#avant-gardistisch

[pollonegro666]

2023/03/18 El cementerio tiene muchos elementos góticos, tanto cruces como estatuas y también se nota la influencia del estilo vanguardista del genio que vivió en esta localidad en la escultura de la última fotografía.

The cemetery has many Gothic elements, both crosses and statues, and the influence of the avant-garde style of the genius who lived in this town is also noticeable in the sculpture in the last photograph.

Google Translation into French: Le cimetière possède de nombreux éléments gothiques, à la fois des croix et des statues, et l'influence du style avant-gardiste du génie qui a vécu dans cette ville est également perceptible dans la sculpture de la dernière photographie.

Google translation into Italian: Il cimitero ha molti elementi gotici, sia croci che statue, e l'influenza dello stile avanguardista del genio che visse in questa città si nota anche nella scultura dell'ultima fotografia.

Google Translation into Portuguese: O cemitério tem muitos elementos góticos, tanto cruzes como estátuas, e a influência do estilo vanguardista do génio que viveu nesta cidade também se nota na escultura da última fotografia.

Google Translation into German: Der Friedhof hat viele gotische Elemente, sowohl Kreuze als auch Statuen, und der Einfluss des Avantgarde-Stils des Genies, das in dieser Stadt lebte, ist auch in der Skulptur des letzten Fotos erkennbar.

Google Translation into Albanisch: Varreza ka shumë elemente gotike, si kryqe ashtu edhe statuja, dhe ndikimi i stilit avangardist të gjeniut që ka jetuar në këtë qytet shihet edhe në skulpturën e fotos së fundit.

Google Translation into Armenian: Գերեզմանոցն ունի բազմաթիվ գոթական տարրեր՝ և՛ խաչեր, և՛ արձաններ, և այս քաղաքում ապրած հանճարի ավանգարդ ոճի ազդեցությունը երևում է նաև վերջին լուսանկարի քանդակում։

Google Translation into Bulgarian: Гробището има много готически елементи, както кръстове, така и статуи, а влиянието на авангардния стил на гения, живял в този град, се вижда и в скулптурата на последната снимка.

Google Translation into Czech: Hřbitov má mnoho gotických prvků, křížů i soch a vliv avantgardního stylu génia, který v tomto městě žil, je vidět i na sousoší na poslední fotografii.

Google Translation into Croatian: Groblje ima mnogo gotičkih elemenata, kako križeva tako i kipova, a utjecaj avangardnog stila genija koji je živio u ovom gradu vidljiv je i na skulpturi na posljednjoj fotografiji.

Google Translation into Danish Kirkegården har mange gotiske elementer, både kors og statuer, og indflydelsen fra avantgardestilen hos det geni, der boede i denne by, kan også ses i skulpturen på det sidste foto.

Google Translation into Slovak: Cintorín má veľa gotických prvkov, krížov aj sôch a vplyv avantgardného štýlu génia, ktorý v tomto meste žil, je vidieť aj na súsoší na poslednej fotografii.

Google Translation into Slovenian: Na pokopališču je veliko gotskih elementov, tako križev kot kipov, vpliv avantgardnega sloga genija, ki je živel v tem mestu, pa se vidi tudi v skulpturi na zadnji fotografiji.

Google Translation into Estonian: Kalmistul on palju gooti elemente, nii riste kui ka kujusid ning selles linnas elanud geeniuse avangardstiili mõju on näha ka viimasel fotol oleval skulptuuril.

Google Translation into Suomi: Hautausmaalla on monia goottilaisia ​​elementtejä, sekä ristejä että patsaita, ja tässä kaupungissa asuneen neron avantgardistyylin vaikutus näkyy myös viimeisen kuvan veistoksessa.

Google Translation into Greek: Το νεκροταφείο έχει πολλά γοτθικά στοιχεία, τόσο σταυρούς όσο και αγάλματα, και η ε��ιρροή του πρωτοποριακού στυλ της ιδιοφυΐας που έζησε σε αυτή την πόλη φαίνεται και στο γλυπτό της τελευταίας φωτογραφίας.

Google Translation into Dutch: De begraafplaats heeft veel gotische elementen, zowel kruisen als standbeelden, en de invloed van de avant-gardistische stijl van het genie dat in deze stad woonde is ook terug te zien in het beeld op de laatste foto.

Google Translation into Norwegian: Kirkegården har mange gotiske elementer, både kors og statuer, og innflytelsen fra avantgardestilen til geniet som bodde i denne byen kan også sees i skulpturen på det siste bildet.

Google Translation into Polish: Na cmentarzu znajduje się wiele gotyckich elementów, zarówno krzyży, jak i posągów, a wpływ awangardowego stylu geniusza mieszkającego w tym mieście widać także w rzeźbie na ostatnim zdjęciu.

Google Translation into Romanian: Cimitirul are multe elemente gotice, atât cruci, cât și statui, iar influența stilului avangardist al geniului care a locuit în acest oraș se vede și în sculptura din ultima fotografie.

Google Translation into Russian: На кладбище много готических элементов, как крестов, так и статуй, а влияние авангардного стиля гения, жившего в этом городе, видно и в скульптуре на последнем фото.

Google Translation into Serbian: Гробље има много готичких елемената, крстова и статуа, а утицај авангардног стила генија који је живео у овом граду може се видети и на скулптури на последњој фотографији.

Google Translation into Swedish: Kyrkogården har många gotiska inslag, både kors och statyer, och inflytandet från avantgardestilen hos geniet som bodde i denna stad kan också ses i skulpturen på det sista fotot.

Google Translation into Turkish: Mezarlıkta hem haçlar hem de heykeller olmak üzere birçok Gotik unsur var ve bu şehirde yaşamış dahinin avangart tarzının etkisi son fotoğraftaki heykelde de görülebiliyor.

Google Translation into Ukrainian: На цвинтарі багато готичних елементів, як хрестів, так і статуй, а також вплив авангардного стилю генія, який жив у цьому місті, можна побачити і в скульптурі на останньому фото.

Google Translation into Arabic: تحتوي المقبرة على العديد من العناصر القوطية ، من صلبان وتماثيل ، ويمكن أيضًا رؤية تأثير الأسلوب الطليعي للعبقرية الذين عاشوا في هذه المدينة في التمثال في الصورة الأخيرة.

Google Translation into Bengali: কবরস্থানে অনেক গথিক উপাদান রয়েছে, ক্রস এবং মূর্ত�� উভয়ই, এবং এই শহর�� বসবাসকারী প্রতিভাধরদের অ্যাভান্ট-গার্ড শৈলীর প্রভাবও শেষ ফটোতে ভাস্কর্যটিতে দেখা যায়।

Google Translation into Simplified Chinese: 墓地有很多哥特元素，既有十字架，也有雕像，而在最后一张照片的雕塑中，也能看出这位生活在这座城市的天才前卫风格的影响。

Google Translation into Korean: 묘지에는 십자가와 조각상 모두 고딕 양식의 요소가 많이 있으며, 이 도시에 살았던 천재의 아방가르드 스타일의 영향은 마지막 사진의 조각품에서도 볼 수 있습니다.

Google Translation into Hebrew: בבית הקברות אלמנטים גותיים רבים, גם צלבים וגם פסלים, וניתן לראות את השפעת הסגנון האוונגרד של הגאון שחי בעיר זו גם בפסל שבתמונה האחרונה.

Google Translation into Hindi: कब्रिस्तान में कई गोथिक तत्व हैं, दोनों क्रॉस और मूर्तियाँ, और इस शहर में रहने वाले जीनियस की अवांट-गार्डे शैली का प्रभाव अंतिम तस्वीर में मूर्तिकला में भी देखा जा सकता है।

Google Translation into Indonesian: Pemakaman ini memiliki banyak unsur Gotik, baik salib maupun patung, dan pengaruh gaya avant-garde para jenius yang tinggal di kota ini juga terlihat pada pahatan di foto terakhir.

Google Translation into Japanese: 墓地には十字架や彫像などゴシック様式の要素が多く、この街に住んでいた天才の前衛的なスタイルの影響は、最後の写真の彫刻にも見られます。

Google Translation into Kyrgyz: Көрүстөндө көптөгөн готика элементтери, айкаштар да, айкелдер да бар жана бул шаарда жашаган генийдин авангарддык стилинин таасирин акыркы сүрөттөгү скульптурадан да көрүүгө болот.

Google Translation into Malay: Tanah perkuburan ini mempunyai banyak unsur Gothic, kedua-dua salib dan patung, dan pengaruh gaya avant-garde genius yang tinggal di bandar ini juga boleh dilihat dalam arca dalam foto terakhir.

Google Translation into Mongolian: Оршуулгын газар нь загалмай, баримал зэрэг олон готик элементүүдтэй бөгөөд энэ хотод амьдарч байсан суут ухаантны авангард хэв маягийн нөлөөг сүүлийн зураг дээрх барималаас ч харж болно.

Google Translation into Nepali: कब्रिस्तानमा धेरै गोथिक तत्वहरू छन्, दुबै क्रस र मूर्तिहरू, र यस शहरमा बस्ने प्रतिभाको अवान्त-गार्डे शैलीको प्रभाव पनि अन्तिम फोटोमा मूर्तिकलामा देख्न सकिन्छ।

Google Translation into Panjabi: ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੌਥਿਕ ਤੱਤ ਹਨ, ਦੋਵੇਂ ਕਰਾਸ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀਆਂ, ਅਤੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਦੀ ਅਵੰਤ-ਗਾਰਡ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਆਖਰੀ ਫੋਟੋ ਵਿੱਚ ਮੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

Google Translation into Pashtun: هدیرې ډیری ګوتیک عناصر لري، دواړه صلیبونه او مجسمې، او د هغه جینیس نفوذ چې په دې ښار کې ژوند کاوه په وروستي عکس کې په مجسمه کې هم د پام وړ دی.

Google Translation into Persian: این گورستان دارای عناصر گوتیک بسیاری، هم صلیب و هم مجسمه است و تأثیر سبک آوانگارد نابغه ای که در این شهر زندگی می کرد نیز در مجسمه آخرین عکس قابل توجه است.

Google Translation into Sundanese: Kuburan ngabogaan loba elemen Gothic, duanana crosses jeung arca, sarta pangaruh gaya avant-garde tina genius anu cicing di kota ieu ogé noticeable dina patung dina photograph panungtungan.

Google Translation into Tagalog: Ang sementeryo ay may maraming mga elemento ng Gothic, parehong mga krus at mga estatwa, at ang impluwensya ng estilo ng avant-garde ng henyo na nanirahan sa bayang ito ay kapansin-pansin din sa eskultura sa huling larawan.

Google Translation into Thai: สุสานมีองค์ประกอบแบบโกธิกมากมาย ทั้งไม้กางเขนและรูปปั้น และอิทธิพลของสไตล์อันล้ำสมัยของอัจฉริยะที่อาศัยอยู่ในเมืองนี้ก็สังเกตเห็นได้ในประติมากรรมในภาพถ่ายล่าสุดเช่นกัน

Google Translation into Urdu: قبرستان میں بہت سے گوتھک عناصر ہیں، دونوں کراس اور مجسمے، اور اس قصبے میں رہنے والے باصلاحیت افراد کا اثر آخری تصویر میں مجسمہ میں بھی نمایاں ہے۔

[rotterdamvanalles]

Zicht op een geopende Nieuwe Koninginnebrug, daarachter De Hef.

De Hef is de populaire benaming van de Koningshavenbrug, een sinds 24 september 1993 voor het treinverkeer buiten gebruik gestelde spoorweghefbrug over de Koningshaven in de Nederlandse stad Rotterdam. De brug vormde deel van de spoorlijn Breda - Rotterdam.

De Koningshaven scheidt het Noordereiland van de wijk Feijenoord. De brugdelen van de Koningshavenbrug aan de wederzijdse oevers stammen uit 1878. Het middengedeelte was oorspronkelijk een draaibrug. Dit was echter een forse hindernis voor de scheepvaart. In de smalle doorvaart voeren meerdere schepen zich vast, in 1918 voer het Duitse schip Kandelfels tegen de pijler. Dit laatste ongeval gaf de doorslag voor de aanleg van een hefbrug ter vervanging van de draaibrug.

De brug is ontworpen door ingenieur Pieter Joosting en opengesteld op 31 oktober 1927. Deze brug was de eerste van haar soort in West-Europa. Joris Ivens maakte in 1928 een avant-gardistische film over De Hef met als titel De Brug. Onder meer door deze film werd Ivens internationaal bekend. Arij de Boode en Pieter van Oudheusden schreven De Hef, biografie van een spoorbrug (1985, met een woord vooraf door Joris Ivens).

