sociaal-artistiek-elize

[sociaal-artistiek-elize]

The Final Countdown

Donderdag hebben we een presentatie gegeven over de afgelopen weken. Garry, Edward en Thijs kwamen langs. We hebben op de grond van Valentijn Producties een plattegrond gemaakt van Meppel. Ik vond dat echt heel leuk om te doen. Ik was ook echt trots op mijn getapete Herberg het Plein en Ogterop. 

CONCLUSIE VAN HET MEPPELPROJECT

Zoals ik in de evaluatie met Thijs en Ingrid al aangaf, heb ik geleerd hoe ik een project naar mijn eigen hand kan omzetten. Ik was en ben nog steeds niet erg enthousiast over gilden. Maar door onderzoek te doen naar “vluchtelingen” binnen Meppel, kwam ik wel tot werken en tot resultaat. Ik denk dat dit een belangrijk leermoment is, en kan gebruiken binnen zowel mijn opleiding als straks in het werkveld. 

Ik vond het een moeilijk project. Ook omdat ik er niet mee doorga, en daardoor niet een innerlijke drive voel om me volledig in te zetten voor dit project. Niet dat ik de kantjes er van afloop, maar het voelt toch minder effectief. Ook zag ik geen sociale vraag en kon daardoor ook geen artistiek antwoord vinden. Ik denk niet dat dit een sociaal-artistiek project is. De werkwijze was dit wel. Ik vind dit jammer, en misschien ook wel een beetje een gemiste kans. Verder vond ik de groep erg fijn om mee samen te werken. Dit heeft het project echt leuker gemaakt. Ik vond het bijzonder om toch nog een project met Ingrid te doen, zeker omdat dit ook haar laatste project was voor haar afscheid. 

[sociaal-artistiek-elize]

WEEK 7

26-03-2017 AMSTERDAMDAG

Maandag gingen we op excursie/expeditie/schoolreisje naar Amsterdam. Onze dag begon in een restaurant. Met een latté in de hand, hebben we met Sarah en Thijs de eerste weken geëvalueerd. Bijvoorbeeld over wat we meenemen uit de vorige excursies. Ook ontstond er een interessant gesprek over “kwalitatief” sociaal-artistiek theater. Het spanningsveld tussen een therapeut en theatermaker is zo dun en moeilijk te bewaken. Ook kwam ik zelf tot de conclusie dat ik binnen dit profiel meer noodzaak voel dan soms binnen de opleiding. We mogen maken wat willen, en worden daar weinig op ondervraagd. Binnen dit profiel voel ik de waarde hiervan veel meer. 

Nadat de latté op en afgerekend was, vertrokken we op onze OV-fiets naar ZID Theater. We hebben hier kort gesproken met Karoline Spaic en Sebo Bakker. Zij maken voorstellingen met bewoners uit de wijk waarin zij gevestigd zijn. Ik vond het niet echt een open gesprek, omdat ik weinig ruimte voelde voor vragen en Sebo, voor mij gevoel, vooral vol was van alles wat zij deden. Ik heb geen goed beeld gekregen van de voorstelling die zij maken en wat voor artistieke waarde dat heeft. 

Na het gesprek bij het ZID Theater kwam toch wel een beetje een lifegoal uit: fietsen door de drukke straten van Amsterdam. Was iets minder leuk dan ik had verwacht, want ik was vooral bang dat ik tussen de tramlijnen zou belanden. Maar ik overleefde het. We kwamen aan bij het Ostade Theater. Hier hadden we een gesprek met Mark Walraven, de directeur van Ostade. Hij bood een stageplek als publiekswerker aan voor het vierde jaar. Ik heb nog met Job Kühlkamp gebeld over wat voor hem publiekswerking inhoudt, als onderzoek voor een eventuele stage daar. 

Na een lekkere burger te hebben gegeten in Amsterdam-Oost gingen we weer terug naar Ostade. Hier was een buurtavond, waar Peter van Maaren (buurtbewoner van de Diamantbuurt) gastspreker was. Een gedreven, ambitieuze man die altijd op zoek is naar de verbinding in zijn buurt. Hij doet dit door tuinen van buurtbewoners op te knappen samen met bijvoorbeeld jongens van de voetbalclub uit de buurt. 

28-03-2018 WOENSDAG MEPPELDAG

Pomme en ik zijn vandaag naar Kledingreparatie Tepchi geweest. Hier werkt Alem. Een man die sinds zijn veertiende kledingmaker is. Hij is gevlucht uit Afghanistan. We vonden het erg spannend om naar hem toe te gaan. Nog meer toen we later weer terug gingen om te vragen of we een dagje mee mochten lopen. We hebben uit eindelijk een lied in zijn taal, Farsi, gezongen tijdens de presentatie. 

