#Eer en een Fiets'

[peterpijls1965]

De feestgrot

Bovenstaande foto van rotswoningen in Valkenburg is een eeuw oud. Turfstekers in de Peel overnachtten destijds in eenpersoons plaggenhutjes. Ze zijn te zien in de buurt van het bezoekerscentrum in Ospel. Het zijn nagebouwde shelters voor veenarbeiders, zo groot als een ruime doodskist, van wilgen en takken met bladeren boven een ondiepe kuil.

Breed hadden de bewoners van rotswoningen en plaggenhutjes het meestal niet, naar onze maatstaven, maar waren ze arm? Om precies te zijn: voelden ze zich arm?

Armoede is een klein decennium terug op de politieke agenda. Wat is de definitie? In het geval van slachtoffers van de toeslagenaffaire en ten onrechte stopgezette uitkeringen is de aandacht terecht. Maar juist veel van die mensen wachten tevergeefs op een oplossing. De kwestie is te ingewikkeld geworden.

Mensen met geld die weg willen uit de stad om de hectiek van het plattelandsleven te proeven, liefst zonder onnodig veel contact met locals, zie ik alleen nog maar in campers op doortocht of op de fiets.

De trend om zonder veel voorbereiding in pipowagens, campers of vervallen huisjes te wonen buiten de bewoonde wereld (off the grid) lijkt doodgebloed. In mijn gemeente pakken mensen die een eigen huis willen weg van de drukte het grondiger aan: ze kiezen voor zelfbouw, met hulp van familie en vrienden. Of ze nemen het voortouw om op eigen grond huizen voor gelijkgestemden te bouwen, met vergunning. Beide voorbeelden zag ik het afgelopen jaar meer dan eens in Venrayse kerkdorpen of buitengebieden.

Er is, in ieder geval in de media, veel belangstelling voor huizen van stro, de daarop volgende juridische vete tussen de zelfbouwers (altijd vreemden) en de plaatselijke buren, maar dan vergeet ik de tiny houses en de verbouwde kapel.

Nu Nederland meer dan ooit weer een rangen- en standensamenleving is geworden - de verschillende inkomensklassen hebben nauwelijks omgang met elkaar, volgens de overheid - is het met name de woon- en wijkkeuze die ons onderscheidt van de ander. Dat is bijvoorbeeld een buurman met een hond en een auto.

Een stadsdeel dat ooit prima in orde was, kan door de instroom van tweeverdieners met titels en een oppas in een oorlogszone veranderen. Denk aan Amsterdam-Noord.

In grotten gevonden skeletten, planten- en bloemensporen en koolstofdateringen vertellen ons dat intelligente wezens die wij voor neanderthaler en Cro-magnon uitschelden beschaafd samenleefden in groepen en hun doden eer bewezen.

Zogenaamde neanderthalers in heel Europa stonden bekend om hun zorg voor invalide geraakte familieleden (mank door slecht geheelde botbreuken) die ze tot hun overlijden verzorgden. Dat gebeurde in warme grotten in Spanje, bijvoorbeeld.

In Engeland is de grot en daarin wonen, werken of munitie opslaan, een veelbesproken onderwerp. De derde foto onder de Valkenburgse grotwoning laat een Brits grothuis zien dat voor onze jaartelling al bewoners had.

Na de oorlog dachten veel Engelsen dat de grotwoning een folly was, een nutteloos gebouwtje. Denk aan een theehuisje van baksteen in een wei.

In de 18e eeuw was de grotwoning een luxe drankhol van de plaatselijke edellijken.

Pas vrij recent werd duidelijk dat lang daarvoor een koning in ballingschap in de grot had gewoond.

Ver voor onze jaartelling maakten de notabelen van die tijd al melding van de grotwoning, in bewaard gebleven teksten.

#beowulf

[beelceem]

De straten van Hamburg zijn nog stil. Het is zaterdagochtend, de lichte miezer is van korte duur. Van west naar oost doorkruis ik de stad, die me telkens aan bepaalde plekken in Amsterdam doet denken. Door de bomen, het water, het soort bebouwing. Het duurt zeker een uur eer ik de stad uit ben en weer aansluiting vind op mijn route verder oostwaarts. Buiten Hamburg valt het me ineens op: geen bewegwijzering meer van de Pelgrimsroute, die in Duitsland een eigen code had, de D7. Hoewel mijn Garmin me goed de weg wijst, mis ik nu de ondersteuning van de borden langs de weg. Er verschijnen wel routebordjes voor knooppunten of lokale routes, zoals een die over een oud spoor gaat. Maar ik mis een variant voor de EV10, de route langs het voormalige IJzeren Gordijn, die ik nu grotendeels volg. Een vreemd gevoel bekruipt me. Ik denk voortdurend dat ik nu in voormalig Oost-Duitsland fiets, wat niet het geval is. Die overgang ligt pas voorbij Lübeck. Het fietsen gaat prima door dit heuvelachtige groene land. Voldoende afwisseling tussen open en bossig landschap. Veel rijd ik over onverhard pad. Het is nu voor de tweede dag droog, de ergste poelen zijn wel weg. Een Alte Dorfstraße levert meer problemen op. Af en toe zie ik ze terug in dorpen. Stukken weg, bestraat met dikke keien. Aan de zijkant is dan vaak nog een strookje onverhard, waar je kunt fietsen. Vandaag is die zijkant ook een pad vol kuilen. Gelukkig is dat ellendige stuk weg niet zo lang als ik vreesde, hooguit 1 kilometer. Lübeck heeft hotels, best een een aantal, maar met absurd hoge prijzen. Bij het zoeken van een slaapplek nam ik gisteren daarom mijn toevlucht tot AirBnB. Dat bood naast onbetaalbare kamers ook iets beter geprijsde. Mijn eerste verzoek werd echter afgewezen, een tweede kamer leek me veel te benauwd, ergens op zolder. Het werd een plek, net buiten de stad, in een yogakamer. ‚Relaxed‘ stond er nog bij. Dat relaxte eindigde al snel, met een bericht dat ik een eigen slaapzak nodig had en alleen water mocht koken in de keuken. Geen eten in huis, met drie uitroeptekens. Beddengoed kon ik wel lenen en ik moest wat. De entree in Lübeck is fijn, ik rijd een tijd langs een kanaal, er zijn roeiers, een brug over een zijarm van het kanaal waaraan volkstuintjes liggen. Het Amsterdamse gevoel wordt weer aangewakkerd. Eenmaal in de stad word ik eerst overdonderd door een aantal magistrale gebouwen, de oude stadspoort, het stadhuis. En dan raak ik er verloren. De stad is overladen met toeristen, er rijden toeterende auto’s rond van Turkse bruiloftsgasten. Ik loop er eerst wat rond met mijn fiets, vang wat glimpen op van oude gebouwen. Dat beweegt onhandig. Maar het voelt ook niet veilig om mijn fiets met mijn bagage ergens te parkeren. Uiteindelijk rij ik dan maar naar het logeeradres. Daar sta ik onbeholpen te zoeken naar een sleutel, om uiteindelijk toch alle instructies in de bevestigingsmail te vinden. Een Grieks restaurant ligt redelijk in de buurt. Ik word er warm ontvangen, met ouzo. Ineens komt de eigenaar aan met een dweil, rond mijn tafel staat een enorme poel water. Blijkbaar heeft de ijsblokjesmachine het begeven. Heb je geen regen, heb je dat. Maar terwijl ik daar zit, en de vloer langzaam droogt, rijpt bij mij het idee om toch wat meer van Lübeck te zien.

[rausule]

DIE HIENAS DAARVAN DONSIG PUMETTI DREPUBLIC OF ES RESS E.R.A.S

EK KAN KATIETLAB ONS HET OG GESÊ EN HY IS VERERGER OM TIA VOOR TE BEREI, ERGSTE MAIN REGTE MOV TA TOE EK DIE TELEGRAM STUUR HY WAS REEDS DOOD

EK HET DIT GEHAD, ARME PA PW

CLORS, NA HET VAL VAN 'N PERD, WAS Amper PARAL 12- ZED EN HET OOK SY HART GELYK.

HOE HET HY GESTERF?

JY KOM

DIE CLOOR WAS, NA DIE VAL VAN DIE PERD, Amper PARAL 12- ZED EN OOK HET DIE HART GELYD..

EK HET DIT GEHAD, ARME PA PW

Daar is twee hooffunksies van die lewe: voeding en die voortplanting van die spesie: dus aan diegene wat hulle gedagtes na hierdie twee bestaansbehoeftes wend, dit bestudeer en norme voorstel sodat hulle op die beste moontlike manier bevredig kan word, om dit minder hartseer lewe self, en om die mensdom te bevoordeel, is dit legitiem om te hoop dat dit, selfs al is dit nie waardeer hul pogings, is ten minste vrygewig met 'n goedaardige deernis.

