efsaneturkceciler-blog

[efsaneturkceciler-blog]

Düşünceyi Geliştirme Yolları

Bir yazıda ileriye sürülen görüş ve düşüncenin inandırıcılığını sağlamak amacıyla yazar çeşitli yollara başvurur. Düşünceyi geliştirmek için başvurulan yöntemler şunlardır: 

1) TANIMLAMA: Bir varlığın, bir nesnenin ya da bir kavramın özel ve değişmez niteliklerini sıralayarak onu tanıtmaktır. ​ 

2) BENZETME: ​Bir durumu, bir kavramı açıklarken bilinen ve ondan daha etkin benzerinden yararlanmaya benzetme denir. 

3) KARŞILAŞTIRMA

Nesneler, kavramlar, olay ya da durumlar arasındaki benzerlik veya farklılıkların dile getirilmesidir. 

[efsaneturkceciler-blog]

Dilek Kipleri

1. Dilek/İstek Kipi Eylemin yapılması veya yapılmaması istendiği durumlarda kullanılır. "-sA/-A" ekleriyle yapılır.

  2. Şart Kipi Eylemin gerçekleşmesi dileğe ya da şarta bağlıdır. Ekleri: -sA Örnek: Çok yesem hiç kilo almasam, Hep gezsem hiç yorulmasam, Param olsa bitmese, Sevgilim terk etmese, Şu ömür hiç bitmese! -Meltem Albayrak

3. Gereklilik Kipi Eylemin mutlaka yapılması anlamını verir. Ekleri: mAlI Örnek: Kedisi olanlar bilir, bazı dönemlerde kediler fare veya kuşları yakalayıp sizin görebileceğiniz bir yere bırakırlar. Onlara kızmamalısınız.  

4. Emir Kipi Eylemin emir yoluyla gerçekleşeceği anlamı verir. Eki yoktur. Örnek:

Konuyu kısaca özetlersek....

[efsaneturkceciler-blog]

Haber Kipleri

Adından anlaşılacağı üzere, bu kipler yapılmış, yapılmakta veya yapılacak olan işleri haber verme, yargı halinde bildirme niteliği taşıyan kiplerdir.

Geçişli geçişsiz, olumlu olumsuz, kök ve gövde halindeki bütün fiileri kapsarlar.

Bu kipleri kurmak üzere getirilen ekler, hem kipin ifadesi olan şekil ve kalıbı hem de zamanı içlerine alırlar.

1. Görülen Geçmiş Zaman Kipi Fiildeki oluş söylendiği andan yani içinde bulunan zamandan daha önceki bir zamanda bitmiş, tamamlanmıştır ve kendisinin gözeleri önünde gerçekleşmiştir. Kesin bilgi ve kanısına dayanır. Görülmemiş olsa da görülmüş kadar kesin olarak bilinir. Bu kip -DI/-DU eki ile kurulur. Örnek: ​ Di'li Geçmiş Zaman Zaman bir öyküydü, biz di'li geçmiş zamanı yaşadık. Zaman bir uykuydu, biz çocukça gözlerimizi kapadık. Oysa kapın önünde ağaç olurdum, Seni görmek bahanesiyle, tüm yapraklarım dallarımdan sökülürdü. - Cihan Civan

2. Duyulan Geçmiş Zaman Kipi Fiilin karşıladığı oluş içinde bulunulan zamandan daha önce gerçekleştiğini; ancak, konuşanın bunu görmediğini, bilmediğini, başkasından duyup öğrendiğini veya fark ettiğini bildiren şekil ve zaman kalıbıdır. Bu kip -mIş/-mUş eki ile kurulur. ​ Örnek:

3. Şimdiki Zaman Fiilin gösterdiği oluş içinde bulunulan zamanda başladığını ve sürmekte olduğunu gösteren kiptir. Bu kip -(I)yor eki ile kurulur Örnek: 

4. Gelecek Zaman Kipi Henüz gerçekleşmemiş bulunan; ancak, fiilin gösterdiği oluş gelecekteki bir zaman kesiminde mutlaka gerçekleşeceğini beildiren bir kiptir. Bu kip -AcAk ekiyle kurulur. Örnek:​

5. Geniş Zaman Kipi Geçmişten geleceğe uzanan geniş bir zaman kesimindeki oluş içine alır. Süreklilik işlevi vardır. Dolayısıyla, sık sık yapılan, alışkanlık ya da adet haline gelen veya her zamanı kapsayan ve genellilik taşıyan oluş hep bu kiple anlatır. ​Bu kip -Ar, -r eki ile kurulur. Örnek: Yunuslar gözleri açık uyurlar.