Op 14 januari 1933 dook Lou Vlasblom van de hefbrug. Twee weken later sprong Jan Tabbernee vanaf een punt zes meter hoger dan dat van Vlasblom. Tabbernee kwam verkeerd terecht en overleefde de duik niet.

Op 14 mei 1940 raakte tijdens het bombardement op Rotterdam de brug zwaar beschadigd. Om weer treinverkeer mogelijk te maken werd ze als een van de eerste kunstwerken in de vernielde stad hersteld.

Op 10 mei 1978 is de hefbrug aangevaren door de Nedlloyd Bahrein tijdens sleep vanaf de scheepswerf Van der Giessen-de Noord, waar het schip gebouwd was, naar Wilton-Fijenoord. Gedurende 14 dagen was het spoorwegverkeer gestremd.

Na de ingebruikname op 24 september 1993 van de Willemsspoortunnel voor het treinverkeer tussen Centraal Station en station Zuid kon men zich richten op de sloop van het overbodig geworden tracé. Dat bestond uit de twee Maasbruggen: De Hef en de Willemsspoorbrug (de andere Maasbrug in het verlengde van De Hef) en het Luchtspoor. Na brede protesten van Rotterdammers werd afgezien van de sloop van De Hef. Deze brug is nu Rijksmonument, een monument ter herinnering aan de plek waar ooit de treinen het centrum van Rotterdam verlieten. De rest van het spoortracé is wel gesloopt.

De zuidelijke toren van de hefbrug dient sinds de plaatsing van een nestkast als broedgelegenheid voor slechtvalken.

De Koningshaven scheidt het Noordereiland van de wijk Feijenoord. De brugdelen van de Koningshavenbrug aan de wederzijdse oevers stammen uit 1878. Het middengedeelte was oorspronkelijk een draaibrug. Dit was echter een forse hindernis voor de scheepvaart. In de smalle doorvaart voeren meerdere schepen zich vast, in 1918 voer het Duitse schip Kandelfels tegen de pijler. Dit laatste ongeval gaf de doorslag voor de aanleg van een hefbrug ter vervanging van de draaibrug.

De brug is ontworpen door ingenieur Pieter Joosting en opengesteld op 31 oktober 1927. Deze brug was de eerste van haar soort in West-Europa. Joris Ivens maakte in 1928 een avant-gardistische film over De Hef met als titel De Brug. Onder meer door deze film werd Ivens internationaal bekend. Arij de Boode en Pieter van Oudheusden schreven De Hef, biografie van een spoorbrug (1985, met een woord vooraf door Joris Ivens).

Op 14 januari 1933 dook Lou Vlasblom van de hefbrug. Twee weken later sprong Jan Tabbernee vanaf een punt zes meter hoger dan dat van Vlasblom. Tabbernee kwam verkeerd terecht en overleefde de duik niet.

Op 14 mei 1940 raakte tijdens het bombardement op Rotterdam de brug zwaar beschadigd. Om weer treinverkeer mogelijk te maken werd ze als een van de eerste kunstwerken in de vernielde stad hersteld.

Op 10 mei 1978 is de hefbrug aangevaren door de Nedlloyd Bahrein tijdens sleep vanaf de scheepswerf Van der Giessen-de Noord, waar het schip gebouwd was, naar Wilton-Fijenoord. Gedurende 14 dagen was het spoorwegverkeer gestremd.

Na de ingebruikname op 24 september 1993 van de Willemsspoortunnel voor het treinverkeer tussen Centraal Station en station Zuid kon men zich richten op de sloop van het overbodig geworden tracé. Dat bestond uit de twee Maasbruggen: De Hef en de Willemsspoor⁹brug (de andere Maasbrug in het verlengde van De Hef) en het Luchtspoor. Na brede protesten van Rotterdammers werd afgezien van de sloop van De Hef. Deze brug is nu Rijksmonument, een monument ter herinnering aan de plek waar ooit de treinen het centrum van Rotterdam verlieten. De rest van het spoortracé is wel gesloopt.

Foto en Informatie komen uit wikipedia.

[thewatchkingdom]

World of Luxury Watches Online: tijdloze elegantie binnen handbereik

In het digitale tijdperk waarin we vandaag de dag leven, is het domein van luxe horloges naadloos verschoven naar het online domein. Terwijl traditionele boetieks en horlogewinkels nog steeds hun aantrekkingskracht bezitten, hebben het gemak en de toegankelijkheid die online platforms bieden een revolutie teweeggebracht in de manier waarop liefhebbers en verzamelaars deze prachtige uurwerken verkennen, verwerven en bewonderen.

Een wereldwijde showcase binnen handbereik

Een van de meest aantrekkelijke aspecten van het online zoeken naar luxe horloges is de toegang tot een enorme wereldwijde inventaris. In tegenstelling tot fysieke fysieke winkels die beperkt zijn door ruimtelijke beperkingen, werken online retailers vaak samen met een groot aantal internationale merken en dealers. Horloges Online Kopen kunt u eenvoudig. Dit vertaalt zich in een ongeëvenaard aanbod aan luxe horlogemerken, modellen en stijlen die u kunt verkennen zonder ooit het comfort van uw eigen huis te verlaten. Of u nu op zoek bent naar iconisch Zwitsers vakmanschap, avant-gardistische ontwerpen of exclusieve uurwerken in beperkte oplage, de online marktplaats is geschikt voor elke veeleisende smaak.

Geherdefinieerd gemak

Het gemak dat gepaard gaat met online winkelen voor luxe horloges kan niet genoeg worden benadrukt. Vergeet het gedoe van het rijden naar meerdere winkels, het navigeren door het verkeer of het aanhouden van lange wachtrijen. Met slechts een paar klikken kunt u Mooie Heren Horloges moeiteloos bekijken, vergelijken en nauwgezet onderzoeken, allemaal binnen uw persoonlijke ruimte. Bovendien voorzien online retailers potentiële kopers van uitgebreide productbeschrijvingen, afbeeldingen van hoge kwaliteit en klantrecensies, waardoor individuen goed geïnformeerde keuzes kunnen maken.

Deskundige hulp tot uw beschikking

Onlineleveranciers van Luxe Horloges Online hebben regelmatig experts en uurwerken in dienst met een diepgaande kennis van uurwerken. Deze professionals staan klaar om klanten te helpen bij hun zoektocht naar het perfecte horloge. Ze kunnen antwoorden geven op vragen, waardevolle inzichten bieden en individuen door het selectieproces begeleiden. Beste Horloges Voor Mannen zijn eenvoudig te vinden. Of u nu een doorgewinterde verzamelaar of een beginnende koper bent, hun expertise zorgt ervoor dat u een weloverwogen en weloverwogen aankoop doet.

Transparante prijzen en concurrerende tarieven

Transparantie is een bepalend kenmerk van gewaardeerde online dealers van luxe horloges. Ze voorzien potentiële kopers van uitgebreide prijsinformatie, inclusief eventuele toepasselijke belastingen, invoerrechten of aanvullende kosten. De beste Verkochte-horloges zijn gemakkelijk op voorraad. Deze transparantie stelt kopers in staat nauwkeurige budgetten te creëren en onverwachte verrassingen tijdens het afrekenproces te voorkomen. Bovendien vertaalt het competitieve karakter van de online marktplaats zich vaak in gunstiger prijzen in vergelijking met traditionele fysieke winkels, waardoor het een aantrekkelijke optie wordt voor diegenen die willen investeren in luxe uurwerken. Er zijn veel Horloge Merken Dames.

Het domein van Dameshorloges Merkenonline is uitgegroeid tot een integraal onderdeel van het horologische landschap. Met zijn uitgebreide selectie, gemak, deskundige begeleiding, concurrerende prijzen en niet-aflatende toewijding aan authenticiteit, biedt het een aantrekkelijk alternatief voor de traditionele fysieke winkels. Dameshorloge Merken biedt u veel goede opties. Of u nu een doorgewinterde verzamelaar of een opkomende liefhebber bent, het online verkennen van luxe horloges biedt een ongeëvenaarde kans om deze tijdloze symbolen van elegantie en vakmanschap te ontdekken, verwerven en bewonderen. Horloges Te Koop Online is gemakkelijk te vinden. Dus waarom begint u niet aan uw persoonlijke virtuele expeditie door deze wereld van horologische wonderen, waar het perfecte uurwerk op u wacht met slechts een simpele klik?

[twafordizzy]

Viktor&Rolf 25 jaar rumoer in de haute couture

Viktor&Rolf 25 jaar rumoer in de haute couture

Viktor & Rolf (gestileerd als Viktor&Rolf) is een modehuis onder leiding van het ontwerpersduo Viktor Horsting (Geldrop, 1969) en Rolf Snoeren (Dongen, 1969) met theatrale modeshows en extravagante kledingcollecties.

De ontwerpers ontmoetten elkaar op de kunstacademie in Arnhem, waar de basis voor een lange vriendschap en samenwerking werd gelegd. Na hun afstuderen in 1992 vertrokken zij samen…

[youngengineerdreamer]

ARCHIGRAM

-          Streeft naar vernieuwing van architectuur en stedenbouw.

-          Avant-gardistisch (met nieuwe vormen experimenteren) architectuurtijdschrift dat zich afzette tegen de architectuurpublicaties van die tijd door zijn stripachtige uiterlijk met bellen en onomatopeeën (of klanknabootsing).

-          Gebaseerd op science fiction en comics

-          Het werk van Archigram is futuristisch (snelheid, energie, agressie, krachtige lijnen, vooruitgang en nieuwe technologie) georiënteerd en beïnvloed door het werk van Antonio Sant'Elia, het onderzoek van Buckminster Fuller of, dichter bij huis, dat van Yona Friedman of Constant Nieuwenhuys. Een andere belangrijke inspiratiebron was de Pop Art beweging, waarvan zij de zure kleuren, de ironie en de belangstelling voor de populaire en gebagatelliseerde cultuur, in relatie tot de consumptiemaatschappij, hebben overgenomen.

-          De tekeningen van Archigram zijn geïnspireerd door popart (onderwerpen uit het leven van alledag) en gevoed door reclameverwijzingen.

[herkansingen2020]

Confrontatie

Deze tekst beschrijft duidelijk enkele vragen die ik ook zou willen beantwoorden in mijn zoektocht naar de rol van ‘confrontatie’:

“As artists, scholars and librarians, we would like to take the opportunity to explore what constitutes a confrontation and the value added to an artistic expression. Does confrontation enhance the reception op an artwork? Can confrontation convey meaning beyond the immediacy of the work of art? Is this a purely political phenomenon in the arts or within society?”

Afbeelding is een sterk middel om te confronteren. Ik heb veel voorbeelden gevonden waar een confrontatie tussen toeschouwer en beeld belangrijk waren. Soms wil een kunstenaar iets schokkends laten zien, zoals Fransisco Goya. En soms is de confrontatie onderdeel van een revolutie, zoals in avant-gardistische stromingen.

Of het heeft te maken met het innerlijke of het gevoelsleven van de kunstenaar, zoals Louise Bourgeois.

Mijn zelfportretten zijn een confrontatie met mezelf. Meditatie is ook een confrontatie met mezelf, omdat ik me bewust wordt van mezelf, en hierdoor wordt het onvermijdelijk om de waarheid in de ogen te kijken.

Of iets echt een confrontatie is, hangt denk ik af van je relatie met het betreffende object/subject. Als jouw ervaring erbij schokkend, gevoelig, persoonlijk oftewel confronterend is, dan vind er een confrontatie plaats.

Maar bij de kunstenaars die ik heb onderzocht is confrontatie altijd een bewust doel. Het beeld heeft meer dan alleen amusementswaarde. Het verhaal dat het verteld, of de gebeurtenis die het blootlegt, heeft iets dringends.

Fransisco Goya

Afbeelding is een sterk middel om te confronteren. Chiaroscuro; het grote contrast tussen licht en donker maakt het dramatischer.

Goya confronteert de toeschouwer met de verschrikkingen van de oorlog tussen Spanje en Napoleon Bonaparte. Het blijft heel sober en realistisch. Maar daarmee blijft denk ik de intentie overeind staan om voor alle nadelen van oorlog te waarschuwen.

Ook dit werk is een vorm van activisme. De bedoeling die achterliggend is is om ook een morele les of waarschuwing te geven ten nadele van oorlog en conflict. Beeld heeft niet alleen esthetische waarde, of culturele waarde, maar ook morele waarde.

