resko22-blog

[resko22-blog]

Gnilica mózgowata

Gnilica mózgowata (Coniophora puteana (Schumach.) P. Karst.) – gatunek grzyba z rodziny gnilicowatych (Coniophoraceae).

Systematyka i nazewnictwo

Nazwę polską podał Henryk Orłoś w 1951. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: stęchlinek mózgowaty, powłocznik mózgowaty i piwniczny grzyb domowy. Posiada ponad 40 synonimów łacińskich:

Morfologia

Grzybnia

W pierwszym stadium rozwoju ma kolor biały, później zmienia go na żółtokremowy i ciemnobrunatny. Sznury grzyba mają grubość około 1 mm, tworzą drobną siatkę.

Owocnik

Ma powierzchnię kilku cm² i wykształca się w postaci płaskich płatów o barwie kremowej, z czasem przechodzącej poprzez ochrową i oliwkową w ciemnobrunatną. Starsze owocniki brzegami odstają od podłoża. Hymenofor nierówny i nieregularnie pokryty brodawkami lub guzkami, oszroniony.

Zarodniki

Eliptyczne, o barwie od ochrowooliwkowej do brązowawej i rozmiarach 9-15 × 6-9 μm.

Znaczenie

Grzyb pasożytniczy pospolity w całej Polsce, jeden z najbardziej szkodliwych tzw. grzybów domowych. Atakuje drewno drzew liściastych i iglastych, zwłaszcza wykonane z niego podłogi w niepodpiwniczonych budynkach oraz elementy narażone na wilgoć z gruntu (elementy o nieprawidłowo wykonanej izolacji przeciwwilgociowej).

Grzyb ten jest najbardziej odporny na wysokie i niskie temperatury oraz środki grzybobójcze wśród grzybów pasożytujących na drewnie wbudowanym w budynki.

Gatunki podobne

gnilica cienka, g. sucha (Coniophora arida) – ma gładki hymenofor i owocnik cieńszy i jaśniejszy. Pospolita.

gnilica oliwkowa (Coniophora olivacea) – w hymenium posiada długie i daleko wystające cystydy z licznymi przegrodami. W Polsce rzadka.

stroczek domowy, zwany też grzybem domowym właściwym (Serpula lacrimans) – o watowatym, żółtawym lub brązowawym owocniku.

[resko22-blog]

Szalla

Szalla - ruiny grobowców i minaret dawnego meczetu, w tle dolina rzeki Bu Rakrak

Szalla, Szella (arab. شالة, fr. Chellah) - rozległy kompleks starożytnych i średniowiecznych ruin na przedmieściach Rabatu, na skarpie powyżej doliny rzeki Bu Rakrak, otoczony murami obronnymi.

Historia

Pierwszymi osadnikami na tych terenach byli prawdopodobnie Fenicjanie, jednak do naszych czasów zachowały się tylko pozostałości rzymskiego miasta znanego jako Sala Colonia. Miasto to jako jedno z pierwszych uznało władzę arabskiej dynastii Mulaja Idrisa w Maroku. W 1154 roku zostało jednak opuszczone, a jego mieszkańcy przenieśli się na drugą stronę rzeki, nad brzeg morza, który przesunął się od czasów starożytnych o kilka kilometrów na zachód. Powstało w ten sposób istniejące do dziś miasto Sala.

W kolejnych wiekach na miejscu opuszczonej osady istniała królewska nekropola, gdzie chowano władców począwszy od czasów dynastii Almohadów. Najwięcej zabytków pochodzi jednak z czasów sułtana Abu al-Hassana (1331-1351), który wzniósł tu mury i okazałą główną bramę. Na terenie kompleksu dobrze zachowany jest minaret dawnego meczetu, wzniesionego przez kalifa Abu Jusufa na sto lat przed Abu al-Hassanem.

Bibliografia

Maroko, seria: Praktyczny przewodnik, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2006, str. 312-313

[resko22-blog]

Pasje

Cześć wszystkim. Mnóstwo wartościowych wpisów już czeka w kolejce