot ito sa punto na itinatapon niya ang anumang bagay na may kaugnayan sa kanyang sining, na sinasabi sa kanya na ginulo lang nila siya sa pagpasok sa kolehiyo. Ito ay nauugnay sa isyu ngayon ng mga gawaing pampaaralan na nagdudulot ng pinsala sa pisikal at mental na mga mag-aaral. At ang katotohanan na ang ilang mga magulang ay itinutulak ang kanilang mga anak sa limitasyon ay hindi nakakatulong sa sitwasyon. Bilang solusyon, maaaring ituro ng mga paaralan ang mga mahahalagang bagay tulad ng kung paano magmaneho, kung paano magbayad ng mga buwis at mga bayarin, at kung paano magluto ng mga simpleng pagkain sa halip na mga equation na walang nakikita pagkatapos ng pagsusulit, mga teoryang walang naaalala pagkatapos nilang lumabas sa silid-aralan at hinihikayat ang mga mag-aaral sa pagtataguyod ng iba pang mga daluyan ng interes, tulad ng isport, sining at anumang bagay na interesante sa bata. 🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇🎇

[upismediacenter]

LITERARY: Huling Sulyap

Tumayo ako mula sa pagka-squat matapos kong ilagay ang aking mga gamit sa karton. Nilibot ko ng tingin ang paligid ng aking kwarto, tinitignan kung may naiwan pa ba akong gamit, nang mapatingin ako sa isang album doon sa istante. 

Pinuntahan ko iyon at kinuha. Binuklat ko ito at napangiti sa nakita. Bumungad sa akin ang larawan mula noong ako'y bata pa, karga-karga ng aking tatay sa kanyang balikat habang nasa tabi niya naman ang aking nanay. Puno ang album ng mga larawan ko mula noong ako’y sanggol pa hanggang sa ako ay nasa pitong taong gulang. Natawa ako nang makita ko ang litrato kung saan umiiyak ako habang nilalagyan ng Band-Aid ang aking sugat. 

Matapos kong tingnan ang mga larawan sa album ay inilagay ko rin iyon sa karton at dumiretso sa kabinet upang kumuha pa ng mga damit na aking dadalhin. Nagulat ako nang makita ko sa pinakadulo-duluhan ng mga damit ang uniporme ko noong elementarya kasama ang mga larawan ko noong nag-aaral pa ako dito. Nakakatuwang nandito pala ito. 

Naalala ko noon, hatid-sundo pa ako ng aking nanay. Nakita ko ang larawan namin na hanggang balikat niya lang ako. Natawa rin ako nang makita ko ang aking larawan na madungis; lagi kasi akong nakikipaglaro ng habulan sa aking mga kaklase pagkatapos ng klase noon kaya lagi akong pawis at marumi kapag sinusundo. Hay, kay sayang balikan ng aking pagkabata.

"Anak, tapos ka na bang magligpit dyan? Aalis na raw kayo," rinig kong sabi ng aking ina sabay katok sa pinto. 

"Sandali na lang ho, Ma," tugon ko at napatingin sa pinto. Maya-maya’y narinig ko ang mga yabag ng paa niyang paalis.

Nang masiguro kong wala na ang aking nanay ay ibinalik ko ang aking tingin sa mga larawan bago ko ilagay sa karton. Pagkatapos ay naghalungkat pa ako sa kabinet para tingnan kung may madadala pa akong gamit nang tumambad sa akin ang isang kahon. Binuksan ko ito at bumungad sa akin ang mga larawan ko noong ako’y tumuntong sa hayskul. Di kagaya noong elementarya, maayos at malinis na akong tignan. Naalala ko na hindi na rin ako hinahatid-sundo noon ng aking mga magulang dahil tiwala silang kaya ko na ang aking sarili. 

Kinilig naman ako nang makita ko ang larawan namin ni Aaron pati na rin ang mga liham pag-ibig na isinulat niya noong kami'y magkasintahan pa lamang. Patago pa ang relasyon namin noon dahil hindi ako pinapayagang magkaroon ng nobyo. Laking galit na lang ng aking mga magulang nang malaman nila at gusto nila kaming paghiwalayin sa kadahilanang baka ako ay masaktan lamang o ako’y mabuntis dala ng tindi ng damdamin. Nakakatawa dahil ngayon ay kinukulit na nila kami na gusto na raw nilang magkaroon ng apo. 

Nakita ko rin ang larawan ng graduation ko sa hayskul. Naalala ko na pagkatapos kong makatapos sa hayskul ay natakot ako sa mga darating na pagbabago sa aking buhay dulot ng pagpasok sa kolehiyo. Magkakahiwa-hiwalay kami ng aking mga kaibigan ng papasukang kolehiyo. Kung tatanungin ako noong panahon na iyon, ayoko na sanang may magbago. Komportable na kasi ako sa buhay na mayroon ako noong hayskul, at balita ko'y mahirap na daw sa kolehiyo. 