29-03-2018 GARRYDAG

Donderdag kwam Garry weer langs. Onlangs dat ze echt een lieve vrouw is, praat ze veel. En ook veel over dingen die totaal niets met gilden te maken hebben. Ik vind dat moeilijk, en soms ook een beetje zonde van de tijd. Ik denk dat we donderdag veel productiever hadden kunnen besteden. 

[sociaal-artistiek-elize]

Een donderdag in de Albert Heijn

Voor de donderdag was het plan om te gaan weven. Weven in de Albert Heijn. De vorige dag hadden Ingrid en ik contacten gelegd met de manager van de Albert Heijn. De man was zeer positief en zag het helemaal zitten! Dus daar zaten we met onze weeframen aan de koffietafel aan de Albert Heijn.

Al snel merkte ik dat het niet werkt om met vier mensen één persoon te ondervragen. Dat is veel te overheersend voor die persoon. Ik merkte dat we elkaar te weinig ruimte gaven. Ik heb dit aan het eind van de dag aangegeven. Ik merk dat ik bij zo’n situatie al snel denk: “Oke, laat maar. Ik voeg nu niks toe.”

Toch was het een bijzondere dag. Ik was eerst licht sceptisch, omdat ik niet wist of het idee echt zou gaan werken. Toch hebben we met veel mensen gepraat. Het zijn geen diepgaande gesprekken, en ik vraag me ook af in hoeverre het bruikbaar materiaal voor de voorstelling is. Wel zag ik hoeveel het oplevert bij die mensen. Vaak oudere mensen, die behoefte hebben aan sociaal contact. En dat dus vinden aan de koffietafel in de Albert Heijn... ontroerend. 

[sociaal-artistiek-elize]

Koekjes eten bij Blekerseiland

Woensdag was weer Meppeldag. Maiko had een speciaal blekerslied geschreven waarvan we de tekst moesten leren. Ik kende die nog niet helemaal. Oeps. 

Met onze manden en witte lakens gingen we op de fiets naar Blekerseiland. Een beetje een afgelegen plek, dus we gingen het bruggetje over, en voor het eiland staan. Een weg waar veel fietsers langskomen. En toen begon het echte sociaal-artistieke werk: mensen aanspreken. Ik ben samen met Aimy op pad gegaan en kwam achter de quote van Meppel: “Mepppel, Diep Geluk.” Oke.. nog even uitzoeken wat dat nu precies inhoudt. 

Ook kwam ik in gesprek met een vrouw die zich best wel boos maakte. Ze maakte zich boos om het feit dat hier te weinig gehandicaptenvoorzieningen zijn. De vrouw kwam uit Zeewolde, daar was dat veel meer. Ze vindt het hier wel “oke..”. Ze woont hier vooral vanwege haar familie. Dat ze kan oppassen op haar kleinkinderen. En Donderdag Meppeldag? “Ja, ze hebben toch overal evenementen? Alleen hier wordt er meer over opgeschept.”

[sociaal-artistiek-elize]

Documentair/Portretfotografie raakt bij mij op veel vlakken met sociaal-artistiek. Het medium is anders: fotografie i.p.v. theater maar het geeft vaak wel een antwoord op een sociale kwestie. Ik wil dit medium graag ook onderzoeken tijdens mijn stage in Brussel. 

[sociaal-artistiek-elize]

Eenheid in verscheidenheid

Edward, stadshistoricus Meppel

[sociaal-artistiek-elize]

Praten met Edward

Vrijdag hebben we gepraat met Edward die heel veel over gilden weet. Hij was vroeger geschiedenisleraar en heeft zich verdiept in de geschiedenis van Meppel. In Herberg Het Plein heeft hij ons veel bruikbare informatie gegeven. Daarna heeft hij ons een korte rondleiding gegeven door Meppel.

Het schippersgilde is het grootste gilde in Meppel. Daarna het weversgilde. Maar waarom zijn er zoveel gilden in Meppel? Dat komt door haar ligplaats. Meppel ligt 15 kilometer van de Zuiderzee. Hierdoor ontstond veel handel en nijverheid.

Meppel werd gezien als de vieste stad van Nederland. Het water stonk en de ratten lagen bij de kinderen in bed. Meppel veranderde in de Gouden Eeuw, die voor de meeste mensen niet eens een Gouden Eeuw was, van een argrarische maatschappij naar een urbanische maatschappij.

De gilden zorgden voor veel conflicten tussen en binnen bilden. Er ontstonden veel ruzies en conflicten over mensen uit gilden die bij bijvoorbeeld een andere gilde gingen werken. De mensen moesten boetes betalen. dit geld ging naar de armen. Of de boete werd betaalt in natura –> BIER!

De ondergang van de gilden ontstond door de komst van de Franse Revolutie.  

