#Batı Eğitim Düşüncesi Tarihi

[serazad]

Dün Yusuf Hoca, ( Yusuf Kaplan) derste yaşadığımız ikinci Medeniyet krizinin üç sacayağını şöyle açıkladı

1. Gazali’nin vurulması (aşağıda bahsettiğim şekilde vurulması)

2. Osmanlının unutturulması

3. Hz.Peygamber’in aleyhisselatü vesselam, konumunun sarsılması

Bugün Üni dersim olan Eğitim felsefesinde hoca, Gazali’yi işlerken onun aklı geri plana ittiğini, hatta Osmanlının gerilemesine onun fikirlerinin neden olduğunu anlattı tüm sınıfa, dünkü derse inat eder gibi. Bu epistemik köleler tarafından bir neslin yok edilmesine can ciğer dayanmıyor. Neden böyle söylüyorlar çünkü onlar kendileri bir bilgi üretmeye memur değiller. Ancak Batı üretirse yahut ona “bu böyle” derse fikir iddia edebilir. Batı ne diyor peki: Macar Yahudisi İgnaz Goldizer ve bir Fransız Kardinali olan Ernest Renan 19.yy’da şöyle bir fikir ortaya atıyor. Gazali’ye kadar İslam düşüncesi Yunan medeniyeti ile güçlü bir bağa sahip olduğu için altın çağını yaşamıştır fakat Gazali’nin; Batı düşüncesinin de köklerinde bulunan Yunan medeniyetini ve onun metafizik ürünlerini bir tenkide tabi tutması ertesinde İslam dünyasındaki rasyonel düşünme, sorgulama, felsefe, bilim ortadan kalkmıştır.

Burada Halil Üçer’in şu sözlerini hatırlıyorum: "Burada biz bir tarih hırsızlığına şahit oluyoruz. İnsanlık tarihi; Avrupa merkezli bir biçimde yazılarak insanlığın tarihi, Avrupalıların tarihi olarak okunmaya başlamıştır.”

Ama ne gariptir ki “Foucault, Gazalicidir. Descartes, başan sona Gazali. David Hume, Gazali. Kant’ın damarlarında Gazali dolaşır. Bunları insanların oturup çatır çatır araştırması lazım.” Bu yüzden artık pergelin sabit ayağını Kur’an ve sünnete muhkem bir şekilde sabitleyip bizim her bilgiyi karış karış dolaşmamız lazım. Tek çaplı, bir tek kaynağa sahip Müslümanlar olamayız. İnsanlığın birikimini İslam’ın teklifi için seferber etmemiz gerek. Felsefeyse felsefe, fizikse fizik, astrolojiyse astroloji, sanatsa sanat, sinemaysa sinema yön verecek neresi varsa onunla.

[eserozetlerim]

Kendi Gök Kubbemiz Kitap Özeti – Yahya Kemal Beyatlı

New Post has been published on https://eserozetleri.com/kendi-gok-kubbemiz-kitap-ozeti-yahya-kemal-beyatli/

Kendi Gök Kubbemiz Kitap Özeti – Yahya Kemal Beyatlı

Kendi Gök Kubbemiz Kitap Özeti – Yahya Kemal Beyatlı

Kendi Gök Kubbemiz Şiir kitabıdır ve 1989 Tarihinde İstanbul Fetih Cemiyeti tarafından yayımlanmıştır. Sayfa sayısı 102 olan bu kitap Yahya Kemal Beyatlı’nın fikirlerini de anlatmaktadır. Bu yazıda Kendi Gök Kubbemiz Özeti sizleri bekliyor.

Türü:

Şiir

Önemi:

Millî Eğitim Bakanlığı’nın okunması gereken kitaplar listesinde yer alan şiir kitabı.

Kendi Gök Kubbemiz Özeti

Kendi Gök Kubbemiz, Yahya Kemal Beyatlı’nın farklı yerlerde yayınlanan şiirlerinin bir araya getirilmesi ile kendisinin ölümünden sonra Yahya Kemal Enstitüsü tarafından hazırlanmıştır. 1961, 1963 ve 1969 yıllarında MEB yayınları tarafından bastırılmıştır. Yahya Kemal Beyatlı’nın nesir yazıları, Eğri Dağlar ve Aziz İstanbul adı altında derlenmiştir. Şiirleri ise Kendi Gök Kubbemiz eserinde toplanmıştır.