Die betekenis wat in hierdie paar reëls ingesluit is, voorwoorde tot die derde uitgawe, nadat dit met meer bekwaamheid ontwikkel is in 'n bekende brief wat aan my gerig is deur die baie duidelike digter Lorenzo Stecchetti, neem dit graag om sy woorde daar te transkribeer.

-Die menslike ras - sê hy - duur net omdat die mens die instink van bewaring en die van voortplanting het en die baie sterk behoefte voel om hulle te bevredig. Die bevrediging van 'n behoefte moet altyd met plesier gepaardgaan en die plesier van bewaring vind plaas in die sin van smaak en die van voortplanting in die sin van aanraking. As die mens geen aptyt vir kos of seksuele stimulasie gehad het nie, sou die mensdom gou eindig.

Smaak en aanraking is dus die nodigste sintuie, inderdaad onontbeerlik vir die lewe van die individu en van die spesie. Die ander help net en mens kan blind en doof lewe, maar nie sonder die funksionele aktiwiteit van die smaakorgane nie.

- Hoe is dit dan dat op die skaal van die sintuie die twee mees noodsaaklike as die gemeenste beskou word? Waarom word dit wat die ander sintuie bevredig, skilderkuns, musiek, ens., kuns genoem, as 'n edel ding beskou, en in plaas daarvan is dit wat smaak bevredig, onedelbaar? Want wie dit geniet om 'n mooi prentjie te sien of 'n pragtige simfonie te hoor verhewe gereken as diegene wat dit geniet om uitstekende kos te eet? Is daar dus sulke ongelykhede ook tussen die sintuie dat wie werk een hemp het en wie nie werk nie, twee het?

-Dit moet van die tirannieke bewind wees dat die brein nou oor al die organe van die liggaam oefen. In die tyd van Menenio Agrippa het die maag oorheers, nou dien dit nie eers meer nie, of ten minste dien dit sleg. Onder hierdie oormatige breinwerkers is daar een wat goed verteer? Alles is senuwees, neurose. neurastenie, en die statuur, die borsomtrek, die sterkte van weerstand en van voortplanting neem elke dag af in hierdie ras van wyses en kunstenaars vol vindingrykheid en rachitis, van lekkernye en van kliere, wat nie voed nie, maar prikkel en onderhou word deur die sterkte van koffie, alkohol, morfien. Daarom word die sintuie wat die viering rig, meer edel geag as dié wat die bewaring daarvan voorsit en dit sou tyd wees om hierdie onregverdige vonnis te vernietig.

- O heilige fiets wat ons die vreugde van 'n robuuste eetlus laat ervaar ten spyte van die dekadente en die gevalle, droom van die chlorose, die tabes en die gavoccioli van die ideale kuns! Na die lug, na die vrye en gesonde lug, om die bloed rooi en die spiere sterk te maak! Laat ons dus nie skaam wees om die beste te eet wat ons kan nie en laat ons ook sy plek aan gastronomie teruggee. Uiteindelik sal selfs die tiranbrein wen, en hierdie senuweeagtige samelewing sal uiteindelik verstaan ​​dat, selfs in kuns, 'n bespreking oor die kook van paling 'n proefskrif oor Beatrice se glimlag werd is.

-Jy leef nie van brood alleen nie, dis waar; die boudkomp is ook nodig; en die kuns om dit goedkoper te maak, meer Ek voel dat sommige dit 'n bietjie moeilik vind om vloeistowwe af te meet. Regtig dat dit verdrinking in 'n teekoppie genoem sou word.

My god, jou baster!... koop die desiliter maatbeker en daarmee kry jy al die kapasiteitsmaatstawwe wat in hierdie bundel aangedui word.

Die desilitermaat stem ooreen met 100 gram vloeistof. Drie desiliter maak 'n gewone glas, 'n maat wat ek soms gebruik.

Varkvet Vetterige en souterige laag varkrug.

Virgin varkvet. Varkvet nog nie gebruik nie Lunetta of halfmaan Amese van yster sny aan die buitekant vir gebruik in die kombuis om vleis te maal. kruie of dies meer, gedoen met hitte

halfvyl, met houthandvatsels aan albei kante

Rolletjie. Hout van ongeveer een meter lank en baie rond, waarmee die paal platgedruk en uitgedun word om tagliatelle of ander te maak. Lepels Soort houtlepel, baie min uitgehold en van

Jungo-handvatsel, wat gebruik word om die kos in cu-flesse te roer

xina Odori of gegarneerde klomp. Soetruikende kruie, soos wortel, seda

nee, pietersielie, hasilico, ens. Die bos word met 'n draad vasgemaak, Panare. Toedraai van klein stukkies vleis, soos kotelette d

ander, in die broodkrummels voor dit gaargemaak word. Vierpotige Longmeel

Niersteen, armion.

Soteer, Dit is die Franse naam vir daardie koperhouer in die vorm van 'n groot kastrol, maar baie korter, met 'n lang handvatsel, wat gebruik word om oor lae hitte te braai.

Eskalope of eskalope. Klein skywe maer kalfsvleis,

goed geklits en gaar sonder om te verbruin.

deegbord. Breë en gladde sparbord waarop die pasta gewerk word. Op sommige plekke, buite Toskane, word dit onbehoorlik tagline genoem, maar die snyplank is daardie groot, vierhoekige houtgereedskap met 'n handvatsel, waarop die vleis geslaan word, die maalvleis gemaal word, ens.

Ek sif. Die sif vir souse of gestampte vleis is gemaak van dubbelswart perdehaar of dun ysterdraad en baie dunner as siwwe met

Sny bord. Sien deegbord.

Vleismeul. Ek het ook hierdie gereedskap in my kombuis aangeneem wat die moeite spaar om die vleis met 'n mes te maal en dit met 'n vysel te stamp.

Skinkbord. Ovaalvormige bord waarop kos na die tafel gebring word,

Kalfsvleis of kalfsvleis. Hulk van 'n groot dier, nie oud in werk nie. In algemene gebruik verwar hulle dit met beesvleis.

Versiersuiker, fyngemaalde wit suiker deur 'n versiersif gegaan

Vanielje suiker. En blonde suiker wat die reuk van vanielje gekry het.

Wit. Sien blansjeer Chard. Algemene kruie vir kombuisgebruik, met groot lansetvormige blare-

tee, in sommige plekke bekend as kruie of grasse. Caldana. Daardie kamertjie bokant die gewelf van die oond, waar die bakkers

laat die brood rys.

Carnesecca. Gesoute varkpens.

Ui. Van hoenders gepraat, spiermaag is die moeite werd. koteltjie. Kap met rib, van sogende kalfsvleis, lam, skaap en dergelike.

Koteltjie. Franse woord wat algemeen gebruik word om 'n stuk maer vleis aan te dui, gewoonlik sogende kalfsvleis, nie groter as die palm van 'n hand nie, geklits en platgedruk, gepaneer en bruin.

Vla. Room met meel om dit minder loperig te maak. Uitgedopte boontjies. Bone amper ryp en vars uit die peul verwyder.

Hongaarse meel. Dit is baie fyn koringmeel wat in groot stede op die mark gevind kan word.

Filet. Gladde en teer spiere wat onder die kruis van viervoetiges agterbly; maar by uitbreiding word dit ook gesê van die pulp van visse en voëls.

Goudsmid. Afvalverkoper.

Afval. Al die binnegoed en klein dingetjies van die geslagte dier.

Stripboek. Likeur met cashew-ekstrak genoem mistra in sommige provinsies van Italië.

Wit. Kook in die helfte.

Larder. Kombuisgereedskap meestal gemaak van koper in die vorm van 'n groot els om vleis met varkvet of ham in te steek. Varkvet, varkvet wat verskeie gebruike dien, maar meestal vir

braai (in Napels nzogna).

[euroadventure]

Pazin - Zarečki Krov -Butoniga Slap - Draguć - Pula - Pazin

Zondag 26 t/m maandag 27 juni

Vandaag ga ik een fietstocht en wandelingetje maken op aanraden van de camping manager. Ik had gelezen dat er hier in de omgeving diverse watervallen zijn, maar helaas volgens de manager staan de meesten al een tijdje droog. Toch is het mooi om hier naartoe te fietsen en in de omgeving te wandelen. De wandelroute loopt grotendeels door bos waardoor ik in de schaduw kan wandelen, wat met de temperatuur van 34 graden vandaag erg welkom is.

Ik fiets via het plaatsje Lindar en stop als eerste bij 'Zarečki Krov waterval' helaas geen druppel die naar beneden valt, maar de grot en de omgeving is wel mooi.

Vervolgens fiets ik verder richting 'Butoniga slap waterval '. Hier start tevens het bospad waar ik wil wandelen.

De Butoniga slap waterval doet het nog wel, zij het dat hij zijn naam eer aan doet. Het is namelijk een slap straaltje 😂.

