mumbainet1-blog - Tumblr blog

mumbainet1-blog · 7 years ago

Text

تاریخچه ی بمبئی

بمبئی با نام جدید مومبای (انگلیسی: Mumbai مراتی:म��ंबई) پایتخت ایالت ماهاراشترا از مهم‌ترین شهرهای کشور هند است.

بمبئی در زبان هندی به معنای ساحل خوب است. این نام را استعمارگران پرتغالی بر این شهر نهادند. در سال ۱۹۹۶[۱۰] نام این شهر به «مومبای» تغییر یافت که نام یکی از خدایان زن هندی است. اما در خارج از هند، این بندر بزرگ همچنان به بمبئی معروف است.

این شهر با وسعتی برابر ۶۰۳ کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر ۱۳٫۳ میلیون نفر (در سال ۲۰۰۶) یکی از چهار شهر بزرگ و پرجمعیت کشور هندوستان است. این شهر در غرب کشور هند در ساحل دریای عرب واقع شده‌است. بمبئی یکی از شهرهای بزرگ و پرجمعیت هندوستان و پایتخت تجارتی آن به شمار می‌رود.[۱۱]

شهر بمبئی بزرگترین بندر هند در ساحل غربی این کشور است. این شهر در واقع مرکز بانکداری، تجارت، مبادلات مالی، بازرگانی و صنعت کشتی‌سازی هند به شمار می‌رود. تمرکز امور اقتصادی و تجاری در بمبئی پس از استقلال هند نیز ادامه یافته و بعنوان شاهراه ارتباطی هند با ایران و جهان عرب اهمیت راهبردی خود را حفظ کرده‌است.[۱۲] بندر بمبئی، بزرگترین مرکز تولید پارچه‌های پنبه‌ای و فیلم‌های سینمائی شبه قاره هند است و از این رو به «بالیود» نیز شهرت دارد.

در حال حاضر از جمعیت حدود ۷۰ میلیون نفری ایالت مهاراشترا بیش از ۲۰ درصد زیر خطر فقر زندگی می‌کنند و خود بمبئی بزرگترین جمعیت کپرنشینان هند را در خود جای داده‌است. درآمد سرانه در هند حدود ۱۰۸۹ دلار می‌باشد، لیکن ایالت مهاراشترا با داشتن بیشترین سهم در اقتصاد یک تریلیون دلاری هند رتبه یازدهم را در مقیاس درآمد سرانه در بین ایالت‌های هند داراست.[۱۲] جمعیت شهر، همراه با حومه‌اش به حدود بیست میلیون نفر می‌رسد. شدیدترین جلوه‌های تضاد طبقاتی جامعه هند را می‌توان در این شهر یافت. از یک سو صاحبان ثروت‌های سرشار در این شهر زندگی می‌کنند و از سوی دیگر توده‌های فقیری که حتی قادر به سیر کردن شکم خویش نیستند. بیش از نیمی از جمعیت شهر در حصیرآبادها و حلبی‌آبادها به تیرگی روزگار می‌گذرانند.

بمبئی از اتصال ۷ جزیره به یکدیگر در زمان حضور بریتانیا در هند به وجود آمده‌است. بسیاری از شهروندان هندی از ایالت‌های مختلف به امید فرصت‌های شغلی به این شهر مهاجرت می‌کنند. از همین رو تعداد ساکنان این شهر در روز ۳ میلیون نفر بیش از ساکنان در شب برآورد می‌شود. در زمان استعمار انگلیس بر هند، بمبئی مرکز بخش‌های اداری و حکومتی انگلستان در شبه قاره هند به شماره رفته و از نظر انگلستان «دروازه هند» بود.[۱۲] امروزه بمبئی یکی از مراکز بزرگ تجاری، فرهنگی و گردشگری هندوستان است.

اقتصادی تصویری از یک زاغه در بمبئی، هند. در حدود ۵۵٪ از جمعیت شهر بمبئی در زاغه‌نشین‌ها زندگی می‌کنند. این در حالی است که مساحت کل زاغه‌نشین‌ها در بمبئی برابر با حدود ۶٪ از زمین‌های شهری است.[۱۳] میزان رشد زاغه‌نشین‌ها در بمبئی بیشتر از نرخ کلی رشد شهری است.[۱۴]

شهر بمبئی به دلیل تمرکز شرکت‌های مختلف تجاری به عنوان پایتخت تجاری هند به شمار می‌رود.

شهر بمبئی یک سوم سهم درآمد مالیاتی کشور هند و بیش از ۵۰ درصد مالیات گمرکی و یک پنجم مالیات بر تولید را به خود اختصاص داده‌است. حدود یک ششم ارزش تولیدی کشور متکی به این شهر است. ۸۰ سرکنسولگری در این شهر وجود دارد که از این تعداد ۴۰ سرکنسولگری رسمی (از این تعداد ۱۳ سرکنسولگری مربوط به کشورهای اسلامی می‌باشند) و بقیه توسط سرکنسول‌های افتخاری اداره می‌شود. همچنین دفاتر متعدد تجاری خارجی نیز در این شهر مستقر هستند. سیستم بانکی و فعالیت‌های اقتصادی هند در این شهر متمرکز است. همچنین دفتر مرکزی تقریباً تمام بانک‌های معتبر، موسسات مالی و شرکتهای بیمه در این شهر قرار دارند. صندوق معاملات ارزی بانکها در بمبئی است. بیش از ۲۵ درصد اعتبارات بانکی کشور را بانکهای مستقر در این شهر تأمین می‌نمایند. بیش از ۳۵ درصد معاملات چک نیز در این شهر انجام می‌گردد. دفتر اصلی بازار سهام هند که یکی از قدیمی‌ترین بازارهای بورس سهام هند بشمار می‌رود تحت عنوان Bombay Stock Excahange در مومبای فعالیت می‌نماید. بیش از ۹۰۰ شرکت در خرید و فروش سهام هند حضور دارند که اکثریت آنها در بمبئی مستقر هستند. حدود ۴۴ درصد ترافیک دریایی کل کشور در بندر بمبئی تخلیه و بارگیری می‌گردد. در بندر بمبئی چهار اسکله تخلیه و بارگیری نفت خام وجود دارد. مهاراشترا بالاترین رقم تولید برق را در هندوستان دارا بوده که ۸۲ درصد آن از طریق انرژی گرمائی تولید می‌شود گفتنی است ۴۷۵۰ مگاوات برق هسته‌ای در کل هند تولید می‌گردد، کل میزان تولید برق در هند در سال ۲۰۰۴ میزان twh۶۵۰ بوده‌است فرودگاه بین‌المللی بمبئی سالانه بیش از ۲۰ میلیون مسافر داخلی و خارجی را پذیراست.

– شهر بمبئی از مهم‌ترین مراکز تجارت الماس به شمار می‌رود. تا جایی که ۸۰ درصد الماسهایی که در ایالت گجرات تراش داده می‌شوند به بمبئی می‌رسد. بیش از ۷۵۰۰۰ نفر در این شهر از فعالیتهای مربوط به الماس امرار معاشق می‌کنند.

صنعت فیلم هند تا حدود زیادی در بمبئی متمرکز است و سهم عمده‌ای از تولید سالانه ۹۰۰ تا هزار فیلم در این شهر و در مرکز سینمایی آن موسوم به بالیوود انجام می‌شود.[۱۲] بالیوود افزون بر مسائل اقتصادی نقش عمده‌ای در مسائل فرهنگی این شهر و کشور هند و حتی کشورهای همجوار به‌عهده دارد.

هفت شرکت عمده هندی که از شهرت آسیایی و بین‌المللی برخوردارند:

۱) شرکت تاتا یکی از بزرگترین و ثروتمندترین شرکت‌های هندی محسوب می‌شود و در زمینه‌های مختلف فعالیت دارد. این شرکت در صنایع زیر فعال می‌باشد:

اتومبیل‌سا��ی، فولاد و آهن، لوکومتیو سازی، هتل‌های زنجیره‌ای، برق و فناوری اطلاعات، صادرات اتومبیل این شرکت عمدتاً به بازارهای اروپا، آمریکا و کشورهای آفریقایی می‌باشد. در ضمن شرکت تاتا در صنایع خودروسازی با ایران همکاری داشته و اخیراً در حال احداث یک کارخانه تولید فولاد در بندر عباس است. ضمناً شرکت خدمات مشاوره‌ای تاتا اولین شرکت هندی به شمار می‌رود که در ��مینه فناوری اطلاعات فعالیت می‌نماید.