Louise Bourgeois

Het werk van Bourgeois gaat over de confrontatie van haar eigen trauma’s en belevingswereld met de toeschouwer. Omdat ze haar verleden heel levendig verbeeldt wordt haar werk vaak pijnlijk en gevoelig. Het gaat in haar werk ook over het tonen van een verhaal dat gezien en gevoeld moet worden. 

Wat ik interessant vond, is dat haar werk ook wordt vergeleken met minimalisme. Hoe ze omgaat met ruimte en hoe de toeschouwer daarin het beeld benaderd, lijkt veel op hoe minimalisten dat doen. Dat schrijft Alex Potts in dit artikel: http://web.a.ebscohost.com.ezproxy.avans.nl/ehost/detail/detail?vid=3&sid=b447106b-2b77-42f5-ae77-8eb69586769e%40sdc-v-sessmgr02&bdata=JnNpdGU9ZWhvc3QtbGl2ZQ%3d%3d#AN=505787489&db=asu (Alex Potts: Louise Bourgeois: sculptural confrontations)

Bijv. het werk Fillette, een penis die op ooghoogte hangt van de kijker, is erg direct en weinig versluierend. Ik denk ook dat bij bourgeois de psychische expressie tegenover haar jeugd vorm krijgt in haar kunst.

Fillette is om meerdere redenen heel confronterend, zodat het bijna akelig is. De haak door de eikel is heel verbeeldend. De vorm van e penis is zo asymmetrisch maar wel juist dat het juist heel realistisch en aanstootgevend wordt. Ik vind dat hiermee , met deze directheid, de magie en schoonheid van het werk teniet worden gedaan. Ik denk dat confrontatie binnen kunst veel kan toevoegen aan betekenis, maar je moet er wel moed mee omgaan. Het moet eerder een uitnodiging zijn om in de ziel te kijken, als ware de kunstenaar een patiënt waarvan je de ingewanden kunt zien op de operatietafel.

Avant-garde

Ik heb gezien dat confrontatie binnen Avant-gardistische stromingen, bijv. performance art, feminisme, Dada en kubisme een middel is. Vanaf de 18e eeuw zijn normen overschreden die veel bepaalden wat wel en niet kon binnen kunst. Picasso met zijn schilderij ‘Mademoiselles d’Avignon’ doorbrak een norm. De dadaïsten vonden compleet nieuwe manieren van werk maken. Ik heb veel voorbeelden die ik kan noemen van avant-gardistische kunst.

Carolee Schneemann is een voorbeeld van een feministische kunstenares, die kijkers met performance vaak confronteerde met haar lichaam. In een van deze performances, ‘Up to and including her limits’, imiteert ze het ‘body painting’ dat Jackson Pollock ook doet.

Net als Gorilla girls en de feministische kunststroming in 1960-1970 had ze ook een activistische instelling, en stelde ze met haar performances de vraag over vrouwelijk naakt in het museum en het gebrek aan vrouwelijke kunstenaars.

Het woord confrontatie leidt me naar verschillende definities en betekenissen.

Dit is de officiële definitie van het woord. Confrontatie: Het tegenover elkaar plaatsen/botsing, strijd, gevecht.

Er is de innerlijke confrontatie, waarbij iets zichtbaar of voelbaar wordt gemaakt wat in het innerlijke van de mens zit.

Sommige kunstenaars willen iets in de wereld laten zien waar ze het niet mee eens zijn. Ze demonstreren op beeldende wijze wat er aan de hand is, of wat ze hebben meegemaakt.

Of het gaat over een maatschappelijk onderwerp, zoals onder-representatie van vrouwen in het museum.

Binnen mijn onderzoek heb ik mezelf eigenlijk steeds tegenover de spiegel gezet. 

Ik heb meerdere bronnen gebruikt voor dit onderzoek:

http://arts.virginia.edu/arts-council-series-art-and-confrontation-in-the-americas/

https://www.parkwestgallery.com/francisco-goya-disasters-of-war/

http://web.a.ebscohost.com.ezproxy.avans.nl/ehost/detail/detail?vid=3&sid=b447106b-2b77-42f5-ae77-8eb69586769e%40sdc-v-sessmgr02&bdata=JnNpdGU9ZWhvc3QtbGl2ZQ%3d%3d#AN=505787489&db=asu

http://www.caroleeschneemann.com/works.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Avant-garde

[portosaar]

MUSEUM OPDRACHT EXCURSIE

OVEREENKOMSTEN OPDRACHT K20 (Saar) 

Edvard Munch, Space Of Fear 

Paul Klee, Feu a la pleine lune, 1933 

Uitleg 

In Het Museum K20 is er een expositie aanwezig van Edvard Munch, schilder en print kunstenaar bekend van De Schreeuw. In de vaste collectie zijn vele werken van Paul Klee te bewonderen. Beide zijn Avant-Gardistische kunstenaars die op het eerste oog andere stijlen hebben. Maar als je beter kijkt, zie je dat het werk van de mannen meer overeenkomsten heeft dan je zou denken. Waar Munch voor een realistische, herkenbare voorstelling kiest gaat Klee voor het Abstracte. Twee uiterste, maar toch zie je veel overeenkomsten in het kleurgebruik, de technieken (conté, olieverf) en dat ze een voorkeur hebben voor een voorstelling in de buitenlucht. 

De opdracht 

Waar jullie net vooral jullie hoofd hebben moeten gebruiken, gaan jullie nu aan de slag met jullie handen. Ga na het zien van de werken van Paul Klee naar de expositie van Edvard Munch en maak, met de abstracte vormen die je hebt gezien bij Klee, een werk van Munch na. Het doel hiervan is om met abstracte vormen een niet abstracte voorstelling te vormen, en hiermee de overeenkomsten te onderzoeken van kunstenaars die met verschillende stijlen werken/hebben gewerkt. 

Feedback Ellen/Martijn Ze snapte de associatie maar het is te specifiek die van mij, de opdracht kan een stuk breder worden door deze beelden als voorbeeld te gebruiken en het aan de studenten over te laten welke overeenkomsten zij vinden tussen twee werken in het K20 museum. De nieuwe opdracht: Maak van twee werken d.m.v. schetsmateriaal (naar keuze) en een schetsboekje een hybride beeld, met beeld elementen naar keuze. Als het idee doorgaat kunnen ze worden geüpload naar Instagram met een # (bijv. #DBKVdusseldorf). Zo kan iedereen de werken bekijken en bespreken.

[hybridesharan]

Kunst & Avant Garde

In geschiedenis van de kunst hebben kunstenaars (voornamelijk in de periode van 1900-2000) zich steeds opnieuw ingezet om de kunst die zij maakten en gemaakt werd in die tijd te bevragen, vernieuwen, te herdefiniëren, bekritiseren en te experimenteren. Autonomiteit kreeg een rol in de kunst; kunst hoefde niet meer in dienst te staan van een godsdienst, adellijke macht of elitaire opdrachtgever. Tijdens de verlichting ontstaat er kritiek tegen deze instituten en deze komt tot uitbarsten tijdens de Franse Revolutie. Het perspectief verschuift en kunst vind op andere manieren en op andere plekken plaats, zoals bijvoorbeeld de galerijen en salonkunst.

Tijdens de lessen zijn we kort door allerlei stromingen tussen 1900 en 2000 gevlogen die elk op een bepaalde manier als avant-gardistisch beschouwd kunnen worden. Thema’s en manieren van maken die in deze stromingen aan bod komen zijn soms nog steeds relevant en worden door hedendaagse kunstenaars onderzocht.

Een thema wat mij heel erg intrigeert is het ‘Sublieme’, in het college aangegeven als romantisch thema, maar ook binnen de Barok, Moderne kunst en Hedendaagse kunst relevant. Ik vraag me af wat er nou precies wordt bedoeld met het sublieme, en welke vormen het allemaal kan aannemen.

Vanuit de Romantiek wordt met sublieme de ervaring bedoelt die ontzag, terreur, angst oproept en die overweldigend is. Romantici zagen de natuur als het meest sublieme omdat het die sterkste sensaties bij de toeschouwer op zou roepen.

In Jon Rafman’s installatie wordt je met een Oculus Rift geleid door een doolhof, ballenbak en een waterbed waarna je vervolgens kunt kijken naar films die Rafman heeft samengesteld met het meest duistere en weerzinwekkende videomateriaal van het internet. Dit lijkt mij een vrij indrukwekkende en overweldigende ervaring.

KIRAC oftwel Keeping it Real Art Critics geven hier weer op hun originele en aparte manier kritiek op, vooral op de moralistische insteek van de installatie. Ik denk dat KIRAC als de hedendaagse Avant Garde in de kunstkritiek beschouwd kan worden.

[vluchtpunt]

Générale: Herhaling als esthetisch verzet

Wat als de ideale tentoonstelling er één in continue transitie is? Vanuit die onderzoeksvraag, scherp gericht naar zowel hun eigen praktijk als het brede kunstveld, startten beeldend kunstenaars Kaïn Walgrave en Siemen Van Gaubergen hun “Générale”. Repetitie is dan het woord dat traditioneel mee van de tong rolt. Laat net die repetitie, dat herhalende karakter van de tentoonstellingspraktijk het element zijn dat beide kunstenaars centraal willen stellen. 

Walgrave en Van Gaubergen leggen zichzelf vakkundig enkele spelregels op. De eerste spelregel vraagt om een beperking in de ruimte. De context van de expositie – op zich al begrensd – wordt verder verdeeld door middel van vier mobiele, modulaire blokken. De multifunctionaliteit van die blokken behelst tegelijk verschillende, voor de toeschouwer meestal onzichtbare facetten van hoe een expositie tot stand komt: hun compartimenten bevatten ladders, boeken waaruit de kunstenaars inspiratie putten, verfborstels, een waterpas, archiefmateriaal… en de eigenlijke kunstwerken uit de ateliers. Waar de blokken in de binnenkant het voor de kijker ‘onvoorstelbare’ proces van de expo huizen, functioneren hun wanden als de presenteerbare kant van het verhaal. Een mobiele scenografie van ‘binnen’ én ‘buiten’. 

Eenmaal wanneer het fysieke speelveld is bepaald, gaan de kunstenaars aan de slag: een tweede spelregel omvat het gegeven ‘tijd’. In één uur bouwen Walgrave, Van Gaubergen en – althans voor deze eerste editie – Antoine Goossens een geheel nieuwe tentoonstelling. De modules worden verschoven, creëren een andere setting. Binnen dit nieuwe kader gaan de kunstenaars aan de slag – met eigen én met elkaars werk. Intuïtief wikken ze welke werken op welke plaats worden gehangen, creëren ze verschillende dialogen tussen de schilderijen, stuiten ze op productionele problemen, clashen in het proces hun visies op de hedendaagse kunst misschien meer dan verwacht. Het resultaat is telkens een efemere tentoonstelling, gesmeed op de dunne grens tussen voorzichtige doelgerichtheid en radicale twijfel. 

Vijf keer op een dag brengen ze een “bagarre générale pendant un mariage”; vijf ‘huwelijken’, elk gekenmerkt door onvermijdbare conflicten. Voor deze eerste editite presenteren Walgrave en Van Gaubergen een 10-uur durende performatieve tentoonstelling in een mobiele scenografie. Elke van de vijf vernissages duurt 30 minuten, waarna ze binnen de 90 minuten een geheel nieuwe tentoonstelling en scenografie opbouwen. Binnen deze 90 minuten vindt ook het derde element van Générale plaats, het discursieve programma. Daarin worden vragen naar de kunstenaar als curator en de invloed van de (ruimtelijke) context op de presentatie opgeworpen. Dit programma werd samen met Off the, grid en Gerlinde van Puymbroeck vormgegeven. 

Een eerdere verbintenis werd al aangegaan door Van Gaubergen en Walgrave in de expositie “Wegbeschrijving-Plaatsbepaling”. In het DNA van beiden schuilt een diepgewortelde nieuwsgierigheid naar de eeuwige vloeibaarheid der dingen. Kaïn Walgraves oeuvre tracht die wendbaarheid van vormen en materialen tevergeefs te bedwingen. Chemische processen doen hars, pek of verf een blijvende zoektocht op het doek of papier initiëren: elk werk blijkt op die manier slechts een momentopname. Nadat de camera ‘geklikt’ heeft, lopen die processen echter verder, als rizomatische structuren die non-stop verbanden blijven leggen. Zijn steeds groter wordend archief vormt de eerste getuige van deze continue metamorfose.

