#jaren 30 huis

[levisgeekstuff]

De allereerste X-Mannen comics in Nederland en België

Naast Spiderman en de Fantastic Four (de Vier Vergelders) maakten lezers van Nederlandstalige comics in 1967 ook voor het eerst kennis met de X-Men. In nummer 1924 van de HIP Comics reeks van uitgeverij Classics doken de 'X-Mannen' voor het eerst op. Een terugblik op deze eerste X-Mannen comics in Nederland en België 👉

Hoewel de X-Mannen vanaf de jaren '80 onder schrijver Chris Claremont enorm populair zouden worden en ook gewoon écht een goede comic was, liep het in de eerste oudere nummers allemaal wat stroever.

Nochtans stond, net als bij de andere Marvel series van die tijd, Stan Lee hier mee aan het roer. Zijn basisconcept over de mutanten stond dan ook meteen als een huis, maar de uitvoering was toch beduidend minder. De reeks leek nog geen vaste toon te hebben en er was ook nog geen overkoepelende laag van waar de verhalen naartoe gingen. Een beetje een 'villain of the month' aanpak, die al snel het gevoel gaf dat als je één nummer hebt gelezen je de andere ook al wel kunt raden of voorspellen.

Dat neemt niet weg dat deze oudste X-Mannen een fijn stukje stripgeschiedenis zijn. Jammer genoeg pikte Classics wel pas in bij de Amerikaanse Uncanny X-Men 19. De állereerste X-Men hebben we dus nooit in het Nederlands gezien.

Eigen reeks

Na hun 15 optredens in de HIP Comics reeks, kregen de X-Mannen ook nog een eigen reeks bij Classics die liep van nummer 16 tot 28. Daarin zien we trouwens nog fraai tekenwerk opduiken van Neal Adams 😎

Zootje

Het moet trouwens wel gezegd dat Classics er inhoudelijk best wel een zootje van heeft gemaakt met hun X-Mannen comics. Zo worden er vlak na de eerste verschijning in HIP Comics 1924 met daarin Uncanny X-Men 19 plots 10 nummers overgeslagen bij de 2e verschijning. Die overgeslagen deeltjes zouden dan later in de aparte X-Mannen Classics reeks opduiken, maar wel nadat ze daar eerst tot Uncanny X-Men 59 zijn gegaan 🤔. Nog straffer is dat daarna de verhalen uit Uncanny X-Men 26 tot 31 gewoon nóg eens verschijnen in de X-Mannen Classics reeks, terwijl we die ook al zagen in de HIP Comics.

Checklist:

HIP Comics

1924: Let op daar is de Na-aper (UX 19)

1931: Brandoffer (UX 26)

1936: De Na-aper is terug (UX 27)

1947: Banshees sirene (UX 28)

1965: De super-afgang (UX 29)

1966 De tovenaar ontwaakt (UX 30)

1971: Pas op voor de Moloch (UX 32,33)

1977: Oorlog in een duistere wereld (UX 34,35)

1985: Mekano leeft (UX 36)

1990: De Bobbel en de Verdwijner (UX 37)

19103: Groteks, de sub-mens (UX 38,39)

19110: De wraak van Magneto (UX 40)

19113: Mutant tegen mutant (UX 41)

19116: De tovenaar heeft 3 gezichten (UX 42)

19146: Wie neemt het op… (UX 49,50)

X-mannen Classics

16: Opdracht moord (UX 58)

17: Erop of eronder (UX 59)

18: En toen was er nog maar één (UX 60)

19: IJsman moet 't doen (UX 22)

20: Ik, Lucifer (UX 23)

21: Waar vandaan komt Dominus (UX 24)

22: Het geheim van het amulet (UX 25)

23: Catastrofe (UX 26)

24: De terugkeer van de Mutantenimitator (UX 27)

25: Het sterven van de Banshee (UX 28)

26: Een internationale strijd (UX 29)

27: Verlijn, de andere (UX 30)

28: Vernietig de Kobalt-man (UX 31)

[rotterdamvanalles]

Het Grotekerkplein, de Cockensteeg, de Lange Torenstraat en op de achtergrond de Oppert, 5 februari 1914.

Het Grotekerkplein was oorspronkelijk een deel van het oude kerkhof, dat rondom de parochiekerk lag. De aanwezigheid van de kerk leidde al snel tot de huidige naam. Vanwege het oude kerkgebouw, dat sinds 1572 voor de reformatorische eredienst in gebruik was, kwam al spoedig de huidige naam in gebruik.

De Cockensteeg was vernoemd naar Gerrit Wiggertsz. Cock, in de eerste helft van de 15de eeuw eigenaar van een van de huizen in de steeg. Zij liep van de Lange Torenstraat naar de Oppert. Ook onder de namen Gerrit Cockensteeg en Jan Cockensteeg kwam deze voor. De naam werd voorts verbasterd tot Kokkersteeg. In de 15de eeuw heette de steeg Arent Kerstantszstraatje naar een van de huiseigenaren. Ook de naam Papenstraatje of -steegje kwam voor naar de priesters, die hier woonden. Eveneens naar Gerrit Kocken heette het Kokkerswater. Dit was een andere naam voor de Kerkrotte.

De Lange Torenstraat liep van het Grotekerkplein naar de Sint-Jacobstraat. Bij besluit B. 30 juni 1942 werd de naam ingetrokken. Ze ontving haar naam na de demping van de Slikvaart in de jaren 1852 en 1853, op het tracé waarvan ze werd aangelegd. Deze vaart kwam onder verschillende namen voor. In 1350 treft men de namen Watering of Sloot aan. Het zuidelijke gedeelte werd ook wel Kerkwatering, Kerkvliet of Kerksloot genoemd naar de nabijgelegen Sint Laurenskerk. In het begin van de 17de eeuw komt een gedeelte voor onder de naam Snippevlucht, naar het huis 'van outs genaemd de Snippevlucht', dat in 1625 wordt vermeld op de westzijde van de Slikvaart bij de Sint-Jacobstraat. Het water wordt op de kaart van Jan Potter (1567) Oude Rotte genoemd. Daar uit niets is gebleken dat die naam toen in gebruik was, valt het te betwijfelen of het water ook deze naam heeft gedragen. Naast Slik- of Slijkvaart komt in de 18de en 19de eeuw ook al Toornvaart of Toornvliet voor. Vanwege de geur die het water verspreidde, sprak men ook wel over Stinksloot. De Torenstraat ontving haar naam omdat ze op de toren van de Grote of Sint Laurenskerk uitkwam. Ter onderscheiding van de al bestaande Torenstraat, die later is opgegaan in de Sint-Laurensstraat, werd ze wegens haar lengte Lange Torenstraat genoemd. Op de plaats van deze straat ligt nu de Oppert.

Als vroegere vormen van de straatnaam Oppert kwamen voor Nyepoorte, Nieupoort, Nupoort en Noppert. Uit 'in de Noppert' is waarschijnlijk 'in den Oppert' ontstaan. In de 17de en 18de eeuw werd telkens gesproken van Oppert of Nieuwpoort.

De foto komt uit de fotocollectie van het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.

[de-meerpeen]

Oliebollen van Ron en Carolien Betjes dit jaar te verkrijgen op Schelphorst

Lokaal nieuws: 'Oliebollen van Ron en Carolien Betjes dit jaar te verkrijgen op Schelphorst'

WIERINGERWERF – De oliebollenkraam van Ron en Carolien Betjes, die vele jaren voor de Maaier in Wieringerwerf stond, staat dit jaar bij hun huis op Schelphorst 14. Een uitgebreide kaart met diverse speciale bollen, zoals voorgaande jaren, zal er deze keer niet zijn. ‘We gaan twee dagen open. Op maandag 30 december starten we om 10.00 uur met de verkoop van de oliebollen en een paar…

[kerstpiratie]

44 Dagen tot Kerstmis: Overdreven kerstdecoratie voor je huis: Inspiratie en een stappenplan

Wanneer de dagen korter worden en de temperatuur zakt, wordt het tijd om de magie van Kerst in huis én tuin te brengen. Voor wie echt wil uitpakken, is een extravagante kerstversiering zoals we die soms in Amerikaanse films zien, binnen handbereik! In dit artikel vind je praktische tips en ideeën om jouw Nederlandse woning om te toveren tot een kerstparadijs.

1. Voorbereiding: Van Idee tot Plan

Voordat je begint met aankopen, is het goed om een duidelijk plan te maken:

Stijl: Kies een thema of kleurenpalet, bijvoorbeeld traditioneel rood en groen, of een winterwonderland met veel wit, blauw en zilver.

Buitengevel en tuin: Denk na over de plekken die je wilt versieren, zoals de voorgevel, ramen, tuinpad, bomen, en eventueel een kerstboom buiten.

Budget: Een grootschalige decoratie kan prijzig zijn, dus stel een budget vast en maak een lijst van wat je echt nodig hebt.

> Tip: Begin op tijd met inkopen en check aanbiedingen rond Black Friday en Cyber Monday.

2. Benodigdheden en Kosten

Om een goed beeld te krijgen van de benodigdheden en kosten, is hier een overzicht:

Buitendecoratie

LED-kerstverlichting (buiten): Een set van 10 meter lichtjes kost gemiddeld tussen €15 en €25. Voor een grote gevel zijn 3-4 sets nodig (€45-€100).

Kerstfiguren (opblaasbaar): Denk aan een kerstman, rendier of sneeuwpop. Prijzen variëren van €20 tot €100 per stuk.

Projectoren of laserlampen: Voor speciale lichteffecten op de muren, met prijzen vanaf €30.

Kerstkrans en guirlandes: Voor de voordeur en eventueel ramen, met een prijs rond de €15 tot €50 per stuk.

Versieringen voor in de tuin: Denk aan verlichte bollen, verlichte kerstbomen, of candy canes. Reken op €5-€20 per stuk.

Voor Binnen

Kerstverlichting (binnen): Voor de ramen of rondom de trap, kost per set €10-€15.

Raamstickers: Deze geven een extra gezellige uitstraling. Prijzen variëren van €5 tot €15 per pakket.

Accessoires: Overweeg nep-sneeuwspray, kaarsen en sfeervolle figuren om de binnenkant net zo mooi aan te kleden als de buitenkant.

> Totale geschatte kosten: Een bescheiden opstelling kan vanaf €150 gerealiseerd worden. Voor een extravagante decoratie kun je al snel rond de €300 tot €500 uitkomen.