۲) شرکت ریلاینس از صاحبان عمده صنایع نفتی از جمله پالایشگاهی به ظرفیت ۶۶۰ هزار بشکه در روز می‌باشد. ضمناً ریلاینس دومین شرکت بزرگ در امور مخابرات و صنایع پتروشیمی به شمار می‌آید. این شرکت همچنین ۲۰ درصد از بازار رو به رشد تلفن همراه را در هند به خود اختصاص داده‌است. ۳) شرکت صنایع آسار: آسار با ۴/۴ میلیارد دلار سرمایه، یکی از چند شرکت بزرگ مالی و تولیدی هندی با دامه فعالیت گسترده‌است. رشته‌های اصلی کار آسار در زمینه‌های فولاد، مخابرات، کشتیرانی، نفت و گاز، برق و انرژی و مهندسی ساخت است. اخیراً این شرکت در حال مذاکره جهت احداث یک سکارخانه تولید فولاد با ظرفیت ۵/۲ میلیون تن در سال با همکاری بخش صنایع ایران می‌باشد. ۴) شرکت ماهیندرا یکی از بزرگترین تولیدکنندگان اتومبیل، کامیون و تراکتور در بمبئی است. اخیراً، این شرکت به بازار تولید مینی‌بوس و وانت‌بارهای سه چرخه نیز وارد شده‌است. صادرات این شرکت به بازارهای اروپا، آفریقا، خاورمیانه و حتی آمریکا قابل توجه می‌باشد. شرکت‌های فرعی وابسته به ماهیندرا در زمینه‌های فناوری اطلاعات، توسعه و عمران نیز فعال است. این شرکت با جمهوری اسلامی ایران نیز رابطه بازرگانی دارد. ۵) شرکت هندوجا که با نام شرکت برادران هندوجا شهرت دارد از نظر دارایی این شرکت جزو ثروتمندترین شرکتهای آسیایی به شمار می‌آید. شرکت مذکور روابط بازرگانی متعددی با جمهوری اسلامی ایران دارد. ۶)شرکت لارسن و توبرو یکی از بزرگترین شرکت‌های مهندسی هند محسوب می‌شود. این شرکت در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، سیمان، خدمات مهندسی، مقاطعه‌کاری و غیره فعالیت دارد. مانند دیگر شرکتهای بزرگ هندی این شرکت نیز در بخش فناوری اطلاعات فعال می‌باشد. ۷)شرکت گودریج در سال ۱۸۹۷ توسط یک پارسی به نام اردشیر گودریج تأسیس گردید. شرکت فوق از ابتدا فعالیتهای خود را با تولید انواع قفل و صندوق نسوز آغاز نمود. اکنون این شرکت در زمینه‌های لوازم خانگی، اداری، الکترونیک، ماشین آلات، روغن، صابون، لوازم آرایشی و بهداشتی، محصولات کشاورزی و ساخت و ساز فعالیت می‌نماید. گودریج بطور میانگین صادراتی بیش از ۵/۲ میلیارد دلار محصولات و خدمات فنی در سال دارد.[۱۲]

آب و هوا

در مجموع هوای بمبئی گرم و شرجی است و مانند بسیاری از نقاط جنوبی و مرکزی هند دارای ۳ فصل می‌باشد:

تابستان، که از فروردین شروع شده و تا اوایل خرداد ماه ادامه دارد در این فصل هوا بسیار گرم و درجه رطوبت بالا است. فصل باران‌های موسمی یا مانسون که از اوایل خرداد شروع و تا اوایل مهرماه اامه دارد و توأم با بارندگی‌های بسیار شدید و سیل آسا است. زمستان که از اواخر شهریور شروع و تا اوایل اسفند ادامه پیدا می‌کند. با توجه به هوای ملایم، (بین ۱۵ الی ۲۵ درجه) این فصل از توریستی‌ترین فصول بمبئی به شمار می‌رود.[۱۲]

اماکن تاریخی و دیدنی پایانه چاتراپاتی شیواجی در شهر بمبئی. نمای هتل تاج محل در شب دادگاه عالی بمبئی، نمونه‌ای از معماری دوران استعمار بریتانیا حجاری‌های شگفت‌انگیز در جزیره غار فیل‌ها مجسمه فلورا فانتین یا الهه گ��اهان در میدان هوتاتما در بمبئی این مجسمه در سال ۱۸۶۴ ساخته شده بازار بورس بمبئی قدیمی‌ترین بازار بورس در آسیا استادیوم باربورنه از قدیمی‌ترین استادیوم‌های کریکت در بمبئی فرودگاه بین‌المللی چاتراپاتی شیواجی بالیوود در بمبئی قرار دارد

طی یک سده حکومت بریتانیا بر این شهر ساختمانهای زیبا و مجلل و بناهای تاریخی متعددی از ایشان در این شهر بزرگ برجای مانده‌است.

دروازه هند (Gate of India):

نوشتار اصلی: دروازه هند

این بنا، که بازمانده دوران استعمار انگلیس است، در سال ۱۹۲۴ به عنوان یادبود سفر جورج چهارم پادشاه انگلستان و همسرش ملکه ماری ایجاد شد. شاه و ملکه، در سال ۱۹۱۱ به بمبئی سفر کرده بودند. در سال ۱۹۴۸ استعمارگران انگلیسی خاک هند را از همین دروازه ترک کردند. با توجه به این سابقه تاریخی، دروازه هند یکی از محبوب‌ترین محل‌ها برای گردهمائی گردشگران خارجی است. دروازه هند، در عین حال در کنار هتل تاج محل واقع شده که محل اقامت خارجی‌های ثروتمندتر است.

موزه پرنس ویلز:

موزه‌ای پرعظمت با آثاری درخورتوجه از دوران‌های مختلف تاریخ و هنر هند همراه با نمونه‌هایی از حیات وحش و آبزیان هندوستان است. این موزه بین سالهای ۱۹۰۴ و ۱۹۱۴ بنا گردید که در اثنای جنگ جهانی اول به‌عنوان بیمارستان مورد استفاده قرار گرفت. معماری بنا به سبک گوتیک و از سنگ بازالت ساخته شده‌است. این بنا در میان باغ زیبائی تأسیس گردیده‌است که پس از مسافرت پرنس ولز در ۱۹۰۵ به هند بدین نام خوانده شده‌است.[۱۲]

پایانه چاتراپاتی شیواجی یا ایستگاه ملکه ویکتوریا:

که بزرگ‌ترین ایستگاه قطار در بمبئی و یکی از بناهای دیدنی دوران استعمار بریتانیا است.[۱۵] این بنای زیبا به‌عنوان نمونه‌کاملی از سبک گوتیک در معماری شناخته می‌شود[۱۶] و اکنون با تأسیسات جانبی‌اش و با نام «ترمینال چاتراپتی شیواجی» (یا CST) مورد استفاده عموم است و ایستگاه اولیه و اصلی قطارهای بیرون شهری و درون شهری بمبئی به‌شمار می‌رود. در سال ۲۰۰۴ میلادی، این بنا در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید.[۱۷]

دادگاه عالی بمبئی:

این بنا نمونه‌ای عالی از معماری دوران استعمار بریتانیا در هند محسوب می‌شود.[۱۵]

موزه ویکتوریا:

در سال ۱۸۶۲ قطعه زمینی به مساحت ۱۵ هکتار در کولابا جهت احداث باغ ویکتوریا اختصاص داده شد و در نوامبر ۱۸۷۲ به روی عمومی مردم گشوده شد. از آن زمان تاکنون ۷ هکتار دیگر نیز به این باغها اضافه شده‌است. باغ دارای معماری منحصر به‌فرد و زیبایی می‌باشد که موزه ویکتوریا نیز در آن واقع شده‌است.[۱۲]

هتل تاج محل:

نوشتار اصلی: هتل تاج محل

هتل مجلل و مدرنی است که روبروی دروازه هند در منطقهٔ «کُّلابه» قد علم کرده است. این هتل یکی از بناهای زیبا و دیدنی بمبئی و هند به شمار می‌رود و محل اقامت گردشگران ثروتمندتر است. در رشته حملات نوامبر ۲۰۰۸ در بمبئی این هتل در کانون حملات تروریستی بود و خسارات قابل توجهی دید که به سرعت بازسازی شد.

دانشگاه بمبئی:

ساختمان این دانشگاه قدیمی که در نزدیکی دادگاه عالی واقع شده‌است دیدنی است و از شاهکارهای معماری سبک گوتیک در بمبئی است. قسمت کتابخانه و ب��ج ساعت آن نمونه کوچکی از برج بیگ بن لندن است.[۱۲]

مجموعه هنری جهانگیر:

این گالری در ۱۹۵۲ توسط جامعه هنر بمبئی بنا گردید. امروزه به منظور نمایش آثار هنری برای همگان از آن استفاده می‌شود و مجموعاً دارای چهار سالن نمایش است.[۱۲]

کتابخانه دیوید ساسون:

کار احداث بنای کتابخانه در ۱۸۷۰ به پایان رسیده‌است. این بنا نیز در منطقه نزدیک دانشگاه بمبئی واقع است.[۱۲]

غار فیل‌ها:

یا غارهای الفانتا که آثار باستانی شگفت‌انگیزی در آنجاست. در جزیره‌ای به همین نام به فاصله‌ای حدود ۴۵ دقیقه با قایق یا کشتی تفریحی در جنوب بمبئی واقع شده که از طرف یونسکو به‌عنوان میراث فرهنگی اعلام شده‌است.[۱۲] حرکت به سمت این جزیره که یه جزیرهٔ میمونها نیز شهرت دارد از دروازه هند و توسط قایق و کشتی‌های کوچک صورت می‌گیرد.

