nietylkokazik

[nietylkokazik]

Lamus i dwór w Branicach

Daleko, daleko za Koksochemią i Meksykiem, na obrzeżach Krakowa, a nawet Nowej Huty, tam gdzie prawdziwy Krakus nigdy się nie zapędza, stoi coś. Coś co przypomina basztę lub pozostałości jakiejś większej zabudowy. 

W rzeczywistości jest to późnorenesansowa wierza obronno-mieszkalna pokryta sgraffito, z dachem zasłoniętym attyką z arkadami i grzebieniem krenelażowym. Budowla dość osobliwa pełniła (podobno) w czasach swojej świetności główną siedzibę rodu Branickich (ale jak na mój gust to raczej coś w rodzaju domku letniskowego było). 

Pierwotne zręby tego budynku pochodzą z początku XVI w. Około 1603 r. Jan Branicki herbu Gryf, starosta niepołomicki, kasztelan żarnowiecki zlecił warsztatowi Santiego Gucciego modernizację budynku w wyniku czego powstała piętrowa, murowana budowla, na rzucie zbliżonym do kwadratu (o wymiarach 11,45×9,80 m).

Jeśli chodzi o wnętrze to nie wiele tam zostało. Misterny kominek i portal z piaskowca pinczowskiego. A że Lamusem w Branicach opiekuje się Muzeum Archeologiczne w Krakowie to jest tam również niewielka wystawa efektów wykopalisk prowadzonych na terenie kombinatu. Kilka garnków, kości i narzędzi. Ciekawe ale nienachalnie.

Lamus to najciekawsza budowla ale nie jedyna. Zespół dworsko-parkowy tworzy kilka obiektów. Powyższy Lamus, klasycystyczny, murowany dwór z 1. poł. XIX w., z kolumnowym portykiem, oraz spichlerz. Otaczający je park z resztkami założenia krajobrazowego nie prezentuje się zbyt dobrze. Podobno jest to skutek nieuregulowanej sytuacji prawnej.