Beyatlı’nın yazdığı özgün ve çağdaş temalı şiirler, 1921-1957 yılları arasında çeşitli dergi ve gazetelerde yayınlanmıştır. Şair hayatta iken bu yayınlanan şiirlerini bir kitap haline getirmeyi başaramamıştır. Şairin ölümünden sonra Yahya Kemal Beyatlı Enstitüsü kurulmuştur. Bu enstitü, şaire ait olan şiirleri bir araya getirerek bir kitap halinde toplama çalışmasında bulunmuştur. Bu çalışmalar sonucunda Kendi Gök Kubbemiz adlı şiir kitabı basıldı.

Üç bölüme ayrılmış olan kitabın “Kendi Gök Kubbemiz” bölümünde Türk tarihi ve kültürü ile ilgili şiirler “Yol Düşüncesi” bölümünde rintlik, ölümler ve ihtiyarlık konularında şiirler, “Vuslat” bölümünde ise aşk şiirleri bir araya getirilmiştir. Kitabın son kısmında ise bitirilmemiş bir şiir yer almaktadır. Bu “Ok” şiiri dışındaki diğer şiirler aruz ölçüsü ile yazılmıştır.

Yahya Kemal Beyatlı’nın Kendi Gök Kubbemiz adlı kitabında eski ve yeni dönemde yazdığı şiirlerde yer almaktadır. Şairin vatan ve İstanbul sevgisi, doğu ve batı kültürü, Türk tarihinin parlak günleri hakkında şiirler, manzara, doğa, mimari eserlere olan hayranlığını dile getiren şiir, aşk, özlem ve ölüm temaları bu kitapta toplanmıştır.

Yahya Kemal, bir şiiri dışında tüm şiirlerini aruz ölçüsü ile yazmıştır. Divan edebiyatı nazım şekillerinde olan gazel, mesnevi, şarkı ve nazım biçimlerinde şiirler de yazmayı başarmıştır. Yahya Kemal Beyatlı’nın bu eseri, MEB tarafından orta öğretim seviyesi için tavsiye edilen Yüz Temel Eser arasına alınmıştır. Eser, MEB tarafından şairin ölümünden sonra MEB yayınları tarafından 1961 yılında ilk kez basılmıştır. Eser içerisinde, Yahya Kemal Beyatlı’ya ait 81 adet şiir üç bölümde bulunmaktadır. Bunlar, Kendi Gök Kubbemiz, Vuslat ve Yol Düşüncesi’nden oluşmaktadır.

Kendi Gök Kubbemiz bölümünde, Anadolu ve Rumeli civarlarında yaşayan ve bir uygarlık oluşturan Türk’ün tarih içerisindeki önemi, kültürü ve oluşturduğu uygarlığı dile getiren şiirleri yer almaktadır. Yol Düşüncesi adlı bölümünde ise sonsuzluk, ölüm ve rintlik ile ilgili duygular işlenen şiirlere yer verilmiştir. Son bölüm olan Vuslat bölümünde, aşk ve sevda şiirleri bulunmaktadır.

[aforizmm]