حاجی علی درگاه:

نوشتار اصلی: حاجی علی درگاه

زیارتگاه و مسجدی است برای مسلمین که در میان دریا قرار گرفته و با مسیر پیاده‌روی به ساحل متصل است. این ساختمان در سال ۱۴۳۱م بنا شده و در ساحل ورلی واقع است. به طور معمول بیش از ۴۰۰۰۰ زائر در روزهای پنجشنبه و جمعه از این درگاه بازدید می‌کنند.[۱۸]

زیارتگاه بهره‌ها:

مقبره دکتر سید ابومحمد طاهر سیف الدین پنجاه و یکمین دایی مطلق فرق بُهره‌ها در منطقه بندی بازار شهر بمبئی قرار دارد. دوره داعی وی ۵۳ سال بوده‌است. بنای این مقبره در سال ۱۹۷۵ توسط یک معمار مصری تکمیل شده و تمام دیواره‌ها از سنگ سفید ساخته شده‌است. داخل این مقبره ۱۱۴ نوع «بسم الله الرحمن الرحیم» در سنگ‌های قیمتی مانند الماس، لول، مرجان و غیره نوشته شده‌است. شعرهای نوشته شده توسط دکتر طاهر سیف الدین که چند تا از آن بدون نقطه و بدون الف نوشته شده در دیوارهای مقبره کنده کاری شده‌است.[۱۲]

مارین درایو:

یا گذرگاه دریایی که گذرگاهی ساحلی در کنار دریای عرب است. در دوره حکومت بریتانیایی‌ها نام این جاده، گردنبند ملکه بود. در ساعات شب وقتی چراغها روشن می‌شود، این جاده شکل یک سینه‌ریز مزین با جواهر را دارد.[۱۹]

خسروباغ:

یکی از محله‌های ویژه پارسیان هند است. به غیر اعضای جامعه پارسیان هند اجازه ورود به این مکان همچون سایر اماکن پارسیان داده نمی‌شود.[۱۹]

مغول مسجد:

مسجد ایرانیان که به مغول مسجد مشهور است به‌وسیله شخصی بنام مرحوم حاج محمد شیرازی بیش از ۱۵۰ سال قبل بنا شده‌است. وی که از تجار ایرانی مقیم بمبئی بوده‌است، این مسجد را در محل امام باره رود نزدیک محله مسلمان نشین بندی بازار بنا نموده‌است. این مسجد یکی از مهمترین مراکز تشیع در بمبئی و حتی در هند محسوب می‌گردد. طبق وقف‌نامه موجود، متولیان این مسجد را اعضای خانواده نمازی شیرازی تشکیل می‌دهند و در گذشته پیوسته پیشنماز این مسجد نیز فردی ایرانی بوده‌است. اما در حال حاضر اشخاصی از شهرها و ایالت‌های مختلف هند این وظیفه را بعهده دارند. این مسجد دارای موقوفات و ساختمانهای متعددی است که پشتیبانی مالی این مکان به‌شمار می‌روند.[۱۲]

چپاتی:

تفریحگاهی است در کنار دریا که شبها مردم در این مکان جمع می‌شوند. خانواده‌ها با بچه‌هایشان برای استراحت به آنجا می‌روند. در رو بروی «چپاتی» و در وسط آب دریا نزدیک به ساحل، یک «بُت» (صنم) بزرگی ساخته‌اند به عرض ۲ متر و ارتفاع چهار متر. نام این بت به زبان هندی «سَمَندَر کِی بَگوان» است. یعنی (خدای دریا). هندوها بر این اعتقادند که اگر کسی دچار غرق در آب شد این صنم یا «بُت» ��و را نجات خواهد داد. فقط همینکه شخص احساس غرق شدن نمود، سه بار این بت را بزبان هندی صدا کند: (بچاو، بچاو، بچاو)، بچاو در زبان هندی به معنای «مرا نجات بده» است. البته قبل از ورود به آب دریا شخصی که موکل این صنم «سَمَندَر کِی بَگوان» است راهنمایی‌هایی به مردم مخصوصاً کودکان می‌نماید[۱۵]

پارک کملا نهرو:

پارک زیبایی است بر فراز تپه مالابار که مساحتی افزون بر ۴۰۰۰ متر مربع دارد و به افتخار همسر جواهر لعل نهرو، نخستین نخست وزیر هند پس از استقلال، نام گذاری شده است.

بازار کَرافت مارکت:

یکی از قدیمی‌ترین بازارهای بمبئی است.[۱۵] این بازار در کنار دیگر بازارهای سنتی و انبوه فروشگاه‌های بزرگ و چند ملیتی امروزی، هنوز رونق خود را حفظ کرده‌است.

بازارهای بمبئی:

افزون بر بازار تاریخی کرافت مارکت در شهر بمبئی بازارهای متعددی وجود دارد که اغلب به فروش منسوجات، پوشاک، صنایع دستی، مصنوعات و زیورآلات طلا و نقره و غیره در این شهر بزرگ، پرجمعیت و پر رونق اشتغال دارند. مانند بهیندی بازار، بازار کُلابه و بازار بندیرا. شهر بمبئی به عطر «دهن العود»، «عود»، «صندل»، «مسک» و «عنبر» مشهور است.[۱۵] همچنین انبوه بازارهای مدرن و فروشگاه‌های برندهای مشهور جهانی در این شهر به فراوانی یافت می‌شوند.

افزون براین هم‌اکنون بسیاری از مراکز جدید و ساختمان‌های نوین جزو دیدنی‌های این شهر بزرگ به‌شمار می‌روند. آموزشی

شهر بمبئی از مراکز مهم فرهنگی و آموزشی هندوستان محسوب می‌شود. مراکز آموزش عالی زیادی در این شهر به تربیت دانشجو در رشته‌های گوناگون و مقاطع مختلف مشغول هستند. دانشگاه بمبئی یکی از دانشگاه‌های بزرگ و بسیار قدیمی است که به لحاظ تنوع رشته‌های تحصیلی یکی از بزرگترین دانشگاه‌های دنیا محسوب می‌شود. علاوه بر آن موسسه هندی فناوری بمبئی یا IIT Bombay که معتبرترین دانشگاه‌های فنی هند و یکی از معتبرترین دانشگاه‌های هند و دنیا به‌شمار می‌رود. همچنین انستیتوی فناوری ورماتا جیجابای به همراه صدها دانشگاه، کالج و مؤسسه معتبر آموزشی دیگر در این شهر فعال هستند.[۱۱] ادیان

از نظر ادیان مختلف، حدود ۸۱ درصد جمعیت در ایالت مهاراشترا هندو، ۱۶ درصد مسلمان، مسیحیت ۱ درصد، جینیسم ۱ درصد، و ادیان دیگر مانند زرتشتی و یهودی مجموعاً ۱ درصد ترکیب جمعیتی را تشکیل می‌دهند. مسلمانان این ایالت را فرق سنی، شیعه ۱۲ امامی، شیعه ۶ امامی یا بوهره، آقاخان یا اسماعیلی و وهابی تشکیل می‌دهند. تعداد مسلمانان شهر بمبئی ۴ میلیون نفر برآورد شده‌است. از این تعداد حدود پانصد هزار نفر شیعه ۱۲ امامی و ۲۰۰ هزار نفر شیعه ۶ امامی هستند.[۱۲]

ا��زون بر اکثریت قاطع هندوها حضور مسلمانان و اقلیت زرتشتی (که با جمعیتی بیشتر از ۹۰هزار تن از کوچکترین جماعتهای مذهبی هندوستان به شمار می‌روند و با نام پارسیان شناخته می‌شوند.[۱۹]) در این شهر مشهود است. مطبوعات

چگونگی و حجم مطبوعات در هند قابل توجه‌است. در این کشور با وجود ۱۸ زبان رسمی نشریات به زبانهای مختلف انتشار می‌یابند که بطور مثال در ایالت مهاراشترا به دلیل گسترش زبان مرآتی روزنامه لوک ستا جایگاه خاصی دارد.

ایالت مهاراشترا دارای روزنامه‌هایی به زبانهای مختلف از جمله هندی، مراتی، گجراتی، انگلیسی و اردو می‌باشد. قیمت روزنامه‌ها غالباً از ۳ روپیه (حدود ۷۰ تومان) تجاوز نمی‌کند.

تعداد مجله‌های هفتگی این ایالت ۲۰ عنوان، ۱۵ روزه هشت عنوان، دوماهه سه عنوان، سه‌ماهه سه عنوان و سالانه دو عنوان می‌باشد. از بین ۶۴ روزنامه ۱۲ نشریه آن مهم می‌باشد که از جمله آنها سه روزنامه اردو زبان انقلاب، هندوستان و اردو تایمز است که قشر مخاطب آن مسلمانان هستند.

تایمزآو و ایندیا (با تیراژ بیش از ۸ میلیون نسخه در روز)، ایندین اکسپرس، ایشین ایج، اکونومیک تایمز، آفترنون، میددی، فری پرس جورنال، روزنامه DNA و مومبای میرور روزنامه‌های انگلیسی زبان هستند. روزنامه جام جمشید که هفتگی چاپ می‌شود بزبان گجراتی و انگلیسی است.

از نشریات متعلق به پارسیان می‌توان از ماهنامه پارسیانا، BPP REVIEW و روزنامه جام جمشید نام برد. جام جمشید مخصوص زرتشتیان هند است که اکثر قریب به اتفاق مطالب آن موضوعات مربوط به زرتشتیان و آیین زرتشت است. تیراژ آن در هفته بیش از ۲۰ هزار نسخه‌است که بصورت پستی ارسال می‌شود.