3. Stappenplan voor een Spectaculair Resultaat

Stap 1: Verlichting

Begin met het ophangen van de verlichting rondom de gevel. LED-lichtsnoeren zijn energiezuinig en gaan lang mee. Zorg dat je een stroomvoorziening hebt met verlengsnoeren en verdeelstekkers voor buitengebruik.

Stap 2: Grote Blikvangers

Plaats daarna de grote items, zoals de opblaasbare kerstman of een verlichte kerstboom. Grote elementen trekken meteen de aandacht en geven jouw decoratie dat wow-effect.

Stap 3: Details in de Tuin

Decoreer het tuinpad met candy cane lichten of lichtgevende bollen. Voor een winterse look kun je ook nep-sneeuwspray op de struiken spuiten, maar pas wel op met regen en wind.

Stap 4: Vensters en Deur

Versier de ramen met raamstickers of lichtjes en hang een mooie kerstkrans aan de voordeur. Guirlandes aan de deur of onder de dakrand voegen extra charme toe.

Stap 5: Afwerking Binnen

Laat de decoratie ook binnen doorlopen met sfeervolle lichtjes, kaarsen en kerstdecoraties in de vensterbanken. Zo is de sfeer zowel binnen als buiten compleet.

4. Handige tips voor een duurzame Kerst

Energiezuinig: Gebruik LED-verlichting om je energiekosten laag te houden.

Timers: Installeer een tijdschakelaar zodat de lichten automatisch aan en uit gaan.

Herbruikbare decoratie: Investeer in kwaliteitsdecoraties die meerdere jaren meegaan.

5. Inspiratie: Laat je Huis Opvallen in de Buurt!

Met een unieke combinatie van Nederlandse gezelligheid en Amerikaanse grandeur maak je indruk. Overweeg bijvoorbeeld Hollandse elementen zoals houten klompen met verlichting, een verlichte fiets, of een gezellig bankje met een kerstdekentje buiten.

Een goed versierd huis trekt meteen de aandacht en brengt niet alleen jou, maar ook je buren en voorbijgangers in de feeststemming. Wie weet inspireer je anderen om volgend jaar ook groots uit te pakken!

Door jouw huis en tuin spectaculair te versieren, creëer je een magische kerstsfeer die iedereen in de stemming brengt. Met een goed plan en slim budgetteren is het mogelijk om jouw woning om te toveren tot een echte eyecatcher.

[expeditiemuziek]

De 15-minutenstad als ideaal en wat bewoners belangrijk vinden (7/7).

Bij de ontwikkeling van de bebouwde omgeving is het nodig om idealen van politici en stedenbouwkundige te blijven confronteren met die van bewoners. Bewoners op hun beurt moeten doordrongen zijn van de randvoorwaarden, bijvoorbeeld op het gebied van dich

Het gedrag van stedenbouwkundigen en politici, maar ook van bewoners is decennialang bepaald is door beelden van de ideale woonomgeving, zeker voor wie zich die kan permitteren. De eengezinswoning, een eigen tuin en de auto voor de deur traden daarin sterker op de voorgrond dan wonen in een inclusieve en volledige wijk. Niettemin is zo’n wijk, inclusief een ‘jaren ’30 huis’, nog steeds gewild.…

[keynewssuriname]

Het spaar- en stabilisatiefonds

Op dinsdag 24 oktober organiseerde de Verenging van Economisten van Suriname (de VES) een discussieavond met als titel het geld van morgen vandaag beheerd. Eerder hadden andere organisaties opgeroepen om nu al na te gaan hoe de inkomsten uit de oliesector besteed moeten worden. De discussies laaide vooral op nadat Staatsoliedirecteur Anand Jagesar had verklaard dat Suriname in de komende 20 jaren 16 tot 20 miljard USD gaat verdienen met de aardolie uit Blok 58 op zee. De heer Karel Eckhorst was de inleider. In het Spaar c.q. Stabilisatiefonds moet er in tijden van hoge opbrengsten geld gestort worden die in de tijden van lage prijzen aangesproken kunnen worden om eventuele financiële tekorten van de overheid te dekken. Ook zou een deel van het gespaard geld belegd of besteed kunnen worden om investeringen te stimuleren. Als voorbeeld werd Noorwegen aangehaald die bijkans een 1000 miljard zou hebben in haar fonds. Suriname had in 2012 ook een fonds opgezet, maar die verdween weer even snel. NOORWEGEN Noorwegen is ruim twee keer zo groot als Suriname, heeft een bevolking van 5,5 miljoen en een Bruto Binnenlands product van USD 490 miljard. Dat komt neer op een inkomen van USD 90.000 per capita. Het land exporteert aardolie, petroleumproducten, hout en houtproducten, vis (Batjauw) en halffabricaten. Noorwegen investeert enorm veel in High Tech en haar onderwijs is volledig gratis. Het gemiddelde loon is ruim 5000 USD. Ook beschikt Noorwegen over water en windenergie. In 1969 werd er olie en gas ontdekt in Noorwegen. Nadat alle andere sectoren waren ontwikkeld werd er in 1990 (na 21 jaren) een fonds op gericht waarin ze een deel van de inkomsten uit de oliesector onderbracht. Slechts 51% van de overheidsuitgaven wordt betaald met de inkomsten uit de oliesector. Het fonds beschikt thans over 1000 miljard USD en is het grootste staatsfonds ter wereld. SURINAME Suriname exporteert groenten, fruit, vis, rijst, goud, hout en aardolie. Voor 2010 was het hoofdzakelijk bauxiet en aluinaarde. Alles wat Suriname produceert heeft een importcomponent. Dat zijn hulpmiddelen zoals; tjappen, houwers, schoeisel, kunstmest, machines etc., die geïmporteerd moeten worden om te produceren. Voor sommige producten is het zelfs meer dan 61% van de waarde. Daardoor kan Suriname niet op de internationale markt met die producten. Rijst bijvoorbeeld kan ze nog exporteren vanwege de belastingvoordelen in Caricom. Aan waarde toevoeging wordt er nauwelijks wat gedaan. In de afgelopen 48 jaren is de SRD op verschillende momenten in waarde gedaald ten opzichte van de USD waardoor productiebedrijven zich niet hebben kunnen ontwikkelen en of handhaven. Echter waren er ook momenten waarbij Suriname er beter voor zat. Zo had ze vanaf 2010 tot 2016 een positieve handelsbalans (export -import) van gemiddeld USD 554 miljoen per jaar. De prijzen van de grondstoffen die Suriname exporteerde waren nooit eerder zo hoog geweest. Zelfs in 2016 toen de prijs van aardolie daalde naar 30 USD per vat waren de prijzen van goud en hout nog altijd hoger dan voor 2010. En ook toen had Suriname een positieve handelsbalans. Na de tweede helft van 2016 schoten de prijzen weer omhoog. En toch heeft Suriname het gepresteerd om een financiële crisis te hebben. De huidige regering zou ruim twee miljard USD ontvangen hebben aan winstbelasting van de twee goud bedrijven en Staatsolie tussen december 2020 en december 2022. Die zijn nergens te bespeuren. ONDERWIJS Zoals eerder vermeld is onderwijs gratis in Noorwegen. Nederland bijvoorbeeld geeft 65.000 euro uit per jaar aan een schoolgaande en Duitsland zelfs 84.000 EURO. In Suriname wordt in de begrotingen van het ministerie van onderwijs ruim 600 USD per schoolgaande opgebracht. Echter blijkt in de praktijk dat niet eens 250 USD te zijn. Docenten moeten vaak zes maanden wachten op hun loon en de schoolklassen bestaan veelal uit 40 leerlingen. Kinderen moeten van huis tafels en stoelen naar school meenemen. Terwijl het binnenland geen volle onderwijs jaar haalt. Van de ruim 21 instituten die hoger onderwijs aanbieden hebben 19 niets te maken met techniek. En die instituten die wel technisch opleidingen aanbieden geen bijdragen leveren in de ontwikkeling van de productie of industrialisatie daarvan. Terwijl Suriname net als Noorwegen dat nodig heeft voor haar ontwikkelen. SPAAR OF STABILISATIE FONDS Door de slechte contracten met de goudbedrijven en het niet ordenen van de “kleine Goudsector”, haalt Suriname heel weinig uit de sector die over 13 tot 15 jaren niet meer zal bestaan. Het beeld dat de directeur van Staatsolie en de regeringsfunctionarissen aan de gemeenschap voorhouden, verschilt met wat Total en Apache wereldkundig hebben gemaakt. De directeur van Staatsolie praat over 16 tot 24 miljard USD inkomsten over 20 jaren voor Suriname uit Blok 58. Terwijl Total het heeft over een productie van 9 jaren waarbij zij binnen 3 jaren haar investering,9 miljard USD, terug moet hebben. Vragen zoals; wie de schade door oilspills gaat betalen, vanaf wanneer Total winstbelasting zal betalen, hoe de afrekeningsformule er uitziet, wie het aardgas mag exploiteren, hoe en door wie de gemaakte kosten gecontroleerd gaan worden etc. staan nog steeds overeind. Een oilspill kan, inclusief Suriname, op 14 landen schade effecten hebben. Als er geen assurantie daartegen gesloten wordt, zal Suriname dat moeten betalen. In december 2019 is Suriname nog door het oog van de naald kunnen kruipen. Apache had toen nog net een ramp kunnen voorkomen tijdens boorwerkzaamheden. Onlangs is Exxon Mobiel in Guyana nog betrapt op het vervalsen van kosten met meer dan tweehonderd miljoen USD. Hoe de prijs van een barrel olie in de negen jaren zich zal ontwikkelen is ook niet voorspelbaar. De prijs kan ook zoals in 2016 onder 30 USD dalen. Geld onder de huidige situatie in een spaarfonds storten zou betekenen dat er nog minder geld naar de onderwijs- en gezondheidssector zal gaan. Suriname heeft anno 2023 een BBP van USD 2,6 miljard met een inkomen van USD 4.500 per capita. “Als” Suriname het huidige BBP behoudt en na 2028 geld begin te zien uit Blok 58 en met geluk een economische groei van 12,5% per jaar realiseert, zal Suriname pas in 2036 een BBP van 5.1 miljard met een inkomen van 8.500 USD per capita (Barbados) realiseren. En op dat moment is het goud en olie uit Blok 58 op. Wat dan daarna? Conclusie Suriname kan op dit moment en ook na 2028 geen spaar of stabilisatiefonds voeden met geld. De opbrengsten uit Blok 58 zijn helemaal niet zeker of zal onvoldoende zijn om de staatsuitgaven te betalen. Bovendien moet de overheid nog 3,2 miljard USD aan schulden aflossen. De overheid moet reeds morgen haar inkomsten uit de goudsector maximaliseren. Daarmee moet zij het onderwijs goed en doelmatig op zetten en de gezondheidszorg overeind tillen. Want de ontwikkeling van een land en de stabiliteit daarvan, kunnen alleen door ontwikkelde mensen gegarandeerd worden. De diversificatie van de economie, en vooral de waarde toevoeging, moet zo spoedig mogelijk starten. Na 2028 moet dat nog sneller voordat het goud en olie op is. Dat zal het beste fonds voor Suriname zijn. Kenneth Sukul         Read the full article