Waar ik “aan” ging, was op het moment dat Edward vertelde over dat Joden uitgesloten waren van lidmaatschap van Gilden. Mie werd nog niet helemaal duidelijk waarom dit is, maar ik zie hier wel een interessant conflict in.

[sociaal-artistiek-elize]

What about sunrise What about rain What about all the things that you said We were to gain What about killing fields Is there a time What about all the things That you said were yours and mineDid you ever stop to notice All the blood we've shed before Did you ever stop to notice This crying Earth, these weeping shores

Maandagochtend. Half 10. We staan voor de artiesteningang van Tivoli Vredenburg. 

Kwart voor 10. We staan in de grote zaal van Tivoli. Een kinderkoor. Een Docent Muziekband. Antony Heidweiller. En kinderen die een statement doen over wat voor hen vrijheid is. 

“Vrijheid is voor mij hier zelf naar toe kunnen fietsen zonder achterom te hoeven kijken.”

We zijn aanwezig bij een concert van Operamakers. 500 leerlingen hebben in een korte tijd liedjes geleerd van Michael Jackson en meer onbekendere zangers. Deze zingen zij gezamenlijk met behulp van de dirigent op een maandagochtend. Ik heb eigenlijk continu kippenvel. De kracht die loskomt waarmee zo’n hele zaal kan zingen. De statements van de leerlingen die heel puur en oprecht vertellen over wat vrijheid voor hen betekent. En natuurlijk Aeham Ahmad. Een pianist die wereldberoemd werd door een video waarin hij zijn piano in Syrië naar buiten sleept en gaat pianospelen met de buurtbewoners. Ik heb nog nooit iemand zo vanuit een emotie horen zingen. Het gaat niet om de tekst, de noten etc., maar om de overdracht. Samen met ongeveer 600 leerlingen zingt hij zijn Arabische lied. Ontroerend. Ook omdat ik zie dat het een hele kwetsbare man is die misschien helemaal niet goed weet wat hij met alle aandacht aan moet. Op de momenten dat hij niks hoeft te doen, staat hij er zelfs een beetje verloren bij. 

Het is pas maandag...

[sociaal-artistiek-elize]

Gilden....

[sociaal-artistiek-elize]

Woensdag Meppeldag

Woensdag zijn we met het project begonnen in Meppel over oude Beroepsgilden. Er kwam een vrouw vertellen over de geschiedenis van Meppel en haar gilden. Ik werd nog niet erg geïnspireerd. Ook ben ik nog op zoek naar de noodzaak binnen het project. En waar de sociaal-artistieke kant van dit project ligt. 

Gelukkig gingen we daarna praktisch werken. En daar ging ik: in m’n eentje voor het eerst mensen aanspreken. Superspannend. Eerst begon ik met de vraag: “Weet u waar de Meppelertoren is?” Deze vraag werkte niet echt, omdat na het antwoord van de aangesproken persoon, deze toch vaak doorloopt naar zijn bestemming. 

De volgende vraag: “Ik ben niet bekend in Meppel, weet u een leuk restaurant?”. Eigenlijk hetzelfde effect als de eerste vraag. De vraag is misschien te gesloten, waardoor er geen ruimte ontstaat voor een gesprek.

De laatste vraag werkte wel effectief: “Ik doe onderzoek naar Meppel, wat vindt u van Meppel?” of “Kunt u mij wat vertellen over Meppel? Komt u hier vandaan?” Uit deze vragen ontstond meer een gesprek.

[sociaal-artistiek-elize]

Rotterdams Wijktheater

Dinsdag hebben we een gesprek gehad met Hans Lein. Regisseur van de voorstelling Me, Myself and I van het Rotterdams Wijktheater. 

DOEL - Hij heeft verteld over zijn werkwijze. Bij het maken van zijn voorstellingen gaat het hem niet wat de voorstelling oplevert qua sociale vaardigheden, maar hij werkt naar een zo goed mogelijk resultaat. De ontwikkeling is mooi meegenomen, maar is geen hoofddoel. 

VERBINDING - Het is belangrijk dat een speler afstand kan nemen van zijn persoonlijke verhaal. Het is niet vanzelfsprekend dat de speler die een verhaal vertelt over bijvoorbeeld misbruik in zijn jeugd. Dit kan bijvoorbeeld omdat het te persoonlijk is, of de speler waar het over gaat de tekst niet genoeg over kan brengen. 

PUBLIEKSWERVING - Rotterdams Wijktheater is heel veel bezig met het werven van zijn publiek. Ze gaan langs groepen die aansluiten bij de doelgroep van de voorstelling. Ze onderhouden contact met hen en proberen hierdoor veel mensen naar het theater te krijgen die dat anders niet zouden doen. 

[sociaal-artistiek-elize]

Ik wil toch de sociaal-artistieke documentaire/fotografie op. 