در حال حاضر چند کانال تلویزیونی بخش خصوصی متعلق به شیعیان بصورت منطقه‌ای برنامه‌های خود را پخش می‌کنند که از جمله می‌توان به کانال WIN اشاره نمود.[۱۲] مترو

متروی بمبئی در سال ۲۰۱۴ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۱ خط و ۱۲ ایستگاه می‌باشد. ایرانیان در بمبئی

ایرانیان مقیم بمبئی به دو دستهٔ ایرانیان مهاجر یا مقیم و دانشجویان مشغول به تحصیل در این منطقه تقسیم می‌شوند: ایرانیان مهاجر

اغلب ایرانیان مهاجر که اکنون مقیم کشور هندوستان هستند از اهالی پیشین شهرستانهای یزد، تفت و روستاهای مجاور و برخی از شهرهای استان فارس یا جنوب ایران هستند. محل سکونت اکثر ایرانیان مهاجر شهرهای بمبئی و پونا می‌باشد این عده در ۹۰ سال گذشته به مرور اقدام به مهاحرت به هندوستان نموده‌اند.

براساس شواهد تاریخی، موثرترین عامل مهاجرت ایرانیان به هند وقوع دو دوره خشکسالی در اوایل قرن اخیر در مناطق مرکزی ایران بوده‌است. در ابتدای مهاجرت، اکثر ایرانیان در مشاغلی همچون چای فروشی که یکی از تولیدات عمده هند می‌باشد و نیز در مشاغل دیگری چون اغذیه فروشی و قهوه‌خانه‌داری فعال بوده‌اند. این مشاغل بطور سنتی از پدران به فرزندان به ارث رسیده‌است. لازم است ذکر شود در حال حاضر درصد تعدادی از ایرانیان مقیم دارای تحصیلات عالی در مقاطع دکتری، فوق لیسانس و لیسانس ��ی‌باشند.

ایرانیان مقیم بمبئی از مشکلاتی که گریبانگیر مهاجرین ایرانی در دیگر کشورهای جهان است نیز مصون نیستند. به‌عنوان نمونه می‌توان از فاصله‌ای که بین نسل دوم و سوم ایرانیان مهاجر با زبان و فرهنگ ایرانی ایجاد شده‌است نام برد.

اگرچه ۹۰ سال از مهاجرت ایرانیان به هند می‌گذرد، اما آنها عمدتاً علاقه‌مند به حفظ هویت ایرانی خود هستند و در این راستا خود را قویا به اخلاق و فرهنگ ایرانی پایبند می‌دانند. البته داشتن شناسنامه ایرانی و گذرنامه هندی تقاضای روادید آنها را برای سفر به ایران با مشکل مواجه کرده‌است.

دو تشکل ایرانیان در شهرهای بمبئی و پونا از گذشته فعالیت داشته‌اند. انجمن شیعیان اثنی‌عشری یزدیان مقیم (فتوت) در شهر بمبئی (تأسیس در سال ۱۹۲۸) و نیز انجمن شیعیان اثنی‌عشری یزدیان مقیم پونا (حمیت) با در دست داشتن موقوفات به جا مانده محل مناسبی جهت فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی ایرانیان مهاجر بوده‌اند.

بخش دیگری از مهاجران ایرانی که در طی دهه‌های اخیر به هند و به‌ویژه منطقه غرب هند مهاجرت کرده‌اند زرتشتیان می‌باشند. این گروه نیز تشکلی به نام انجمن زرتشتیان ایرانی برای خود سامان داده‌اند و دارای روابط نزدیکی با پارسیان هند می‌باشند.[۱۲] دانشجویان ایرانی

تعداد کل دانشجویانی که در حال حاضر در بمبئی و پونا تحصیل می‌کنند بیش از ۳۵۰۰ نفر تخمین زده می‌شود (برای ۲۵۰۰ نفر در کنسولگری ایران در بمبئی پرونده دانشجویی وجود دارد) که اغلب آنان در پونا مشغول به تحصیل هستند. شهر پونا در ۱۵۰ کیلومتری شهر مومبای از مراکز مهم علمی کشور هند محسوب می‌شود. به دلیل آب و هوای معتدل و مطلوب و همچنین سابقه حضور ایرانیان در پونا اکثر دانشجویان ایرانی جذب دانشگاه‌های این شهر می‌شوند که در سالهای اخیر سیر صعودی قابل توجهی را شاهد هستیم.[۱۲] سازمان‌های جمهوری اسلامی ایران مستقر در بمبئی

افزون بر سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بمبئی که قدیمی‌ترین سرکنسولگری ایران در خارج از کشور است، ارگانهای زیر وابسته به دولت ایران در بمبئی فعال هستند:

۱- خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران

خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در بمبئی در سال ۱۳۳۵ شروع به فعالیت نموده‌است. در این سال بخشی از مدرسه متعلق به پارسیان هند جهت ترویج زبان فارس به دولت وقت ایران تحویل گردید و بعد از چند سال به خانه فرهنگ تغییر نام داد. پس از انقلاب اسلامی عمده فعالیت این مرکز علاوه بر زبان فارس ترویج شعائر انقلاب اسلامی بوده و با توجه به گستردگی حوزه امور فرهنگی در جنوب هند امور مربوط به این منطقه از هند توسط دفتر فوق انجام می‌پذیرد.

۲- دفتر هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران

از حدود ۴۰ سال پیش با برقراری پرواز مستقیم بین تهران و بمبئی فعالیت ایران ایر در هند شروع شد. در حال حاضر روزهای جمعه و سه شنبه یک پرواز رفت و برگشت بین تهران و بمبئی وجود دارد.

۳- کشتیرانی ایران و هند (کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران)

این شرکت در سال ۱۳۵۴ و در پی توافق دولتین دو کشور و به منظور توسعه روابط اقتصادی در قالب یک شرکت سهامی خاص که ۵۱ درصد سهام آن متعلق به شرکت کشتیرانی آریا (نام سابق کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران) و ۴۹ درصد سهام آن متعلق به شرکت کشتیرانی دولتی هند بود، تأسیس گردید.

۴- دفتر بازرگانی پتروشیمی

این دفتر از سال ۱۳۷۶ همزمان با دفاتر پتروشیمی در لندن، هامبورگ، دبی، سنگاپور، شانگهای و پکن در بمبئی، افتتاح گردید. ماهیت دفتر عمدتاً بازاریابی محصولات پتروشیمی و فروش آن است.

۵- مدرسه بمبئی و مجتمع آموزشی شهر پونا

مدرسه بمبئی در محل ساختمان قدیمی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران موسوم به چرچگیت مستقر می‌باشد. علاوه بر آن در مجتمع آموزشی شهر پونا تعداد بیشتری دانش آموز رسمی در مقاطع مختلف و تعدادی بطور مستمع آزاد در مقاطع دبیرستان مشغول هستند که ۱۱ دبیر مسئولیت آموزشی آنها را بعهده دارند.

۶- شرکت ملی نفت ایران NIOC

مطالعات اولیه در خصوص تأسیس دفتر و نیز اخذ مجوزهای مربوطه انجام شده و به زودی دفتر شرکت فوق در بمبئی افتتاح خواهد شد

0 notes

mumbainet1-blog · 7 years ago

Text

آداب و رسوم ازدواج در هند

جغرافیایی: کشوری در آسیای جنوبی و هم‌مرز با خلیج بنگال و بین کشورهای برمه وپاکستان. آب و هوا: هند کشوری با آب و هوای شبه قاره‌ای است و در عین حال به خا طر وسعت زیاد این کشور دارای چهار فصل می‌باشد. آداب و رسوم: هند کشوری است با هزاران سنت وآداب و رسوم منحصر بفرد از جمله انواع مراسم سنتی و جشن‌ها و آیین‌ها و اعیاد و تعطیلات که دارای تقویم خاص هستند. براساس سال قمری مهمترین اعیاد در هند جشن دیوالی است. از دیگر مراسم هندیان جشن روشنایی است که قریب به ۸ میلیون هندی لامپ‌های کوچک و بزرگی را در این شب روشن می‌نمایند. از دیگر مراسم هندیان آیین دویسرا در اولین روز ماه هندی (آشوین) که در آن مردم انواع رنگ‌ها را بر سر و صورت خود و دیگران می‌پاشند که در اصل با اینکار فصل تابستان را آغاز می‌نمایند. جاذبه‌های توریستی و مناطق دیدنی: از جاذبه‌های توریستی هند می‌توان از قلعه‌های سرخ‌رنگ دهلی و آگرا یادگار امپراطوران مغول و کاخ‌های مایسور و جیپور و معابد مطبق کلکته وکاخ‌های مهاراجه و بنای تاریخی و بی نظیر مرمرین تاج محل وجزیره زیبای گوآ نام برد.