[hafffff]

Een calathea, een kledingkast

“Zeg, willen jullie ook nog wat leesten mee?” Ik keek mijn zusje vragend aan of zij het misschien had verstaan, maar ze keek even verbaasd terug. Misschien is dit net weer het Zuid-Limburgse dialect wat communicatie soms moeilijker maakt. Of we hebben haar gewoon niet goed verstaan. Ik gokte op dat laatste. “Sorry, wat zei je?” “Willen jullie nog leesten mee?” “Of we wat willen meenemen?” “Lees-ten.” “Wat zijn dat?” De vrouw van mijn opa zuchtte, glimlachte met een blik in haar ogen zoveel als de jeugd van tegenwoordig weet ook niks meer. “Kom maar, ik laat het wel zien.” Mijn broertjes, zusjes en ik liepen met haar mee van de keuken naar de grote achtertuin, naar een brede tafel onder de overkapping tussen de schuur en het huis. Daarop uitgestald leek op het eerste oog een enorme verzameling houten klompen, maar was dat bij nader inzien toch niet. Er was geen opening waar je je voet in kon steken, het was volledig dicht. De meesten waren per twee aan elkaar gemaakt met grof touw, je kon het zo in de kerstboom hangen. Sommige stonden los van elkaar, maar vormden wel duidelijk een paar van een linker- en rechterschoen. Maar we wisten eigenlijk nog steeds niet waar we naar keken. “Ach ja, inderdaad,” zei mijn moeder, die ons naar buiten was gevolgd. Ze pakte één van de houten figuren op. “Zijn leesten. Dit gebruikte hij altijd in zijn werk, het is een mal waar je de schoen omheen maakt.” “Ooh,” zei ik, terwijl er wat kwartjes begonnen te vallen. “Léésten. Zoals het spreekwoord.” “Welk spreekwoord?” vroeg de rest. “Schoenmaker, blijf bij je leest,” zeiden mijn moeder en ik in koor. We zijn tevens een onverslaanbaar duo met 30 Seconds. Opa Lei was zijn leven lang schoenmaker, podoloog, voetverzorger. Hij had een werkruimte aan huis, waarvan ik me niet kan herinneren dat ik er ooit ben geweest. Het moet er vol hebben gestaan, gezien hoeveel leesten er nog buiten op tafel lagen, twee aan twee, terwijl de vrouw van mijn opa vertelde dat ze het overgrote deel al had weggedaan. “Misschien kan de rest met de kist mee de oven in,” opperde één van ons aan de rest, binnensmonds, het voelde te vroeg om zoiets hardop te zeggen. We pakten ieder van ons een paar leesten, aten vlaai, wachtten tot we weer naar huis konden gaan. Het was mei en het was warm, in de zon speelden we kaartspelletjes met mijn neefjes van elf jaar die ik die dag voor het eerst ontmoette, zelfs hun moeder had ik nog niet eerder gezien. Ik breide verder aan een tas gedoemd te mislukken, maar het gaf niet, het was een fijne handeling tijdens het praten en luisteren. We bespraken standaard onderwerpen als werk en huizen kopen, hadden het er niet over waarom we er waren, dat gebeurde alleen in de autorit heen en terug, in het bijzijn van wie we ook gevoelsmatig vonden dat het familie was.

De laatste keer dat ik er was geweest voordat hij ziek werd was in december, de keer daarvoor zo’n goede acht jaar terug. In december was ik net verhuisd en in de kerstvakantie hadden mijn moeder en ik bij Opa Lei een oude houten kast opgehaald die dienst zou doen als mijn kledingkast. Ze hadden de kast al jaren, gekregen van een klooster waar ze allebei pedicures aan de nonnen hadden gegeven. De toekomstige kledingkast was ook een voormalige kledingkast, de stang helemaal bovenin waar de nonnen hun habijten aan ophingen zat er nog steeds. Mijn vader maakte er drie plankjes in, mijn aandeel daarin was dat ik de waterpas vasthield en zorgde voor koffie. Mijn moeder praat ook veel, maar is minder fel en rechtlijnig dan haar vader. Hij maakte zijn eigen regels, liet mijn moeder en haar zusje in die korte tijd tussen het vertrek van mijn oma en de aankomst van de stiefmoeder staan op de achterbank van de auto, door het open dak, terwijl hij door de wijk scheurde, hun haren werden pas weer geknipt toen de stiefmoeder in beeld kwam en toen ze na lange tijd weer eens naar de tandarts gingen, hadden ze gaatjes van het suikerrijke dieet. Fysiek reisde ik nauwelijks af naar hun huis in Limburg vlakbij de Wallonische grens, en zij kwamen niet naar Nijmegen, maar we hadden af en toe contact via sms en later, op zijn verzoek, Signal. Hij stuurde me graag cartoons of tweets door waarin religie belachelijk werd gemaakt, Geert Wilders en de extreemrechtse politiek op de hak werd genomen of, toen hij via mijn moeder, die wel nog regelmatig langsging, hoorde dat ik vegetariër ben, de vee-industrie. In één van de lockdowns in 2020, of 2021, wie zal het zeggen, stuurde ik via Omapost een zelfgemaakt kaartje naar onze grootouders. Namens de rest, maar het lot van de oudste is dat die dat soort dingen bedenkt en uitvoert. Dat ik er geen naar haar vader en zijn vrouw had gestuurd, bedenk ik me pas als mijn moeder me ernaar vraagt. Ik stuur er alsnog een, met dezelfde foto en een andere tekst, en vraag me af of ik me schuldig moet voelen dat ze niet in het laatje ‘opa en oma’ in mijn hoofd zitten, of dat sommige dingen buiten jezelf veroorzaakt worden. “Oja, wil je deze ook nog mee?” vroeg de vrouw van mijn opa toen we de houten kledingkast met beleid in de aanhangwagen hadden getild. Uit goed fatsoen, omdat ik het niet vond kunnen dat ik na acht jaar afwezigheid alleen de kast in zou laden om direct huiswaarts te gaan, hadden we anderhalf tot twee uur in de woonkamer gezeten met thee en koekjes en ging het over een knieoperatie, de Belgen van net over de grens die niet konden autorijden, de honden, de zoons en de kleinkinderen, maar geen enkel moment werd gevraagd wat ik de afgelopen acht jaar had gedaan, of nu deed, hoe het ging, of waarom ik er eigenlijk al die tijd niet geweest was en of ze het achteraf gezien anders hadden aangepakt? Nu stonden we in de hal tussen de woonkamer, keuken en de voordeur in, ik voelde de afdruk van het zware hout nog in mijn handen en de decemberkou in mijn vingers, en ze wees op een kamerplant die naast het raam stond, een calathea. Een flinke, met veel diepgroene bladeren, goed onderhouden enerzijds door het licht dat door de vitrage valt door het raam waar de plant altijd naast heeft gestaan, anderzijds door haar groene vingers die ook verantwoordelijk zijn voor de verzameling bonsaiboompjes in de achtertuin die met zoveel zijn en zo minutieus onderhouden dat die tuin voelt als een museum, met gaas gespannen eromheen zodat de kippen in het achterste deel van de tuin niet al dat harde werk binnen enkele seconden tenietdoen. Ik zet de plant bij thuiskomst in de slaapkamer, die te donker is, en vergeet net iets te vaak water te geven. De reddingsactie, die inhoudt dat de plant naar de woonkamer verhuist en regelmatiger water krijgt, mag niet baten, en al na enkele weken in het grauwe januarilicht is het aantal bladeren gehalveerd, sterven ze één voor één af, tot er nu, in oktober, nog één klein groen blaadje zijn best aan het doen is, maar ook al droge randen laat zien, [deel 2]

[joostjongepier]

Wat?   Les Nymphéas (De waterlelies) door Claude Monet

Waar?   Musée de l’Orangerie, Parijs

Wanneer?   30 juli 2031

Monet had bij zijn huis en atelier in Giverny een vijver laten aanleggen met daarin waterlelies. Hij maakte maar liefst 300 schilderijen van deze bloemen. Het hoogtepunt daarvan zijn zonder meer de grote muurschilderingen in Musée de l’Orangerie in Parijs. Monet schilderde deze aan het eind van zijn leven toen hij vermoedelijk al grotendeels blind was. Misschien mede daardoor zijn de werken haast abstract van aard, zeker als je er met je neus bovenop staat. Hoe verder je je van de schilderingen af beweegt, des te meer komt het water met de waterlelies tot leven. Voor mij behoren deze gigantische werken van Monet tot de hoogtepunten van het impressionisme. Het gaat hier duidelijk niet om het zo goed mogelijk weergeven van de realiteit, maar om het vastleggen van een indruk. Ieder moment ziet de tuin, afhankelijk van het tijdstip en het weer, er anders uit.

Werkelijkheid en de weerspiegeling daarvan zijn niet te onderscheiden op de werken in l’Orangerie. Ook laten de meterslange schilderingen geen horizon, lucht of waterkant zien. Alleen water met wilgen en waterlelies. Het water is bij Monet nooit blauw; het is paars, bruin, rose of grijs al naar gelang het seizoen en de weersomstandigheden.

Mijn favoriet in de zalen van l’Orangerie is het werk waarop de wilgenbomen met de neerhangende takken zijn weergegeven. De stronken zijn neergezet met lange verfstroken in allerlei kleuren; de waterlelies zijn pasteus op het zoek gezet.

