farmobile

[farmobile]

İyi Tarım Nedir? İyi Tarım Uygulamaları Nelerdir?

Daha öncesinde Organik Tarım üzerine detaylı bir rehber hazırlamıştık. Bu gün ise sizlerle iyi tarım ve iyi tarım uygulamaları konusunda paylaşımlarda bulunacağız. Ama yazımıza geçmeden önce daha önce de belirttiğimiz gibi çevre sorunları ve çevre kirliliğinin günden güne arttığı günümüzde, organik tarım, iyi tarım, ekolojik tarım insanlık için yeni bir umut kaynağı ve geleceği için büyük bir yatırımdır. Bunu unutmamalıyız. Bizler ekosistemin bir parçasıyız. Doğadan üstün değiliz, olamayız. Çünkü bizler de doğanın bir parçasıyız. Bizler için önemli gördüğümüz naçizane hatırlatmamızı yaptıktan sonra iyi tarım nedir, iyi tarım uygulamaları nelerdir gibi sorulara cevap verdiğimiz yazımıza geçebiliriz. Herkese iyi okumalar dileriz...

İYİ TARIM

"İyi Tarım Ne Demektir" sorusu ile başlayalım. İyi Tarım Uygulamaları (İTU): Bu uygulamalar bütünü, topraktan sofraya kadar uzanan tüm üretim ve pazarlama basamaklarını ihtiva eder. İnsan sağlığına zararlı olan mikrobiyolojik, kimyasal, fiziksel kalıntılardan uzak, ekolojik dengeyi gözeterek, çevre kirliliğine neden olmadan üretilen, üretim esnasında bu işle ilgili insanların ve diğer canlıların refahının ve sağlığının olumsuz etkilenmediği uygulamalar zinciridir. İyi Tarım Uygulamalarındaki üretim sırasında ürünün yetiştirildiği ve tüketicinin yaşadığı ülkenin yasal mevzuatına uyulur ve yapılan tüm işlemler kayıt altına alınır, sertifikasyon kuruluşlarınca kontrol edilip, denetlenir ve sertifikalandırılır.

İyi Tarım Uygulamaları hakkında ülkemizde mevzuat, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 7 Aralık 2010 tarihli ve 27778 Resmî Gazete’de yayımlanan İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Yönetmeliği ve (2011-007) No’lu Bitkisel Üretimde İyi Tarım Uygulamaları Kriterleri Genelgesi doğrultusunda düzenlenmiştir. Buradan ilgili mevzuata gidebilirsiniz.

İyi Tarım Uygulaması

İyi Tarım Uygulamasına katılan çiftçiler, yapılan tüm işlemleri kayıt altına almakla yükümlüdürler. Bu kayıtlar yapılacak kontroller için saklı tutulmalı, gerektiğinde ibraz edilmelidir.  Uygulama şartlarında neler kayıt altına alınır;

· Ürün çeşidi

· Ürünün bulunduğu coğrafi bölge

· Gübre

· İlaç uygulama zamanı

· Uygulama nedeni

· Teknik izin

· Kullanılan kimyasalın ticari ismi ve miktarı

· Uygulama aleti

· Operatörün ismi

· Uygulama zamanı ile hasat arasında kaç gün sürenin olması gerektiği

· Sulama zamanı, yöntemi ve miktarı…

İyi Tarım sertifikası olan ürünlerin her hangi bir sebeple pazardan çekilmesi durumunda, geri çekilme sebebinin tespiti bu izlenebilirlik sayesinde olacaktır. Üretici yetiştirdiği sertifikalı ürünün pazardan geri çekilmesine dair prosedürlere sahip olmalıdır.

Üretim yapan yetiştirici, yılda bir kez, tuttuğu kayıtların ve yürüttüğü işlemlerin yasal mevzuata uygunluğunun denetlendiği bir iç denetimden geçer.

Üreticinin kullandığı tohum, fide, fidan vb tüm üretim materyallerine ait belgeler ve kalite sertifikaları sağlanmalı ve bu dökümanlar muhafaza edilmelidir.