ازدواج در آیین هندو ازدواج دو خانواده و نه فقط دو فرد. در”سیخ فیت”(sikh faith) در شرق ��ند برخی ازدواج‌ها از قبل تعیین‌شده و برخی بر اساس عشق و علاقه است. وقتی دو نفر خواهان ازدواج با هم هستند این بدین‌معنا است که دو خانواده با هم ازدواج می‌کنند ونه فقط آن دو فرد. عروس نیز طبق سنت قرمز می‌پوشد (سفید در فرهنگ هند بیانگر مرگ است) و داماد کت کرم‌رنگی را که “اتچکین”نامیده می‌شود همراه با عمامه قرمزرنگی می‌پوشد. پدر دختر، عروس و داماد را از طریق قراردادن یک گوشه از لباس عروس در دستان داماد به یک دیگر منتقل می‌کند. داماد چهار مرتبه با کمک برادران عروس و سه عمو‌ها عروس را به دور کتاب مقدس می‌چرخاند. بعد از اتمام چهارمرتبه چرخش آن دو زن و شوهر محسوب می‌شوند. کشیش را یا دعای خیرشان را نثار آن دو می‌کند و بعد به زوج نصیحت می‌کنند که چگونه زندگی کنند و چگونه در زندگی جدید مشترکشان عشق بورزند. این زوج دو بدن با یک روح هستند. در هند سنت‌های ازدواج متفاوتی وجود دارد و در نواحی مختلف هند سنت‌های متفاوتی وجود دارد و با این حال در تمام نواحی ازدواج عمل بزرگی در زندگی هر فرد در هر مکان و با هر سنتی می‌باشد. ازدواج در هند تنها ایجاد ارتباط بین دختر و پسر نیست بلکه ایجاد ارتباط دو خانواده با یکدیگر می‌باشد و معمولاً خانواده‌ها که با هم وصلت می‌کنند در یک قشر قرار دارند و یکی از شرایط ازدواج جهاز است که خانواده‌ها برا�� آن بر سر گفتگو می‌نشینند و از دیگر شرایط ازدواج مشاوره با اخترشناسی است که از طریق آن متوجه شوند این دختر و پسر در زندگی زناشویی خود توافق دارند و در صورت مثبت بودن روز ازدواج هم به همین منوال تعیین می‌شود. در ازدواج‌های مذهبی هند دعای خیر پدر و مادر و رضایت آنها بسیار مهم است و خانواده دختر است که وعده غذایی شب عروسی را تدارک می‌بینند و مهمان‌ها را دعوت می‌کنند. گرچه در مورد اعتقاد به سنت ازدواج و رسومات آن، نظرات گوناگونی در هند وجود دارد، اما نهاد ازدواج در میان تمامی هندوها و سایر ادیان از درجه اهمیت واحدی برخوردار است و در همین ارتباط ازدواج در اکثر متون مذهبی هند به مثابه یک فریضه مذهبی آمده است. متون مذهبی «وداها»، «حماسه‏ها»، «یورانا» و همچنین متون مذهبی «بودائیسم» و«جِینیسم» ازدواج را یک فریضه مذهبی قلمداد می‏کنند. ازدواج که در لغت هندو «ویواه» خوانده می‏شود، به عنوان یک وظیفه اساسی برای هر «هندو» محسوب می‏گردد. بر اساس اعتقادات مذهب هندوئیسم، هر انسان بایستی پنج قربانی بزرگ انجام بدهد. انجام این پنج قربانی تنها زمانی ممکن است که فرد ازدواج کرده باشد. بنابراین زن یا مرد تا زمانی که ازدواج نکرده باشد نمی‏تواند این پنج فرض بزرگ را انجام دهد. زندگی مشترکی که زن و مرد تشکیل می‏دهند در هندوئیسم، «گرهیاستا» خوانده می‏شود و پنج قربانی مذکور تقدیم به خالق هستی «براهما» خدایان هندو، اجداد، عناصر و همنوعان می‏گردد. بنابراین دختر و پسر هر دو، جایگاه خاصی در مذهب هندوئیسم دارند. هندوها برای تولد فرزند پسر، اهمیت ویژه‏ای قائل‏اند، زیرا معتقدند که تولد فرزند پسر منجر به رستگاری یا آزادی می‏شود. بر اساس اعتقادات هندوئیسم، زنان خلق شده‏اند که وظیفه مادری را به عهده بگیرند و مردان آفریده شده‏اند که بتوانند پدر شوند. ازدواج در هندوئیسم از لحاظ نظری یکی از مراسم مذهبی چندگانه مبنی بر «اهدای بدن» یا «قربانی بدن» است که زن و مرد هندو بایستی در یک مقطع از زندگی‏شان آن را انجام دهند. بر اساس اعتقادات مذهب هندوئیسم، باید دختر را به محض رسیدن به سن مناسب برای ازدواج به خانه بخت فرستاد و اگر پدر و یا قیم دختری که به سن ازدواج رسیده، تا سه سال پس از این مقطع او را به خانه بخت نفرستد، گناه بزرگی مرتکب شده است و در همین حال اگر والدین، دختر را در این مدت به خانه بخت نفرستند، دختر آزاد است که زوج خود را به دلخواه خود انتخاب کرده و با او ازدواج کند. گرچه سن ازدواج در مناطق شهری هند رو به افزایش است، اما ازدواج کودکان و ازدواج در سنین پایین‏تر هنوز هم در روستاهای هند مرسوم است. سنین ازدواج در هند از نوزاد ۶ ماهه شروع می‏شود و تا سنین بالا ادامه می‏یابد. هم‏اکنون در بسیاری از مناطق روستایی هند، نوزادان کوچک دختر و پسر را با برگزاری مراسم مذهبی همانند سایر مراسم ازدواج به عقد یکدیگر در می‏آورند و سپس نوزاد دختر به خانه شوهرش یعنی منزل پدر پسر خواهد رفت و در حقیقت مابقی عمر را تا رسیدن به بلوغ جسمی و عقلی در آنجا خواهد گذراند. هدف این نوع ازدواج که بیشتر در ایالتهای راجستان و مناطق جنوبی هند رواج دارد، وابسته کردن دختر و پسر به زندگی مشترک از ابتدای دوران کودکی است.

سن ازدواج در میان گروهها و مذاهب مختلف در هند متفاوت است و این کشور پایین‏ترین معدل سنی ازدواج را چه در میان دختران و چه در میان پسران در جهان دارا است. در میان طبقات مختلف مذهبی در هند، به ترتیب دختران «طبقه نجس» یا هاریجان، براهمان (طبقات روحانی هندو) کساتریا (طبقات رزمی)، مر و ویشا (طبقات کشاورز) پایین‏ترین سن ازدواج را دارند. قانون اساسی هند در بخش ازدواج هندوها که در سال ۱۳۳۴ به تصویب رسید، حداقل سن ازدواج برای زنان را ۱۵ سال و برای مردان ۱۸ سال تعیین کرده است، اما عملاً این قانون در همه جا به اجرا در نمی‏آید. بهترین و پسندیده‏ترین نوع ازدواج، هدیه‌کردن عروس به داماد است. هندوئیسم برای ازدواج بین زوجین شرایطی قایل است. از جمله یک مرد هنگامی می‏تواند ازدواج نماید که شرایط دوران تعلیم و مطالعه متون مذهبی هندو را پشت سر گذاشته باشد. مطالعه متون مذهبی بایستی طبق دستور انجام گیرد و در دوران مطالعه نیز، متعلم بایستی مسایلی را که هندوئیسم تعیین کرده است رعایت نماید. متون مذهبی «ودا» متشکل از سه نسخه است و متعلم بایستی حداقل یکی از آنان را مطالعه کند تا بتواند ازدواج کند. متون مذهبی هندو تاکید دارند که مرد و زن بایستی در دوران قبل از ازدواج از عزت نفس و اتکاء به نفس برخوردار باشند. این متون همچنین تأکید می‏نمایند که مرد و زن نبایستی قبل از ازدواج رابطه جنسی داشته باشند. تا قبل از تصویب «قانون ازدواج هندوها» در سال ۱۳۳۴، از لحاظ اعتقادی، هر هندو می‏توانست تعداد زیادی زوجه اختیار نماید. تا این زمان در طبقه تاجر، طبقه رزمنده و یا افراد ثروتمند و قد��تمند چند زوجه‏ای نیز دیده می‏شد. اما در میان طبقات روحانی و رهبران عمدتاً یک‏زوجه‏ای مرسوم بود.