De wandelroute door het bos is erg mooi, met af en toe open velden en rotsformaties waar ook watervallen naar beneden zouden kletteren wanneer het wel had geregend. Toch blijft de hitte mij parten spelen 🥵 en heb ik het te warm om de hele route nog af te maken, na een uur keer ik dan ook weer om.

Ik ging op de heen weg keihard naar beneden met de fiets, maar besef me nu dat ik natuurlijk weer omhoog moet 🙈...minstens 12% stijging en de hitte...maar het lukt prima💪🏻😀.

In Pazin pak ik nog een terrasje voor ik naar de camping terugkeer. Op de camping neem ik een duik in het zwembad. Wat heerlijk dat er een zwembad is!! De rest van de middag en avond doe ik lekker niks meer. Ik blijf bij het zwembad hangen en lees mijn boek verder uit.

De volgende ochtend rij ik via Draguć naar Pula, een stad in het zuidelijke puntje van Istrië. Veel mensen om mij heen zeiden dat het een geweldige stad is dus ik ben wederom benieuwd 😉.

Ik rij dus eerst naar Draguć omdat de campingmanager hierover enthousiast is. Het is een klein, maar lief plaatsje met een groot kasteel. Helaas is het kasteel niet geopend. Ik drink nog een koffietje op het terras voor ik uiteindelijk weer verder rijd.

Nadat ik mijn auto geparkeerd heb in Pula loop ik als eerste richting het amfitheater.

Moet gezegd worden dat hij net zo prachtig is als het colosseum in Rome, enkel iets kleiner 😁.

Vervolgens loop ik naar 'Zerostrasse' een ondergronds tunnelstelstel waar vroeger de tram doorheen reed.

Halverwege kan ik met de lift naar boven en kom ik bij het kasteel uit waarvandaan ik een goed zicht heb over de stad.

Via oude kleine straatjes bekijk ik Pula nog op mijn gemakje voor ik weer terugkeer naar mijn auto. Het is weer zo warm dat ik liever weer een duik neem in het zwembad. Natuurlijk had ik ook naar een van de strandjes vlakbij gekund, maar het is eigenlijk wel relaxed zo op de camping op een zonnebedje rond het zwembad 😊.

Ik sluit mijn trip in Kroatië af met een hapje eten buiten de deur in het plaatsje Lindar een halve kilometer verderop. Morgen rijdt ik weer naar Slovenië, naar het noorden waar ik nog niet echt ben geweest en nog wil gaan wandelen.

[welove-evelyne-ksenia]

Tulipani, Liefde, Eer en een Fiets

　　　　　　　❝　　 Your mom was the most beautiful woman I’ve ever seen　　❞

　　　　　　　　　  ꕥ Ksenia Solo is Anna ― “ Tulipani “  ꕥ

[stoopendaalnl]

Canyon nieuwste gravelbike! De Grizl!

Afgelopen zondag had ik de eer om de nieuwste Canyon Grizl CF SL 8 te testen! Wat een fiets, gravelbiken 2.0 met deze! Wat een lol en wat een geweldig rijden op deze prachtige fiets!

Afgelopen zondag had ik de eer om de nieuwste Canyon Grizl CF SL 8 te testen! Wat een fiets, gravelbiken 2.0 met deze! Wat een lol en wat een geweldig rijden op deze prachtige fiets! Een bijzondere comfortabele fiets voor iedereen, of je nou een dagje wil fietsen of een bikepacking tocht in gedachte heb, met deze fiets kan je alle kanten op, er zijn meerdere types verkrijgbaar! Ze worden…

[karthick0587]

'Tulipani: Love, Honor and a Bicyle' ('Tulipani: Liefde, Eer en een Fiets'): Film Review | TIFF 2017

Oscar-winning Dutch filmmaker Mike van Diem ('Character') directed 'Tulipani: Love, Honour and a Bicycle,' which stars Gijs Naber, Giorgio Pasotti, Ksenia Solo and Giancarlo Giannini.

read more

from Entertainment News http://ift.tt/2wl1UUZ via IFTTT

[wijwielennaarazie]

Zondag 16/06/2019

Lukum - Burtibang: 62km

Net wanneer we wakker worden zien we een hond weglopen met ons sponsje... wat een mormel. Wegens gebrek aan voedsel in het vorige dorpje hebben we maar een pover ontbijt. 1 mango, enkele chocowafertjes en droge noodles. ( De noodles hier kan je ook ongekookt eten, het is een beetje zoals chips.) We zetten onze klim van gisteren verder. Gedurende 20km is het omhoog, bijna 1000m. Maar de weg is weeral verschrikkelijk slecht. Onze banden verliezen vaak grip op het zand en de losse steentjes. Regelmatig moeten we onze fietsen de berg op duwen. Het duurt wel 5 uur eer we de top bereiken. Onderweg komen we ook niets tegen van huisjes, dus ons water raakt op, evenals onze energie. Gelukkig passeert een bus en krijgen we nog 2 pakjes droge noodles.

Rond 13u bereiken we eindelijk de top op 3400m. Gelukkig is er een klein restaurantje waar we snel dal baht bestellen, een grote fles cola en 2 koffies. We kunnen er onze flessen vullen en rond 14u beginnen we aan een lange afdaling.

Het wegdek wisselt van kwaliteit. Soms heel slecht, soms heel goed. Maar de losse steentjes zorgen in elke bocht voor slipgevaar. Wanneer ik in een afdaling even wat snelheid wil nemen voor de volgende bergop verlies ik alle conrole in de bocht. Ik fiets eerst recht naar de afgrond. Vervolgens recht naar de bergwand. En net voor impact schuift m'n fiets onderuit. Gelukkig geen schade. Enkel de pols lichtjes gekneusd.

We dalen verder af en genieten van het mooie uitzicht in de vallei. We passeren tal van pitoreske dorpjes en overal worden we vriendelijk nageroepen.

De toestand van de weg wordt de laatste 10km weer erg slecht en op een gegeven moment verdwijnt de weg volledig in de rivier. Voorzichtig duw ik beide fietsen door het water over grote rotsblokken. Pergeluk zijn onze fietstassen waterdicht en drijven ze zelfs een beetje waardoor het helemaal niet moeilijk is de fietsen naar de overkant te krijgen.

We fietsen nog even door, steken een hangbrug over en fietsen vervolgens Burtibang binnen. Het is een iets groter dorpje met veel restaurantjes. In een hotel nemen we een simpele kamer en gaan vervolgens eten. Met een lekker pintje sluiten we de dag af. Nepal zit ons wel zwaar in de benen.

[pedaalridder]

Vrijdag 30 augustus - 209 km op de fiets van Enschede naar Enkhuizen, via Schokland en Urk.

Kort na het helder worden doorbrak de opkomende zon de laaghangende mist. De in de verte voorbij komende treinen leken schimmige flitsen, en er passeerden bij het vorderden van de kilometers steeds meer. De dag begon tempo te krijgen. Of wellicht niet. Misschien was je wel getroffen door een ingrijpende gebeurtenis. Dusdanig nieuws dat het elke vezel in je lichaam verlamt. Je gaat voort, maar in feite sta je stil. Stil bij de gedachte aan de passanten in de voortracende treinen en/of voorbijgangers die je op straat tegenkomt. En één ieder met zijn eigen doel en bagage.

Tal van dichters schreven “het leven is een vreemde reis”. Een overtuiging die ik deel. Vaak mooi en soms heel wreed.

Nog maar kort voordat ik aan deze fietstocht begon ervoer ik van een onheil dat iemand die ik graag mag, overkomen is, vandaar dit bijzondere begin van dit verslag.

Ik zou naar zee gaan. Naar de oude Zuiderzee. Een tocht door Overijssel, voorbij Kampen, waar het op oude kaarten lijkt of je aan het einde van de wereld gekomen bent. Met de daar in die voormalige gevaarlijke zee gelegen eilanden Schokland en Urk. Halverwege de ochtend verder westwaarts merkte ik dat de wind aanwakkerde. De IJssel naderde. Na het dorpje Windesheim gepasseerd te hebben, waar idylissche huisjes met gave rode dakpannen, luiken en bloemen staan, klom ik de dijk op. De rivier was rustig, het weer zomers, maar aangenaam. Via de spoorburg ten zuiden van Zwolle kwam ik aan de andere kant, om vervolgens hellend een autosnelweg over te moeten. Een nieuwe dijk bood uitzicht op grote oude kerken in het lage land. Via Zalk, het altijd bezoekenswaardige Kampen en het Kampereiland, bereikte ik na het middaguur de polder. Op naar Schokland. Een voormalig eiland dat in 1859 ontruimd is. In maart van dat jaar werd via aanplakbiljetten bij het gemeentehuis bekend gemaakt dat één ieder van de 650 bewoners hun huizen binnen vier maanden verlaten moest. Het was de armste gemeente van Nederland, een watersnoodramp kwam vaak voor en natuurlijk was er veel inteelt.