Okunacak kitaplar

1 A. Colleoni Amerikan Emperyalizmi Tarihi 2 A. Hitti Siyasi Ve Kültürel İslam 3 A. Dilipak Körfez Savaşı 4 A. Dilipak Coğrafi Keşiflerin İçyüzü 5 A. M. Goichon İbni Sina Fels. Ve Ortaçağ Avrupasındaki Etkileri 6 A. W. F. Blunt Batı Medeniyetinin Temelleri 7 Abdurrahman Qasımlo İran Kürdistanı 8 Afşar Timuçin Düşünce Tarihi 1-2-3 Ciltler 9 Ahmed Rıza Batı'nın Politik Ahlaksızlığı 10 Ahmet Arslan İlkçağ Felsefesi Tarihi 1-2-3-4-5 Ciltler 11 Ahmet Arslan İslam Felsefesi 12 Ahmet Cevizci Felsefe Sözlüğü 13 Ahmet Cevizci Felsefeye Griş 14 Ahmet Çelebi İslamde Eğitim-Öğretim Tarihi 15 Altan Tan Kürtler 17 Ahmet Raif Endülüs Yok Edilişin Öyküsü 18 Ahmet Refik Altınay Haçlılar:1095-1291 19 Ahmet Ümit Kukla 20 Alaattin Bilgi 1917 Sovyet Devrimi 1-2 Ciltler 21 Alaeddin Şenel Siyasal Düşünceler Tarihi 22 Alaeddin Şenel Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi 23 Alaeddin Şenel Eski Yunan'da Siyasal Düşünüş 24 Alain De Libera Ortaçağ Felsefesi 25 Alan G. Jamieson İman Ve Kılıç:Hıristiyan-Müslüman Çatışması 26 Alex Haley Malcolm X 27 Alfred Adler Çocuk Eğitimi 28 Ali Bulaç Ortadoğu Gerçeği 29 Ali Narçın A'dan Z'ye Asur 30 Ali Şeriati Kendini Devrimci Yetiştirmek 31 Alia İzzetbegoviç İslami Yeniden Doğuşun Sorunları 32 Alia İzzetbegoviç Özgürlüğe Kaçışım 33 Alia İzzetbegoviç Tarihe Tanıklığım 34 Alia İzzetbegoviç Konuşmalar 35 Alia İzzetbegoviç Bosna Mucizesi 36 Alia İzzetbegoviç Doğu Batı Arasındaki İslam 37 Altan Tan Kürt Sorunu 38 Amin Maolouf Semerkand 39 Amin Maolouf Afrikalı Leo 40 Amin Maolouf Arapların Gözünden Haçlı Seferleri 41 Andre Mıquel İslam Ve Medeniyeti I. Cilt 42 Andre Mıquel İslam Ve Medeniyeti Iı. Cilt 43 Anthony Strano Batılı Zihin İçin Doğulu Düşünceler 44 Arif Arslan İlkçağ Felsefe Tarihi 1-2-3-4-5 Ciltler 45 Aristo Retorik 46 Aristo Metafizik 47 Aristo Atinanlıların Devleti 48 Aristo İkinci Analitikler(Çözümlemeler) 49 Arnold J. Toynbee Dünya Batı Ve İslam 50 Aron Goryeviç Ortaçağ Avrupasında Birey 51 Arthur Conte Diktatörler Yüzyılı 52 Arthur Schopenhauer Üniversiteler Ve Felsefe 53 Atalay Yörükoğlu Çocuk Ruh Sağlığı 54 Atalay Yörükoğlu Değişen Toplumda Aile Ve Çocuk 55 Atalay Yörükoğlu Gençlik Çağı 56 Auguste Bebel Kadın Ve Sosyalizm 57 Auguste Bebel Hz. Muhammed Ve Arap Kültürü 58 Balachandra Rajan, Elizabeth Sauer Emperyalizmin Yedi Rengi 59 Balzac Köylüler 60 Beatrice Andre Salvini Babil 61 Bediüzzaman Said-İ Nursi Risaeli Nur Kulliyatı 62 Bernarad Levis Ortadoğu 63 Bernard Levis Müslümanların Avrupa'yı Keşfi 64 Bernard Lewis İslam Tarihi Kültür Ve Med. 4 Cilt 65 Bernard Lewis Uygarlık Tarihinde Araplar 66 Bernard Lewis Haşişiler Ortaçağ İslam Dün. Terör. Ve Siyaset 67 Bertrand Russel İktidar 68 Bertrand Russel İnsanlığın Yarını 69 Bertrand Russel Aylaklığa Övgü 70 Bertrand Russel Batı Felsefesi Tarihi 1-2-3 Ciltler 71 Bertrand Russel Din İle Bilim 72 Bertrand Russel Bilimin Din Üzerindeki Etkisi 73 Bertrand Russel İlimden Beklediklerimiz 74 C.C.W. Taylor Sokrates: Düşüncenin Ustaları 75 Cabiri Kur'an'a Giriş 76 Carl Brockelmann İslam Ulusları Ve Devletleri Tarihi 77 Carlos Devrimci İslam 78 Cemil Meriç Bu Ülke 79 Cemil Meriç Mağaradakiler 80 Cemil Meriç