خواستگاری قرار گرفتن مرد به عنوان محور و همچنین وجود فشار ناشی از تهیه جهیزیه که ریشه در فقر اقتصادی مردم هند دارد، عملاً موجب شده تا عموماً خانواده‏ها خواستار داشتن پسر باشند. بطوریکه بعضاً تولد اولاد دختر را به عنوان نَحس یاد کرده و می‏کنند. این موضوع که بطور مستقیم بر نهاد خانواده نیز اثر گذاشته، موجب شده تا در جامعه هند اصولاً برای مرد ارج بیشتری (در آیین‌های مختلف) قایل شوند و به همین خاطر نیز به هنگام ازدواج اصولاً خانواده دختر در تلاش برای پیدا کردن داماد مناسب باشد. در همین راستا لازمه یافتن داماد مناسب و خوب، ارایه شرایط مناسب و خوب بوده و نهایتاً انتخاب داماد با وضعیت طبقه، امکانات مالی و شرایط اجتماعی خانواده دختر رابطه پیدا کرده است. به هر تقدیر پیشنهاد ازدواج در هندوها اصولاً از جانب خانواده دختر مطرح می‏شود و پدر و مادر دختر، پس از انتخاب داماد به منزل او رفته و پیشنهاد را مطرح می‏کنند. در این هنگام دختر و پسر هیچ نقشی در رد یا قبول ازدواج نداشته و حتی بعضاَ همدیگر را تا قبل از مراسم ازدواج نیز نمی‏بینند. بعد از حضور خانواده دختر در منزل پسر، پدر و مادر داماد به منزل عروس می‏روند و در این رابطه مراسم مختلفی وجود دارد. در جنوب هند خانواده داماد پس از قبول عروس همراه با یک دست لباس به منزل دختر رفته و نظر نهایی خود را اعلام می‏کنند. در شرق هند یعنی ایالت پنجاب، خانواده داماد با یک قطعه جواهر (گردنبند یا انگشتر) همراه با لباس و با یک نوع ظرف نقره به منزل عروس می‏روند که به این رسم «سگاتی» نیز گفته می‏شود. در هر حال حضور خانواده پسر در محل خانواده دختر در حقیقت قبول دختر به عنوان عروس است. در این نشست پیرامون جهیزیه «دوری» و برنامه عروسی گفتگو می‏شود. در شهر «ساورات» ایالت بیهار در شرق هند، پسرها به قیمت خوبی در یک نمایشگاه به فروش می‏رسند و خریداران آنها والدین دختران دم بخت هستند. در این شهر از ۶۰۰ سال پیش تاکنون پسرها همراه با بزرگان خانواده خود در یک باغ انبه جمع می‏شوند و خانواده دختران دم بخت، داماد خود را انتخاب می‏کنند. این کار به خانواده دختر حق انتخاب را می‏دهد ولی موضوع پس از توافق طرفین در مورد مبلغی که خانواده دختر باید بپردازد قطعی می‏شود. خانواده دختر چند داماد را انتخاب کرده و پس از بحث مفصل در باره پیشینه خانوادگی، سوابق تحصیلی و سایر دارایی‌های پسر و بالاخره تعیین میزان جهیزیه، مسأله ازدواج نهایی می‏شود. دامادها به قیمت‌هایی از ۳ تا ۳۰۰ هزار روپیه به فروش می‏رسند که قیمت بر اساس شغل آنان تفاوت می‏کند. بهای دامادهای کارگر روزمزد از ۳ تا ۵ هزار روپیه، پاسبان ۵ تا ۸ روپیه، کارمند بانک از ۱۰ تا ۱۶ هزار روپیه و افسر پلیس از ۱۶ تا ۳۰ هزار روپیه و یک موتورسیکلت برای داماد است. همچنین دامادهایی که کارمند دولت ایالتی باشند از ۱۶ تا ۵۰ هزار روپیه، معاون رییس‏پلیس ۳۰ تا ۶۰ هزار روپیه به اضافه یک خودرو، کارکنان خدمت اداری هند، با اعتبارترین شغل در هند، از ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار روپیه به اضافه یک دستگاه اتومبیل برای داماد، یکی برای پدر وی و یکی هم برای فردی که دو خانواده را به هم معرفی کرده به فروش می‏رسد. بهای دامادهایی که استاد دانشگاه باشند، از ۱۵ تا ۳۰ هزار دلار، کارگران شاغل در بمبئی، دهلی و سایر شهرهای بزرگ هند ۱۵ تا ۴۵ هزار دلار و روزنامه‏نگاران در ایالتها از ۶ تا ۱۵ هزار و روزنامه‏نگاران در شهرهای بزرگ ۱۵ هزار دلار به اضافه یک خودرو تعیین شده است. در ایالت بیهار از زمانی که دختر در خانواده متولد می‏شود والدین به جمع‏آوری پول برای ازدواج وی می‏پردازند و خانواده‏ای که صاحب چند دختر شود خود را بدشانسترین خانواده می‏داند. به همین دلیل کشتن جنین دختر یک پدیده عمومی در این منطقه است.

مراسم عروسی در هند مراسم مذهبی، بخش عمده‏ای از نظام ازدواج در هندوستان را تشکیل می‏دهد. متون مذهبی در رابطه با ازدواج می‏گویند که عروس به وسیله پدر و یا ولی خود به داماد «سپرده» می‏شود، بنابراین از داماد دعوت می‏شود که برای بردن عروس به محل عروسی مراجعت کند. مراسم عروسی با توجه به مذهب، طبقه، فرقه، درآمد و موقعیت اجتماعی افراد، متفاوت است. در مجموع، مراسم مذهبی ازدواج عبارت است از مراسم نامزدی، تعیین یک روز خوش یمن با تعیین ساعت و دقیقه برگزاری جشن عروسی که به آن مراسم استقبال از داماد توسط خانواده عروس گفته می‏شود، تقدیم حلقه گل متقابل توسط عروس و داماد، تحویل عروس به داماد، قرار دادن دست عروس در دست داماد و چرخیدن هر دو با یکدیگر هفت مرتبه به دور آتش مقدس که برای همین منظور در محل برگزاری جشن عروسی بر پا شده است. همراه با چرخش عروس و داماد به دور آتش، روحانی هندو که در محل حاضر است، شروع به خواندن اوراد و سرودهای مذهبی از «ودا»، «گریاسوتورا» و «سازیتیس» می‏کند و در همین هنگام از روغن مخصوص که در دست دارد، به داخل آتش می‏ریزد. اما طبقات پایین هندو مجاز نیستند که در هنگام ازدواج از اوراد و «ودا» استفاده کنند. به همین دلیل آنها از اوراد «مانترا» که در متون «یورانا» موجود است، استفاده می‏کنند. این مراسم بین ۳ تا ۶ ساعت طول می‏کشد و عروس و داماد باید تا ۱۲ ساعت غذا نخورند. مراسم عروسی عموماً در محل‌های عمومی با برپایی سالنی که از پارچه و چوب به شکل چادرهای زیبای سرپوشیده‏ای تزیین شده است، برگزار می‏شود. مراسم عروسی بر مبنای امکانات مالی عروس و طبقه اجتماعی وی متفاوت است و از حداقل یعنی با ساده‏ترین امکانات ممکن که کمتر از ۱۰۰۰ روپیه (۱۰۰۰۰ تومان) شروع می‏شود. امروزه در هند عنوان «سپتابادی» (چرخیدن هفت مرتبه به دور آتش) که رسم مشترک هندوها است، شامل ازدواجهایی است که احتیاج به هیچ‌گونه تشریفات و مراسمی ندارد. بسیاری از ازدواج‌ها به وسیله بخشنامه قانونی مربوط به ازدواج سال ۱۳۳۳ دولت انجام می‏شد. البته قابل توجه است که نشأت گرفتن این قانون، از کتاب‌های هندو و سنت‌های قدیمی است که با اصلاحاتی از طرف دولت بصورت قانون درآمده است. در حقیقت می‏توان گفت که قانون ازدواج «برهما سماج» در سال ۱۲۵۱ که در تمام ایالت‌های هند به جز جامو و کشمیر اجرا می‏شد، طلایه‏دار تصویب قانون سال ۱۳۳۳ می‏باشد. علت مهم و اساسی که این قانون را متمایز ساخته بود، تصریح‌کردن به اصل داشتن یک زن برای ��ردان بود. با این وجود حتی پس از گذشت ۳۶ سال از تاریخ تصویب و اجرای این قانون، به زحمت می‏توان گفت که قانون یک زن داشتن بطور کامل در جامعه هند پیاده می‏شود. در این ارتباط زنان هندی رنج زیادی را تحمل می‏کنند و ترجیح می‏دهند که در مقابل زن گرفتن مجدد مردان سکوت اختیار کنند و در انظار عمومی در دادگاه حاضر نشوند. آنها خوب می‏دانند که حتی در حال حاضر عملکرد دادگاهها در برابر خط مشی قانون ازدواج سال ۱۳۳۳ به صورت معکوس، علیه خود زنان می‏باشد. دادگاهها برای ازدواج دوم مردان دلیل و مدرک طلب می‏کنند. در حالی که اغلب اوقات دلیل و مدرکی در دست نیست. در زمان قدیم، ازدواج‌ها در جامعه هند به عنوان اجرای یک آیین مذهبی که زن و مرد را پیوند می‏داد و این پیوند حتی تا زمان مرگ و بعد از آن نیز تفکیک‌‌ناپذیر بود، محسوب می‏شد. این موضوع توسط قوانین و حقوقی که برای حمایت از زنان وضع شده و در آن از طلاق به عنوان عاملی در جهت از هم پاشیدگی وحدت بین زن و مرد نامبرده شده از بین رفت. با این وجود تصریح قانون ازدواج هند و در مورد برابری زن و مرد در موضوع طلاق به عنوان یک اقدام قانونی در جهت برقراری تساوی بین زن و مرد محسوب می‏شد.