Pagkatapos kong magmuni-muni ay inilagay ko rin ang huling mga larawan sa karton at tinakpan ng tape matapos masigurong wala na akong naiwang gamit. Dinala ko ang karton at ako’y bumaba patungo sa sala. 

Habang naglalakad papunta sa sala ay nadaanan ko ang mesa kung saan nakalagay ang larawan ko noong ako'y magtapos sa kolehiyo. Napangiti ako nang maalala ko ang aking tuwa nang magbunga ang paghihirap ko sa kabila ng takot ko sa mga pagbabagong mangyayari sa aking buhay. Ibinaba ko muna ang dala kong karton sa sahig at hinawakan ang aking larawan. Ako’y nakatoga sa araw ng aking pagtatapos, at katabi ko ang aking mga magulang at si Aaron, na tanggap na ng mga magulang ko noong panahong iyon. 

Si Aaron talaga ang nagpakita sa mga magulang ko na siya’y mapagkakatiwalaan. Tuwing kami’y lalabas, lagi niyang sinisigurong ipaalam sa kanila ang aming mga plano. Ginawa niya ang lahat para makuha ang kanilang loob, dahil alam ko naman na ang takot lang nila ay ang masaktan ako. Sa huli, natutuhan din nilang tanggapin na ako’y nagiging independent na, at natuto na rin ako sa buhay. Alam nilang responsable na ako para magkaroon ng relasyon. Ngayon, buo na ang tiwala nila sa amin at lubos na ang kanilang suporta.

Habang patuloy kong pinagmamasdan ang larawan ay napuno ako ng emosyon. Sa gitna ng mga alaala at ng saya ng pagtatapos, naramdaman ko bigla ang mainit na yakap ng aking nanay at tatay sa aking tagiliran. Ibinaba ko ang larawan sa mesa at agad na niyakap silang dalawa.

“Ang laki na ng unica hija namin. Parang kailan lang, karga-karga lang kita sa bisig ko,” naluluhang sambit ng aking ina habang hawak ang aking kaliwang kamay at hinahaplos ang singsing sa aking palasingsingan.

“Parang kailan lang, ako lang ang lalaki sa buhay mo,” sabi naman ng aking tatay. 

“Ngayon, aalis ka na sa puder namin,” dagdag ng aking nanay habang kumukurba ang labi paibaba at sumisilip ang luha sa kaniyang mga mata. 

“Ma, Pa, wag ho kayong mag-alala sakin. Kaya ko na ang aking sarili. Strong girl kaya ako!” pagkalma ko sa aking mga magulang, kahit alam ko sa aking sarili na tinatraydor din ako ng aking emosyon. Nararamdaman ko na ang pagpaso ng init sa aking mga mata at ang mainit na bara sa aking lalamunan.

“Hay, sa bagay nga. Lagi mong tandaan na andito lang kami ng papa mo,” sabi ng nanay ko. 

“Basta tandaan mo ha, kapag nag-away kayo ng asawa mo, dito ka na lang tumira. Welcome ka lagi dito sa bahay,” biro ng tatay ko sabay kindat sa akin. Napatawa niya ako, kahit na may mga namumuong iyak na sa akin.

“Ma, Pa, aalis na po kami,” narinig kong sabi ni Aaron, na lumapit upang magmano sa aking mga magulang. 

“Tara na?” aya niya sa akin. Ngumiti naman ako at kinuha niya ang karton sa sahig at naglakad na kami palabas.

“Ingat kayo!” Pahabol ng aking mga magulang.

Pagkalabas ng geyt ay pinagmasdan ko muna ang bahay. Saksi itong tahanan na ito sa lagpas dalawang dekada ng masasaya at masasamang memorya at pangyayari sa aking buhay. Alam nito ang mga pagbabagong naranasan ko sa buhay. Ito ang naging comfort place ko, at hindi madaling umalis sa tahanang aking nakasanayan.

Pumasok ako sa kotse at doon bumuhos ang mga luhang kanina ko pang pinipigilan. Agad naman akong inalo ng aking asawa at niyakap. Nang kumalma na ako ay binitawan niya ako at hinawakan ang aking kamay. 

“I promise, bibisitahin natin sila.”

Gumaan ang aking pakiramdam sa kaniyang sinabi. Ngumiti ako bilang tugon. Binitawan niya ang aking kamay at hinawakan ang manibela ng kotse.