Het ‘krampachtig structureren’ dat Walgrave wil problematiseren, lijkt de ideale link naar het werk van Siemen Van Gaubergen. De kunstenaar vertrekt van bestaande foto’s, videostills, advertentiebeelden, instructiefiches, gebaren en taal, die hij bewerkt via airbrush, druk of opnieuw fotografie. Daarop brengt hij dan weer nieuwe lagen aan, dikwijls in verf of drukinkt. Maar aan de eigen wil van de beelden, als geanimeerde wezens met eigen verlangens en driften zoals ook W.J.T. Mitchell betoogt in zijn “What do images want?”, valt ook bij Van Gaubergen niet te ontsnappen. Toch vraagt hij zich als schilder vooral af hoe het proces van het schilderen zélf gestalte krijgt. De correlatie tussen oppervlakte en het eigenlijke beeld - en hoe die twee de brug naar elkaar maken in de techniciteit van het eigenlijke maakproces, fascineert Van Gaubergen. Hij is gebeten door precies die transitie, naar de manier waarop de vertaling door middel van de kunstenaar - van oppervlakte naar beeld en vice versa - een weg naar buiten vindt: via materialen, vormen en kleuren die zich aandienen.

Wat willen beelden dus? Op die vraag bestaat geen antwoord. Antoine Goossens, die als derde speler zijn intrede doet in deze eerste editie van “Générale”, erkent eveneens dat zijn schilderijen vaak een bevraging zijn. Voor de kunstenaar bestaat de werkelijkheid uit verschillende vormen, en dus zou één juiste interpretatie daarvan die werkelijkheid onrecht aandoen. Goossens’ schilderijen nemen daarom ook verschillende vormen aan. Ook voor hem betekent schilderkunst een gigantisch speelveld aan mogelijkheden. Dat zijn werken niet zozeer één waarheid willen poneren, houdt echter niet in dat ze het gebrek aan algemeen engagement ten opzichte van de kunsten en onze samenleving, niet in vraag stellen. 

Hoewel de drie kunstenaars veel raakvlakken vertonen in hun individuele kunstpraktijk, blijft de introductie van een derde partij in het huwelijk, een derde en laatste spelregel, een extra factor die zowel begrenzingen als onzekerheid met zich meebrengt. Twijfel overheerst dus: alle exposities zijn slecht een ‘poging tot’, een tentoonstellingsessay. (Van het Franse ‘essayer’: proberen.) Als een ware ‘Sisyphus’ start elke kunstenaar vol moed deze ménage à trois. Ze trekken en sleuren aan de mobiele wanden, wikken en wegen de keuze van kunstwerken, overleggen over het karakter van hun nagelnieuwe verzameling. Elke nieuwe tentoonstelling werpt weer andere, nieuwe vragen op: waarom heeft precies deze selectie van werken zin? Waaruit bestaat een ‘verzameling’ precies? Wat betekent het om werken die anders in de vergetelheid zouden verzwelgen, toch openbaar te maken? Hoe beïnvloeden tijdelijke begrenzingen de impact van een schilderij? Wat gebeurt er in de periferie van de zichtbare kunstwereld? Nadat de expositie even heeft ‘geleefd’, rolt de steen onvermijdelijk terug de berg af en begint een nieuwe krachtmeting.

Avant-gardistisch gedachtegoed loert om de hoek in “Générale”. Concepten als “museum”, ��meesterwerk” of “aura” moeten eraan geloven – zoals de traditie vanaf de 20ste eeuw het wil. Maar waar staan we vandaag? In de continue metamorfose van elke expositie, en het betrekken van alle aspecten hiervan, lijken Van Gaubergen, Walgrave en Goossens ook de autoriteit van curatoren, museumdirecteurs of productiemedewerkers stilaan uit te gommen. De bestaande hiërarchie moet plaats maken voor intuïtie en improvisatie. En voor falen. 

Dat brengt ons terug bij de mythe van Sisyphus. Albert Camus zag in het moment van Sisyphus’ falen juist een breuk in de ‘meedogenloze stroom van zinloze handelingen’: wanneer de steen terug naar beneden valt, en de absurditeit van zijn taak glashelder wordt, onthult zich aan de protagonist een vrijplaats voor het denken. Zo vormt elke nieuwe tentoonstelling tijdens “Bagarre générale pendant un mariage” ook de broodnodige pauze waarin zich nieuwe wegen openbaren, ondanks het opgelegde kader. In het falen, het nooit volledig voltooid zijn, in de herhaling schuilt het esthetisch verzet.

Al dit afbreken en opbouwen roept logischerwijze echo’s op aan Walter Benjamins essay over “Der Destruktive Character”. De destructieve figuur die de Duitse filosoof beschrijft, erkent ten alle tijden dat alles mis kan gaan. Hij of zij ziet – net als Walgrave en Van Gaubergen – niets als permanent. Maar om die reden ziet hij overal mogelijkheden. Waar anderen tegen muren of bergen stuiten, ziet hij ook daar een weg. Maar omdat hij overal een weg ziet, moet hij overal het beste uithalen. Niet altijd met brute kracht; soms net met de meest verfijnde. Omdat hij overal manieren ziet, staat hij altijd op een kruispunt. Geen moment kan weten wat het volgende zal brengen. En zo is het uitkijken naar de volgende “Générale”. 

Dagmar Dirkx

 ‘Générale’ is het eerste artistiek project binnen ‘Off the, grid’, een nieuw platform voor en door kunstenaars, gevestigd in het gebouw van Cas-Co. Voor deze specifieke context werd er samen een discursief programma vormgegeven dat dieper ingaat op hoe een off-space te organiseren en vanuit welk perspectief de programmatie hierbinnen verder kan ontwikkelen. http://www.cas-co.be/news/off-the-grid-open-call-scenografie-2019/

[thedreamlifeofbalsosnell]

‘Werken’ van Daniil Charms: Russisch absurdisme ten top

‘Mij interesseert het leven alleen in zijn ongerijmde verschijningsvorm’, noteerde de literaire natuurkracht Daniil Charms (1905-1942) in zijn dagboek op het einde van de jaren 1930. Charms was de verpersoonlijking van het Russisch absurdisme, een ongeëvenaarde eenmansavantgarde die in zijn zwartgallige maar verbeeldingsrijke teksten genadeloos de zinloosheid en de absurditeit van het bestaan blootlegde — een tomeloos creatieve visie die uiteraard botste met het socialistisch-realisme vooropgesteld door Stalins Sovjet-Unie. Voor het eerst verschijnt een omvangrijke uitgave van Charms’ werk in Van Oorschots prestigieuze Russische Bibliotheek: samensteller en vertaalster Yolanda Bloemen maakte een meer dan gulle selectie uit zijn verhalend proza, toneelteksten, gedichten, brieven, dagboeken en kinderverhalen.

Sherlock Charms Sinds 1953 brengt uitgeverij Van Oorschot het pantheon van de Russische literatuur uit in de bibliofiele dundrukreeks de ‘Russische Bibliotheek’. De legendarische vertaler en eerste hoofdredacteur van de reeks, Charles B. Timmer, beet de spits af met een deel verhalen van Anton Tsjechov. Vanaf dan verschenen op regelmatige basis nieuwe delen met werk van coryfeeën zoals Ivan Toergenjev, Fjodor Dostojevski, Lev Tolstoj, Alexandr Poesjkin, Michail Lermontov, Nikolaj Gogol en Ivan Gontsjarov, telkens rechtstreeks uit het Russisch vertaald door Timmer of collega-topslavisten. Het gros van deze felbegeerde uitgaves is nog steeds leverbaar of komt mondjesmaat uit in herziene herdrukken en nieuwe vertalingen. In de jaren 1990 werd de eregalerij aangevuld met ronkende namen zoals Ivan Boenin, Vladimir Majakovski, Marina Tsvetajeva en Michail Boelgakov. Andere twintigste-eeuwse schrijvers volgden vanaf 2007 zoals Anna Achmatova, Isaak Babel en recent nog Konstantin Paustovski, Boris Pasternak en Andrej Platonov (verwacht in april 2019). Charms — een auteur die zonder enige twijfel zijn plaats verdient in een prestigereeks zoals de ‘Russische Bibliotheek’ — vult dit rijtje opvallende nieuwkomers aan met een lijvig verzameld werk, simpelweg Werken getiteld, vormgegeven in het gekende strakke ontwerp en gehuld in een fraai okergeel jasje.

Charms zag het levenslicht in Sint-Peterburg op 30 december 1905, een jaar vol van heftige revolutie, een maatschappelijk fenomeen dat op een of andere manier zijn hele verdere leven zou gaan bepalen. Zijn echte naam was Daniil Joevatsjov, maar vanaf zijn schooltijd, zo rond 1920, bedacht hij het pseudoniem Charms (naar de Engelse woorden ‘charm’ en ‘harm’ of naar Sherlock Holmes, een figuur die hij erg bewonderde). Gaandeweg metamorfoseerde hij tot een man van vele aliassen en signeerde zijn schrijfsels met varianten op zijn pennaam met dandy-allures: Chorms, Chaarms, Sjardam, Charms-Dandan en soms zelfs met Karl Ivanovitsj Sjoesterling.

Vanaf 1924 was Charms actief in het literaire leven van Sint-Petersburg, zijn geliefde stad die heel vaak het decor was van zijn verhalen. Hij viel niet alleen op door het onalledaagse karakter van zijn teksten, maar ook door zijn excentriek uiterlijk (de schitterende bij Werken toegevoegde fotokaternen getuigen hiervan). Hij droeg bijvoorbeeld vaak een korte broek met een geruit jasje in Engelse stijl, rookte een opvallende pijp, had een polshorloge de grootte van een schoteltje en zijn hond, een teckel, luisterde naar de moeizaam bekkende naam Eer De Gedachtenis Aan De Dag Van De Slag Bij Thermopylae. Charms culitveerde de ludieke slag, het was zijn levenshouding.

In 1926 schreef Charms geschiedenis samen met zijn kompanen Aleksandr Vvedenski en Nikolaj Zabolotski door de literaire beweging Oberioe op te richten, vrij vertaald de ‘Vereniging voor Reële Kunst’. In een potig manifest schreeuwden de Oberioeten hun ambitie uit om de zuivere werkelijkheid te verbeelden, in alle mogelijke kunstvormen. De groep maakte absurdistische sier, hield literaire avonden en kreeg actieve steun van invloedrijke artiesten zoals Kazimir Malevitsj en Pavel Filonov. Het Stalinregime maakte een definitief einde aan Oberioe en daarbij alle overige niet-conformistische (lees niet sociaal-realistische) artistieke uitingen en groeperingen.

In 1931 werd Charms verbannen naar Koersk omdat de autoriteiten in zijn werk een onderliggende kritiek op het systeem hadden ontwaard. Daar legde hij zich toe op kinderliteratuur, een genre dat hij vanaf dan enkel en alleen schreef om te overleven (paradoxaal genoeg, want Charms was een notoir kinderhater). Na jaren van ontbering en ploeteren in constante overleefmodus werd hij in 1941, tijdens het beleg van Leningrad (het voormalige Sint-Petersburg), gearresteerd en krankzinnig verklaard. Charms overleed begin 1942, vermoedelijk uitgehongerd, in de psychiatrische afdeling van een Leningradse gevangenis. Het is niet geweten waar zijn stoffelijk overschot is en hij heeft geen graf. Gelukkig voor de literatuurgeschiedenis  ontdekte Charms’ vriend Jakov Droeskin postuum diens manuscripten, jarenlang bewaard in een koffer, in het net gebombardeerde huis van de auteur. De wereld maakte kennis met een volstrekt uniek oeuvre en een buitengewoon universum.

Een Russische bibliotheek op zich Werken omvat alle literaire genres die Charms heeft beoefend. Binnen deze genres zijn de teksten telkens chronologisch geplaatst. Een ruime selectie ‘Verhalen en scènes’ — goed voor ongeveer een derde van de volledige verzameling — opent het boek. Deze verhalen bieden samen met de bekende novelle ‘De oude vrouw’ en de reeksen ‘Cycli’ en ‘Voorvallen’, een mooie staalkaart van Charms’ literair proza. Ook opgenomen zijn drie toneelstukken (waaronder het beroemde ‘Elisabeth Bam’), vijfentwintig gedichten en een bescheiden selectie teksten die Charms specifiek voor een kinderpubliek schreef (gedichten, toneel en verhalen). Bijzonder revelerende (én intrigerende) dagboekfragmenten, notities en brieven sluiten het geheel af. Het Oberioe-manifest en het heerlijke oberioetische verhaal ‘Ik zat op het dak’ staan apart in een appendix. Bloemen schreef een verhelderend nawoord en verzorgde tevens een uitgebreid notenapparaat, inclusief een personen- en namenregister. Een bijzonder sfeervolle aanvulling zijn de twee katernen met foto’s en avant-gardistische illustraties.