جهیزیه (دوری) در هند جهیزیه در ابتدا هدایا و پیشکش‌هایی بود که به دختران در زمان ترک خانه پدری و ورود به‏خانه همسر اهدا می‏شد ولی متأسفانه امروزه تبدیل به امری مزاحم و ناهنجار شده است که بازتاب آن دخترکشی و سقط‏جنین، خودکشی، سوزاندن عروس و موارد دیگری که باعث هتک حرمت دختران هندی است، می‏باشد. مسأله جهیزیه در میان کاست‌های مختلف و شهرها و روستاها به صورت یک مشکل اجتماعی جدی مطرح است که قوانین ازدواج پسر و دختر با کاست خود یا بالاتر و پایین‏تر مورد سوءاستفاده واقع شده است این قوانین انتخاب همسر را محدود می‏کند؛ مضافاً به اینکه پسر بصورت یک هدف باارزش‏تری نسبت به دختر در این جوامع تجلی می‏کند و عامل اصلی در این میان جهیزیه است یعنی دادن اجناس و کالاهای مادی و پول نقد و طلا به خانواده پسر در زمان عقد ازدواج و حتی در مناسبت‌های مختلف بعد از ازدواج هم ادامه دارد و در بعضی جوامع تا آخر عمر. متأسفانه آمار سقط جنین زنان باردار بعد از سونوگرافی و خودکشی و خودسوزی دختران هندی بسیار بالا است. حتی در شهرهای بزرگی مانند دهلی به طور متوسط در هر ۲۴ ساعت یک عروس از خودسوزی جان می‏سپارد، در اکثر این حوادث ناگوار، عامل اصلی جهیزیه می‏باشد. در عصری که هند به پیشرفت‌های اقتصادی بی‏سابقه‏ای دست یافته، گزارشات روزافزونی از شکنجه و سوزاندن عروسان هندی به خاطر جهیزیه به دست می‏رسد. افزایش این عمل به واسطه ظهور عصر جدیدی از مصرف‏گرایی که با سنن قرون وسطایی تداخل پیدا کرده، ابعاد جدیدی یافته است. مقامات هندی می‏گویند: تمام خانواده‏ها صرف‏ نظر از زمینه مذهبی، اجتماعی و اقتصادی‏شان، بطور فزاینده‏ای جهیزیه بیشتری را طلب می‏کنند تا از فقر بگریزند، ثروتی بیندوزند، ��ا لوازم مدرنی را که هر روز تبلیغش را در تلویزیون می‏بینند، به چنگ بیاورند. در جریان شتاب جامعه به سمت مدرنیزه شدن تقاضای جهیزیه، راهی شده است تا سالیان سال بعد از ازدواج، همچنان پول و کالا از خانواده عروس اخذ شود و اگر خانواده عروس قادر به این کار نباشد عروس در معرض گرفتاری ضرب و جرح و حتی قتل قرار می‏گیرد. جهیزیه شاید بزرگترین عامل فشاری باشد که ستم‏کشیدگی زنان در هند و سایر نقاط شبه‏قاره را تشدید می‏کند. این سنت که در آغاز بمنظور کمک به زندگی دختران که وارث خانواده محسوب نمی‏شدند بنا نهاده شد، اینک به عامل ورشکستگی خانواده‏ها و ستم‏‌کشیدگی زنان بدل شده است. از لحظه‏ای که یک دختر به دنیا می‏آید، خانواده‏اش می‏دانند که سالها و حتی نسل‌ها باید بهای ازدواج و جهیزیه‏اش را بپردازند. و همین عمل موجب قتل نوزادان دختر و سقط جنین دختر می‏شود. اگر دختر زنده بماند، خانواده‏اش با اعتقاد به اینکه جز خرج برایشان فایده‏ای ندارد و باید روزی او را تحویل خانواده شوهر بدهند با او مثل یک سربار رفتار می‏کنند و نسبت به برادرانش غذای کمتری به او می‏دهند و توجهی به سلامتش ندارند. بعد هم خانواده داماد فکر می‏کنند به خاطر اینکه بار اضافی ورود یک زن به خانواده‏شان را پذیرفته‏اند، باید پول کلانی به آنها داده شود. رسم جهیزیه در هند بدین قرار است که خانواده داماد بر اساس موقعیت اجتماعی، وابستگی طبقاتی، و موقعیت اقتصادی و تحصیلی خود از خانواده دختر تقاضاهایی مبنی بر دریافت وسایل زندگی می‏کند. خانواده عروس بایستی در هنگام نامزدی با این تقاضا موافقت کنند. مقدار جهیزیه قبل از ازدواج بین طرفین توافق می‏شود. این جهیزیه شامل طلا، ماشین، وسایل الکترونیکی، وسایل زندگی، فرش، مسکن و پول نقد است و میزان آن بستگی به وضعیت خانواده عروس از لحاظ طبقه و امکانات مالی دارد. هم‏ اکنون خانواده‏های عروس در مورد یک وسیله نقلیه از دوچرخه تا ماشین آخرین مدل خارجی و در مورد مسکن نیز از منازل اجاره‏ای تا منازل ویلایی در اروپا به داماد هدیه می‏کنند و این دو مسئله بسیار حایز اهمیت است. از آنجا که اکثر جامعه هند در فقر به سر می‏برند، بسیاری از دختران جوانی که والدین خویش را در موقعیت ناگواری می‏بینند، به منظور رها کردن والدین خویش از مشکلات اقتصادی یا دست به خودکشی می‏زنند و یا راهی مراکز فحشاء می‏شوند. در بسیاری از موارد، پس از اینکه زوجین تشکیل خانواده می‏دهند، خانواده عروس موفق نمی‏شود به خاطر مشکلات اقتصادی، به وعده‏های خود در مورد تهیه جهیزیه عمل کند. در نتیجه خانواده داماد اذیت و آزار عروس را شروع می‏کند و بدین طریق سعی می‏کند که خانواده عروس را تحت فشار قرار دهد تا به وعده‏های خود عمل کند. در این راستا بسیاری از نوعروسان تحت فشارهای روحی و اذیت و آزار جسمی قرار می‏گیرند، و در برخی از مواقع نیز خانواده داماد اقدام به سوزاندن عروس می‏کنند. عروس‏سوزی در سال‌های اخیر نیز، قربانیان بسیاری داشته است. شاید بتوان ادعا کرد که روزی نمی‏گذرد که عروس‏سوزی در هند اتفاق نیافتد، اما تمامی آنها در روزنامه‏ها گزارش نمی‏شود. مردم شاهد انعکاس تعداد زیادی از آنها در روزنامه‏ها هستند، اما تعداد قربانیان ��ین جنایت هولناک بیش از آن است که در روزنامه‏ها منعکس می‏شود. آمار منتشره در همین رابطه حاکی است که تنها طی سال ۱۳۶۹ حدود ۱۰۰۰ دختر در شهر دهلی در همین رابطه دست به خودکشی زده‏اند. در مورد جهیزیه نیز همانند مراسم عروسی سطح خانواده میزان جهیزیه را تعیین می‏کند و تعداد آن از حداقل شروع می‏شود. در این مورد نیز، به ذکر نمونه‏ای می‏پردازیم. حدود هشت سال پیش دختر مهاراجه جیپور در ایالت راجستان واقع در غرب هند ازدواج کرد و پدرش علاوه بر کلیه وسایل زندگی، وسیله نقلیه، منازل و زمین‌های متعدد، ۱۹۰ کیلو نیز طلا به وی داد. دولت هند بعدها میزان موجودی طلای مهاراجه مزبور را ۲۹۶۱ کیلوگرم اعلام داشت! در حقیقت جهیزیه، امروزه بعنوان یک هدیه برای ابراز محبت و عشق نیست بلکه حقی است برای خانواده پسر در قبال بزرگ کردن پسر و کسب تحصیلات به اضافه مخارج ازدواج و کالاها و وسایل زندگی. هیولای مرگ ناشی از جهیزیه در ایالات مختلف هند آثار وحشتناک خود را نمایان کرده است. طی یک دوره یک سال و نیم اخیر تنها در یک بخش ایالت «آندراپرادش» بیش از ۲۰۰ مورد مرگ همسر توسط خویشاوندان و یا خود شوهر گزارش شده است که دلیل، آن عدم توانایی زنان در پرداخت جهیزیه کافی بوده است. به آتش‌کشیدن زن هنوز یک روش متداول برای خلاصی یافتن از دست همسرانی است که به همراه خود جهیزیه کافی به خانه شوهر نمی‏آورند و شوهرانی که نمی‏خواهند دستشان به خون آغشته شود چنان زندگی را به همسر خود تنگ می‏کنند تا او خودش دست به خودکشی بزند.