Een correspondent van het Algemeen Handelsblad schreef in augustus 1859 het volgende: “dezer dagen het eiland Schokland bezoekende zag ik met weemoed de ledige plekken der voormalige visschers-woningen. Wat echter het meest trof, was het gezigt der ledig staande godsgebouwen en scholen met de leeraren en onderwijzers, welke laatsten, even als de geneesheer, doelloos op dit eiland rondwaarden, reikhalzend uitziende naar hunne verdere bestemming.”

Nog maar een paar kilometers in het nieuwe land betreden te hebben, fiets je ‘alweer’ op oud land, met een toch ook wel opmerkelijke geschiedenis. Rond Schokland was destijds druk scheepverkeer, het eiland werd veel bezocht en dat met de nodige reuring. Na Nagele doorkruist te hebben, een dorp dat in de jaren ‘50 gebouwd is, en waar de gebouwen alleen platte daken hebben, beland ik opnieuw op een voormalig eiland. Urk. Ik geraak eer ik uitzicht heb op de zee, eerst de tel kwijt, hoeveel kerkgebouwen telt deze plaats wel niet? Om de drie straten passeer je er wel één. Het mooiste staat echter vlak bij het water. Een klein oud kerkje, nog uit de tijd dat Urk in bezat was van de stad Amsterdam, vanwege de strategische ligging in de Zuiderzee. Prachtig zijn de godshuizen toch, waar houten modellen schepen boven de kerkgangers hangen. Vaak tref je dit niet aan, maar wel op voormalige eilanden. Op Marken heb ik het ook gezien. Het kerkje uitkomende heb je meteen zicht op het standbeeld van de Urkervrouw, een vissersvrouw, wachtende op haar man en zonen, die wellicht nooit meer terugkomen. Genomen door de zee. Velen zijn dit noodlot overkomen, getuige de naamsborden met overledenen. Wat een dag wel niet aan geschiedenis kan bevatten. Voordat ik uit Urk vertrek is heb ik nog even uitzicht op het water, waar de zon op femoniale wijze de zee laat verzilveren. Nog even een straatje door, geplaveid met visnetten omringd door huizen bij een scheepswerf.

Voordat mijn première gaat beginnen, om te fietsen over de dijk tussen Lelystad en Enkhuizen, heb ik nog ruim 30 kilometer voor de boeg.

Fietsen door de polder...ik heb er nooit veel aangevonden. Maar éénmaal over de ketelbrug, hetgeen wel weer fantastisch is om daarover te fietsen, en ik in Flevoland ben geraakt doet mij beseffen, dat de ene polder de andere niet is.

Eigenlijk viel de Noordoostpolder mij best mee. Vooral van de schuren bij de boerderijen was ik gebiologeerd. De bouwsels deden denken of ik in de oude DDR was. Plattenbau in de polder. Allemaal argrarische gebouwen bestaande uit beton. De verklaring blijkt dat de Noordoostpolder die tijdens de Tweede Wereldoorlog opgeleverd is, niet bebouwd kon worden met boerenbedrijven van stenen, omdat zo kort na de oorlog daar een zwaar gebrek aan was.

Flevoland daarentegen, en jonger van datum, heeft dat niet. Er rest je niet anders om dan maar over de kaarsrechte wegen de strijd aan te gaan tegen de wind en saai landschap. Toch ook daar komt een eind aan. De verschillen zijn, blijken aan het begin van de avond als ik na Lelystad gepasseerd te hebben, de dijk op naar Enkhuizen, groot. Het is hier puur genieten. Ik ben helemaal alleen op de weg, de wind door mijn haren, de zon op mijn lijf, met aan weerskanten de zee. De schoonheid van een land in optima forma blijkt, want nergens op de wereld kun je op zee fietsen. De vogels voor mij doen aan ballet. Hun choreografie bestaat uit hoogtewerk en sprongen.

Aan de horizon ligt Enkhuizen, de ooit zeer machtige handelsstad met de oude stadspoorten, ligt uitnodigend te wachten. Tegenover de haven ligt het Snouck van Loosen Park, de entrees van de huizen met schuine daken is bezaaid met kiezelstenen en waar rozen de muren bedekken. Ach hier zou je ook wel willen vertoeven, om je terug te trekken met al je gedachten, hetzij op verdrietige en goede dagen.

[peterpijls1965]

De trapeze uitproberen

De Maas zou koken maar het was fris bij de zandgeul die een snelweg beloofde

Een chanoeka kandelaar bleek mijn pinpas voorbij echter de dode Bonbokken hingen als witte schimmen aan het plafond

Ook elders ging het lachen gewoon door al zeiden de rekenmeesters dat de leger wordende schappen erger konden

Dat klopt als je van afstand in een veilige haven wordt opgeblazen door de vijand

Echt aandachtig werd ik pas toen ik vlakbij huis een van zijn fiets gevallen man pogingen zag doen weer op te staan

Het kan dat hij worstelde met de zwaartekracht of eenheden troost en verdoving in zijn voorste hersenkwab

Thuis heb ik een Stanleymes maar eer ik hem dat met een zak narcose kon brengen leek hij me weer bij moeders

Een zuster van haar waarschuwde op straat voor trillingslawaai en een gewenste slagboom ter demping van de mensen

Zo´n scooterrotzak die ongestraft een wheelie doet zou men inderdaad tot meldpunt moeten bombarderen

Resteert de vraag of zo´n schuldige niet eigenlijk de circusjongen is die na sluitingstijd straffeloos de trapezes uitprobeert  

[ebenvt]

My Oupa Eben was a formidable man.  This is seen in his life and how he made his Boerewors.  Here are the recipe and his story.  I use Kobus’ general production method with Oupa Eben’s recipe.  Anneliese, my cousin, found it and sent it to me.

Meat:  20kg meat in proportion: 8, 8, 4 fat (spek).  8 pork en 8 beef.  800mL grape vinegar. Not spiced vinegar.  Run the mix through the kidney plate or 13 mm. Meat and vinegar.

Then add spices.

Spice mix: 8 tablespoons salt 6 heaped tablespoons coriander 6 teaspoons pepper 1/2 cup vinegar 2 tablespoons brown sugar 1 teaspoon cloves (2 tablespoons thyme) – optional (2 teaspoons nutmeg) – optional (100g MSG) – optional

Sprinkle evenly over meat pieces. Mince and mix immediately without kneeing meat. Do NOT form into balls. The casings must be soaked in luke warm water overnight. Run water through each casing to ensure it is wet on the inside.

After mixing it all in by hand, run through 4.5 plate and stuff.

Use sheep casings.

For commercial sales, add sodium sulfite, 1g per kg FP.

My Uncle, Oom Jan Kok, sent me the following on his dad, and my grandfather, Oupa Eben:

Ebenhaezer Kok: Seun, Eggenoot, Pa, Oupa, Boer, Kerkmens en gemeenskapsmens.

Eben Kok Pa, Oupa en Oupagrootjie.

Enenhaezer Kok is gebore op 18 Junie 1911 in Heilbron in die Vrystaat.

Agtergrondgeskiedenis en Familieherkoms

Hy was die tweede seun van Johannes Wilem Kok (Gebore 04 April 1880 te Winburg in die Vrystaat) en Maria Margaretha Klingbiel (Gebore op 17 Oktober 1879).Oupa Jan neem as 19 jarige deel aan die Anglo Boereoorlog en word as krygsgevangene na Dyatalawakamp op Ceylon gestuur waar hy op 1 Augustus 1901 in hut 54 intrek. Hier op die eiland, as krygsgevangene, kry hy die roeping om hom as Sendeling te laat oplei en na die vredesluiting in 1902 skryf hy in as student aan die Sendinginstituut te Wellington. Hy voltooi sy studies en begin sy bediening in Heilbron se Sendinggemeente op 7 April 1906. Hy werk aanvanklik vir ‘n jaar op proefbasis en word daarna permanent in die gemeente bevestig. Dit was ‘n groot, uitgestrekte gemeente wat die dorpe Petrus Steyn, Edenville, Koppies, Oranjeville, Viljoensdrif en Heilbron ingesluit het.

Oupa Jan is op 08 Julie 1907 getroud met met Maria Margaretha Klingbiel (gebore op 17 Oktober 1879 en oorlede op 27 Augustus 1942. Hy trou weer op 4 Julie 1944 met ouma Hannie wat eintlik maar die enigste Ouma was wat ek geken het. Dit was haar derde huwelik.

Aanvanklik het hy sy werk in hierdie uitgestrekte gebied met ‘n trapfiets gedoen. Na die trapfiets kon hy darem ‘n perd aanskaf en het later ‘n perdekar gehad en kon uiteindelik in 1933 sy eerste motor koop.