Üretimin yapılacağı tüm araziler tanımlanmalı, geçmiş ve güncel kayıtları yapılacak kontroller için açıkça tutulmalıdır.

İyi tarım uygulamasına mensup üreticiler toprak işlerken, erozyonu azaltan ve toprağın fiziksel yapısını muhafaza edecek yöntemler kullanmakla yükümlüdürler.

Üretici, su kaynaklarını en iyi şekilde değerlendirmek ve yetiştirilecek bitkinin gereksinimi olan suyu sağlayabilmek amacıyla en uygun sulama sistemlerini inşa etmek zorundadır. Atık su yani kanalizasyon suyu kesinlikle kullanılmaz. Su kaynağı yılda en az bir kez, risk değerlendirme kriterleri uyarınca, mikrobiyal, kimyasal ve mineral kirleticiler açısından analize tabi tutulmalıdır.

Toprak yapısı ve hangi gübreye gereksinim olduğunun belirlenmesi ve gübreleme için uygun zamanın, miktarın tespit edilebilmesi için yılda en az bir defa toprak analizlerinin yapılması ve bu analizler neticesinde bitkinin gerek duyduğu besin miktarı ve ihtiyaç duyduğu zamanı gözeterek gübreleme yapılmalıdır. Uygulanan gübrenin çeşidi, gübrenin ticari markası, kimyasal içeriği, ugulanan alan, uygulama tarihi ve uygulanan miktara ait bilgilerin mutlaka kaydının tutulması gerekmektedir.

Üretilecek bitkiye uygulanacak olan bitki koruma maddeleri ile ilgili kayıtlar titizlikle tutulmalıdır. Mevcut risk değerlendirmelerine göre pestisit kalıntı analizleri sıklıkla yapılmalı ve mevcut maksimum kalıntı limitlerine uygunluk kontrol edilmelidir. Bu limitlerin aşılması durumunda devreye girecek bir acil eylem planı hazırda tutulmalıdır. Uygulaması yapılan ilaçların ruhsatları, ilacın çeşidi, ilacın etken maddesi, ilacın markası, ilacın içeriği, hangi ürüne ve neden uygulandığı, uygulamanın yapıldığı tarih ve uygulama yapılan miktar gibi hayati bilgiler mutlaka kayıt edilmelidir. İlaçların reçetesi ve faturası da saklanması gereken dökümanlardandır.

Üretim sahasında görülen hastalık ve zararlılar mücadelede, öncelik olarak Entegre Mücadele Teknik talimatlarında belirtilen hususlar uyarınca kültürel tedbirler alınmalı, mekanik ve biyolajik mücadele denenmeli son olarak başa çıkılmazsa kimyasal mücadeleye yer verilmelidir.

Üretim yapılan işletmede işçi sağlığı ve güvenliği açısından emniyetli çalışma ve sağlıklı çalışma koşulları yazılı olarak belirlenmeli ve çalışanların bu talimatlara uygun çalışması sağlanmalıdır.

İyi tarım uygulamasına mensup işletme, bir atık ve kirlilik yönetim planına ve geri dönüşüm ve yeniden kullanıma uygun bir işleyişe sahip olmalıdır. İşletme bünyesinde oluşabilecek bütün muhtemel atıklar (kağıt, plastik, karton, ürün kalıntısı, yağ vb) ve kirlilik yaratabilecek kaynaklar (işletmede bulunan kimyasallar, yağ, yakıt, ambalajlama ünitesi vb) tespit edilmelidir. Üretimde kullanılan tarımsal kimyasalları kullanan, nakleden ve uygulamasını yapan çalışanlara konuyla ilgili eğitim verilmeli, işletmede ilk yardım eğitimi almış kişiler bulunmalıdır.

İşletmede hasat yapılırken azami hijyen kurallarına uyulmalı, kullanılan ilaçlar ile hasat zamanı arasındaki süreye dikkat edilmeli ve tüm bu işlemler kayıt altına alınmalıdır.