ازدواج و رسوم بعد از آن تشکیل خانواده که اصولاً از ارکان هر جامعه‏ای محسوب می‏شود. بر مبنای شرایط اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی آن دارای رسوم مختلف است و به ویژه مشکلات ناشی از آن و گذر ایام، عملاً به وجودآورنده رسوم متفاوت می‏شود. در این راستا کشور هند به دلیل تنوع قومیت با فرهنگ و رسوم رابطه نزدیک دارد و پس از تشکیل خانواده دارای رسوم متفاوتی است.  رسم ساتی «ساتی» واژه‏ای است سانسکریت که به معنای «همراه» و «رفیق» می‏آید. بر اساس این رسم اگر شوهر زن جوانی بمیرد، زن جوان بایستی خود را زنده زنده در آتش بیاندازد که جنازه شوهرش در آن، در حال سوختن است. این رسم که ریشه در عقیده هندویی دارد، اشعار می‏دارد که زن با قربانی کردن خود در هنگام سوختن جنازه شوهرش باعث می‏شود که شوهرش را از آتش جهنم نجات بدهد. با گذشت زمان این رسم نه تنها فراگیر، بلکه به صورت کمال مطلوب خانم‌ها درآمده است. با درگذشت شوهر، بیوه وی خود را در آتش وی می‏سوزاند و یا اگر او را دفن می‏کردند، بیوه وی نیز زنده زنده همراه وی مدفون می‏شد. یکی از اصلاح‏طلبان مشهور هندی به نام «راجام موهان‏روی» در اوایل قرن نوزده میلادی مبارزه خود را علیه رسم ساتی آغاز نمود. در نتیجه تلاش‌های وی حاکم انگلیسی وقت هندوستان به نام «لرد ویلیام‏بنیک» قانون ممنوعیت ساتی را در سال ۱۲۷۱ تصویب کرد. بر اساس این قانون سوزاندن بیوه شوهر متوفی و یا زنده مدفون کردن وی جرم تلقی می‏شود و قابل تعقیب است. بر اساس این قانون درصورتیکه شخص متوفی تحت تأثیر تزریق دارو نتواند شخصاً تصمیم بگیرد، کسانی که به وی دارو تزریق کرده‏اند، با عنوان قاتل قابل تعقیب هستند. همچنین هرگونه تعاون و همکاری در اجرای رسم ساتی، به مثابه قتل محسوب می‏گردد. با تصویب قانون ممنوعیت ساتی در سال ۱۳۶۱ گرچه بیوه‏های هند از بلای زنده سوختن نجات پیدا کردند، اما آنجا که تعلمات «دین هندو» عدم ازدواج مجدد زنان بود، بسیاری از بیوه‏های هند مجبور بودند که زندگی فلاکت‌‏باری را تا آخر عمر ادامه دهند. بسیاری از بیوه‏ زنان بر این عقیده بودند که حداقل با سوزاندن خود از مشکلات بسیاری رها می‏شوند، اما زندگی بدون شوهر تا پایان عمر برای آنان مصیبت بزرگتری به حساب می‏آید. در این راستا بود که «اشیوان چاندویدیاساکا» مبارزه خود را برای تصویب قانون ازدواج مجدد زنان آغاز نمود. نهایتاَ در سال ۱۲۳۵ قانون خود را به تصویب رساند. به تدریج رسم ساتی در میان هندوها کم‏رنگ ��ردید. اما صد سال پس از سال ۱۳۳۶ دوباره یک بیوه جوان ۲۲ ساله در شهر «گوالیور» اقدام به خودسوزی همراه با سوختن جنازه شوهرش کرد. حتی در سال ۱۳۶۶ زن جوان ۲۲ ساله‏ای پس از درگذشت شوهرش در ایالت «راجستان» اقدام به ساتی کرد. هنگامی که روپ، خود را در آتش جنازه شوهرش می‏انداخت، چندین هزار نفر از جمعیت در برگزاری ساتی حاضر بودند. هندوها بر این عقیده‏اند که به مجرد اینکه زنی اقدام به «ساتی» نمود تبدیل به «الهه ساتی» می‏شود. سپس در محل خودسوزی وی معبدی به نام «الهه ساتی» ساخته می‏شود و با قرار دادن مجسمه‏ای از او به عبادت وی می‏پردازند.

 رسم چند شوهری گرچه رسم چندشوهری کمتر از چندزوجه‏ای در هندوستان مرسوم است، اما به هر حال در بعضی از نقاط این کشور مشاهده می‏شود. این رسم در میان طبقات «تودا» و «کوتا» از منطقه «نیلگریز» و طبقه «خاسا» از منطقه «جونان باور» و (اطراف شهر در ادون) و در بعضی دیگر از نقاط شمال هند رواج دارد. رسم چندشوهری به دو گونه مختلف است: الف ـ نوع اول «برادری» خوانده می‏شود که تمامی شوهرهای یک زن برادر هستند. در این نوع از رسم چندشوهری، برادر ارشد نسبت به دیگر برادران از حقوق بیشتری در رابطه با زن برخوردار است. در میان طبقه «تودا» برادر ارشد با دختر ازدواج می‏کند، اما دیگر برادران نیز به او دسترسی دارند. فرزندانی که در این خانواده به دنیا می‏آیند، متعلق به برادر بزرگ هستند. این رسم هم ‏اکنون در منطقه و ایالت «هاریانا» رواج دارد. ب ـ در رسم چندشوهری نوع دوم، شوهران یک زن با یکدیگر رابطه خویشاوندی ندارند. به این نوع ازدواج، چند شوهری متفرق، گفته می‏شود. این نوع ازدواج در میان طبقه «نیار» در ایالت «کرالا» مرسوم بوده است. ج- ازدواج مرد با زن‏برادر متوفی خود درصورتیکه دارای فرزند ذکور باشد. در این نوع ازدواج در صورت مرگ شخصی که دارای فرزند ذکور است، برادر کوچک وی بایستی با بیوه وی ازدواج کند. بر اساس این رسم برادر بزرگ فرد متوفی، حق ندارد که با بیوه برادر خود ازدواج نماید. این رسم در حال حاضر در میان طبقات «جات» «کجرات» و تعداد زیادی از دیگر طبقات ایالات «اتارپرادش» و طبقه «کاراگوز» در منطقه «میسور» رواج دارد.

 ازدواج خواهرانه در این نوع ازدواج در صورت مرگ زن، شوهر با خواهرزن خود ازدواج می‏کند. این ازدواج در بخش‌هایی از ایالت «هاریانا» رواج دارد.

تشریفات ازدواج د ر هند عروسی هندوها مثل تمام آداب و رسوم دیگرشان با تشریفات زیادی همراه است. پانزده مرحله مهم برای برگزاری این جشن را می��توان بیان کرد. مرحله ۱: روز خواستگاری را با اجازه بزرگترها تعیین می‌کنند. در این مراسم حضور و نظر بزرگترهای فامیل بسیار مهم است. مرحله ۲: با یک منجم مشورت می‌کنند تا روزو محل مراسم مناسب با طالع زوجین برای برگزاری این جشن مشخص شود. مرحله ۳: تصمیم‌گیری راجع به پذیرایی از مهمان‌ها به شیوه سنتی که باید روی زمین بنشینند یا تهیه میز و صندلی برای برگزاری مهمانی به شیوه مدرن. مرحله ۴: تصمیم‌گیری راجع به اجرای ۱۵ مرحله از تشریفات مذهبی رایج در خانواده‌های سنتی و یا انتخاب و به جاآوردن گزینه‌هایی که برای زوجین معنا و مفهوم ویژه‌ای دارد. مرحله ۵: خرید لباس سنتی هندی (ساری) توسط داماد برای تعویض لباس عروس در روز مراسم. این تعویض لباس از جمله تشریفات مهم به حساب می‌آید و به معنای واگذاری مسوولیت و سرپرستی عروس از والدین به داماد است. مرحله ۶: تهیه تدارکات پذیرایی از جمله غذا، میوه و … (خوردن، آشامیدن و صحبت کردن در طول مراسم عروسی هندوها مانعی ندارد) مرحله ۷: سفارش حلقه‌های گل عروس و داماد که باید از دست همدیگر بگیرند و بر گردن یکدیگر بیاویزد. مرحله ۸: سفارش یک گردن بند طلا که داماد بر گردن عروس می‌آویزد. مرحله ۹ : در این مرحله عروس و داماد ۷ قدم در کنار هم برمی‌دارند که نماد ازدواج فرخنده، آرزوی ثروت، شادی، قدرت و … است. مرحله ۱۰: درست‌کردن معجونی از ماست و عسل که عروس باید به داماد تعارف کند. این معجون سمبل تضمین سلامت جسمی و شیرینی آغاز ازدواج برای داماد است. مرحله ۱۱: اهدای غذا و سایر نذورات به خدایان و طلب دعای خیر و برکت. (در آیین هندو یک قدرت مطلق وجود دارد و سایر خدایان تنها صورت‌های دیگر آن خدا هستند) مرحله ۱۲: تهیه یک سنگ که عروس به رسم وفاداری و صداقت بر آن می‌ایستد و داماد حلقه‌ای را در انگشت پای او قرار می دهد. مرحله ۱۳: پاشیدن برنج و گل بر سر عروس و داماد بعد از اعلام پیمان ازدواج در جمع. مرحله ۱۴: در این مرحله داماد با گذاشتن علامتی بر پیشانی عروس به وسیله ی پودر نارنجی یا sedhu به حضار متأهل شدن عروس را اعلام می‌کند. بعد از آن زوجین باید پای والدینشان را لمس کرده و از آن طلب دعای خیر کنند. مرحله ۱۵: برگزاری یک مهمانی مفصل برای حضار و مدعوین به صرف انواع غذا و نوشیدنی.

تحقیق و تدوین: زهرا اسدی ـ مهدیه سورانی

برگرفته از: وبلاگ خانه مهر

برچسب ها: آداب و رسوم عروسی در هند ، عروسی در هند ، آداب و رسوم عروسی هندوستان ، جشن عروسی هندوستان ، مراسم عروسی هندوستان ،جشن عروسی در هند ، عروسی در هندوستان،

0 notes