Monet schonk de werken in 1918 als een ‘eerbetoon aan de vrede’ aan de Franse staat. In 1927 werden ze in de huidige zalen geïnstalleerd. De twee ovale zalen vormen samen een lemniscaat (een liggende acht), symbool voor de oneindigheid. Veel waardering van het publiek was er echter niet. Die zou nog tot de jaren vijftig van de twintigste eeuw op zich laten wachten.

[fransopdefiets]

13-7 Baconsthorpe

Gisterenmiddag arriveerde er een tweede fietser op de camping, die naast mij geplaceerd werd. Een nogal schuwe man, die al schrok toen ik hem gedag zei.

Geheel volgens voornemen dineerde ik met een soort vruchtenbrood uit de supermarkt, tomaat komkommer en kaas. Oh ja, en ‘s middags at ik een rol digestive biscuits, maar dat zijn koekjes, dat gelt niet.

Om 5 uur ‘s morgens krijgt er iemand een enorme hoestbuien en ik hoor de schuwe man opstaan. De duiven zijn ook al wakker trouwens, het stikt er hier van. Als ze niet met elkaar klieren door met gespreide vleugels tegen elkaar op te springen, dan koeren ze. Dat gaat in een vast patroon, roekoekoe roekoe. Het hele bos galmt er van om vijf uur.

Ik ontbijt met meer vruchtenbrood, om precies te zijn Pocklington’s award winning plumbread with cherries. Smaakt het beste met notenpasta van de Albert Heijn, beter dan met cheddar, zoals op de verpakking wordt aanbevolen.

Ik kom nog langs het landgoed Sandringham of eigenlijk langs de enorm lange muren en hoge poorten, je kunt het huis vanaf de weg niet zien. Je kunt het wel bezoeken, gezien de enorme parkeerplaatsen, tearooms en wegwijzers richting de kaartverkoop langs de weg, maar niet om kwart over zeven in de ochtend. Dan maar niet.

Ik merk dat ik de zee weer begin te naderen, af en toe zie je een streep blauw in de verte. Toch vreemd eigenlijk, ik fiets de noordzeekustroute maar sinds Scarborough heb ik geen zee meer gezien. Het is mooi fietsen nu, wel steeds heuveliger, maar ik kan het hebben, ik ben nu goed ingefietst.

In Burnham Market koffie en een scone. Het is hier een een stuk welvarender, goed geklede mensen en ik zit in een hele oude winkel. Naast mij zit een gezin dat komt ontbijten en een ellenlange lijst opgeeft aan de bejaarde uitbater die alles zuchtend en steunend noteert. Als hij het eten brengt zijn de thank you’s en de wonderful’s niet van de lucht.

Iets verderop zit een warme bakker en daar koop ik een zuurdesembrood voor 5 pond. Het meisje, gekleed in zwart t-shirt zoals het hoort bij een hippe bakker, pakt het brood met een grote tang van de plank en deponeert het in een bruin papieren tasje. Ik wou nog zeggen, ja maar voor 5 pond koop ik we twee Pocklington’s award winning plumbread with cherries, maar ik denk niet dat dat hier in goede aarde valt.

Om half elf ben ik in Wells next the Sea. Ik maak er een kleine omweg voor met een reden. Nog voordat ik mijn eerste boot had, las ik eindeloos veel zeilverhalen, uitgegeven door Hollandia. Die kocht ik bij De Slegte in de ramsj, want blijkbaar was er destijds niet veel markt voor. Zo ontdekte ik Maurice Griffiths die in de jaren 30 prachtige boeken heeft geschreven over het kustzeilen in The Wash (zo heet deze bocht van de zee). Hij schrijft heel aanstekelijk over de genoegens van scharrelen tussen de zand- en grindbanken en het landinwaarts varen op de getijdestroompjes. Dat deed hij in kleine gaffelgetuigde houten kottertjes of sloepjes met alleen een kompas en zijn kennis van het gebied. Geen VHF, GPS, AIS, GMDSS of dat soort grappen. Als ik er nu over nadenk, is dat precies wat mij altijd zo aangesproken heeft in het zeilen, het rommelen met je boot en proberen op mooie plekjes te komen.

Het is hier supertoeristisch en een kopje koffie aan de haven zit er om deze tijd niet in, alles zit bomvol om deze tijd. In het dorp koop ik nog een paar sinaasappels en een half pond Norfolk kersen, enorme paarse joekels.

Ik heb een uitstekende lunch in Warham, gefrituurde haloumi op een bedje van licht aangemaakte veldsla met couscous en biet. Na Warham buigt mijn route af naar het binnenland. Maar waarom nou? Het is hier zo mooi in de kuststrook, elk dorpje zou zo in een aflevering van Midsummer Murders voor kunnen komen. Ik besluit de Noordzeeroute los te laten en over te stappen op te stappen op de Norfolkroute. Ook uitstekend bewegwijzerd trouwens. En ik wordt prompt beloond met de ruïnes van Binham Priory. Voor wie zich afvraagt waarom al die kloosters in puin liggen, dat komt door The Act dissolving the greater monasteries uit 1566 van Hendrik de Achtste. Die besloot om een eind te maken aan de economische en politieke macht van de kloosterordes. Voor wie daar meer van wil weten, ik heb er ooit tijdens mijn studie een paper over geschreven, dat stuur ik je op verzoek graag toe.

Zo eindig ik vandaag op een gigantische camping, ter grootte van enkele voetbalvelden met ik denk drie gasten.

Het enige waar ik me zorgen om maak, is het gekraak van de cranks. Dat klinkt elke dag een beetje luider en ik kan niet goed bepalen wat de oorzaak is.ook klinkt het volstrekt onregelmatig, soms even niet, dan twee tikjes peromwenteling, dan vijf. De trapas draait soepel en er zit geen enkele speling in. Ook de kettingbladen zitten stijf op hun assen. Het enige wat ik kan vaststellen, is dat als ik de crank vastpak en er hard op duw, je het voelt en hoort tikken. Nou ja, ik schat nog drie dagen naar Harwich, als de fiets dat volhoudt, ben ik tevreden.

Afgelegde afstand: ca 80 kilometer

Gefietste tijd: 6 uur

[kinetize]

3D-Visualisatie interieuradvies jaren ’30 huis Grevenbicht Neem een kijkje binnen in deze jaren ’30 woning. De huiseigenaren vroegen om een mooie match tussen industrieel en vintage, met ‘a touch of gold’ ... Read...

[epoxyvloercoating]

Gietvloer

Het gebruik van een epoxy vloercoating is al lang bekend om betonnen vloeren elegant te maken en te beschermen tegen beschadiging. Vanwege zijn taaiheid en duurzaamheid wordt het vaak gebruikt op industriële vloeren. Afgezien hiervan is het ook bekend dat het bestand is tegen olie, vet en andere chemicaliën die vloeren kunnen vernietigen. Vroeger gebruikten alleen warenhuizen epoxy vloercoating, maar de laatste jaren is het een trend geworden voor gebruik in huis en garage. Gietvloer

Veel huiseigenaren willen dat iemand de epoxy vloercoating aanbrengt, maar u kunt het nog steeds zelf laten doen. Hier is hoe.

Eerst moet u uw vloer opmeten om te weten hoeveel epoxy vloercoating u moet kopen. Daarna moet u een epoxyverf en een epoxyverfverharder kopen, die u hoogstwaarschijnlijk in één pakket krijgt. Nooit verwarren met een buiten- en binnenepoxyverf en met epoxyverf voor zwembaden. Vraag de persoon die verantwoordelijk is voor de markt voor verf om een duidelijk beeld te hebben van wat voor soort u moet kopen. Anders kunt u online een vloercoatingset kopen met een dvd-handleiding.

Het is belangrijk om de vloer zo goed mogelijk schoon te maken. Was de vloer met water en afwasmiddel, laat het daarna drogen. Als je moeite hebt met het schoonmaken van vloeren met vetvlekken, kun je bij een bouwmarkt een ontvetter kopen. Laat de ontvetter zijn werk doen, veeg het vervolgens af met een doek en spoel het na met water.

Schraap de vloer. U moet tijdens het uitvoeren van deze procedure beschermende handschoenen en een masker dragen, omdat hierbij zoutzuur wordt gebruikt. Meng het zoutzuur en water en spoel het daarna af met koud water. Een kopje zoutzuur is goed genoeg voor een liter water. Gebruik geen doek om het mengsel aan te brengen, maar gebruik in plaats daarvan een bezem.

Als je een handleiding hebt, weet je hoeveel verharder en epoxyverf je nodig hebt. Meng de twee ongeveer 5 minuten en laat het daarna 30 minuten staan.

Het is belangrijk om eerst de randen te schilderen met een klein penseel om een goede coating in de scheuren te krijgen. Gebruik een rollende verf om het mengsel over de vloer te verdelen. Zorg voor een nette applicatie. Met andere woorden, u moet bij één hoek beginnen; sla nooit gebieden over. En na 24 uur heb je nu een epoxy vloercoating - helemaal zelf gedaan.

References Epoxy https://en.wikipedia.org/wiki/Epoxy

[rotterdamvanalles]

De Lange Torenstraat met op de achtergrond de Sint-Laurenskerk, 1913-1917.

De Lange Torenstraat liep van het Grotekerkplein naar de Sint-Jacobstraat. Bij besluit B. 30 juni 1942 werd de naam ingetrokken. Ze ontving haar naam na de demping van de Slikvaart in de jaren 1852 en 1853, op het tracé waarvan ze werd aangelegd. Deze vaart kwam onder verschillende namen voor. In 1350 treft men de namen Watering of Sloot aan. Het zuidelijke gedeelte werd ook wel Kerkwatering, Kerkvliet of Kerksloot genoemd naar de nabijgelegen Sint Laurenskerk. In het begin van de 17de eeuw komt een gedeelte voor onder de naam Snippevlucht, naar het huis 'van outs genaemd de Snippevlucht', dat in 1625 wordt vermeld op de westzijde van de Slikvaart bij de Sint-Jacobstraat.

Het water wordt op de kaart van Jan Potter (1567) Oude Rotte genoemd. Daar uit niets is gebleken dat die naam toen in gebruik was, valt het te betwijfelen of het water ook deze naam heeft gedragen. Naast Slik- of Slijkvaart komt in de 18de en 19de eeuw ook al Toornvaart of Toornvliet voor. Vanwege de geur die het water verspreidde, sprak men ook wel over Stinksloot. De Torenstraat ontving haar naam omdat ze op de toren van de Grote of Sint Laurenskerk uitkwam.