[sociaal-artistiek-elize]

Kunst moet je bij voorkeur niet van ver halen, kunst ís altijd in je directe leefomgeving aanwezig, in je eigen wijk, als onderdeel van je directe leefwereld. Kunst in je leefomgeving zet je beleving over je wijk, je buurt, je straat in een ander creatief, inspirerend en betrokken perspectief. Kunst in, of over je leefomgeving maakt het kijken naar die leefomgeving anders. Kunst heeft te maken met verbeelding, reflectie, bewustwording of anders-kijken dan je gewoon bent. Kunst is ook een expressievorm: geeft uitdrukking aan je innerlijke roerselen of is een weergave of verbeelding van jouw persoonlijke kijk op de samenleving. Kunst in de wijk gaat naast ontspannen en ontplooien ook over jouw ‘stem' laten horen of gehoord worden.

Het Wilde Westen

[sociaal-artistiek-elize]

EEN DONDERDAG IN UTRECHT

23-02-2018

Alweer de derde week. Het gaat zo snel. Gister zijn we een dag op excursie geweest in Utrecht. 08.20 uur trein. Dat was best vroeg. 

Onze dag begon bij Het Wilde Westen. Een culturele plek die toegankelijk is voor iedereen uit de wijken in Utrecht West. Een plek waar veel kunstaanbod is, maar waar eigen inbreng ook heel belangrijk is. Het Wilde Westen heeft een toekomstacademie die is opgericht voor het stimuleren van een toekomst voor bijvoorbeeld vluchtelingen. 

We maakten kennis met Bart. Bart noemt zichzelf procesmaker bij het WIlde Westen. Hij zorgt ervoor dat ideeën tot concrete acties komen. We zijn met hem in gesprek gegaan over de plek van het Wilde Westen, hun visie/doel, en waar zij nu allemaal mee bezig zijn. 

Ook hebben we de voorstelling “Oor over boot” bezocht. Een peuter/kleutervoorstelling van Het Filiaal Theatermakers. 

‘S middags kwam Stijn van het programma Streetlab vertellen over wat hij doet en hoe hij dit doet. Het was een interessant gesprek waaruit ik vooral heb meegenomen dat je je niet hoeft te verontschuldigen als je mensen op straat aanspreekt. Ik hoef niet bang te zijn dat de persoon mij niet mag of het als vervelend ervaart. Want dan heb ik eigenlijk gelijk een vooroordeel over de persoon. Ook kan ik mij bewust zijn over wat ik uitstraal en dit misschien iets aanzetten. Dan doe ik niet alsof, maar maak ik bijvoorbeeld mijn naïviteit iets groter, waardoor zo’n gesprek makkelijker zal verlopen. 

Nadat we een heerlijke pizza hebben gegeten bij VIA, de bus misten en verwarring over de halte waar we moesten uitstappen, kwamen bij STUT Theater. 

STUT: “ Wij maken onze voorstellingen om actuele thema’s aan de kaak te stellen, taboes te doorbreken en om onze spelers in hun kracht te zetten. Stut begon in 1977 als een activistische theatergroep om mensen een stem te geven die vaak niet gehoord werden. Nog steeds werken wij met een kwetsbare doelgroep van mensen die maatschappelijk en economisch onder druk staan, maar onze rol hierin is verschoven van activistisch naar ondersteunend en opbouwend. Wij werken vanuit oprechte interesse en nieuwsgierigheid; we zijn nieuwsgierig naar wie mensen zijn, naar hun levensverhalen, naar wat hen uniek maakt. Het draait dan niet om onmacht, om ziekte of andere problemen, maar juist om wat er wèl mogelijk is. En daardoor worden de moeilijke kanten van het bestaan beter te verdragen, komen jongeren bijvoorbeeld uit de kast of durven mensen met een angststoornis in een zelfgeschreven lied hun verhaal te presenteren.”

We hebben een open avond bijgewoond. Ik vond het erg ontroerend om te zijn hoeveel verschillende mensen daar op afkomen en wat voor hechte groep dit is. Ik vond de manier waarop de theaterdocente de stof overbracht en uitvoerde naar de deelnemers niet altijd even geslaagd. De les ging over klein spel. Deelnemers moesten zonder voor de handliggende uitbeeldingen een locatie uitbeelden. Ze mochten geen typetje spelen. Ik vond dat ze te weinig handvatten aanreikte en veel te snel door de opdrachten heen ging. Ik vond het soms een geleide fantasie zonder fantasie. Ik weet niet zo goed of ik hier stage zou willen lopen. Maar ik wil ook nog als het kan naar een repetitie van een voorstelling en een voorstelling van hun bekijken. 

[sociaal-artistiek-elize]

[sociaal-artistiek-elize]

Is er een sociale vraag? Is theater het goede antwoord?

Geertje Kreuk