#cam cı | Explore Tumblr posts and blogs

talaria-az · 6 years ago

Photo

The color purple has been associated with royalty, power and wealth for centuries. Purple's elite status stems from the rarity and cost of the dye originally used to produce it. Purple fabric used to be so outrageously expensive that only rulers could afford it.

Purple was extracted from tiny mollusks that were only found in the Tyre [Phoenician city] region of the Mediterranean Sea.

Julius Pollux, a Greek grammarian who lived in the second century AD, attributed the discovery of purple to the Phoenician god and guardian of the city of Tyre, Heracles. According to his account, while walking along the shore with the nymph Tyrus, the god's dog bit into a murex shell, causing his mouth to turn purple. The nymph subsequently requested that Heracles create a garment for her of that same color, with Heracles obliging her demands giving birth to Tyrian purple.

The Tyrian purple was as expensive as gold because of high costs of production and dye scarcity. Not less than 30 thousands of mollusks had to be processed in order to dye 1 kg of wool. Indeed purple was the most expensive dye in antique purple. That is why purple fabrics remained as luxury.

During reigning of Emperor August in the Rome a kilo of wool dyed twice in purple cost 2 thousands denarii, while during Emperor Diocletian in 301 A.D it raised up to 50 thousand denarii. Purple silk cost even more – 150 thousand denarii for a pound or in today’s currency 28 thousand dollars.

In the Iliad of Homer, the belt of Ajax is purple. In the Odyssey, the blankets on the wedding bed of Odysseus are purple. In 950 BC, King Solomon was reported to have brought artisans from Tyre to provide purple fabrics to decorate the Temple of Jerusalem.

Alexander the Great, the basileus of the Seleucid Empire, and the kings of Ptolemaic Egypt all wore Tyrian purple.

Supposedly Julius Caesar was so much taken with the purple visible in the court of Cleopatra when he visited that on his return he had a purple toga made for him – and decreed that no-one else should wear purple except for himself. During the Roman Empire, purple became associated exclusively with the emperors and their officers. Suetonius claims that the early emperor Caligula had the King of Mauretania murdered for the splendor of his purple cloak, and that Nero forbade the use of certain purple dyes.

Purple's exclusivity carried over to the Elizabethan era (1558 to 1603), during which time everyone in England had to abide by Sumptuary Laws, which strictly regulated what colors, fabrics and clothes could and couldn't be worn by different classes within English society. Queen Elizabeth I's Sumptuary Laws forbid anyone but close relatives of the royal family to wear purple, so the color not only reflected the wearer's wealth but also their regal status.

In Japan the color is traditionally associated with the Emperor and aristocracy.

In modern times, Tyrian purple has been recreated, at great expense and still remain as the most expensive dye: in the year 2000, a gram of Tyrian purple made from ten thousand mollusks according to the original formula, cost two thousand euros.

Apart from royalty, power and wealth, the purple is also associated with piety, extravagance, and individualism.

Пурпурный цвет на протяжении веков ассоциировался с царственностью, властью и богатством. Элитарность этого цвета объяснялась тем, что до середины 19-го века это был очень редкий и дорогой краситель. Ткани пурпурного цвета были настолько дорогими, что только правители могли себе их позволить.

Пурпур извлекали из крошечных морских моллюсков, которые обитали в окрестностях финикийского города Тира, единственном регионе во всём Средиземноморье.

Юлий Поллукс, греческий лексикограф, живший во втором веке, приписывал открытие пурпура финикийскому богу и хранителю города Тира, Гераклу. Согласно его повествованию, во время прогулки Геракла по берегу с нимфой Тирой, его пёс ткнулся в пурпуровую морскую улитку, окрасив морду в пурпурный цвет. Нимфа попросила Геракла сделать для неё одеяние того же цвета, и обещание Геракла выполнить эту просьбу дало начало тирскому пурпуру.

Тирский пурпур ценился буквально на вес золота из-за высокой себестоимости и дефицита красителя. Для окраски 1 килограмма шерсти нужно было добыть не менее 30 тысяч моллюсков! По сути, пурпурная краска была самой дорогой в античности. Вот почему пурпурные ткани всегда оставались предметами роскоши.

Так, в Риме во времена правления императора Августа килограмм шерсти, дважды окрашенной в пурпурный цвет, стоил 2 тысячи денариев, а при императоре Диоклетиане в 301 году н.э. его цена поднялась до 50 тысяч денариев. Пурпурный шёлк стоил ещё дороже — 150 тысяч денариев за 1 фунт, или, в пересчёте на современную валюту, 28 тысяч долларов.

В «Иллиаде» Гомер рассказывает о пурпурным поясе Аякса. В «Одиссее» покрывала на свадебном ложе Одиссея тоже были пурпурным. В 950 году до нашей эры царь Соломон пригласил ремесленников из Тира для изготовления пурпурной ткани, чтобы украсить Иерусалимский Храм.

Александр Макендонский, Правители Империи Селевкидов и цари Птолемейского Египта все носили тирский пурпур.

По преданию Юлий Цезарь был настолько очарован пурпурным цветом при дворе Клеопатры, когда он нанёс ей визит, что по возвращению заказал для себя пурпурную тогу и... запретил кому-либо носить пурпурный цвет. В дальнейшем в Римской Империи пурпурный цвет принадлежал только Императору и его свите. Говорят, что один из первых императоров Калигула убил короля Мавр��тании за роскошный цвет его пурпурного плаща, а Нерон запретил использование пурпурных красок.