Ter onderscheiding van de al bestaande Torenstraat, die later is opgegaan in de Sint-Laurensstraat, werd ze wegens haar lengte Lange Torenstraat genoemd. Op de plaats van deze straat ligt nu de Oppert.

De foto komt uit de collectie topografie en bevindt zich in het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt eveneens uit het Stadsarchief Rotterdam.

[lunasilvis]

Hoe Reyna’s Nederlandse dochter toch vrede vindt met de Filipijnse keuken: “Dit is mijn moeders manier van zorgen”

Maandagavond 17.23 uur, hartje Alkmaar. Bij binnenkomst vliegt de condens dat nevelig opstoomt van de pruttelende potjes en pannetjes die op het gasfornuis staan je om de oren via de entreehal. Een weeïge geur van kruidig Filipijns avondeten kruipt je neusgaten in. Driftige sis-, sudder- en borrelgeluiden komen daarbij uit de achterkant van het huis vandaan, daar bevindt zich immers de keuken. Dan kijkt Reyna (53) met een grote glimlach op van haar wokpan vol met hete, witte mihoen: “Zo leuk dat je er bent! Alles goed? Ja, ruikt lekker, hè?”

Naam: Reyna Ipac-Taalman Geboortedatum: 20 februari 1967 Geboorteplaats: Bontoc, Mountain Province, Filipijnen Naam: Shaina Taalman Geboortedatum: 26 juni 1997 Geboorteplaats: Alkmaar, Noord-Holland, Nederland

Traditionele adobo van de Hollandse toko Of Reyna ook in het Noord-Hollandse Alkmaar geboren en getogen is, zoals haar dochter Shaina? Het scheelt maar een kleine 10.300 kilometer. “Mijn kookkunsten, die heb ik van mijn moeder geleerd. In Bontoc, een heuvelgebied in het noorden van de Filipijnen, daar woonden we,” vertelt ze terwijl ze de mihoenslierten om de spatels wikkelt en omhoog draait. Ze laat een korte stilte vallen, maar gaat intussen door met koken. “Zij is twee maanden terug overleden. God bless her soul,” zegt ze zacht.

Foto 1: Even een paar keer omroeren zodat de kruiden goed kunnen intrekken

“Vanavond maak ik traditionele Filipijnse adobo, volgens de manier waarop mijn moeder die bereidde voor mij in de jaren ‘70,” vervolgt Reyna. Het is een gerecht dat naar haar eigen zeggen meer Nederlanders zouden moeten eten, smaakvol en simpel. “Een halve kilo varkensvlees, het liefst van de toko, tachtig mililiter sojasaus, honderd mililiter wittewijnazijn, een scheutje ketjap manis, wortel, ui, hele zwarte peperkorrels, een schepje suiker en lekker wat laurierblaadjes.” Het geheime ingrediënt? “Kasayahan. Vrolijkheid”, verklapt Reyna grinnikend.

Foto 2: Een laatste snuf zout toevoegen... Bijna klaar!

De Filipijnse archipel bestaat uit meer dan 7000 losse eilanden, met 85 verschillende dialecten en wel 30 verschillende manieren waarop de adobo gemaakt kan worden. “Ik kan er ook niet met iedereen even goed communiceren, maar het gezellig samen eten met elkaar smelt de Filipijnen samen tot één hecht land.” 

Een beetje Filipino in Nederland De eerste keer dat zij met haar toenmalige man Jan (reeds overleden in 2005) een Nederlandse verjaardag bezocht, kwamen de muren op haar af. “Een klein schaaltje chips voor het hele gezelschap? Eén piepklein taartpuntje per persoon? En jullie zijn een welvarend land? Nee, nee, nee. Ik was kamayans gewend! Gigantische, kleurrijke feestbuffetten uitgespreid over bananenbladeren midden in de woonkamer, vol fingerfood waar iedereen van kan eten, de hele dag lang!”

Foto 3: Filipijnse adobo geserveerd met witte rijst

“Kainan na!” Oftewel ‘eet smakelijk,��� zegt ze opgewekt terwijl ze de de kookpitjes uitdraait en voor het hele gezin opschept. Reyna kookt voor zichzelf nog altijd Filipijns en kent alle Aziatische toko’s in omgeving Alkmaar als haar eigen linkerbroekzak. Daar haalt zij exotische fruit-, vis- en groentensoorten die een standaard buurtsuper op de hoek van de straat niet verkoopt. “Bij de toko haal ik grote tijgergarnalen, bangús – melkvis in het Nederlands –, chayote, durian... Heb je wel eens de vrucht van een durian gezien? Die lijkt op een grote groene egel! Een libidoverhogende groene egel. Dat zeggen ze dan, op de Filipijnen,” voegt ze er ietwat nerveus lachend aan toe. “Maar zo kan ik mij gelukkig nog steeds een beetje Filipijns voelen in Nederland.”

Reyna is naast parttime hobbychef op zelfverklaard Michelinsterniveau, fulltime moeder van haar drie nog inwonende kinderen Shaina, Robert en Ayra – allen van een Nederlandse man. “Ik kook weliswaar nog altijd Filipijns voor mijzelf, maar de kids ontvluchten het diner vaak of koken iets voor zichzelf. Ik denk niet dat ik het stokje doorgegeven heb. Of liever gezegd de spatel,” lacht zij af.

Twee verschillende werelden Dochter Shaina (22) verklaart haar desinteresse in de Filipijnse keuken: “Tja. Ik associeer mijn Filipijnse bloed toch vooral met wat negativiteit dat er in mijn jeugd heeft afgespeeld. Zo werd ik vaak op de basisschool ‘dat bruine meisje’ genoemd, terwijl ik mij zo Hollands voelde als de kaasmarkt die hier in Alkmaar elke vrijdag staat. Ik denk dat ik daarom de Filipijnse keuken niet zo erg meer toelaat in mijn dagelijkse leven.” Shaina voegt daar nog aan toe: “Mijn moeder en ik verschillen in de keuken als twee werelden die lijnrecht tegenover elkaar staan, van ontbijt tot avondmaal. Mijn ontbijt bestaat uit een normaal Hollands broodje met – weetjewel – gebakken ei, kaas of pindakaas, terwijl m’n moeder nog wel echt naar een kom rijst met groenten of vis grijpt.”

Foto 4: Rijst, groenten, kruiden. Een typisch ontbijt van Reyna.

Foto 5: Brood met kaas of pindakaas en een glaasje zuivel. Een typisch ontbijt van Shaina.

Dat een doordeweekse dag in de Filipijnse keuken al om half 3 ’s middags begint is eerder norm dan uitzondering. “Ook hier zou ik de tijd dus niet voor vrij willen maken! Ik ga ‘s middags als ik vrij ben liever gamen met wat vrienden, of ik bestel ergens een goede lunch op het terras.” Niettemin spreekt zij de vraag of zij dan de gerechten van haar moeder niet lekker vindt, ondanks haar duidelijke terughoudendheid naar de Filipijnse cultuur, bliksemsnel tegen. “O, ik vind adobo op z’n tijd heerlijk!”, spreekt zij haast lyrisch uit. “Of een goede kare-kare curry. En ik zie mijzelf ook zeker nog eens Filipijns koken voor mijn vriend of voor vrienden zodra ik op mezelf woon. Het is alleen voor mij wat de Hollandse stamppot voor de familie Jansen is – maar dan met een vleugje negatieve associatie vanwege een rits aan racistische opmerkingen in mijn jeugd. Geef mij dan maar een spaghetti carbonara,” zegt ze. “Zolang ik het maar niet in m’n hoofd haal om vegetarisch te worden. Mijn moeder zou me vermoorden! Zij zou me denk ik nét zo hardhandig afslachten zoals het vlees uit de adobo vermoord is.” Kasayahan Ondanks de culinaire verschillen tussen haarzelf en haar moeder, waardeert zij bepaalde aspecten van de Filipijnse cultuur wel zeker. Er zijn zelfs aspecten waarvan zij zou willen dat de Nederlandse cultuur die een tikkeltje meer eigen maakte: “Voedsel verbindt mensen op de Filipijnen met elkaar. Het is een manier van zorgen, liefhebben, van dank uiten. Ik ben een tijdje depressief geweest, en mijn moeder vond het lastig om hiermee om te gaan vanuit haar achtergrond. Er rust namelijk een flink taboe op mentale gezondheid in grote delen van de Aziatische cultuur. Zo was zij nooit een ster in peptalks, maar schoof zij wel op haar eigen goedbedoelde manier verse noedels om de hoek van mijn slaapkamerdeur als ik moeite had met de dag. Dit is haar manier van zorgen,” vertelt ze. “In Nederland zijn we allemaal veel individualistischer, misschien zouden we – als we een eetcultuur hadden die niet alleen bestond uit een aangebrand gourmetpannetje met kerst – een stuk begripvoller en geduldiger zijn met elkaar. Ik denk dat wij als samenleving meters zouden kunnen maken als we net zoals in de Filipijnse cultuur gewoon eens rustig de tijd namen om uitgebreid met elkaar te koken, de dag door te spreken en daarna met z’n allen te gaan zingen en dansen in de keuken. Gezelligheid. Met als kers op de taart: gezellig met al je vrienden en familie rond een grote tafel te gaan eten.” “Kasayahan,” knikt Reyna instemmend toe. “Inderdaad, mam, kasayahan.”