Birkaç karikatürlere bakalım...

Konuyu kısaca özetlersek... 

[efsaneturkceciler-blog]

Zarflar

Bu sayfada size zarf konusunu anlatacağız. Öncelikle, zarfın ne olduğunu kısaca öğrenelim.

Zarflar fiilerden, sıfatlardan, sıfat fiilerden ve zarf niteliğindeki  sözlerden önce gelip onları değiştirerek anlamlarını  daha belirgin duruma getiren sözlerdir.

 Şimdi öğrendiklerinize göre zarflar kaç tane ayırdığımızı öğrenelim.

1. Zaman Zarfları Fiileri zaman yönünden belirten zarflardır. Fiillere sorulan ne zaman sorusu bize her zaman zaman zarfını gösterir.​ 

Ali şimdi uyuyacak Ali, yarın uyuyacak - diyebilir ken; Ali geçen hafta uyuyacak - diyemeyiz. Zaman zarfları fiile sorulan "Ne zaman?" sorusunun cevabıdır. Ali ayrılmadan önce  bilgisayarı kapattı. Yazın ailemle tatile gideceğim. Meşe ağaçları 50 yaşında palamut verir.​ 

2. Yer Yön Zarfları Bir fiil tarafından yapılan hareketin nerede gerçekleştiğini veya yönünü belirten zarflardır. ​Örnek: Annem  balkondan aşağı atladı  Birlikte dışarı çıkalım mı?  Düğün arabası önden gider. Timsahlar dillerini dışarı çıkaramazlar.​ 

3. Durum Zarfları Fiilerin oluşum tarzını ifade eden zarf grubudur: ​

Örnek: Çok şükür ki kazayı ucuz atlattık. Oldukça tok bir sesle konuşmaya başladı. Çabuk buraya gel. Araba hızla duvara çarptı. 

4. Miktar Zarfları

Bir fiilin sıfatın veya zarfın miktarını ya da derecesini ifade eden zarflardır:

Örnek:

5. Soru Zarfları Bir cümlede zarfları bulmaya yönelik sorduğumuz sorular ,soru zarflarını oluşturu: Ne bakıyorsun ? Bu acıya yürek nasıl dayansın. Hani çay gelmedi yahu! Ne kadar elma istersin? ​Annene niye sormadın? Suyun bitmesine az kaldı . Elmalardan en çok ben isterim (zarfı derecelendirir). Zürafalar susuzluğa develerden daha uzun süre dayanabilirler.​

5. Soru Zarfları Bir cümlede zarfları bulmaya yönelik sorduğumuz sorular, soru zarflarını oluşturur. Örnek: Ne bakıyorsun ? Bu acıya yürek nasıl dayansın. Hani çay gelmedi yahu! Ne kadar elma istersin? ​Annene niye sormadın? 

Zarflarla ilgili karikatürlere bakalım...

Bu konuyu kısaca özetlersek

[efsaneturkceciler-blog]

Anlatım Biçimleri

Anlatım biçimlerini şöyle sıralayabiliriz: 1) Açıklayıcı Anlatım, 2) Tartışmacı Anlatım  3) Öyküleyici Anlatım (Hikaye Etme)  4) Betimleyici Anlatım (Tasvir Etme)

Bunlar açıklarsak...

A) AÇIKLAYICI ANLATIM Bilgi vermek amacı ile oluşturulan yazılarda kullanılan anlatım tekniğidir. Herhangi bir konu hakkında bilgiler vermek, bir şeyler öğretmek amacına yöneliktir. Açıklama, bilinmeyeni bilinir kılmaktır. ​

B) TARTIŞMACI ANLATIM

Yazarın kendi doğrularına okuyucuyu inandırmak, onu kendi gibi düşündürmek için kullandığı anlatım tekniğine tartışma denir. 

C) ÖYKÜLEYİCİ ANLATIM Tasarlanmış veya yaşanmış bir olayın başkalarına sözle ya da yazıyla anlatıldığı anlatım biçimine öyküleme (hikâye etme) denir. ​

D) BETİMLEYİCİ ANLATIM

Betimleme en yalın biçimiyle sözcüklerle resim çizme işidir. Varlıkların niteliklerini,bu varlıkların duyularımız üzerinde uyandırdıkları izlenimleri belirtmektir. Betimleme nesnelerin, varlıkların, belirgin özelliklerini tanıtıp göz önünde canlandırmaktır.

Şimdi, bu karikatüre bakalım