Исключительность пурпурного цвета сохранилась и до Елизаветинской эры (1558 - 1603), в течение которой каждый в Англии должен был соблюдать законы, регулирующие потребление предметов роскоши, где строго прописывалось какие цвета, ткани и одежды могли и не могли носить разные классы общества. Законы королевы Елизаветы Первой запрещали кому бы то ни было, кроме близких родственников королевской семьи, носить пурпурный, так как этот цвет не только отражал богатство того, кто его носил, но и его королевский статус.

В Японии пурпурный цвет традиционно ассоциируется с Императором и аристократией.

Недавно, классический метод добычи тирского пурпура был восстановлен путём огромных затрат и остаётся самым дорогим красителем: в 2000 году один его грамм, приготовленный из тысяч моллюсков, стоил 2 тысячи евро.

Кроме царственности, власти и богатства, пурпурный также ассоциируется в западной культуре с благочестием, экстравагантностью и индивидуализмом.

Fırfır (qırmızı-göy) rəngi əsrlər boyu əzəmət, hökm və sərvət rəmzi olub. Rəngin seçilmiş statusu onun 19-cı əsrə kimi çox nadir və bahalı boya olduğundan irəli gəlirdi. Bu rəngə boyanmış parçalar o qədər baha iydilər ki, onları almaqa ancaq hökmdarların imkanı çatırdı.

Fırfır boyası Aralıq dənizinin müstəsna bir regionu olan, Finikiyanın Tir şəhəri ətrafında kiçik ölçülü dəniz ilbizlərindən istehsal olunurdu.

İkinci əsrdə yaşamış yunan ədəbiyyatçısı, Yuliy Pollüks fırfırın ixtirasını Finikiyada ilahi və Tir şəhərənin qoruyucusu sayılan Herakla isnad edirdi. Onun yazdığına görə, Herakl Tira nimfası ilə dəniz kanarında gəzərkən, onun köpəyi fırfır dəniz ilbizi ilə üzləşib ağzını həmin rəngə batırır. Nimfa Herakldan xahiş edir ki, onun üçün eyni rəngdə qiyafə eləsin. Herakl ona vəd verir və həmin məqamdan Tir fırfırının tarixi başlayır.

Tir fırfırı çox yüksək maya dəyəri və xam malın kəskin azlığına görə qızılnan eyni qiymətdə idi. Bir kiloqram yunun rənglənməsi üçün 30 min ilbiz əldə etmək lazım idi. Əslində, fırfır boyası keçmişdə ən bahalı boya sayılırdı. Buna görədə fırfırla boyanan parçalar hər zaman cah-calal əşyaları sayılırdı.

Belə ki, Roma İmperatoru Avqustun vaxtında fırfır ilə iki dəfə boyanmış bir kilo yunun qiyməti 2 min dinar iydisə, eramızın 301-ci ildə Diokletian imperatoru vaxtında bu qiymət 50 min dinara qədər artmışdır. Fırfır ilə boyanmış ipək isə bundan da baha iydi – bir funtu 150 min dinara satılırdı. Bu məbləq bu günün 28 min dollarına bərabərdir.

Özünün “İliada” poemasında Homer Ayaksın fırfır rəngli qurşaqından bəhs edir. Onun “Odisseya” əsərində isə qəhraman Odisseyin yataq örtükləri toy ərəfəsində həmin rəngə idir. Eramizdan əvvəl 950 ildə Suleyman padşah Qüds ibadədgahını bəzəmək üçün Tir şəhərindən fırfır parçası ustalarını dəvət edir.

İskəndər Zülqərneyn, Selevk hökmdarları və Ptolemey Misirinin padşahları – bunlar hamısı Tir fırfırı geyinib.

Rəvaətlərə görə Yuliy Sezar Kleopatranın qonağı olarkan sarayda fırfır rəngi onu o qədər heyran etmişdir ki, qayıdan kimi özünə purpur toqa tiktirmiş və... özündən başqa hər bir kəsə bu rəngdən istifadə etməsinə qadağa qoymuşdur. O vaxtdan etibarən fırfır rəngi ancaq İmperatora və onun məiyyətinə mənsub olmuşdur. Deyilənə görə, Romanın ilk imperatorlarından olan Kaliqula Mavritaniya padşahını onun dəbdəbəli fırfıraya boyanmış bürüncəyinə görə qətl əmrini vermişdir. İmperator Nero isə fırfır boyasının istifadəsinə qadağa qoymuşdur.

Fırfır rənginin müstəsna statusu ta Elizavetanın dövrünə qədər (1558-1603) qorunub qalmışdır. Bu dövrdə İngiltərədə cam-cahal əşyalarının istifadəsini tənzimləyən qanunlar qəbul olunmuşdur və onların vəsitəsilə cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin istifadə etdiyi rəng, parça və paltarlara ciddi nəzarət olunurdu. Həmin qanunlar Birinci Yelizaveta və onun yaxın ailə üzvlərindən başqa fırfır rəngli əşyaların geyimini qadağa edirdi, belə ki, həmin rəng onun sahibinin ancaq varlılığını yox, həmdə onun padşah statusunu vurğulayırdı.

Yaponiyadada fırfır rəngi ənənəvi olaraq İmperator və zadəganlara şamil edilirdi.

Bu yaxınlarda Tir fırfırasının qədim istehsal üsulu çətinliklə bərpa olunmuşdur və həmin üsullar ilə istehsal olunun fırfır ən baha boya olaraq qalır: 2000-ci ildə minlərlə ilbizdən hazırlanmış fırfır boyanın bir qramının qiyməti 2 min avrodur.

Firfir rəngi əzəmət, hökm və sərvətlə yanaşı Qərb mədəniyyətində möminlik, qeyri-adilik və fərdlilik rəmzi sayılır.

0 notes