Hasatı müteakip, ürünlerin işlenmesi ve paketlenmesi konusunda, çalışanların kişisel hijyenlerinden başlayarak, kullanılan tesislerin ve alet-ekipmanın uygunluğu, ambalaj maddelerinin ve paketleme yönteminin uygunluğu, ortamın ısı ve nem

koşullarının hijyen şartlarına uygunluğu gözetilemli ve kalite gereksinimleri uyarınca asgari koşullar sağlanmalıdır.

Yılda en az bir kez, akredite laboratuarlarda, mikrobiyal ve limyasal/mineral kirleticiler dikkate alınarak su analizi, pestisit kalıntılarına bakılarak yaprak-ürün analizi yapılmalıdır.

Üretici tuttuğu tüm kayıtları, gerek kontrollerde gerekse her hangi bir tüketici şikayetinde ibraz etmek üzere şeffaflıkla tutmak durumundadır.

"İyi Tarım Nedir" "İyi Tarım Uygulamaları Nelerdir" konusunda ilerleyen dönemde olası mevzuat değişikliklerini yine bu yazımız üzerinden güncellemeye devam edeceğiz. Yazımızı paylaşarak bize destek olabilir, organik tarım rehberi yazımızdan ise tarım ile ilgili temel bilgileri edinebilirsiniz. İyi günler dileriz.

[farmobile]

Organik Tarım Rehberi

Organik Tarım

Çevre sorunları ve çevre kirliliğinin günden güne arttığı günümüzde, organik tarım insanlık için yeni bir umut kaynağı ve geleceği için büyük bir yatırımdır. Biyolojik tarım, ekolojik tarım , bio tarım, organik tarım gibi farklı kelimeler ile ifade edilen “Organik Tarım“, zirai üretimde artan kimyasal gübre, pestisit, zirai ilaç kullanımının ekoloji ve sağlığımız üzerinde yarattığı olumsuz etkilerin ortadan kaldırılması için farklı yöntem olarak doğmuştur. Resmi dili İngilizce olan ülkelerde, üretimlerinde ekolojik prensipler uygulanan tarımsal yöntemler/metotlar için “Organik Tarım” terimi, diğer birçok ülke de ise “ekolojik tarım” teriminin kendi dilindeki karşılıklarını kullanmaktadırlar. Bu yazımızda ise sizlere organik tarım nedir, ekolojik tarım nedir, organik tarım farkları nelerdir, organik tarım faydaları nelerdir, organik tarım nasıl yapılır, organik tarım çiftliği nasıl kurulur, organik tarım belgesi nedir nasıl alınır, organik ürün belgesi nedir nasıl alınır gibi sorulara cevap vereceğiz.

Dünyada “Organik Tarım” kelimesi kullanımlarına kısaca bakacak olursak, Almanya’da, “Ökologischer Landbau”; İsveç’te, “Ekologisk produktion” vb. Bunun dışında “Ekolojik” kelimesi büyük organik üretim/sertifika/denetim kurumlarının isimlerinde de yer almaktadır. Mesela Norveç’te Organik Tarım Enstitüsü — “Norsk senter for Økologisk landbruk-NORSØK” ya da Almanya’da Federal Tarım Bakanlığı Organik Ofisi — “Referat Oekologischer Landbau” — gibi. Örnekleri artırabiliriz. Bunların yanı sıra İsviçre, Avusturya, İtalya ve Fransa gibi ülkeler ise “Biyolojik Tarım” terimini tercih etmektedir. 2092/91 nolu AB (Avrupa Birliği) Yönetmeliği oluşturulurken, yönetmelikle ilgili komisyon tüm bu eğilimleri göz önünde bulundurarak her üç kullanımın da (organik, ekolojik, biyolojik) korunacağını, AB (Avrupa Birliği) resmi dillerinde “Bio” ya da “Eko” kelimelerinin de kullanılabileceğini belirtmiştir. Ülkemizde ise 10.06.2005 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik“e göre organik tarım ürünü için sadece “organik” kelimesinin kullanılması gerekmektedir.

Yazının devamını sitemizde bulabilirsiniz.