In haar nawoord wijst Yolanda Bloemen erop dat de grenzen tussen genres bij Charms niet altijd even duidelijk te trekken zijn. Een verhaal gaat soms over in een toneeltekst, of autobiografie en fictie kunnen lastig van elkaar te scheiden zijn. Af en toe is evenmin duidelijk of een verhaal al dan niet voltooid is (de door Bloemen gehanteerde richtlijn voor een afgerond werk is een datering of signatuur). Belangrijk is te beseffen dat Charms, samen met andere avant-garde kunstenaars, door de Stalinterreur monddood is gemaakt. Charms zag geen enkele van zijn teksten gepubliceerd tijdens zijn leven – met uitzondering van zijn werk voor kinderen en twee gedichten voor volwassenen. De meeste van zijn manuscripten bleven letterlijk niet meer dan dát: handgeschreven, impulsieve documenten die ongeredigeerd in zijn inmiddels bij literatuurvorsers beruchte bureaula belandden. Interpunctie, spelling, continuïteit waren de minste van Charms’ zorgen. Zijn werk uitgeven was en is met andere woorden een redactionele uitdaging.

Een huidig verzameld werk van Charms in het Russisch bestaat uit drie delen en beslaat meer dan 1700 pagina’s. Werken is een rijke verzameling, maar er is nog veel meer. In 1999 stelde Bloemen al een eerste bloemlezing samen, het mooie Ik zat op het dak bij Atlas. In de ruim twintig jaar sinds die tijd is de situatie rond Charms’ werk grondig veranderd. Er zijn inmiddels veel meer teksten van hem beschikbaar, niet alleen gedichten maar ook het aantal in het Russisch gepubliceerde proza- en dagboekteksten is aanmerkelijk groter dan in de jaren 1980 en 1990, de periode waarin Charms met groeiend succes zijn intrede deed in ons taalgebied. Ook zijn notitieboekjes, op dit moment integraal alleen in het Charmsarchief in Petersburg consulteerbaar, zijn een belangrijke bron.

Het grootste deel van de vertalingen in Werken zijn van de hand van Bloemen zelf, maar ze koos ook voor bestaande Charms-vertalingen van gerodeerde vakmensen als Margriet Berg, Seijo Epema, Robbert-Jan Henkes, Jan Paul Hinrichs, Arthur Langeveld, Marja Wiebes en Sophie Polm. In de inhoudstafel geven de initialen aan welke vertaler een bepaald stuk heeft vertaald. Charms’ werk is in ons taalgebied overigens nooit echt onderbelicht geweest, integendeel. Er bestaan heel wat vertalingen, zowel bij de grote uitgeefconcerns als bij kleinere bibliofiele uitgevers. Gangmaker was — wie anders? — de onvermoeibare Timmer, die met deel 7 in Van Oorschots andere slavische reeks ‘Russische Miniaturen’,Bam en ander proza (1978), Charms introduceerde. Voor de voorliggende uitgave baseerde Bloemen zich op een aantal eerder verschenen vertalingen: Optisch bedrog en ander proza(1988), Ik zat op het dak (1999), Een stinkdier is een prachtig beest (1999) en Bij mij op de maan (2016).

In Werken staan heel wat teksten die eveneens in Ik zat op het dak zijn terug te vinden. Maar het omgekeerde is ook waar. Ik stelde Bloemen de vraag hoe ze de huidige selectie had gemaakt. Haar focus, zo legt ze uit, lag op Charms’ literaire werk en daarnaast op zijn persoonlijke levensverhaal. Meer filosofische teksten (zoals bijvoorbeeld ‘Voorwerpen en figuren ontdekt door Daniil Ivanovitsj Charms’, niet opgenomen in Werken, wel in Ik zat op het dak) en traktaten (zoals vrij geflipte teksten  over ‘de nul’) zijn niet gebundeld, hoewel die volgens de vertaalster ook zeker de moeite waard zijn. ‘Maar’, bekent ze, ‘een presentatie van die teksten, liefst in combinatie met een ruime keuze uit de notitieboekjes (die onder meer geweldig materiaal bevatten over de hele Oberioe-periode), en ondersteund door een grondige bestudering van Charms’ filosofische ideeën (onder meer zijn fascinatie voor Henri Bergson) en zijn verhouding tot religie en de Kabbala lijkt me voor de toekomst een mooi perspectief. Ook over een heel ander thema, namelijk Charms’ verhouding tot Gogol en de echo’s van Gogols werk in dat van Charms is veel te melden. Met Charms zijn we kortom nog lang niet klaar.’

Eigen genre In ‘Ochtend’ worstelt Charms met de omschrijving van wat hij als zijn ‘eigen genre’ bestempelt:

Gisteravond zat ik aan tafel en ik rookte veel. Voor me lag papier om iets op te schrijven. Maar ik wist niet wat ik moest schrijven. Ik wist zelfs niet of het gedichten moesten zijn of een verhaal of een beschouwing. Ik schreef niets en ging naar bed. Maar ik lag lang wakker. Ik wilde bedenken wat ik moest schrijven. In gedachten ging ik alle genres van de woordkunst langs, maar mijn genre vond ik er niet bij. Het zou één enkel woord kunnen zijn, maar misschien moest ik ook wel een heel boek schrijven. Ik vroeg God om een wonder, zodat ik zou begrijpen wat ik schrijven moest.

Het uitgangspunt van Charms’ verhalen — of ‘voorvallen’ zoals hij ze zelf noemde — is vaak nietig of alledaags. Hij vertrekt van een verwaarloosbaar fait divers, een akkefietje, een sentimentele oprisping, een onbesuisde waarneming, maar al snel neemt de verhaallijn een bruuske wending en is iedere vorm van logica ver te zoeken. Een vrolijke zottigheid neemt de overhand. Veel van de verhalen zijn erg kort, van een paar zinnen tot maximaal enkele pagina’s.

Charms is niet alleen de ongekroonde koning van de anticlimax, maar ook de ongeëvenaarde keizer van de wervende openingszin (‘Peretsjin ging op een punaise zitten, en vanaf dat moment werd zijn leven heel anders.’; ‘Nu weet iedereen hoe gevaarlijk het is om stenen door te slikken.’). Vaak drijft hij de spanning op tot het uiterste, laat de verwachtingen van de lezer onbeschaamd aanzwellen om dan abrupt te eindigen met een losse flodder van formaat (een apotheose in dat verband is de uitzinnige plot van de novelle ‘Een oude vrouw’). Een aantal verhalen eindigt dan ook met ‘dooddoeners’ zoals: ‘En dat was alles’, ‘Enzovoort’ of ‘Je geloof toch wat ik heb verteld?’. En wat dacht u van ‘Ontmoeting’, een in amper twee volzinnen afgerond verhaal, dat afsluit met minstens even ‘terminale’ woorden:

Op een keer liep een man naar zijn kantoor en onderweg kwam hij een andere man tegen, die een stokbrood gekocht had en op weg was naar huis. Dat is eigenlijk alles.

Charms heeft een uit de kluiten gewassen arsenaal aan technieken om absurdistische effecten te bereiken. Hij verdubbelt werkwoorden (‘Pjotr Pavlovitsj rende-rende’), geeft een eenakter als ondertitel ‘Komedie in drie delen’ (‘Foma Bobrov en zijn echtgenote’), is kwistig met hyperbolen en herhalingen, blaast de wervelende klanken van de oude Russische verteltraditie nieuw leven in, laat zijn weerbarstige personages alles letterlijk nemen waardoor een gewone dialoog al snel ontaardt in een vurige vloekpartij of breekt abrupt de handeling af, met als apotheose het hilarische verhaal over de roodharige man (liefdevol bezongen overigens door Charlotte Mutsaers in haar Kersebloed):

Er was eens een roodharige man die geen ogen en geen oren had. Hij had ook geen haren, zodat men hem maar bij wijze van spreken roodharig noemde. Spreken kon hij niet, want hij had geen mond. Een neus had hij ook niet. Hij had zelfs geen armen en benen. Hij had ook geen buik, hij had ook geen rug, hij had ook geen ruggengraat, hij had helemaal geen ingewanden. Hij had niets. Zodat het niet uit te maken is over wie het gaat. Laten we het liever niet meer over hem hebben.

Charms’ humor is zwartgallig, grotesk en ongerijmd: ‘Een vlieg kwam met een klap op het voorhoofd van een voorbijlopende heer, ging door zijn hoofd heen en kwam er bij zijn achterhoofd weer uit.’ Een andere keer etaleert hij dan weer een kromme maar tegelijkertijd ijzersterke en moeilijk te weerleggen logica:

Een man ging als gelovige slapen en werd als ongelovige wakker. Gelukkig stond in de kamer van die man een weegschaal, en de man had de gewoonte zich iedere dag ’s ochtends en ’s avonds te wegen. En zo was de man voor hij ging slapen bij het wegen te weten gekomen dat hij vier poed en eenentwintig pond woog. En toen hij de volgende dag als ongelovige opstond, woog hij zich weer en hij ontdekte dat hij nog maar vier poed en dertien pond woog. ‘Dat betekent,’ besloot de man, ‘dat mijn geloof ongeveer acht pond woog.

Soms doen zich zelfs ronduit bovennatuurlijke zaken voor. In ‘Een ding’ bijvoorbeeld staan een man met zijn dienstmeisje in een kamer. Er wordt aan de deur geklopt, de man doet open en hetzelfde dienstmeisje staat voor zijn neus. Alsof er niets aan de hand is, zet de man zijn familieleven verder, maar nu met twee (identieke) dienstmeisjes.

Slapsticksituaties zijn nooit ver weg en er wordt bij de vleet gevallen. Charms’ vreemde en bevreemdende universum is doordrongen van bruut geweld en ijzingwekkende wreedheden: veel van zijn personages sterven een gruwelijke dood, de oorvijgen vliegen in het rond en vreselijke martelingen zijn schering en inslag (bijlen en spades zijn veel voorkomende attributen, maar worden niet gebruikt waarvoor ze eigenlijk dienen). In ‘Een lezing’ bijvoorbeeld krijgt de spreker Poesjkov voortdurend klappen van zijn toehoorders en moet hij het spreekgestoelte bont en blauw verlaten. Het geweld is geregeld gericht tegen oudere mensen, maar ook en meermaals tegen kinderen:

Wat kinderen aangaat ben ik er zeker van dat je ze absoluut geen luier moet omdoen, je moet ze verdelgen. Daartoe zou ik in de stad een centrale kuil willen inrichten en daar de kinderen in gooien. En opdat er uit de kuil geen geur van ontbinding opstijgt, kan er elke week ongebluste kalk over gegoten worden.

Ook Russische schrijvers moeten het bekopen, in het bijzonder de ongenaakbare Poesjkin (‘Poesjkin had vier zoons, en allemaal waren het idioten.’ en in het korte toneelstuk ‘Poesjkin en Gogol’ tuimelen de twee schrijvende Russen om beurten over elkaar als waren het twee paljassen in de circusring). Charms heeft bovendien geen medelijden met dichters die verre van moeders mooiste zijn:

Zoals bekend heeft Bezimenski echt een rotkop. Op een keer stootte Bezimenski zijn kop tegen een krukje. Daarna was de kop van de dichter Bezimenski helemaal niet meer om aan te zien.

In een ander voorval richt hij zijn pijlen dan weer onverschrokken op auteurs die naar het pijpen van de sovjetstaat dansen:

Toen kleedde Aleksej Tolstoj zich helemaal uit, liep naar de Fontanka en begon te hinniken als een paard. Iedereen zei: ‘Het is een belangrijk sovjetschrijver, die daar hinnikt.’ En niemand stak een vinger naar Aleksej Tolstoj uit. Vloeiend denken In een voor zijn doen behoorlijk lang lijstje somt Charms in ‘Wat mij interesseert’ de zaken op die zijn hart sneller doen slaan:

Gedichten. Gedachten in gedichten leggen. Gedachten uit gedichten halen. Opnieuw gedachten in gedichten leggen. Proza. Verlichting, inspiratie, helderheid, bovenbewustzijn. Wegen om dat alles te bereiken. Het vinden van een eigen systeem om dat alles te bereiken. Allerlei kennis die buiten het terrein van de wetenschap valt. Algemene wetten van verschillende fenomenen. Nul en zero. Getallen. Tekens. Letters. Schriften en handschriften. Alles wat uit het gezichtspunt van de logica onzinnig en dwaas is.