Ang hirap kapag nawala sa naging safe space mo at sa bagay na naranasan. Ang hirap magsimula ulit. Pero gaya nga ng sabi nila, “Change is constant.” Takot ba ako sa haharapin kong pagbabago sa buhay ko? Magsisinungaling ako kung sasabihin kong hindi. Pumapasok ang mga palaisipan na, paano kung hindi maging maayos ang pagsasama namin? Paano kung hindi na maging maayos ang aking buhay ngayong wala na ako sa puder ng aking mga magulang? Wala nang gagabay sa akin at wala nang maglalagay ng Band-aid sa akin kapag nasugatan ako. Paano kung magkamali ako?

Ngunit sa kabila ng lahat ng mga pag-aalinlangan at takot, naiisip ko rin ang mga alaala ng aking pagkabata at mga aral na natutuhan ko mula sa aking mga magulang. Saksi ang aking tahanan sa mga masasaya at mahirap na mga pagkakataon, at doon ko natutuhan ang halaga ng pamilya at suporta. Ang mga alaala ng mga yakap at mga salita ng pagtulong mula sa aking ina at ama ay nagbibigay sa akin ng lakas. Habang tinatanong ko ang aking sarili tungkol sa hinaharap, unti-unti kong natutuhan na kahit sa gitna ng pagbabago, dala ko ang mga aral na ito, at hindi ako nag-iisa sa paglalakbay na ito. Unti-unti, ang takot na nararamdaman ko kanina ay napapalitan ng kagalakan. Ang pagbabago ay bahagi ng ating buhay, at hindi natin ito maiiwasan. Ang maaari nating gawin ay maghanda at yakapin ang mga pagsubok habang dala ang mga aral na ating natutuhan. Alam kong may mga pagkakataon na maaaring magkamali ako at madapa, ngunit bahagi iyon ng proseso, hindi ba? Sa kabila ng mga bagay na hindi tiyak, handa na akong harapin ang mga bagong hamon at karanasan, kasama ang aking minamahal.

“Ready?” tanong ng aking asawa. Tumango naman ako bilang tugon at nagsimula nang umandar ang kotse.

Handa na ako sa panibagong yugto ng aking buhay.

Handa na ako sa aking bagong tahanan.

[peryodismo2425]

Mga Bayani sa Paaralan: Mga Hamon at Tagumpay

Ni Steph Refuerzo | Nobyembre 11, 2024 

Sa bawat klase, may kwento. Kadalasan, nakatuon tayo sa kwento ng isang estudyante. Pero paano naman ang kwento ng mga bayani na nasa likod ng bawat mag-aaral, , ang mga gumagabay sa kanila sa bawat aralin at tumutulong sa kanila na maging pinakamahusay na bersyon ng kanilang sarili? Nakikita natin sila araw-araw, ang ating mga guro, ngunit naisip na ba natin kung ano ang kuwento nila? Mga pagsisikap na walang hadlang at kapaguran, malasakit na galing sa kanilang puso, at  dedikasyon sa pagtuturo o pagtulong sa mga estudyante sa kabila ng mga pagsubok?

Apat na taon nang nagtuturo  si Sir Prince Cacal sa UPIS  sa ilalim ng Departamento ng CA English, Music, at Art. Tulad ng ibang guro, naapektuhan ng pandemyang COVID-19 ang kanyang karanasan sa pagtuturo, kung saan hindi lamang sa akademiko nagkakaroon ng mga pagsubok, kundi pati na rin sa pagkatao at pag-iisip. 

Paglisan mula sa pugad

Tulad ng isang ibon na nagkakaroon ng mga pagsubok sa buhay pagkatapos lumipad mula sa kanyang pugad, isa sa pinakamalalaking hamon na hinarap niya ang pagsisimula ng kanyang karera bilang guro sa kalagitnaan ng pandemya. Kakatapos niya pa lang ng kolehiyo noong kasagsagan ng pandemya kaya naputol ang kanyang akademikong taon, at dalawang buwan lamang siyang nagsilbi bilang isang student teacher. Nang maging guro siya, imbis na makaharap ang pisara at ang kanyang mga estudyante, screen ng laptop at mga litraro lamang ng mga estudyante ang kanyang nakita.

Sa kabila ng mga paghihirap na naranasan ni Sir Prince, nakahanap siya ng positibong pananaw sa kanyang sitwasyon sa pamamagitan ng pag-aaral ng kung paano gumamit ng online set up.

Bukod sa pandemya, naging isa sa mga pinakamatinding hamon bilang isang guro ang pamamahala ng kanyang pag-aaral at pagtuturo. Kinailangan niyang umasa sa sarili niya para mabuhay at magpatuloy–isipin ang kanyang budget sa pang-araw-araw at kung paano balansehin ang kanyang oras bilang isang estudyante at isang guro. Bilang mag-aaral, tungkulin niyang maasikaso ang mga gawain sa paaralan at mga darating na pagsusulit na kailangan niyang pag-aralan habang tinitiyak na handa rin siya para sa paparating na mga turo sa kanyang mga mag-aaral at paghahanda ng kanilang mga takdang-aralin.