Na dertig jaar in die bedienig (1936), word ‘n gesamentlike diens van die blanke gemeente en die Sendinggemeente gehou om die geleentheid feestelik gevier. As blyk van waardering word aan hom ‘n toga geskenk. Hierdie diens is gehou op 29 Maaart 1936. Op 26 April 1936 word ‘n soortgelyke Feesdiens in die Sendinggemeente gehou en by die geleentheid het Oupa Jan se broer, Hendrik, wat ook ‘n sendeling was op Marquard woon die geleentheid by. Eerwaarde Hendrik Kok preek op hierdie besondere dag uit Josua 4: 5, 6 – “ . . .en Josua het vir hulle gesê: Trek uit voor die ark van die Here julle God tot binne in die Jordaan , en tel vir julle klippe op, elke man een op sy skouer volgens die getal van die stamme van die kinders van Israel sodat dit ‘n teken onder julle kan wees. As julle kinders later vra en sê: Wat beteken hierdie klippe vir julle? Die tema van sy preek handel oor die gedenkklippe op ons lewenspaaie wat ons herinner aan die groot dinge wat die Here in ons lewens laat gebeur.

(Die inligting in hierdie berig kom uit Die Kerkbode van 27 Mei 1936) Oupa Jan tree af op 27 April 1947 en is oorlede op Heilbron op 26 Junie 1950. Eben was die tweede oudste van 5 Kinders. Hulle was:

1. Johannes Willem Kok (Johan, gebore 02 Mei 1908). Hy trou met Doreen Uckerman en hulle het vier kinders: Gill, (Gebore 18 Oktober 1934), Myra (Gebore op 07 Julie 1937), Leon (Gebore op ) en Helen (Gebore op 10 Desember 1950)

2. Frederick Gustaff Klingbiel Kok (Gustaf, gebore 12 Mei 1910. Gustaff is jonk dood. Ek kry egter nie die datum en die ouderdom waarop hy dood is nie.

3. Ebenhaezer (Eben, ook latter Kokkie of Kok genoem) Kok, is gebore op 18 Junie 1911en oorlede op 21 Februarie 1981 op Vredefort. Hy trou op 07 Augustus 1939 met Susanna Maria Uys (Gebore 23 April 1911 op Vredefort en oorlede op 04 Januarie 1993 te Warmbad).

Hulle het drie kinders: Susanna Maria (Sannie, ook bekend as Santjie. Gebore op 26 Julie 1940), Johannes Willem (Jan en later Kokkie genoem. Gebore op 03 Mei 1942) en Michiel Eksteen Uys Kok (Uysie, gebore op 28 Februarie 1945)

4. Maria Margaretha KOK (Miempie), gebore op 23 November 1913 en oorlede op 02 April 1956. Sy trou met Adolf Samuel Bosman (Dolf). Hulle het drie dogters: Mariet (Gebore 27 Mei 1935), Ronnie (Gebore 26 November 1936) en Jantjie (Gebore 28 Februarie 1941)

5. Timotius Kok (Timo) KOK, gebore op 05 Augustus 1917. Hy is getroud met Thelma Berriman en hulle het geen kinders gehad nie. Toe die tweede wêreldoorlog uitgebreek het, het Timo by die lugmag aangesluit en is hy , soos hulle daardie jare gesê het, na die Noorde gestuur. Daar was hy betrokke in die oorlog in Egipte en is later na Italië om die stryd daar voort te sit.

Oupa Eben as Boer

Oupa Eben matrikuleer aan die plaaslike skool op Heilbron in 1929 en na skool gaan werk hy by Standardbank. Hy voltooi enkele bankeksamens en werk onder andere op Vrede, Vredefort en Koppies. Om hom te help met sy studies koop hy in 1934 vir hom ‘n Kings English Dictionary wat vandag nog in my besit is. Terwyl hy op Vredefort gewerk het, het hy ouma Susan ontmoet en hulle is op 07 Augustus 1939 getroud. Pa het net ‘n fiets gehad om mee te ry en as hy gaan opsit het, het hy met die fiets Leeuspruit toe gery. Dit was 7 myl van die dorp af. Daar word vertel dat hy een aand baie laat – dit was donkermaan – terug is dorp toe. Hy het nie ‘n bees gesien wat in pad gelê het nie en hy is fiets en al bo-oor die slapende bees. Die storie wil ook dat ouma Susan haar oupa, Piet Rademan, moes help versorg. Hy het op daardie stadium by Oupa Giel en Ouma Santjie gebly en Ma was verantwoordelik vir sy versorging en daarom kon hulle eers trou na sy dood op 99 jarige ouderdom in 1937. Hulle was alby 28 toe hulle getroud is.

Ma se suster, Meraai, was 11 jaar jonger as sy en Eben en Susan wou op ‘n keer vir sy ouers op Heilbron gaan kuier. Op pad na Heilbron, naby Greenlands, het dit vreeslik gereën en hulle kon nie verder op die turfpad ry nie. Meraai was saam in die motor en toe ‘n vriendelike boer hulle nooi om vir die nag by hulle oor te bly het hy gesê: “Ek hoop nie julle gee om dat julle dogter vanaand by julle in die kamer slaap nie, want ons net een kamer beskikbaar”. In daardie jare was so iets ondenkbaar en Pa moes toe maar ewe gedweë die nag op die bank in die sitkamer slaap.

Van Vredefort af is Eben verplaas Koppies toe. Omdat hy in sy hart ‘n boer was het hulle op ‘n plot in die omgewing van Weltevrede net buite die dorp gaan woon. Ons drie kinders is al drie gebore terwyl hulle op die plot gewoon het. Daar was koeie, donkies skape, hoenders en kalkoene op die plot en hoewel ek maar net drie jaar oud was toe ons van daar af plaas toe getrek het,, kan ek vandag nog die reuk van die voerkamer onthou waar al die beeste en ander diere se kos gebêre is.

Terwyl hy op Koppies gewerk het, word hy verplaas na Natal. Ek kan ongelukkig nie die naam van die dorp onthou waarheen hy verplaas is nie. Oupa Giel en ouma Santjie was baie ontsteld omdat hulle kind so ver van hulle af moes weggaan en oupa Giel maak aan pa die aanbod om plaas toe te kom om saam met hom te boer. Hierdie groot skuif Leeuspruit toe vind in 1945 plaas net na Uysie se geboorte.

Pa was vasbeslote om van die boerdery ‘n sukses te maak. Die plaas was selfversorgend. Een keer per jaar in die winter is ‘n bees en ‘n vark geslag en wors en biltong en pekelvleis is gemaak. Daar was nognie yskaste of vrieskaste nie en die nodige verkoeling is gedoen met koelers wat deur middel van water wat verdamp het verkoel is. Verder was daar ‘n sifkas waarin vleis gehang is. Die sifkas (‘n “safe” genoem) is van gaas gemaak om vlieë en brommers uit te hou. ‘n Skaap is elke tweede of derde week geslag, daar was hoenders, eende en makoue wat eiers voorsien het en botter is gemaak van die room van die paar melkkoeie wat gemelk is. Rieme is van die beesvelle gebrei wat gebruik is om die osse in te span. Die hoenders, die eiers, die room en die botter was inkomste om die kruideniersware te koop as daar dorp toe gegaan is.

Daar is net met osse geploeg en geplant en geskoffel. Kunsmis was ‘n luukse en ‘n onnodige uitgawe want voor planttyd is die mis uit die bees- en skaapkrale op die lande gegooi as bemesting

Pa was nie bang vir harde werk nie. Oupa het drie plase gehad: Leeuspruit, Stillehoogte en Christina. Laasgenoemde 2 plase was ongeveer 25 Km van Leeuspruit af waar ons gewoon het. As daar op dié twee plase geploeg en geplant is, het hy daar oorgebly van Sondagaand af tot Saterdagmiddag. Daar was geen gebou hier nie en hy het van plastiek kunsmissakke wat hy aanmekaar gewerk het, afskortings gemaak wat om die sleepwa vasgemaak is en daar het hy op ‘n kampbedjie geslaap en sy kos op ‘n oop vuur gemaak. Later is die stoor op Stillehoogte gebou en was dit sy blyplek as die lande daar bewerk is. Uiteindelik het Pa vir Oupa oortuig dat hulle ‘n trekker moet koop. Oupa was nie baie inskiklik nie, maar uiteindelik is daar ‘n Fordsontrekker gekoop. So ‘n mooi bloue.

Soos dit moes gebeur was daar die eerste jaar wat die trekker gebruik is, ‘n totale misoes en Pa en die trekker het die skuld gekry vir die misoes.

Op die plaas was alles nie maanskyn en rose nie. Oupa was ‘n moeilike mens en vir alles wat verkeerd gegaan het het Pa die skuld gekry. Die woordewisselings wat hierop gevolg het was heftig en die enigste ontvlugting was om die vlakte in te loop en daar te gaaan huil.

Ek was nooit bewus van wat die ooreenkoms tussen Pa en Oupa was oor vergoeding nie. Daar is nooit met kinders oor sulke goed gepraat nie. Pa het sy eie beeste en skape gehad en Ma het, so ver as wat ek kan terug onthou met hoenders en kalkoene geboer. Hoedereiers is Vrydae, wat dorpdag was, verkoop en die geld gebruik vir kruideniersware en om ons drie Kokkies se basse toe te hou. Omdat dit twee huishoudings was, is die kruideniersware se uitgawe tot op die laaste pennie tussen Ma en Ouma gedeel.