Deze opsomming vat de inhoud van Werken vrij goed samen, maar opvallend zijn de termen ‘verlichting’, ‘gedachten’, ‘systeem’, ‘kennis’, ‘wetten’, ‘fenomenen’ en ‘logica’. Een aantal van de teksten in Werken is zonder meer filosofisch van aard en zijn eerder af te doen als beschouwend, programmatisch of theoretisch. Het is een indicatie dat Charms’ absurdisme effectief diep verankerd zit in een filosofische traditie. Er zat wel degelijk heel wat method in zijn madness. Charms wilde duidelijk begrepen worden en niet op de bodem van de oceaan staan brullen noch worden weggezet als een gek of een clown. De invloed van Henri Bergson op Charms’ denken is overduidelijk (vooral Le rire (1900) en L’évolution créatrice (1907) zijn in dit verband essentieel), en minstens even prominent aanwezig is zijn verwerping van Immanuel Kants filosofie. In 1930 sloot Charms zijn ‘Elf stellingen van Daniil Ivanovitsj Charms’ af met: ‘Hoewel ik in mijn eentje ben, denk ik toch vloeiend.’ Vloeiend denken leidt tot het zien van de zuivere werkelijkheid, zo stelt de auteur in het beruchte en duchtig becommentarieerde Oberioe-manifest.

De Oberioeten verwierpen radicaal alle artistieke dogma’s. Het manifest profileert zich als een  kerntekst voor een goed begrip van Charms’ poetica: ‘Oberioe glijdt niet over de thema’s en de toppen van het artistieke scheppen heen, maar zoekt naar een organisch nieuwe conceptie van wereldbeschouwing en benadering van de dingen. Oberioe zet zijn tanden in de kern van het woord, van de dramatische handeling en van de cinematografische beeldtaal.’ Oberioe is universeel en omspant alle vormen van kunst, ‘dringt het leven binnen en omvat het van alle kanten.’ De beweging zet zich af tegen avantgardistische voorgangers zoals Velimir Chlebnikov, die in eerste instantie de oude taal wilden vernietigen. De Oberioeten wilden niet zozeer vernieuwen als wel herscheppen en de grondleggers zijn van een nieuwe perceptie van het leven. Zelf spraken ze over een terugkeer naar de realiteit (‘de zuivere werkelijkheid’), een omwenteling die ze wilden bereiken door het voorwerp te ontdoen van literaire en alledaagse betekenissen.

Kants ‘ding op zich’ blijft voor ons kennen verborgen, een euvel dat Charms countert door niet logisch maar ‘vloeiend’ te denken. Alleen wanneer we de ongeordende werkelijkheid bekijken in al zijn onzinnigheid, en alle logica opzij schuiven, kunnen we tot een ‘zuivere’ waarneming komen. In een de adem afsnijdende brief naar Claudia Poegatsjova, een actrice waar Charms stapel op was, verwoordt de bekendste Oberioet het als volgt:

Wanneer ik gedichten schrijf, dan geloof ik dat het belangrijkste niet het idee is, niet de inhoud en niet de vorm en niet het mistige begrip ‘kwaliteit’, maar iets wat nog veel mistiger is en voor het rationele verstand onbegrijpelijk, maar dat voor mij en, naar ik hoop, ook voor u, Claudia Vasiljevna, te begrijpen is. Dat is de zuiverheid van de orde. Die zuiverheid is in de zon, in het gras, in de mens en in gedichten precies dezelfde. De ware kunst hoort thuis in de reeks van de eerste werkelijkheid, zij schept de wereld en verschijnt als haar eerste weerspiegeling. Ze is absoluut reëel.

In het manifest zelf komt de idee van de ‘zuiverheid van de orde’ nog eens terug, zij het deze keer systematischer, meer doordacht, minder emotioneel:

Ontdaan van de schil van het literaire en het alledaagse wordt het concrete voorwerp tot een verworvenheid van de kunst. In de poëzie wordt dit voorwerp door het botsen van woordbetekenissen uitgedrukt met de precisie van een mechaniek. Wellicht zult u tegenwerpen dat het niet hetzelfde voorwerp is dat u in het leven ziet? Gaat u er dichter naar toe en raakt u het met uw vingers aan. Bekijkt u het voorwerp met het blote oog en u zult het voor de eerste maal gezuiverd zien van het oude literaire verguldsel. Misschien zult u beweren dat onze onderwerpen ‘niet reëel’ en ‘niet logisch’ zijn? Maar wie heeft gezegd dat de logica van het dagelijks leven noodzakelijk is voor de kunst? […] De kunst heeft haar eigen logica en zij vernietigt het voorwerp niet, maar helpt het te leren kennen. Wij verbreden de betekenis van het voorwerp, van het woord en van de handeling.

Vrij vroeg onderzoekt Charms in enkele teksten over de zuiverheid van voorwerpen hoe een tekst of een gedicht zich kan ontbolsteren en betekenis vrijgeven. In ‘Voorwerpen en figuren ontdekt door Daniil Ivanovitsj Charms’, doet hij uitgebreid uit de doeken wat we moeten verstaan onder het begrip ‘betekenis’. De onovertroffen ‘Elf stellingen van Daniil Ivanovitsj Charms’ — een van Charms’ meest enigmatische maar ook invloedrijkste teksten — sluiten hierbij direct aan. De allereerste stelling opent niet voor niets met de onheilspellende woorden ‘de objecten zijn verdwenen’. Charms’ absurdisme benadrukt in eerste instantie dat we de werkelijkheid niet kunnen begrijpen, hoezeer we er ook proberen in door te dringen. Er is geen verband tussen de dingen, wat ons rest is enkel de ‘zuiverheid van de orde’. Dit wil echter niet zeggen dat iedere strijd zinloos of zonder betekenis is, integendeel. De dichter moet de werkelijkheid te lijf gaan, betekenis creëren en er zich over verwonderen. Zo mikt Charms’ esthetica onweerlegbaar op het vergaren van kennis en betekenis. Aan de hand van zijn teksten — hoe absurd die op het eerste gezicht ook mogen lijken — wil hij de dingen leren kennen en ze bedwingen. Charms’ tandem van ‘creatie en verwondering’ gunt ons een blik op de zuivere wereld. Zonder zijn instrumenten van het absurde zijn we blind.

Werken van Daniil Charms, Van Oorschot 2019, vert. door Yolanda Bloemen, Margriet Berg, Seijo Epema, Robbert-Jan Henkes, Jan Paul Hinrichs, Arthur Langeveld, Marja Wiebes en Sophie Polm. ISBN 9789028282353, 652 pp.

[rotterdamvanalles]

De Hef in 1978. De foto is gemaakt na de aanvaring door de Nedlloyd Bahrein.

De Koningshaven scheidt het Noordereiland van de wijk Feijenoord. De brugdelen van de Koningshavenbrug aan de wederzijdse oevers stammen uit 1878. Het middengedeelte was oorspronkelijk een draaibrug. Dit was echter een forse hindernis voor de scheepvaart. In de smalle doorvaart voeren meerdere schepen zich vast, in 1918 voer het Duitse schip Kandelfels tegen de pijler. Dit laatste ongeval gaf de doorslag voor de aanleg van een hefbrug ter vervanging van de draaibrug.

De brug is ontworpen door ingenieur Pieter Joosting en opengesteld op 31 oktober 1927. Deze brug was de eerste van haar soort in West-Europa. Joris Ivens maakte in 1928 een avant-gardistische film over De Hef met als titel De Brug. Onder meer door deze film werd Ivens internationaal bekend. Arij de Boode en Pieter van Oudheusden schreven De Hef, biografie van een spoorbrug (1985, met een woord vooraf door Joris Ivens).

Op 14 januari 1933 dook Lou Vlasblom van de hefbrug. Twee weken later sprong Jan Tabbernee vanaf een punt zes meter hoger dan dat van Vlasblom. Tabbernee kwam verkeerd terecht en overleefde de duik niet.

Op 14 mei 1940 raakte tijdens het bombardement op Rotterdam de brug zwaar beschadigd. Om weer treinverkeer mogelijk te maken werd ze als een van de eerste kunstwerken in de vernielde stad hersteld.

Op 10 mei 1978 is de hefbrug aangevaren door de Nedlloyd Bahrein tijdens sleep vanaf de scheepswerf Van der Giessen-de Noord, waar het schip gebouwd was, naar Wilton-Fijenoord. Gedurende 14 dagen was het spoorwegverkeer gestremd.

De fotograaf is Bouke van Huis en de foto komt van de site feijenoordsemeesters.nl http://www.feijenoordsemeesters.nl/Rotterdam7.htm De informatie komt van Wikipedia.

[museumvanloon]

Turkish Tulips

Op uitnodiging van Philippa van Loon en ondersteund door het Amsterdams Fonds voor de Kunst heeft de Engelse beeldend kunstenaar Gavin Turk (1967) de tentoonstelling Turkish Tulips in Museum Van Loon mogen cureren. De tentoonstelling presenteert een transhistorische dialoog tussen hedendaagse kunstwerken en de historie van de familie Van Loon en is nog tot en met 29 mei te zien. Kunstadviseur Nina van Heuveln schreef hierover een tekst op de blog van Museum Van Loon.

Gavin Turk & Nina van Heuveln voor ‘Tulip Box’ tijdens de opening van Turkish Tulips

Gavin Turk is al op jonge leeftijd bekend geworden door zijn eindexamententoonstelling in The Royal College of Art in Londen. Daar had hij op de wit geschilderde muren van zijn atelier een rond blauw keramieken bordje geplaatst.
Dit bordje lijkt een kopie van het Engelse erfgoed bordje dat in Engeland te zien is bij belangrijke historische huizen. Turks’ bord meldde: ‘Gavin Turk worked here 1989-91’. Een editie van dit werk wordt aan het begin van de Turkish Tulips tentoonstelling getoond, vlak na het bordje op de buitenmuur van  Museum van Loon, waarop staat dat Ferdinand Bol in het huis heeft gewoond (zie foto). De eindexamenopdracht - de unieke keramieken plaat van Turk - werd afgekeurd, maar hij kreeg wel veel aandacht van de pers én van de grote collectioneur Charles Saatchi. Saatchi organiseerde in 1992 de groepstentoonstelling Young British Artists (YBAs) waarbij Turk ook betrokken was. Door deze tentoonstelling hebben de YBAs veel internationale bekendheid verworven. Turk heeft inmiddels in vele landen en grote musea geëxposeerd, zoals in de Tate Britain in Londen, de Biënnale in Venetië en het GEM in Den Haag. Met Turkish Tulips presenteert Turk zijn werk voor de eerste keer in Amsterdam. De originaliteit van de tentoonstelling is een vernieuwde bijdrage aan het Amsterdamse kunstaanbod.

Historische plakkaat buiten Huis Van Loon & ‘Cave’ (editie) van Gavin Turk

Turks oeuvre pakt thema’s als authenticiteit en identiteit aan. Hij is nauw betrokken bij modernistische en avant-gardistische debatten rond de mythe van het kunstenaarschap en het auteurschap van een kunstwerk. Hij heeft een groot aantal werken geproduceerd die de waarde en integriteit van de hermetische kunstenaarsidentiteit betwisten. Het meest bekend zijn de levensgrote wassen beelden van zichzelf en de beschilderde bronzen beelden van alledaagse objecten als vuilniszakken en kartonnen dozen, zoals ook in Museum Van Loon te zien is. Turk staat bekend om zijn impertinente blik op alledaagse beelden of situaties en speelt met de betekenis daarvan. Tijdens de tentoonstelling toont hij een aantal iconische werken die met de tulp en de overzeese handel daarvan te maken hebben. Een voorbeeld is  het portret van zeeman Gentleman Jim dat is afgeleid van het portret van Joseph Roullin van Vincent van Gogh (zie foto).  