[keynewssuriname]

Het spaar- en stabilisatiefonds

Op dinsdag 24 oktober organiseerde de Verenging van Economisten van Suriname (de VES) een discussieavond met als titel het geld van morgen vandaag beheerd. Eerder hadden andere organisaties opgeroepen om nu al na te gaan hoe de inkomsten uit de oliesector besteed moeten worden. De discussies laaide vooral op nadat Staatsoliedirecteur Anand Jagesar had verklaard dat Suriname in de komende 20 jaren 16 tot 20 miljard USD gaat verdienen met de aardolie uit Blok 58 op zee. De heer Karel Eckhorst was de inleider. In het Spaar c.q. Stabilisatiefonds moet er in tijden van hoge opbrengsten geld gestort worden die in de tijden van lage prijzen aangesproken kunnen worden om eventuele financiële tekorten van de overheid te dekken. Ook zou een deel van het gespaard geld belegd of besteed kunnen worden om investeringen te stimuleren. Als voorbeeld werd Noorwegen aangehaald die bijkans een 1000 miljard zou hebben in haar fonds. Suriname had in 2012 ook een fonds opgezet, maar die verdween weer even snel. NOORWEGEN Noorwegen is ruim twee keer zo groot als Suriname, heeft een bevolking van 5,5 miljoen en een Bruto Binnenlands product van USD 490 miljard. Dat komt neer op een inkomen van USD 90.000 per capita. Het land exporteert aardolie, petroleumproducten, hout en houtproducten, vis (Batjauw) en halffabricaten. Noorwegen investeert enorm veel in High Tech en haar onderwijs is volledig gratis. Het gemiddelde loon is ruim 5000 USD. Ook beschikt Noorwegen over water en windenergie. In 1969 werd er olie en gas ontdekt in Noorwegen. Nadat alle andere sectoren waren ontwikkeld werd er in 1990 (na 21 jaren) een fonds op gericht waarin ze een deel van de inkomsten uit de oliesector onderbracht. Slechts 51% van de overheidsuitgaven wordt betaald met de inkomsten uit de oliesector. Het fonds beschikt thans over 1000 miljard USD en is het grootste staatsfonds ter wereld. SURINAME Suriname exporteert groenten, fruit, vis, rijst, goud, hout en aardolie. Voor 2010 was het hoofdzakelijk bauxiet en aluinaarde. Alles wat Suriname produceert heeft een importcomponent. Dat zijn hulpmiddelen zoals; tjappen, houwers, schoeisel, kunstmest, machines etc., die geïmporteerd moeten worden om te produceren. Voor sommige producten is het zelfs meer dan 61% van de waarde. Daardoor kan Suriname niet op de internationale markt met die producten. Rijst bijvoorbeeld kan ze nog exporteren vanwege de belastingvoordelen in Caricom. Aan waarde toevoeging wordt er nauwelijks wat gedaan. In de afgelopen 48 jaren is de SRD op verschillende momenten in waarde gedaald ten opzichte van de USD waardoor productiebedrijven zich niet hebben kunnen ontwikkelen en of handhaven. Echter waren er ook momenten waarbij Suriname er beter voor zat. Zo had ze vanaf 2010 tot 2016 een positieve handelsbalans (export -import) van gemiddeld USD 554 miljoen per jaar. De prijzen van de grondstoffen die Suriname exporteerde waren nooit eerder zo hoog geweest. Zelfs in 2016 toen de prijs van aardolie daalde naar 30 USD per vat waren de prijzen van goud en hout nog altijd hoger dan voor 2010. En ook toen had Suriname een positieve handelsbalans. Na de tweede helft van 2016 schoten de prijzen weer omhoog. En toch heeft Suriname het gepresteerd om een financiële crisis te hebben. De huidige regering zou ruim twee miljard USD ontvangen hebben aan winstbelasting van de twee goud bedrijven en Staatsolie tussen december 2020 en december 2022. Die zijn nergens te bespeuren. ONDERWIJS Zoals eerder vermeld is onderwijs gratis in Noorwegen. Nederland bijvoorbeeld geeft 65.000 euro uit per jaar aan een schoolgaande en Duitsland zelfs 84.000 EURO. In Suriname wordt in de begrotingen van het ministerie van onderwijs ruim 600 USD per schoolgaande opgebracht. Echter blijkt in de praktijk dat niet eens 250 USD te zijn. Docenten moeten vaak zes maanden wachten op hun loon en de schoolklassen bestaan veelal uit 40 leerlingen. Kinderen moeten van huis tafels en stoelen naar school meenemen. Terwijl het binnenland geen volle onderwijs jaar haalt. Van de ruim 21 instituten die hoger onderwijs aanbieden hebben 19 niets te maken met techniek. En die instituten die wel technisch opleidingen aanbieden geen bijdragen leveren in de ontwikkeling van de productie of industrialisatie daarvan. Terwijl Suriname net als Noorwegen dat nodig heeft voor haar ontwikkelen. SPAAR OF STABILISATIE FONDS Door de slechte contracten met de goudbedrijven en het niet ordenen van de “kleine Goudsector”, haalt Suriname heel weinig uit de sector die over 13 tot 15 jaren niet meer zal bestaan. Het beeld dat de directeur van Staatsolie en de regeringsfunctionarissen aan de gemeenschap voorhouden, verschilt met wat Total en Apache wereldkundig hebben gemaakt. De directeur van Staatsolie praat over 16 tot 24 miljard USD inkomsten over 20 jaren voor Suriname uit Blok 58. Terwijl Total het heeft over een productie van 9 jaren waarbij zij binnen 3 jaren haar investering,9 miljard USD, terug moet hebben. Vragen zoals; wie de schade door oilspills gaat betalen, vanaf wanneer Total winstbelasting zal betalen, hoe de afrekeningsformule er uitziet, wie het aardgas mag exploiteren, hoe en door wie de gemaakte kosten gecontroleerd gaan worden etc. staan nog steeds overeind. Een oilspill kan, inclusief Suriname, op 14 landen schade effecten hebben. Als er geen assurantie daartegen gesloten wordt, zal Suriname dat moeten betalen. In december 2019 is Suriname nog door het oog van de naald kunnen kruipen. Apache had toen nog net een ramp kunnen voorkomen tijdens boorwerkzaamheden. Onlangs is Exxon Mobiel in Guyana nog betrapt op het vervalsen van kosten met meer dan tweehonderd miljoen USD. Hoe de prijs van een barrel olie in de negen jaren zich zal ontwikkelen is ook niet voorspelbaar. De prijs kan ook zoals in 2016 onder 30 USD dalen. Geld onder de huidige situatie in een spaarfonds storten zou betekenen dat er nog minder geld naar de onderwijs- en gezondheidssector zal gaan. Suriname heeft anno 2023 een BBP van USD 2,6 miljard met een inkomen van USD 4.500 per capita. “Als” Suriname het huidige BBP behoudt en na 2028 geld begin te zien uit Blok 58 en met geluk een economische groei van 12,5% per jaar realiseert, zal Suriname pas in 2036 een BBP van 5.1 miljard met een inkomen van 8.500 USD per capita (Barbados) realiseren. En op dat moment is het goud en olie uit Blok 58 op. Wat dan daarna? Conclusie Suriname kan op dit moment en ook na 2028 geen spaar of stabilisatiefonds voeden met geld. De opbrengsten uit Blok 58 zijn helemaal niet zeker of zal onvoldoende zijn om de staatsuitgaven te betalen. Bovendien moet de overheid nog 3,2 miljard USD aan schulden aflossen. De overheid moet reeds morgen haar inkomsten uit de goudsector maximaliseren. Daarmee moet zij het onderwijs goed en doelmatig op zetten en de gezondheidszorg overeind tillen. Want de ontwikkeling van een land en de stabiliteit daarvan, kunnen alleen door ontwikkelde mensen gegarandeerd worden. De diversificatie van de economie, en vooral de waarde toevoeging, moet zo spoedig mogelijk starten. Na 2028 moet dat nog sneller voordat het goud en olie op is. Dat zal het beste fonds voor Suriname zijn. Kenneth Sukul         Read the full article

[kimberblog]

Het jaar 2020

Aangezien dit jaar zo anders was dan alle anderen, is het des te fijner om deze traditie erin te houden. Dus net als  2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018 en 2019, hierbij het invullijstje voor 2020.

1: What did you do in 2020 that you’d never done before?

Ik was zwanger. Ik ben bevallen. Ik ben moeder geworden. Ik heb sinds mijn werkende leven nog nooit zo lang achter elkaar niet gewerkt.

En ondertussen was het leven buiten de zwangerschapsbubbel ook nog drastisch gewijzigd: Ik droeg voor het eerst mondkapjes in openbare ruimten. Ik ben meerdere keren in lockdown gegaan. Ik heb vanaf eind februari thuis gewerkt (waardoor ik, in combi met mijn verlof, het kantoor al 10 maanden niet van binnen heb gezien). Ik leidde vergaderingen via Zoom. Ik leerde standaard 1,5 meter afstand te houden.

2: Did you keep your new year’s resolutions, and will you make more for next year?

De goede voornemens waren: Rust, reinheid, regelmaat. Meer vakanties en momenten van reflectie inbouwen voor mezelf.

Die grote vakantie is gelukt, maar daarna viel alles een beetje in het water, al zijn we nog wel weekenden weg geweest. De rust, reinheid en regelmaat zat er met een lockdown, zwangerschap en een kleine baby aan de ene kant veel meer in, en aan de andere kant staat het leven er zo door op zijn kop dat van een nieuwe balans nog niet altijd sprake is.

Voor 2021: Durf voor jezelf te kiezen, wees lief voor jezelf (minder schuldgevoel!), dan kun je dat ook blijven naar anderen.

3: Did anyone close to you give birth?

Ikzelf dus. Maar daarnaast: een vriendin van een meisje, een andere vriendin is momenteel zwanger, een collega en een vriendin van mijn man zijn rond dezelfde tijd bevallen, en er zijn teveel kennissen in onze omgeving die momenteel ook zwanger zijn/net zijn bevallen, nu we zelf ook in die bubbel zitten.

4: Did anyone close to you die?

Nee.

5: What countries did you visit?

Zuid-Afrika.

6: What would you like to have in 2020 that you lacked in 2019?

Rustmomenten voor mezelf zonder dat ik me er schuldig over voel. (Deze zin is al 2 jaar niet gewijzigd, maar krijgt alleen maar meer betekenis.)

7: What dates from 2020 will remain etched upon your memory?

Begin januari: Ik kom erachter dat ik zwanger ben.

Half maart: lockdown in Nederland, terwijl wij nog in Zuid-Afrika zitten.

9 september: Bram wordt geboren.

8: What was your biggest achievement of the year?

Bevallen, zwanger zijn, en de hormonen de baas blijven (en af en toe ook niet). Solliciteren terwijl ik 7 maanden zwanger was.

9: What was your biggest failure?

Ik heb heel veel moeite gehad met het loslaten van de verwachtingen van mezelf en anderen met betrekking tot zwanger zijn, bevallen, en het moederschap. Dit leidde tot onnodig veel onzekerheid en stress.