Pa was ‘n perdeman en het altyd perde gehad. Op Leeuspruit was dit twee blou skimmelperde met die name Moskou en Breker. Oupa het ook ‘n perekar gehad en die twee skimmels is dikwels voor die kar gespan en dan het ons daarmee by die bure gaan kuier.

Geld vir luukses was daar nooit. Selfs ons kerk en skoolbroekies wat ek en Uysie gedra het, en Sannie se rokkies is deur een of ander “Naaldwerkster” gemaak. Gekoopte klere was ‘n luukse. Een maal per jaar, kort voor Kersfees is ons Potchefstroom toe vir Kersinkopies en dan is daar net by Die Indiërs gekoop, want hulle was die goedkoopste. In daardie jare was dit ‘n vernedering en ‘n skande vir ‘n “Afrikaner” om met ‘n “Koelie” besigheid te doen. My eerste pak klere het ek in 1959 gekry toe ek belydenis van geloof moes aflê. Die pak, ‘n dubbelborspak, is deur ‘n kleremaker op Parys gemaak.

Na ouma Santjie se dood het oom Sypie besluit om af te tree as skoolhoof en het hulle van Welkom af verhuis plaas toe omdat tannie Meraai eendag Leeuspruit sou erf (Leeuspruit was Uysgrond en omdat sy haar ouma Uys se naam gehad het, moes sy Leeuspruit erf). Pa en Ma moes Stillehoogte toe trek. Stillehoogte was Rademangrond en Ma het haar ouma Rademan se naam gehad.

Op Stillehoogte was daar net ‘n stoor en voor hulle kon trek moes daar eers ‘n huis gebou word. Ek onthou nie die jaartal nie, maar dit moes in die omgewing van 1960 gewees het.

Van toe af het dit met die Kokke finasiëel begin beter gaan, want Oupa kon op sy eie manier boer sonder Oupa Giel se inmenging. Uysie skryf in 1963 matriek en vir hom was daar net een ding en dit was “Boer”. Hy doen sy diploma aan die landboukollege op Potchefstroom en na hy daar klaar was, het hy plaas toe gekom en saam met Oupa geboer tot en met Oupa se dood op 21 Februarie 1981. Uysie het natuurlik die plaas Christina ge-erf na oupa Giel se dood omdat hy die eerste naamgenoot van oupa Giel was.

Oupa Eben as gesinsman

Alhoewel geld skaars was, het ons nooit honger gaan slaap nie, maar daar was nooit geld vir luukses nie. Ek wou bitter graag op skool klavierlesse geneem het, maar daar was net nie geld nie.

Op ‘n dag het ek op ‘n brief afgekom wat die bank vir Pa geskryf het om hom te waarsku dat hy baie diep in die skuld is by die bank en hy word gewaarsku om die Bankbestuurder te kom sien in die verband met sy skuld.

As kinders het ons net liefde geken en ek dink nie ek het een dag gehoor dat daar harde woorde tussen my pa en my ma gesê is nie. Saans net voor sononder het ons gaan stap en dan gewedywer om te kyk wie die eerste ‘n aandblom kon sien. Dit was ‘n klein struikie wat net in die nag geblom het en die volgende oggend as die son opgekom het is die blommetjie weer dood.

Saans het ons radio geluister en speletjies gespeel. Pa het ons gereeld laat somme doen en ek en Sannie moes altyd met mekaar meeding om te sien wie die meeste somme reg het. Ons moes ook skrif oefen. Pa het die mooiste handskrif gehad en was baie teleurgesteld dat nie een van ons drie kinders sy mooi handskrif ge-erf het nie. Hy het geglo jy skryf met ‘n vulpen en die balpuntpenne wat toe net in die mode gekom het, was volgens hom die einde van mooi en netjies skryf.

Pa het ook geglo dat ‘n man nie kan trou voor hy nie ‘n skaapboud oordentlik kon sny nie of ‘n hoender kon opsny sonder dat die verskillende dele van hoender stukkend of onherkaanbaar was.

Hy het ook daarvan gehou om party aande kos te maak – dit was wel baie selde. Tamatiebredie was sy forte. Sondae was dit sy werk om die groente uit sy tuin te skil en skoon te maak vir die Sondagmaal.

Sondagaande moes ons na die kerkdiens oor die radio luister en dan het Pa en Ma langs mekaar gesit en hande vasgehou.

Pa was ook ‘n harde man wat nie twee keer gepraat het nie. Ek kan nie een pak slae onthou wat hy een van sy kinders gegee het nie, maar as hy gepraat het, het jy geluister. Ouma was die een wat altyd met die slipper of die hareborsel die slaanwerk moes doen.

Pa was ook, soos dit daardie dae maar die gebruik was, baie hard en kwaai met die swart werkers wat op die plaas gewerk het en hy het baie graag sy vuiste gebruik om gesag af te dwing. Hy was self ‘n harde werker, maar het ook van diegene wat vir hom gewerk het dieselfde verwag.

Oupa Eben as familieman

Omdat Pa, nadat hy plaas toe gekom het, baie min kontak met sy eie familie gehad het wat almal baie ver was, het hy vervreemd geraak van baie van hulle. Al kuiers by familie wat ek onthou was by Ouma en Oupa op Heilbron en dan het ons en die Bosmans gereeld oor en weer gekuier. Vakansies het die drie niggies plaas toe gekom en dit was een groot fees en daar moes in elke vakansie wat hulle daar was, ten minste een “middernagfees” gehou word. Lekkers vir die middernagfees is gekoop met geld wat ons weke voor die tyd begin bymekaar maak het. Die kuiers by sy broer Johan in Pretoria kan ek seker op die vingers van my een hand tele en kuiers van hulle op die plaas onthou ek glad nie. Ook ons en Oom Timo en tannie Thelma het selde oor en weer gekuier. Pa, oom Johan en oom Timo het mekaar net oor en weer gebel as hulle verjaar het.

Op Vredefort het ons tussen Ma se baie ooms en tantes en neefs en niggies gewoon, en hulle het uiteindelik Pa se familie geword. In daardie dae het neefs en niggies mekaar nog as neef en niggie aangespreek en Pa en Ma was Neef Kok en nig Susan.

Onder die neefs en niggis met wie daar ‘n besondere band was, tel Rademan en Kitty Marx. Piet en Paula du Plooy, Piet en Baby Dannhauser, Hannes en Janie Goosen, Piet en Chrissie Rademan en Paul en Sannie Zietsman. Ek weet dat toe die berig deurgekom het van die motorongeluk waarin Paul en Sannie en hulle kinders betrokke was, Pa in die nag in sy kar geklim het en deurgery het Kroonstad toe om te gaan hulp verleen.

Oupa Eben en die Politiek

Pa was van huis uit ‘n Sap – Lid van die Verenigde Party – Oupa Jan was ‘n Smuts aanganger as gevolg van sy deelname aan diie Boereoorlog en Oupa Giel en Ouma Santjie was ook Sappe. Toe ek skool toe is in 1949 was dit net ‘n jaar Nadat die Nasinale Party aan bewind gekom het en as ‘n Sap was jy nêrens welkom nie en nêrens gereken nie. Maatjies wie se ouers Nasionaliste was, het nie graag met jou gespeel nie, want jy is beskou as ‘n Volksverraier.

Oupa het ‘n Sap gebly tot die dag van sy dood en was oortuig daarvan dat die Nasionale party met sy Apartheidsbeleid, die ondergang van Suid Afrika sou beteken. Die dag met Gen. Smuts se begrafnis in Pretoria, is Pa en oupa Giel dou voor dag op die plaas weg om in Pretoria te gaan eer betoon aan die Generaal as sy lykstoet verby gekom het waar hulle langs die straat gestaan het.

Oupa Eben as Kerkmens

Gegewe die huis waarin hy groot geword het, was Pa ‘n baie getroue Kerkmens. Vandat ek my verstand gekry het, het ek geweet Sondag gaan jy kerk toe en na kerk gaan jy Sondagskool toe. Dit het die gronslag vir my eie geloof gelê en van kleins af het ek geweet ek wil soos Oupa Jan ook eendag ‘n predikant word.

Die predikante van Vredefort was huisvriende en veral hy en Dr AMH Koornof was baie goeie vriende en ons het baie oor en weer gekuier.