 ‘Portret van Sailorman Gentleman Jim’, Gavin Turk, 2009 (links) & ‘Portret van Joseph Roulin’, Vincent van Gogh, 1888 (rechts)

De familie Van Loon speelde een belangrijke rol in de vroege handel met overzeese gebieden zoals Constantinopel. Vandaar dat het thema van de Turkse tulp mooi aansluit op het museum. In het Liber Amicorum (vriendenboek) van het echtpaar Van Loon-Ruchaver uit 1597 staan de namen van vrienden, bekenden en zakenrelaties geschreven. De keuze om bevriende kunstenaars van Turk bij Turkish Tulips te betrekken sluit goed aan bij de gedachte van zo’n gastenboek: Turk presenteert met de tentoonstelling zijn persoonlijke Liber Amicorum. Turk heeft in totaal 25 kunstenaars gevraagd nieuw werken te maken of iconische werken te lenen. Bekende kunstenaars als Fiona Banner, Rob & Nick Carter, Damien Hirst en Wim T Schippers worden getoond op de eerste verdieping van het museum. Hiermee wordt in de Drakensteyn kamer als eerste een video gepresenteerd over de tentoonstelling en is daarnaast het zilveren vriendenboekje en de gedoopte tulp van Philippa van Loon te zien. In de Schaapjeskamer zien we tulpenwerken gebonden aan economische thema’s, als de waarde en de tulpengekte uit de zeventiende-eeuw. De iconische, bestaande tulpenwerken worden in de rode slaapkamer getoond, de nieuwe werken in editie zijn tenslotte te zien in de Vogelkamer. 

Liber Amicorum van de familie Van Loon uit 1597

Het is met Turkish Tulips de eerste keer dat Philippa van Loon kunst heeft gemaakt voor Museum Van Loon. Philippa maakte ‘Coiffin’ (een glazen dodenkistje met gedroogde tulpen) en ‘Gilt and Wilted’ (een vergulde tulp - zie foto). Philippa van Loon ging samen met Gavin Turk naar de kunstacademie (Chelsea College of Art) in Londen en zijn toen bevriend geraakt. Sinds Philippa voorzitter is van de Stichting Van Loon combineert zij haar inzet voor het beheer en het behoud van het huis en de collectie met haar passie voor hedendaagse kunst. Ze nodigt kunstenaars uit werk te maken en te tonen in de historische interieurs van het huis. Ze wil hiermee vooral ook de continuïteit benadrukken. Sinds 1996 organiseert Museum Van loon met regelmaat tentoonstellingen met hedendaagse kunst. Dit is voor de bezoekers van het museum in eerste instantie geen voor de hand liggende keuze. Veel bezoekers zijn immers vooral op zoek naar een authentiek grachtenpand dat laat zien hoe de familie Van Loon vroeger woonde aan de gracht. Door een link te leggen met het heden krijgen de bezoekers echter een vernieuwde blik op oude thema’s.

‘Gilt and Wilted’ van Philippa van Loon op een mooie chinoiserie tafel van het museum

De titel van de tentoonstelling slaat uiteraard op de tulp en de overzeese routes die voor de handel daarvan werden afgelegd, maar tegelijkertijd ook op de achternaam van de kunstenaar en curator: Gavin Turk. Turk heeft samen met zijn partner Deborah Curtis een stichting – genaamd House of Fairytales – opgericht die zich inzet voor de educatie van kunst aan kinderen. Hun werk is gebaseerd op het idee dat kinderen een kunstwerk of tentoonstelling beter begrijpen als het op een spannende of speelse manier verteld of uitgelegd wordt. Dit geeft kinderen de kans om hun eigen ervaringen en persoonlijke ontwikkelingen te vergroten en om complexe wereld thema’s te helpen begrijpen. De stichting heeft samen met het museum een mooi tentoonstellingskrantje gemaakt waarin op een kind vriendelijke manier alles over de tentoonstelling wordt uitgelegd. Daarnaast is er aan een aantal klassen van internationale scholen in Amsterdam langs geweest, die rondleidingen hebben gekregen door enthousiastelingen van het museum. Nadat de kinderen een rondleiding hebben gekregen langs de bestaande werken van Gavin op de begane grond en op de eerste verdieping de tulpen werken van bevriende kunstenaars op de eerste verdieping, kunnen ze zelf een mooie tulptekening maken van de prachtige tulpen die te zien waren in de tuin van het museum.

Turkish Tulips is tot en met 29 mei te zien in Museum Van Loon en reist hierna door naar het Bowes Museum in Durham, Engeland.

De tuin was tot voor kort ook helemaal in thema!

  Nina van Heuveln

Met dank aan:

Gavin Turk (kunst, curator)

The House of Fairytales (kunst, krant)

Amsterdamse Fonds voor de Kunst (presentatie)

[dirkdeglinne]

Krzysztof Penderecki - 10/10 - De zeven poorten van Jeruzalem

Vandaag de laatste aflevering van mijn Penderecki-reeksje. Hoor ik daar nu enkele FB-vrienden een zucht van opluchting slaken? Om de voorbije 10 dagen van artistieke hoogconjunctuur te compenseren zal ik de komende 10 dagen ingaan op een verzoek om een reeksje te maken met “foute” muziek. Ik zal toch altijd een man van uitersten blijven, he!  

Maar vandaag toch nog even een laatste meesterwerk van onze grote Pool uitpikken. “De zeven poorten van Jeruzalem” is de ondertitel van zijn 7de symfonie, al neigt het werk evenzeer in de richting van het oratorium. Er werden namelijk veel gezongen passages in verwerkt, doorgaans gebaseerd op psalmen of andere bijbelse teksten. Hij schreef het werk midden jaren ’90 in opdracht van de stad om de feestelijkheden, n.a.v. de viering van 3000 jaar Jeruzalem, nog meer luister te geven. Stilistisch staat dit werk ver verwijderd van zijn avant-gardistische stijl en vindt het eerder aansluiting bij de laatromantiek. Je kan hier een fragment bekijken en beluisteren uit deze symfonie waarbij Krzysztof Penderecki zelf als dirigent optrad.

[nomadenbestaan1983world]

Spanje, het Spaans Baskenland: Donostia (San Sebastián) en Bilbao

Donastia / San Sebastián

Donostia (Baskisch) of San Sebastián (Spaans) is een stad die niet zal teleurstellen. Ze heeft naast een natuurlijke baai ook nog eens een centrum waar een rijke cultuur aan verbonden is. Langsheen de stranden in de baai is het bezaaid met mensen die genieten van zon en strand. Boven op de heuvel van San Sebastian kun je een oud fort bezoeken (het is wel een serieuze klim naar boven). Er is onderweg ook een aquarium met exotische dieren eken. In de vele winkelstraten in deze buurt aan de baai is het leuk toeven. Overal vind je gezellige bars en cafés. Ideaal op even op adem te komen na een ontdekkende wandeling van deze buurt. Je kunt ook de kerk bezoeken(betalend en wel duur 10 euro!). Jammer genoeg hadden wij maar vijf uurtjes in San Sebastian voordat we de FlixBus namen naar Bordeaux. Toch heeft deze stad wel een positieve indruk op me achtergelaten en ze zien me hier nog wel eens passeren….

Bilbao

Een stad die toch wel haar eigen karakter heeft en waar de Baskische onafhankelijkheidsgedachte nooit ver weg is... Bilbao is een mooie mix van modern en oud en met wel een van de beroemdste musea van schone kunst ter wereld. Er zijn elke dag vluchten vanuit Brussel naar Bilbao.

Wat je meteen opvalt in Bilbao is de mooie ligging van de stad aan de rivier Nervion. De binnenstad is erg pittoresk en vol met kleurrijke gebouwen. Het is een propere stad en de talrijke pintxosbars en restaurants maken het echt wel gezellig. Je kunt in het centrum van de stad ook het museum van de Baskische cultuur bezoeken. Dit is wel interessant en boeiend. Je kunt ook een steile wandeling naar boven ondernemen. Op de 'top' van de stad tref je oude kerken aan die je gratis kunt bezoeken. Het is ook een mooie wandeling en je hebt een mooi zicht voor foto's.

Je loopt daarna de heuvel weer af aan de aan de andere kant, en je ziet al van ver over het water e het moderne Guggenheim museum liggen, een prachtig modern gebouw. Over de collectie van het museum zelf is er nogal wat debat. Volgens de Lonely Planet is deze toch niet zo denderend (en een te dure inkomticket)... Ik ben er zelf niet binnen geweest dus ik zou het niet kunnen ontkennen noch bevestigen. Moderne kunst moet ik eerlijk toegeven is niet mijn ding. Rond het museum wandelen is wel aangeraden. Het gebouw op zich is de moeite om te bekijken, en overal eromheen staan kunstwerken, de een al wat                 avant-gardistisch als de anderen maar totaal niet storend en perfect passend in de setting. Het wandelen rondom de waterkant is zo pittoresk en echt wel een aanrader.

Pintxoscultuur

In het Spaans Baskenland  hebben ze geen tapas maar Pintxos. Dat zijn kleine snacks die overal in cafés staan en die je betaalt per stuk. Baskenland staat bekend voor zijn lekker eten en inderdaad is het eten (naar mijn bescheiden mening) er een stuk beter dan in de rest van Spanje. De desserts zijn hier ook heerlijk! Voor lekker eten zou ik in Bilbao de overdekte markthal aan de rivier aanraden. Heel de dag zijn er foodbars waar je eten kunt kopen en natuurlijk ook vele wijnbars. Het eten is hier authentiek en redelijk van prijs. Echt een aanrader als je een foodie bent. 

Deze twee steden zijn zeker aanraders voor een weekendtrip. Het is een andere sfeer dan de rest van Spanje en een die me eerlijk gezegd beter afgaat dan de rest van Spanje. Vanuit Donostia kun je makkelijk doorreizen richting Frans Baskenland of Bordeaux, en van Bilbao naar Santander, de hoofdstad van de autonome regio Cantabrië.

[stefselfslagh]

“Een transgender in Thuis doet meer dan welk politiek debat ook.”

Dit stuk verscheen in de eindejaarsspecial van Zeno, op zaterdag 29 december.

De wereld is in straaljagertempo aan het veranderen: we schrijven m/v/x in plaats van m/v en leven hoe langer hoe meer in een geglobaliseerd dorp. Maar waarom conformeren sommige mensen zich fluitend aan de nieuwe wereld en anderen knarsetandend? Het menselijke aanpassingsvermogen nader verklaard.

Na de geslachtsverandering van VTM-journaliste Bo Van Spilbeeck schreef Marnix Peeters in zijn gekoesterde Zeno-column: "Meisjes mogen jongens worden en jongens meisjes, maar gun het me om daar raar van op te kijken. We hoeven niet alles te omhelzen en te fêteren, we kunnen ook gewoon zeggen: wat gek, daar moet ik een poosje gewoon aan worden." Ik parafraseer: mogen we ons nog even verbazen over transgenders of moeten we ons al klaarhouden om ook genetisch gemanipuleerde gewichtheffers in ons hart te sluiten?

Je hoeft socioloog noch trendwatcher te zijn om te vermoeden dat Marnix Peeters niet de enige is die nog niet helemaal klaar is om transgenders de normaalste zaak van de wereld te vinden. En dat het gewijzigde genderpatroon niet de enige maatschappelijke nieuwigheid is waar mensen nog aan moeten wennen. Landsgrenzen vervagen sneller dan namaaktattoo's. Het gezin is gedegradeerd van hoeksteen tot kiezelsteentje van de samenleving.En het is een kwestie van tijd voor ook mannen baarmoeders zullen hebben en uitgestorven diersoorten hun langverwachte comeback zullen maken. Geen wonder dat sommigen onder ons de schouders ophalen, een krat Bockor Pils laten aanrukken en in horizontale positie verzuchten dat ze niet meer kunnen volgen.

Toch is de vaststelling dat de wereld in een rotvaart aan het veranderen is alles behalve nieuw. Al in 1970 beschreef de Amerikaanse futuroloog Alvin Toffler het fenomeen van de future shock: 'de duizelingwekkende gedesoriënteerdheid die wordt veroorzaakt door het voortijdig arriveren van de toekomst.' Worden onze lichamen - met dank aan fenomenen als de globalisering, de genderrevolutie en de technologische omwenteling - ook vandaag door future shocks geteisterd?

"De moderne tijd is één grote aaneenschakeling van future shocks", zegt Walter Weyns, socioloog aan de Universiteit Antwerpen. "Dat zie je ook aan de beweging van de gele hesjes. Het is niet niet zo duidelijk of het onbehagen van de betogers veroorzaakt wordt door het neoliberalisme, de toenemende migratiestroom of de afbrokkeling van de natie, maar het staat wél vast dat hun onvrede het resultaat is van een wereld die zich helemaal aan het transformeren is."