Een andere “failure” was een sollicitatie waar ik het helaas niet ben geworden.

Daarnaast heb ik afscheid genomen bij een politieke partij waar ik me niet op mijn plek voelde.

Eigenlijk voelen al deze drie dingen niet per sé als falen, meer als een beetje wat minder leuke dingen het afgelopen jaar, waarvan ik had gehoopt dat ze anders waren gelopen.

10: Did you suffer illness or injury?

De bevalling gebeurde door middel van een keizersnede, wat niet voor niets een grote buikoperatie wordt genoemd. Daarnaast was mijn zwangerschap zelf behoorlijk ziekte-vrij. Wel was ik heel moe. Daarnaast nog wat gaatjes gehad in mijn gebit.

11: What was the best thing you bought?

We hebben veel nieuwe spullen moeten aanschaffen voor de baby, maar bij het meeste was het de kick om het tweedehands te scoren. Plus, van die dingen word ik niet per sé superblij, eerder megatevreden dat we een goede deal hebben kunnen maken.

Daarnaast is er veel geklust in huis, dus de nieuwe badkamer is wel iets waar ik heel tevreden over ben. We hebben de vloerverwarming “gekocht”, dat is denk ik de beste koop van het jaar geweest.

Voor Manlief heb ik een bandschuurmachine gekocht, om al het klussen in de tuin te vergemakkelijken. Zelf ben ik net trotse eigenaar van twee nieuwe brillen.

En er is een nieuwe zitbank aangeschaft. Zeer luxe, na jaren op een doorgezakt marktplaatsexemplaar te hebben gezeten.

12: Whose behaviour merited celebration?

Mijn man en mijn naaste omgeving, toen ik behoorlijk last had van zwangerschapshormonen.

13: Whose behaviour made you appalled?

De Amerikaanse President, pro-Zwarte-Pieten, mensen die niet geloven in Corona, mensen die niet geloven in vaccinaties, mensen die ongevraagde meningen geven over moederschap en opvoeding.

14: Where did most of your money go?

In het huis. Met name in de badkamerverbouwing, maar door Corona ook in heel veel andere huisklussen.

15: What did you get really, really, really excited about?

Het huwelijksaanzoek van mijn broer aan zijn vriendin. De geboorte van onze zoon. De gedachte aan het eind van Corona 😊

16: What song will always remind you of 2020?

“Last Great American Dynasty” van Taylor Swift, van het album Folklore.

17: Compared to this time last year, are you: (a) happier or sadder? (b) thinner or fatter?  c.) richer or poorer?

a.       Sadder

b.       Thinner

c.       Poorer

18: What do you wish you’d done more of?

Meer genieten van mijn zwangerschap of beginnende moederschap, door me minder aan te trekken van wat andere mensen zouden vinden.

19: What do you wish you’d done less of?

Me druk maken om dingen die nog komen gaan en waar ik niets aan kan veranderen. Klagen.

20: How did you spend Christmas?

We zouden dit jaar Kerst vieren bij mijn schoonfamilie, maar door Corona en de recente lockdown is dit toch afgezegd. Daarom gaan we nu naar mijn ouders op eerste kerstdag. We hopen tussendoor nog te kunnen eten met vrienden. Wellicht eten we 2e kerstdag nog met mijn schoonbroer en schoonzusje.

21: Did you fall in love in 2020?

Op mijn zoontje.

22: What was your favourite TV program?

Wie is de Mol, de serie Parks and Recreation die we opnieuw zijn gaan kijken, Kamp van Koningsbrugge, The Queens Gambit, Tiger King en Draadstaal.

23: Do you hate anyone now that you didn’t hate this time last year?

Nee. Ik kan sommige mensen wat minder goed uitstaan, maar over het algemeen heb ik mensen dit jaar zo weinig gezien dat je wel heel veel moeite moet hebben gedaan als ik je nu zou haten. Ik haat een aantal systemen en een aantal manieren waarop de wereld schijnt te werken.

24: What was the best book you read?

Ik had gehoopt met een grote vakantie naar Zuid Afrika en een zwangerschapsverlof dat er veel tijd voor lezen zou zijn, maar niets was minder waar: tijdens mijn zwangerschap viel ik constant in slaap tijdens het lezen, en erna was er weinig tijd door de baby. Maar desondanks nog prima pagina’s geslurpt: 18 boeken en still counting.

Aanraders: The Penelopead van Margaret Atwood was een hele fijne pageturner en een hele vernieuwende kijk op het klassieke verhaal de Odyssee, net als “Silence of the girls” dat was over de Illyas. “De lange weg naar vrijheid”, de biografie van Mandela, zorgde voor heel veel achtergrondinformatie tijdens onze vakantie in Zuid Afrika. En “A beautiful foolish endeavor” van Hank Green was een hele mooie sequel.

Maar het beste boek van 2020 was tot nu toe “The 7 husbands of Evelyn Hugo”.  

25: What was your greatest musical discovery?

Geen echte ontdekking, als na 3 jaar op een rij hier Taylor Swift wordt genoemd. In 2020 kwam ze met twee verrassingsalbums, Folklore en Evermore. Folklore kwam een maand voor mijn bevalling uit, en ging daarom mee naar het ziekenhuis. Heerlijk dromerige liedjes om het puffen en de weeën even bij te vergeten.

26: What did you want and get?

Een kindje dat gezond ter wereld kwam. Een huis dat op orde was, met een verbouwde badkamer en nieuwe spullen.

27: What did you want and not get?

Een relaxte borstvoedingsperiode. Een natuurlijke bevalling, maar dat was niet per sé heel belangrijk achteraf.

28: What was your favourite film of this year?

Ondanks de lockdown half maart heb ik 6 films voor die tijd nog in de bios kunnen zien. Daarvan waren “De beentjes van St. Hildegaard” en “Little Women” het leukst.

Thuis voor de buis sprongen “Emma”, “The 13th”, “Coco” en “Enola Holmes” er het meeste uit.

29: What one thing made your year immeasurably more satisfying?

Dat we achteraf gezien op het laatste moment (vanwege zwanger worden en vanwege corona) nog een hele mooie reis hebben kunnen maken. En alle steun en gelukswensen van iedereen om ons heen.

30: How would you describe your personal fashion concept in 2020?

Alleen als het de buik niet knelt, draag ik het. Lang leve thuiswerken.

31: What kept you sane?

Slapen. Heel. Veel. Slapen.

32: Which celebrity/public figure did you fancy the most?

Taylor Swift denk ik. En Sam Heugan?

33: What political issue stirred you the most?

Het coronavirus, de Amerikaanse Verkiezingen en de informatiefuik door social media.

34: Who did you miss?

Technisch gezien hebben we iedereen kunnen spreken wanneer we wilden, zij het via Zoom of Whatsapp. Het was niet per sé “wie” ik miste, in 2020, maar wát ik miste: Knuffelen, mensen een hand geven, met elkaar kunnen eten, de kroeg in kunnen gaan, een filmpje pakken of gewoon chillen zonder dat het gevaarlijk of verboden was.

35: Tell us a valuable life lesson you learned in 2020.

Je moet niet altijd in de wat-als gebeuren (Vaak zijn het namelijk hormonen).

En:

Als je basis goed is, spring je hoger.

36: Quote a song lyric that sums up your year.

Can I go, where you go? Can we always be this close? Forerver and ever…

[havenpoort]

Heren van 't Huys Dever

't Huys Dever in de Nederlandse plaats Lisse is een veertiende-eeuwse donjon. Rond 1580 en tussen 1630-1634 zijn delen aangebouwd, waardoor een landhuis ontstond. Dit geheel werd bewoond tot ongeveer 1750. Leegstand leidde tot de instorting van de eerste aanbouw in 1848. Binnen tien jaar verdwenen de 16e- en 17e-eeuwse aanbouwen, waardoor de donjon weer vrij stond. Het dak van de donjon stortte in 1862 in, waarna het interieur grotendeels volgde. Na de restauratie van 1973-1978 werd het geopend voor het publiek.

Dit bouwwerk is bijzonder doordat dergelijke donjons nauwelijks in Holland bewaard zijn gebleven als gevolg van onder meer verwoesting (bijvoorbeeld voorafgaand aan het Beleg van Leiden), brand (Slot Teylingen) en ingrijpende verbouwingen.

Het bouwwerk maakte onderdeel uit van de heerlijkheid Lisse en Dever waarbij de volgende heren en vrouwen eigenaar van het bezit waren:

·         Reinier Dever (1370-1417)

·         Gijsbrecht van Haeften ( -1445), kleinzoon van Reinier

·         Clara van Haeften ( -1507)

·         Johan van Matenesse ( -1522)

·         Nicolaes van Matenesse ( -1564)

·         Johan van Matenesse ( -1624)

·         Maria van Matenesse ( -1628)

·         Johan van Schagen ( -1639)

·         Isabella Katharina van Camons ( -1673)

·         Willem de Wael van Vronesteyn ( -1699)

In sommige families dragen alle leden van de familie hetzelfde wapenschild. In andere geslachten worden ter onderscheid kleine veranderingen zoals schildzomen en barenstelen met tekens op de steel op het wapen van de "cadetten" van de familie aangebracht. In Schotland wordt een familiewapen als een contradictio in terminis beschouwd; een wapenschild wordt daar geacht uniek te zijn zodat ieder van de leden van één familie een ander wapen heeft. In Vlaanderen worden adellijke wapens verplicht geregistreerd door het verlenen van de adelsbrief via de Vlaamse Heraldische Raad. Net als in Nederland kan iedereen in Vlaanderen een wapen voeren mits men geen wapen van een ander overneemt. Sinds 1973 kunnen wapens bij het Heraldisch College van de Familiekunde Vlaanderen (FV) geregistreerd worden, voorheen was de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde (VVF) het aangewezen instituut. De wapens van adellijke families worden in Nederland door de overheid beschermd en staan geregistreerd bij de Hoge Raad van Adel. Ook iedereen die niet van adel is kan een wapen aannemen en laten registreren mits het ontwerp voldoet aan de regels van de heraldiek. Dat kan een oud of nieuw wapen zijn.

Reinier d’Ever - periode 1346-1417

Heer Reinier d’Ever was pas 14 jaar toen zijn vader omkwam in een veldtocht bij het Noord-Hollandse Warns. In diens voetsporen was Reinier een trouwe vazal van Hertog Albrecht van Beyeren, grootvader van de legendarische Jacoba.