Pa het baie termyne as diaken in die gemeente op Vredefort gedien en later ook as ouderling. Dit was ‘n voorreg om hom, toe hy ouderling was, ‘n wyksbiduur te hoor lei waar die preek wat in Die Kerkbode gepubliseer is, voorgelees is. Veral was dit mooi om te luister hoe hy die liedere wat gesing is, ingesit het, Hy het ‘n pragtige tenoorstem gehad en het graag gesing terwyl hy gewerk het. As kerkraadslid was Pa baie betrokke by die Sendingkommissie van die kerkraad en die blanke Sendelinge wat in Vredefort gewerk het was ook huisvriende en het gereeld buitedienste op die plaas kom hou. Hier dink ek aan mense soos Eerwaarde Breedt, Eerwaarde Smit en Eerwaarde Haasbroek.

Oupa Eben as Gemeenskapsmens

Eben Kok het die gemeenskap van Vredefort op baie maniere gedien. Daar is jaarliks ‘n landbouskou op Vredefort gehou. Hier rondom die jare 1958 – 1960 was Oupa die president van die Skoukomitee en het ook hierdie rol met onderskeiding vervul.

Oupa Eben, die einde van ‘n era

Pa sterf op 21 Februarie 1981 aan ‘n hartaanval – ‘n hartblok, soos dit op sy doodsertifikaat geskryf is – in die spreekkamer van hulle huisdokter, Wilby Turten op Vredefort.

Hy was relatief ‘n gesonde mens maar enkele jare voor sy dood het hy geweldig las gehad van nierstene. So beland hy omtrent ‘n jaar voor sy dood in Die Zuid Afrikaanse Hospitaal in Pretoria met ‘n niersteen wat hulle nie kon uitkry nie. In daardie dae was daar nognie die moderne tegnieke van vandag nie en hulle besluit uiteindelik om die niersteen deur middel van ‘n operasie te verwyder. Toe hy in die teater op die operasietafel lê, kry hy sy eerste hartaanval.

Ek het deurgery van Warmbad af om hom te gaan besoek. Hy het altyd, as hy oor die politeik gepraat het gesê dat hy hoop as die anderskleuriges die beheer in die land oorneem moet hy al liewer by die groot klomp in die hemel wees. Toe ek hom daarna vra in die hospitaal was sy eerlike antwoord: “As ‘n mens daar kom, dink jy anders daaroor”.

Ek was bevoorreg om sy begrafnisdiens te hou met Openbaring 14: 13 teks – “Geseënd is die wat van nou af in die Here sterwe. Ja sê die Gees: Hulle sal rus van hulle arbeid, want alles wat hulle gedoen het, volg hulle”.

In honour of him, I will continue to make it with his recipe.

(c)  Eben van Tonder en JW Kok

Oupa Eben’s Boerewors My Oupa Eben was a formidable man.  This is seen in his life and how he made his Boerewors. 

[rausule]

Die Edinburgh Tattoo is 'n baie goed, maar HIERDIE een is beter, om die waarheid te sê!

RAAI MOET NOOIT RAAI WAAT PA OP DIE VIDEO OPGETAPE IS NIE

VERLEDE JAAR EDINBURGH TATTOO! WIT BROEPPRET!

EERS DIE MAART VERBY. DIE MASSED MOOTHIE-BANDE

REGIMENTELE MASKOTTE

ACH! HAUD OWER 'N BITTIE, SEEPPERIG

NEWE! JY WOAH TERUG

DING DDING!

ALBEI

OOT O'MY

MANIER

NEEM JULLE GEE AAN JULLE KIN HET 'N PET MET MY TATOEGERING

RICHT, MENSE, ONS GAAN WULLIE SE TATOEGERING HE!

BRAW!

'N DIE EEN EN TWINTIG GEWONE GESONDHEID POP POP! POP!

POP!

RICHT, NOU VIR DIE INGEWIKKEDE WEEF IN 'N OOT OP FIETSE, GEREED?

JA!

OF VIER-GUN SELFS HEH!

KLANING

MAAK DIT TOE!

ALMAL! ALMAL! THON IS 'N ERNSTIGE OORTREDING... VAL 'N FIETS SONDER 'N LISENSIE AF

OCH ONS WAS JIST TRYIN TAE HET 'N PET WI OOR TATTOO

HOWZAT? DIS PRAE MY DAE IN DIE LEER

WIGGLES

WIGGLES

HOHOA DANSSLANG

TATOEGEER DIE NOO!

[brievenuitinnsbruck]

First bikepacking trip of 2022

Vrijdag, midden april. Weer van wacht. Chaotische dag. Patiënten bleken helemaal niet te lekken uit hun neus. Eer dat iedereen akkoord was om niet over te gaan tot een operatie, was er veel tijd verstreken En moesten er wel 10 telefoons worden gepleegd. 24h-wachten kunnen chaotisch beginnen, maar sommige zijn zoals een tropische storm, die uiteindelijk wel minder schade aanrichte als gedacht en die een lagere climax bereikte als waar dat iedereen voor vreesde. We opereerden die nacht tot half één. Daarna werd het rustig. Tot de ochtend zich aankondigde. Dan het klassieke stramien van de patiënten te gaan bekijken van de dag ervoor. Hoe ze hun eerste nacht in de kliniek doorstaan hebben. In de ochtend lijkt altijd alles beter te gaan als de dag ervoor. Dat is ook in de neurochirurgie zo. De overdracht moest snel, niemand heeft zin in palaveren. En ik moest mijn trein naar München halen.

In München maak ik lunch voor mijn neef (pasta), Terwijl hij uitdoktert hoe hij zijn zadeltassen moet hangen zonder dat zijn hielen hiertegen stoten tijdens het fietsen. Zijn plan is München-Treviso, ik join op de eerste twee etappes, tot aan Innsbruck.

We sluiten af met koffie en aardbeien en vertrekken naar het start-punt: het appartement van één van de drie Fransen.

Fred trekt de underdog-kaart. Hij is ‘herstellende’ van COVID. Teleurgesteld in zijn eigen lichaam omdat hij er echt ziek van is geweest. Hij zegt dat zijn dijspieren niet goed aanvoelen. Ondertussen steekt hij nog pasta-pesto binnen en laat de nieuwste versie van actimel proeven. Het chemische goedje blijkt kurkuma te bevatten. Het smaakt nog altijd naar aardbeien maar ziet nu geel. Als bio-ingenieur bij Danone, is zijn frigo gevuld met Alpro Soya potten die plantaardige proteïnen aanprijzen. Zijn vriendin, is vriendelijk en gastvrij maar nerveus. Nerveus dat er iets met hem zou gebeuren, nerveus om een week alleen te zijn, nerveus omdat we met teveel in haar kleine, gezellige (zo uit een magazine) geplukte keuken staan.

Ze stelt wel voor de vertrek-foto te nemen. Die wordt uiteindelijk genomen een half uur over tijd. We reizen met Fransen.

De gesprekken vliegen heen en weer. In het Duits, gebroken Engels en Frans. München uitrijden per fiets, in groep, is lastiger als gedacht. De Fransen blijven vaker staan voor het rood dan dat ik mij herinnerde. Het duurt meer als een uur voor we het gevoel hebben dat we de stad uit zijn. Dat vond ik in Antwerpen al frusterend en dat heb je in de miljoenenstad van München natuurlijk ook. We volgen de Isar naar het zuiden. Door de dam/stuwmeer waar we die avond zullen slapen, zijn er stukken land drooggevallen. Deze hebben het schone uitzicht dat doet denken aan steppe/toendra.

De eerste muesli bars worden opengetrokken. Volgen op een mountainbike blijkt lastiger als gedacht. Het is niet koud, tot de zon vroeger als gedacht achter de verspreide wolken verdwijnt. Aachensee halen we niet meer. Die avond slapen we bij een vrijgevochten koppel aan Sylvensteinsee. Hij is Bergführer en boomchirurg, zij geeft les op het lokale schooltje.

Op zijn website, citeert hij: Jedes Mal, wenn ich wo anders war, habe ich mich wieder nach Hause gesehnt... Ich bin immer groß weggegangen und wieder klein zurückgekommen. Ich habe den anderen immer erzählt, wie großartig es woanders ist und verschwiegen, daß es nirgendwo besser ist..." Reinhard Karl.

https://bergundbaum.jimdo.com

Samen met hun 2 andere koppels wonen ze in een soort community waar ze duidelijk helemaal in aarden. Ze beschrijven, zoals enkel bergmensen dat kunnen hoe ze genieten van elk vrij momentje om de natuur in te trekken.

Die avond maken we rijst en linsentopfen en wordt er vrij snel bier en wijn opengetrokken. We slapen buiten. Mijn slaapzak is te dun.

We ontbijten allemaal samen. Genoeg koffie. Dan al ons materiaal installeren en there we go. Op weg naar Innsbruck. De rit is zonder grote issues. Het plan om door te rijden, sterft een vroege dood in mijn kamertje in Innsbruck. Ze besluiten te kamperen bij mij en we slapen allemaal samen. 1 iemand in de zetel, twee man in bed en de rest op de grond.

Ik ben al enkele uren in de kliniek als zij hun toch verderzetten.