Johan Braeckman, filosoof aan de UGent, wijst erop dat mensen veranderingen enkel als future shocks ervaren als ze het gevoel hebben dat ze achterop lopen. "Mijn vriendin is technologisch erg onderlegd. Zij ervaart de digitale revolutie niet als een schok. Maar ik - die zelfs geen smartphone heb - beleef de technologische omwenteling wél als een mentale aardbeving.  Er is dus geen allesoverkoepelende future shock, er zijn verschillende future shocks die zich in verschillende groepen voordoen. Al kan een innovatie die eerst door een kleine groep geadopteerd werd gaandeweg wel door de hele maatschappij aanvaard worden. Veganisme is nu nog behoorlijk avant-gardistisch, maar hoeft dat niet te blijven. Hetzelfde geldt voor de genetische manipulatie van mensen (eind november zouden er in China twee genetisch aangepaste baby's geboren zijn, red.): die praktijk wordt nu nog unaniem veroordeeld, maar geef het nog een jaar of twintig en de kans is groot dat designerbaby's wél normaal bevonden worden."

Adam and Steve

'Als de wind van verandering waait, bouwen sommige mensen muren en anderen windmolens', schreef de Chinese Phil Bosmans ooit. Maar wat bepaalt of we de wind van verandering ervaren als een zacht zomerbriesje dan wel als een bijtende noordooster? Waarom kijken sommige mensen reikhalzend uit naar de dag waarop ze hun lief met een computergestuurde dildo een orgasme zullen bezorgen en beginnen andere mensen al te hyperventileren wanneer ze zich op een datingsite inschrijven?

"Of en hoe snel je een vernieuwing accepteert, hangt in grote mate af van je waarden en overtuigingen", zegt Johan Braeckman. "Als je een voorstander bent van genderdiversiteit, kan een maatschappij waarin transgenders, interseksuelen en queers aanvaard worden voor jou niet snel genoeg een realiteit zijn. Maar als je doordrongen bent van meer klassieke genderopvattingen, denk je wellicht dat al dat genderdiverse denken ons regelrecht naar de afgrond leidt."

"Afscheid nemen van gendergerelateerde opvattingen is ook veel moeilijker dan aanvaarden dat zwart en bruin deze winter niet langer trendy kleuren zijn. We hebben altijd geleerd dat ons geslacht een biologisch vaststaand gegeven is: iets waar we niks aan kunnen veranderen. Een denkbeeld dat zo diep in ons verankerd is, laten we niet zonder slag of stoot los. In sommige delen van Amerika zeggen ze nog altijd: 'It's Adam and Eve, not Adam and Steve.'"

"Vaak zijn het persoonlijke ervaringen die ons na verloop van tijd toch doen bijdraaien. Er zijn mensen die niks moeten weten van 'dat transgendergedoe' tot ze een op een dag een sympathieke transgender als buur krijgen. Guido Tastenhoye, de voormalige Vlaams Belang-politicus,  probeerde ooit - tegen het standpunt van zijn partij in - een uitgeprocedeerd Kazachs gezin uit zijn buurt een verblijfsvergunning te geven. Zijn persoonlijke ervaringen gaven zijn waardenstelsel een corrigerende tik."

"Pas als je zelf betrokken partij bent, begrijp je ook dat het effect van verandering vaak overschat wordt. Of je nu een kind krijgt omdat je seks hebt gehad met je vrouw of omdat je samen met haar een IVF-behandeling hebt ondergaan, is irrelevant. Het is het kind dat je leven verandert. Niet de manier waarop het verwekt is."

Nuttige xenofobie

Mark Nelissen, gedragsbioloog aan de Universiteit Antwerpen, beaamt dat veranderingen die zich een weg moeten banen door onze biologische wortels aanzienlijk meer weerstand ondervinden. Maar hij benadrukt dat het voordelig kan zijn om ze ondanks onze biologische weerzin toch te omarmen. "Het is niet omdat een bepaald denkpatroon in onze biologie geworteld is dat het geen houdbaarheidsdatum kan hebben. Duizenden jaren geleden was xenofoob zijn heel verstandig: als je toen zomaar vreemden tot je groep toeliet, importeerde je gegarandeerd besmettelijke ziektes. Vandaag is xenofobie niét meer nuttig. Want of je het nu wil of niet: er komen toch vreemdelingen in je buurt wonen. Je moét dus wel tegen je biologische reflexen ingaan en met migranten leren samenleven."

De socioloog in Walter Weyns hanteert nog een andere regel om de potentiële reikwijdte van maatschappelijke innovaties in te schatten: hoe groter de impact van een verandering op ons leven, hoe hoger de mentale muren die we optrekken om ons van de verandering in kwestie af te schermen. "Dat onze nieuwe fietscomputer een andere handleiding heeft dan de oude vinden we niet zo erg: een gebruiksaanwijzing is wegwerpkennis van instrumentele aard. Maar dat de arbeidsmarkt ons stilaan dwingt om onze ideeën over een stabiele loopbaan te laten varen en als een freelancer van de ene job naar de andere te huppelen, vinden we veel lastiger. Die evolutie verplicht ons namelijk om onze hele manier van leven te herbekijken."

Volgens Weyns heeft ook onze leeftijd een grote invloed op ons aanpassings-vermogen. "De kinderen van nu leren dat het heel gewoon is dat er behalve mannen en vrouwen ook nog andere soorten mensen zijn. Terwijl de senioren denken: 'Er zijn madammen en mijnheren en that's it.' Oudere mensen zitten vaak geprangd tussen twee normenstelsels: er is al een nieuw denkkader in omloop, maar ze zijn nog gehecht aan het oude. Dat leidt dan tot uitspraken als: 'Wat mogen we tegenwoordig eigenlijk nog zeggen?'"

Genderneutraal speelgoed

Blijft de vraag: is de mens van nature een progressief of een conservatief dier? Zijn we geneigd om veranderingen een staande ovatie te geven of gooien we er liever gedesintegreerde tomaten naar? "De mens is een zeer adaptieve soort", zegt Johan Braeckman. "Ooit zwierven we in clanverband over de savanne, vandaag leven we in miljoenensteden. We kunnen ons dus prima aanpassen aan veranderingen in onze omgeving."

"Wij zijn gespecialiseerd in 'de traditie van het nieuwe'", vertelt Walter Weyns. "We zijn voortdurend de toekomst aan het bedenken. En dat doe je nu eenmaal niet door het verleden te herhalen. Zelfs de Amish, de orthodoxe gelovigen in Noord-Amerika die prat gaan op hun achttiende-eeuwse levensstijl, hebben zich aan het moderne leven aangepast. Ze leven vandaag niet langer exclusief van landbouw en ambacht, maar ook van toerisme."

De biologie bevestigt bij monde van Mark Nelissen dat de mens een soepel brein heeft. Maar, zo zegt Nelissen, dat brein moet wel binnen de biologische lijnen blijven die door de evolutie zijn uitgetekend. "Sommige ouders staan er op dat hun kinderen met genderneutraal speelgoed spelen. Omdat ze anders teveel in het klassieke rollenpatroon geduwd zouden worden. Maar genderneutraal speelgoed druist volledig in tegen de biologie van een kind: als kinderen zélf hun speelgoed mogen kiezen, opteren bijna alle jongens voor een auto en bijna alle meisjes voor een pop. Hetzelfde geldt overigens voor aapjes. Met andere woorden: kinderen genderneutraal speelgoed opdringen, zal niet lukken. Als we willen dat ons nageslacht de traditionele genderpatronen leert relativeren, zullen we dat op een andere manier moeten aanpakken."

Met dank aan Thuis

Hoe graag innovatiegoeroes ook zouden hebben dat we klaarkomen telkens we het woord 'Nieuw!' horen: er zijn mensen die halsstarrig weigeren om zich aan maatschappelijke vernieuwingen aan te passen. Speciaal voor hen suggereerde Alvin Toffler de creatie van enclaves of the past: door de overheid gesubsidieerde zones waarin de toekomst niet binnen mag. Alles zou er moeten blijven zoals het altijd al geweest is, veranderingen zouden er op doktersvoorschrift verboden moeten zijn. Het klinkt als een idee dat uit de knetterende koker van Agalev-oprichter Luc Versteylen had kunnen komen. Maar zijn de hippe vogels die het jachtige stadsleven ontvluchten om in Zuid-Frankrijk champignons te gaan kweken ook niet op zoek naar een enclave of the past?

"De behoefte aan een trager en stiller leven is van alle tijden", zegt Walter Weyns. "Vroeger leefden in Syrië en Palestina pilaarheiligen: christelijke kluizenaars die op een zuil in de woestijn gingen zitten om in dialoog te treden met God. In India heb je de zogenaamde 'verzakers': ascetische figuren die aan de oevers van de Ganges een louter contemplatief bestaan leiden. En bij ons zijn er veel mensen die een sabattical inlassen of als hedendaagse pelgrims naar Santiago de Compostella wandelen. In wezen doen ze allemaal hetzelfde: opnieuw aanknopen met de vitale bronnen van het leven. Ze willen weer iets zien, voelen, ruiken, proeven. In onze hypermoderne samenleving, die non-stop prikkels op hen afvuurt, lukt dat blijkbaar niet."

Johan Braeckman pleit voor meer begrip ten opzichte van mensen die niet langer synchroon zijn met de wereld om hen heen. "Progressieve geesten verwijten de tegenstanders van migratie nogal snel dat ze racistisch zijn. Maar vaak moeten die mensen gewoon nog wennen aan de nieuwe, geglobaliseerde wereld. Op veertig jaar tijd is het percentage moslims in België gestegen van 0,2% naar 7%. Dat is - voor een christelijke cultuur die bijna 2000 jaar oud is - relatief snel. We moeten aanvaarden dat sommige mensen nog wat tijd nodig hebben om zich naar de aanwezigheid van migranten te schikken. Nu ben je of een Gutmensch die aan de juiste kant van de geschiedenis staat of een smeerlap die meeheult met de achterlijke conservatieven. Die polarisering helpt ons als samenleving niet vooruit."

Mark Nelissen ziet biologische redenen om ons maatschappelijke discours over migratie te herzien. "Als een individu naar ons komt omdat het hulp nodig heeft, zullen we die persoon helpen: dat zit in onze biologie. Maar als de hulpbehoevenden met honderdduizenden tegelijk op ons af komen, zullen we automatisch en onbewust denken: we moeten onze eigen groep beschermen. Een anti-migratie-standpunt is heel vaak een uiting van onze biologisch bepaalde drang om onze groep in stand te houden. En die aandrang wordt ten onrechte geridiculiseerd. Mensen krijgen te horen: 'Jullie willen de vluchtelingen niet helpen? Dan zijn jullie racistisch.' Dat heeft weinig zin. Het is veel slimmer om verhalen over de positieve inbreng van migranten in onze samenleving te vertellen. Wij zijn van nature sociale wezens: als we zien dat migranten samen met ons iets willen opbouwen, zullen we hen niet argwanend bekijken, maar welkom heten."

Moeten we onze politici niet opdragen om zich in deze snel veranderende tijden als visionaire change managers te gedragen? Behoort het niet tot hun takenpakket om ons - de bange burgers - met vaste tred door ontwrichtende veranderingsprocessen te leiden? Walter Weyns is sceptisch. "Politici zijn vertegenwoordigers van het volk, geen ingenieurs van de samenleving. Ze kunnen moeilijk ingaan tegen wat het volk denkt. Ze moeten door datzelfde volk namelijk opnieuw verkozen worden."

Johan Braeckman ziet meer heil in massaconsumptie om maatschappelijke mentaliteitswijzigingen teweeg te brengen. "Als de scenarioschrijvers van Thuiseen transgender introduceren of een Turkse man verliefd laten worden op een Belgische vrouw, heeft dat meer invloed op de maatschappelijke psyche dan welk politiek debat ook. Maatschappelijke mutaties vinden niet top-down plaats. Onze waarden en gedragingen verschuiven om velerlei redenen tegelijk. En na verloop van tijd stellen we samen vast: tiens, meisjes mogen jongens worden en jongens meisjes."

[273dot5kelvin]

Gabriele Munter (1877-1962) In 1901 keerde Münter terug naar Duitsland en vestigde zich in het avant-gardistische München, waar zij Kandinsky ontmoette. https://buff.ly/2FPa5J9 via @pinterest @instagram — view on Instagram https://ift.tt/2JZTJzZ