De Heerlijkheid Lisse werd in die jaren vanuit Teylingen bestuurd door Reiniers oom Gerrit van Heemstede.

Van Haeften van Rhenoy - periode 1417 – 1507

Na de dood van Reinier werd zijn kleinzoon Gijsbert van Haeften beleend met ‘de woninge met vyf morgen lants binnen den hiemwerf’. Met Gijsbert liep het niet goed af; hij was gebeten door een dolle hond en werd ook door deze ziekte aangetast.

Zo’n bezetene werd als regel met stokken en knuppels doodgeslagen, maar als hoger geborene kreeg Gijsbert een voorkeursbehandeling: ‘Hij stierf jonck, gebeten van een dolle hont en worde tussen twee bedden versmoort’.

Van Matenesse - periode 1507 – 1628

Jan van Matenesse – kleinzoon van Clara van Haeften – overleed op 33-jarige leeftijd in 1522. Zijn weduwe vertrok naar Utrecht.

Johan van Mathenesse, ook wel Johan van Matenesse (ca. 1596 - 30 juni 1653), was heer van Mathenesse en Riviere, Opmeer.

Johan van Mathenesse was een zoon van Adriaan van Mathenesse (1563-1621) en Odilia van Azewijn (-1596). Hij was van 16 januari 1642 tot 3 mei 1645 ordinaris gedeputeerde namens het gewest Holland en het Ridderschap van Holland in de Staten-Generaal der Verenigde Nederlandse Provinciën. Hij was vervolgens van 4 mei 1645 tot aan zijn dood namens het Ridderschap van Holland lid van de Gecommitteerde Raden van Holland in het Zuiderkwartier. Hij was in 1648 een van de Nederlandse afgevaardigden, namens Holland, die de Vrede van Münster zou onderhandelen en ondertekenen. Nicolaus Blancardus zou bij zijn terugkeer een lofrede schrijven op hem en zijn collega Adriaen Pauw, getiteld Panegyricus Matthenesio et Pavio a stabilitata pace Monasterio reducibus sacratus (1648).

 Hij was in 1626 getrouwd met Judith Wilhelmina Piek en had bij haar vier kinderen:

·         Adriaan van Mathenesse;

·         Odilia van Mathenesse;

·         Walburg van Mathenesse;

·         Gijsbert van Mathenesse.

Dever bleef tot 1564 in handen van de familie van Matenesse.

Schagen van Camons - periode 1628 – 1639

Met Johan van Schagen – zoon van Maria van Matenesse – beleeft Dever een nieuwe, zij het korte glorietijd. Het geslacht stamt af van Willem van Beyeren, bastaardzoon van hertog Albrecht van Beyeren.

De bastaardzoon werd (in 1427) beleend met de heerlijkheid Schagen, waarna de familie zich ook zo gingen noemen. Jonker Johan trouwde in 1607 met Wilhelmina van Camons en bouwde het grote voorhuis voor Dever in de periode 1631-1634.

Van Wael van Vronensteyn - periode 1674 – 1699

Willem de Wael van Vronesteyn betwistte het eigendom van Dever na de dood van zijn moeder met zijn broer Gerard en trok daarbij aan het langste eind. Hij verkocht de verderaf gelegen landerijen, o.a. die in Lisserbroek, en kocht stukken grond die aan Dever grensden. Jonkheer Willem stierf op 50-jarige leeftijd.

Scherpenseel van Rumpt - periode 1710 – 1716

Erasmus Bernardus Nicolaas van Scherpenseel – onfortuinlijke neef van Willem de Wael – liet zich na de dood van zijn oom belenen met Dever en de ambachtsheerlijkheid Lisse.

De laatste jaren van zijn jonge leven – hij was nog geen veertig jaar oud toen hij overleed – woonde hij bij zijn zuster in Utrecht.

Heereman van Zuydtwijck - periode 1717 – 1949

Frederik Jacob Heereman van Zuydtwijck trouwde op 29 juli 1702 met Elisabeth Catharina van Scherpenseel van Rumpt, nadat zijn eerste vrouw – Agatha Maria van der Goes - in het kraambed was gestorven.

Nog tijdens het leven van zijn zwager Erasmus nam hij een deel van diens schulden over, maar ook het erfdeel waartoe Dever behoorde. Frederik Jacob overleed op 30 maart 1745 op 81-jarige leeftijd in zijn woonplaats Roermond.

Na de oorlog kwam het Nederlands Beheersinstituut in werking die voor de Raad van Rechtsherstel het Duits en dus vijandelijk bezit, wat Dever was, onder beheer nam. In 1949 ging het instituut tot liquidatie van de Dever gronden over en aangezien de voormalige pachters het eerst in aanmerking kwamen voor koop, geraakt Jan-Piet Rotteveel in het bezit van ongeveer 25 ha land om Dever met de woning en de bedrijfsruimten. Baron Heereman van Zuydwijck bezocht zelf zijn pachter en raadde hem ten sterkste aan de koop te sluiten! Maar al in 1970 moest veehouder Rotteveel 10 ha afstaan aan de gemeente Lisse voor het Bedrijventerrein Dever, in casu voor een vestiging van de autofabriek Nissan.

 Het Geslacht Heereman van Zuydtwyck

Heereman von Zuydtwyck is de naam van een Nederlandse adellijke familie. De familie, waarvan sommige takken vandaag de dag nog steeds bestaan, kreeg ook bezit en prestige in Westfalen.

In oudere literatuur worden Deense en Zweedse afkomst van de familie vermoed. Van daaruit zouden familieleden in Nederland zijn aangekomen en daar aanzienlijke leningen en andere goederen hebben verworven. Ze werden toegelaten tot de Nederlandse ridderorde en verschijnen rond 1400 in het kathedraalhoofdstuk van Utrecht. 

Het genealogische handboek van de adel begint de beveiligde familielijn met Peter Gijsberts. Zijn zoon Gijsbert Peters was rond 1530 lid van de Burgerwacht in Amsterdam. De voornaam van zijn zoon Heereman Gijsberts wordt door zijn kleinzoon Silvester Heereman als achternaam gegeven. In 1656 werd oudejaarsavond overgenomen door Zuydtwyck te Boskoop. 

Volgens Dudok van Heel was de stamvader van de familie Ghijs Janszn Cogmansz, die in de eerste helft van de 15e eeuw in Amsterdam woonde. Zijn naam kan het beroep van koopman aangeven die zijn goederen met een radertje heeft verscheept. Pas met zijn nazaat, de koopman Claes Heeremansz (1562-1650), werd de naam Heereman geconsolideerd. 

Silvester Heereman, de zoon van Nicolaus Heereman, nam rond 1656 het predikaat Zuydtwyck over van de heerlijkheid Zuydtwyck. Hij was gehuwd met Anna van Swieten. Zijn kleinzoon Friedrich Jacob Heereman von Zuydtwyck, heer van de Heerlijkheden Lisse, Zuydtwyck, Hagesteyn en Oudegyn, trouwde met Elisabeth Baronesse de Scherpenzeel zu Rümpt, eigenaresse van de heerlijkheden Rümpt en Vronesteyn.

Hun zonen Friedrich Wilhelm en Franz Ernst waren de stichters van de oudere en jongere lijnen van de familie. 

De stichter van de oudere lijn Friedrich Wilhelm Heereman von Zuydtwyck, heer van Oudegyn, vestigde zich in Westfalen in het Prins-Bisdom van Münster en huwde Theresia von Amelunxen. Haar zoon Carl Heinrich, heer van Surenburg en Nevinghof, stierf in 1808 als prins-bisschop van de Münster Kamer. 

Uit zijn huwelijk met Clara Franzisca Freiin von Merode († 1825) kwam Matthias Alexander Heereman von Zuydtwyck (geboren 21 december 1789; † 17 maart 1854), Herr zu Surenburg, Nevinghof, Moser, Hiltrup, Wienburg en Grevinghof in Westfalen en de heerlijkheid Lisse met Dever in Nederland naar voren.

Hij was gehuwd met Clara Antoinette Freiin von Oer (geboren 14 december 1800). Haar zoon Maximilian Freiherr Heereman von Zuydtwyck (20 juli 1826) trouwde in 1859 met Franzisca Freiin von und zu Fürstenberg zu Körtlinghausen. 

Zijn zus Anna Freiin Heereman von Zuydtwyck (1 juli 1825) was op 12 oktober 1847 gehuwd met Friedrich Freiherr von Wrede-Melschede zu Melschede.  

Haar jongere broer Clemens August Antonius Freiherr Heereman von Zuydtwyck (Pruisisch leger en regeringsofficier) werd officier in het Pruisische leger en de regeringsofficier. 

Franz Ernst Heereman von Zuydtwyck, de stichter van de jongere lijn, vestigde zich in het aartsbisdom Keulen en trouwde met Maria Anna Freiin von Wrede-Melschede.

Van de zonen van het echtpaar kon de derde, Engelbert Heereman uit Zuydtwyck, de stam voortzetten. Hij stierf in 1810 als keurvorst Mainzer en keizerlijk Frans kamerheer. 

Uit zijn huwelijk met Fernandine Freiin von Haxthausen († 1851) kwamen Werner Freiherr Heereman von Zuydtwyck (geb. 1808), Herr zu Burg Herstelle en Kemperfeld in het Vorstendom Paderborn . Hij trouwde in 1832 met Fernandine Freiin von Wrede-Melschede.

Diederik Heereman von Zuydtwyck ontving de ridderlijke keizerlijke adel met herkomst-to-be reparatie in de keizerlijke ridderstand voor al zijn mannelijke nakomelingen op 27 juli 1658 in Frankfurt am Main. 

Op 11 februari 1810 ontving Engelbert Heereman von Zuydtwyck, keizerlijke Franse kamerheer, de keizerlijke Franse baronie in Primogenitur. 

Matthias Alexander Heereman von Zuydtwyck op Surenburg kreeg samen met zijn zus en Werner Heereman von Zuydtwyck te Burg Herstelle op 5 november 1845 in Berlijn een Pruisische erkenning van de baroniële status . 

Het wapenschild uit 1658 toont in goud een spant ontwaakt in twee rijen rood en zilver. Op de helm met rode en gouden helm dekens een zilveren stierenkop met gouden hoorns.

25-3-2021