“Challenges lang ‘yon at mao-overcome ko din ‘yon,” ani Sir Prince noong tinanong kung paano nalampasan ang mga isyu na kanyang pinagdaanan  bilang isang taong may responsibilidad sa kanyang sarili at trabaho. Ayon sa kanya, naging paghahanda  sa anumang mga hamon na maaaring harapin ang kanyang mga karanasan mula sa kolehiyo. 

Isang mantra niya sa sarili at sa kanyang mga estudyante tuwing nahihirapan o nais na tumalikod sa mga tungkulin bilang estudyante o bilang isang tao ang: “Take things one step at a time— you really have to be patient— Marami kang kailangan tanggapin na mahirap at matagal pang makukuha.”

Ibon, bakit ka lumilipad?

Sa dami ng mga pagsubok na kanyang hinarap at kinakaharap sa kasalukuyan, tiyak na may dahilan kung paano niya nagawang ipagpatuloy ang pagiging isang guro. Nang matanong si Sir Prince kung sino o ano ang kanyang naging inspirasyon o motibasyon upang magpatuloy sa kabila ng mga hamon, kanyang sinagot na tinitingnan niya ito sa dalawang pananaw—maikling inspirasyong nababatay sa kanyang mga pakikipag-ugnayan at tungkulin para sa araw na iyon, at pangmatagalang inspirasyong naaayon para sa kanyang kinabukasan.

Ngayon, isa pang nagsisilbing inspirasyon ang kanyang mga estudyante. Para kay Sir Prince, sapat na motibasyon ang bawat tagumpay na nakikita niya sa kanila at ang kanilang pagkatuto sa loob at labas ng kanyang silid-aralan. Nagiging sulit ang kanyang mga hamon at sakripisyo tuwing nakikihalubilo at nakikipagkwentuhan siya sa kanyang mga estudyante. 

Bukod sa paggabay sa mga mag-aaral sa kanilang pag-aaral at pagtuturo sa kanila ng kurikulum, malaking tulong din ang pakikisalamuha niya sa kanyang mga mag-aaral at kasamahan sa trabaho, bilang isang extroverted na tao,  likas na palakaibigan si Sir Prince. Ayon kay Sir Prince, isang malaking katangian na kinakailangan bilang isang guro ang abilidad na makipag-socialize sa iyong mga makakasama sa paaralan. Samantala, ang pagnanais na maging isang mas mahusay na guro naman ang isa sa mga bagay na nagpapanatili sa kanyang patuloy na itulak ang  sarili.

Hindi lamang hamon ang dala ng pagtuturo 

Kung may mga paghihirap sa trabahong ito, tiyak na mayroon ding mga bagay na nagpapasigla dito. Ayon sa kanya, ang pagtulong niya sa Junior Association sa pag-aayos ng JS Prom bilang Grade Level Coordinator noong nakaraang taon ang isa sa mga hindi niya malilimutang karanasan.  Iyon kasi ang unang pagkakataon niya na maging gabay sa mga estudyante upang makabuo ng isang masaya at makabuluhang pagdiriwang.

Ibinahagi rin ni Sir Prince na isa sa mga masayang karanasan niya ang makita kung paano makipagtungo ang mga estudyante ng UPIS sa pamamagitan ng pag-aaral at pagtutulungan sa isa’t isa. Natutuwa at namamangha siya tuwing nakikita niya kung paano nailalahad ng mga estudyante ang kanilang mga sarili. Kung minsan, hinihiling niya na malaya niya ring maipahayag ang kanyang sarili tulad ng kanyang mga estudyante.

Huling destinasyon 

Ginagawa ng mga guro ang kanilang buong makakaya upang higit na maunawaan ng kanilang mga mag-aaral ang kanilang mga aralin sa pamamagitan ng paggamit ng iba't ibang estratehiya at pakikisalamuha, tulad ng isang ibon na nagtuturo sa kanilang inakay na lumipad.

Walang duda na mahirap maging guro sapagkat hindi lamang pagbibigay ng kaalaman  sa mga mag-aaral ang tungkulin na dala ng propesyong ito. Higit nilang tinutulungan ang mga estudyante na maging mas mahusay at handa para sa kanilang kinabukasan sa kabila ng pagharap sa mga sariling problema at responsibilidad.

At kung ang mga guro tulad ni Sir Prince, nakikita ang kanyang mga estudyante—nakikita ang UPIS—bilang kanilang inspirasyon, gawin nating aral ang kanilang mga sakripisyo at dedikasyon sa paaralan o bilang isang indibidwal at gawing inspirasyon bilang kapalit para sa ating mga gurong gumabay sa atin sa buong taon ng pag-aaral.