[roosvergeest-jaar1]

23-10-2021 - Ruimtelijke Kunst in Openbare Ruimte

Hestia - Siemen Bolhuis (2011, brons)

6 jaar lang heb ik elke schooldag langs dit beeld gefietst. Het staat midden in een blok mooie huizen, waar vroeger asielzoekerswoningen stonden. Het beeld van Griekse godin Hestia - die symbool staat voor een veilige plaats - was dan ook bedoeld als herinnering aan het verleden, en eer aan het heden. Ik vind dit een mooi voorbeeld van de samensmelting van culturen in Almere, waar ik me persoonlijk altijd heel veilig en rijk door heb gevoeld.

Ik kan me geen betere manier voorstellen om dit beeld met deze boodschap vorm te geven. Het monochrome kleurenpalet en het egale brons straalt de bedoelde rust en vrede uit.

Als ik naar werk ga fiets ik er nog wel eens langs, waar het mij tussen de huizen door met gesloten ogen aankijkt. Dit voelt elke keer als het zien van een klavertje vier.

[kseniainneverland]

Ksenia Solo as ANNA in Tulipani: Liefde, Eer en een Fiets

[leonievdhaak]

Een decennium lang lopen

Toen ik voor de allereerste keer een wedstrijd liep met een afstand van 3 cijfers voor de komma had ik nooit gedacht dat ik nog heel wat paar loopschoenen zou verslijten in de 11 jaar die volgden. Helemaal omdat ik die wedstrijd - de Run Winschoten 2009 - nogal roemloos eindigde onder de inmiddels half leeggelopen en ingestorte finishboog, zwalkend, na 11 uur en 33 minuten en met sterretjes voor m’n ogen. Het moet gezegd: liever met sterretjes over de finish dan laf aftaaien voor het eind. Dus als die dag al ergens goed voor was dan wel voor het kweken van wat doorzettingsvermogen.

En dat kwam nog wel eens van pas. Want my-owh-my wat heb ik mezelf in leuke situaties gehold. In 2010 bijvoorbeeld. Toen dacht ik dat het een goed idee was om de Ardennes Mega Trail te lopen. Gezellig met wat vrienden en vriendinnen kamperen en dan een stukkie (80km) lopen over wat heuvels (zo’n 4000HM) Needless to say, daar had ik halverwege wel genoeg van en dus stapte ik in de bezemwagen. En net zo vanzelfsprekend was dan weer het feit dat ik het jaar erna terug was om al vloekend een appeltje te schillen met die wedstrijd. Want toen kon ik nog niet zo goed tegen m’n verlies. Nu ook niet trouwens.

Nee dan die 24 uur in november 2011 in Aulnat waar ik zomaar ineens een Nederlands Record liep. Dat was lagguh! Een soortgelijk kunstje flikte ik nog eens in de Spartathlon van 2012 waar ik m’n billen totaal onverwacht tussen Szilvia Lubics en Lizzy Hawker op het podium wurmde en als 8e overall nog steeds in de geschiedenisboekjes sta. Mooiste wedstrijd ooit?! Misschien. Wel vanwege de totaal naieve staat waarin ik van start naar finish zweefde. Maar ik leerde er ook dat records, podiums en grote mevrouwen niet m’n drijfveer zijn om te lopen. Die dingen maken je niet per se gelukkig. Dat dacht ik nog wel een tijdje overigens. Vooral toen ik in 2014 terugkeerde naar Athene in de trant van ‘zullen we het nog een keertje over doen want het was wel naar m’n zin.’ Hoogmoed komt nog steeds voor de val zo bleek, of een hondenbeet in dit geval. Lesson learned. Koesteren de mooie momenten, niet proberen ze dunnetjes over te doen. 

Dus huppekee: op zoek naar nieuwe wedstrijden die ook best-wel-lang zijn maar niet tussen Athene en Sparta lopen. Of over trails, want daar was ik ondanks meerdere korte uitstapjes nog niet echt aan verknocht. Texel lukte me nog wel in 2011, 2013 en 2015: een paar stukkies strand, wat bospaadjes en dan als toetje een knetterlange, rechte, geasfalteerde dijk naar de finish. Zo lust ik m’n trails wel, maar ik werd nog steeds gezien als ‘dat meisje van het asfalt.’ Vooral door mezelf. Om die naam eer aan te doen liep ik daarom een rondje om het Balatonmeer in 2015. Daar heb ik mezelf een van de betere mindfucks cadeau gedaan want ik had 22 uur en 34 minuten nodig voor 221km. Ik was niet tot het afvoerputje gegaan, kon nog prima op m’n benen staan bij de finish en bleef maar malen: stel je voor dat ik nog 1 uur en 26 minuten door was gelopen. Dan had ik zeker boven de 230km gelopen in 24 uur. En dat, lieve mensen, is tot de dag van vandaag mijn drijfveer geweest om nog een aantal keer aan de start te staan van een 24 uur. Omdat: die 230km. Maar dat is dus nooit gelukt. Wat een dikke sik voor mij! 

Maar goed, grenzen moesten er verlegd worden. Dus langer zullen we lopen in de gloria. Het verschil tussen 246km en 281km leek me niet onoverkomelijk en dat was ook precies de afstand van Milaan naar Sanremo. Want als het MET een fiets kan, kan het ook wel zonder vond ik. En omdat 1 keer heul lang lopen nog niet betekent dat je er ook goed in bent besloot ik in hetzelfde jaar in Portugal nog eens 281km te lopen. Dit keer niet over keurig aangeharkt asfalt maar over eindeloos lange trails in een bloedheet binnenland. Hier zag ik voor het eerst dingen die er niet waren: de enige echte hallucinaties. Blij dat ik was! Het voelde alsof ik nu pas ECHT lid was van het bikkel-gilde. Ik bedoel, iedereen had het altijd over omvallen van de slaap, dat ook daadwerkelijk doen aan de kant van het parcours, toch weer opstaan en dan allemaal dingen bij elkaar fantaseren en er met een boogje omheen lopen. Ik vond dat rete-fascinerend terwijl ik high fivend en lachend het ene asfaltloopje na het andere liep. Ik voelde me toch een beetje een mietje. Maar sinds die geestverruimende 20 augustus 2016 durf ik te stellen dat ik heuse loopballen heb. Kleintjes toch zeker.

Insert 2017: even emigreren naar Japan. Ik vond het een goed idee om terug te keren naar de basis, gevoed door die ene keer dat ik in Winschoten als een van de laatste finishers klaar was. Maar nu was het plan om ietsje sneller de finish te halen. De reden achter dit meesterplan was dat ik dacht dat trainen voor een snelle 100km minder tijd in beslag zou nemen dan trainen voor zo’n 200+ dingetje en ik dan dus meer tijd overhield om m’n nieuwe carriere vorm te geven. Nou, think again. Om snel te worden moet je blijkbaar ook je best doen. Geen hol aan al die intervallen, gek werd ik van de tempoloopjes. Die 100km liep ik in een aardige tijd hoor, maar m’n hart schreewde om lang, langer, langst. Weg met de horloges en wedstrijdschoenen! Ik ruilde ze in voor een parachute.

Jah, echt. Ik wilde iets langs en iets geks en dus ging ik begin 2018 naar Florida om daar uit een vliegtuig te springen en direct na het landen zo’n 30 rondjes door de knollenvelden met krokodillen te hollen. In totaal goed voor een ruime 200 mijl. En LEUK dat ik het vond! En dus schreef ik me vol adrenaline maar weer eens in voor een 24 uur. U begrijpt......kansloos. Ik ga het nooit leren en daar heb ik sinds kort vrede mee. Deze ezel stoot zich nog heel vaak aan dezelfde steen. Een beter idee was het om me eens te verdiepen in de wereld van de FKT’s: je eigen wedstrijd wanneer het jou uitkomt. De eerste liep ik van Kyoto naar Tokyo via de Nakasendo route en ik vond het geweldig. Ondanks de super oncomfortabele slaapplek achterin een bestelbus, zonder douche, zonder keuken. Gewoon lopen, stinken, supermarktvoer erin en weer door. Prachtig! En hoewel mijn naam nog steeds niet in de Dikke van Dale staat onder de T van trailrunner begin ik steeds een beetje minder te vloeken als ik weer eens een berg over moet. Hoogstens een klein beetje, for old times’ sake.

In 2019 liep ik 1 wedstrijd, 1 FKT en meer dan 53.000HM (say WHUT?!) En hoewel ik ‘slechts’ 2 georganiseerde loopjes deed waren ze samen goed voor een slordige 1.500km. Wie had dat ooit gedacht toen die finishboog in 2009 op m’n bolletje stortte heh?! De moraal van dit kerstverhaal: 24 uurs-lopen zijn uitermate kut, trails en bergen staan eigenlijk wel goed bij m’n tattooages, hallucineren kun je leren, Griekse honden zijn karma in disguise, ik tel meer zegeningen dan teennagels en hoop dat ik nog heel, heel lang, heel, heel lang mag lopen. Jingle all the way met z’n allen!