Umrandan Uygarlığa 81 Cemil Meriç Sosyoloji Notları 82 Cemil Meriç Işık Doğudan Gelir 83 Cemil Meriç Bir Dünyanın Eşiğinde 84 Chalmers Johnson Amerikan Emperyalizminin Sonbaharı 85 Charles Tilly Avrupa'da Devrimler 86 Christophe Charle Üniversitelerin Tarihi 87 Claude Cahen Haçlı Seferleri Zamanında Doğu Batı 88 Claudia Katz 21. Yüzyılda Emperyalizm 89 Corci Zeydan İslam Uyg. Tarihi (1-2-3 Ciltler) 90 Çiçero Dostluk Üzerine 91 D. N. Mac Kenzie Kürtler Ve Kürdistan 92 Dalai Lama Kendimizle Barışmak 93 Danielle Jacquart Bilimde Arapların Altın Çağı 94 David E. Stannard Amerika'nın Soykırım Tarihi 95 David Harvey Yeni Emperyalizm 96 David Nıcolle Birinci Haçlı Seferi 97 David Schultz Siyasi Düşünce Tarihi 98 David Thomson Siaysi Düşünce Tarihi 99 Demir Küçüksydın&Ertuğrul Kürkçü Büyük Ortadoğu Projesi 100 Desmond Stewart Batılı Gözüyle İslam Kültür Ve Medeniyeti 101 Diognes Laertios Ünlü Filozofların Yaşamları Ve Öğretileri 102 E. A. Wallıs Budge Mısır'da Ölüm Sonrası Fikri 103 E.A. Walls Budge Antik Mısır Edebiyatı 104 Ebul Hasan El Eşari İlk Dönem İslam Mezhepleri 105 Edgar T. A. Wigram İnsanlığın Beşiği: Kürdistan'da Yaşam 106 Edouard Jeauneau Ortaçağ Felsefesi 107 Edward W. Said Kültür Ve Emperyalizm 108 Eflatun Phaidon 109 Eflatun Mektuplar 110 Eflatun Küçük Hippias 111 Eflatun Lysis 112 Eflatun Kriton 113 Eflatun Symposion 114 Eflatun Sokrates'in Savunması 115 Eflatun Şölen&Lysis 116 Efrem İsa Yusif Süryani Tercüman Ve Filozofları 117 Egon Friedell Mısır Ve Antik Yakındoğu'nun Kültür Tarihi 118 Einstein Fikirler Ve Tercihler 119 Einstein Dünyamıza Bakış 120 Ekrem Cemil Paşa Kısa Kürdistan Tarihi 121 Ekrem Memiş Eski Çağ Medeniyetleri Tarihi 122 Ellen Kay Trimberg Tepeden İnmeci Devrimler:Japonya-Türkiye-Mısır-Peru 123 Engels Doğanın Diyalektiği 124 Engels Ailenin Özel Mülkiyetin Ve Devletin Kökeni 125 Engels Anti-Dühring 126 Engels Ütopik Sosyalizm Ve Bilimsel Sosyalizm 127 Engels Ludwig Feuerbach Ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu 128 Engels Tarihte Zorun Rolü 129 Engels Köylüler Savaşı 130 Engels Almanya'da Devrim Ve Karşı-Devrim 131 Engels İngiltere'de Emekçi Sınıfın Durumu 132 Engels Komünizmin İlkeleri 133 Engels Hakiki Sosyalistler 134 Engels Konut Sorunu 135 Eric J. Hobsbawm Fransız Devrimine Bakış 136 Ernesto Che Guevara Küba Emperyalizmi Yargılıyor 137 Ernst Bloch Rönesans Felsefesi 138 Ernst Von Aster İlk Ve Ortaçağ Felsefesi 139 Ernst Von Aster Fransız İhtilalinin Siyasi Ve İçtimai Fikirleri 140 Ersin Gürdoğan Hicaz'dan Endülüse 141 Erwin I. J. Rosenthal Ortaçağ'da İslam Siyaset Düşüncesi 142 Etienne Gilson Ortaçağda Felsefe-Patristik Başlangıçtan 143 Etienne Gilson Ortaçağ Felsefesinin Ruhu 144 Euripides Troyalı Kadınlar 145 Faik Bulut Dersim Raporları 146 Fikret Başkaya Sömürgecilik, Emperyalizm, Küreselleşme 147 Fikret Başkaya Azgelişmişliğin Sürekliliği 148 Fikret Başkaya Değişim Halindeki Dünya Sistemi 149 Fikret Başkaya Çığırından Çıkmış Dünya 150 Fikret Başkaya Milliyetçilik Yurtseverlik Ve Sol 151 Fikret Başkaya Küreselleşmenin Karanlık Bilançocu 152 Fikret Başkaya Paradigmanın İflası 153 Fikret Başkaya Resmi Tarih Tartışmaları 1-2-3 154 Fikret Başkaya Sosyalizmin Geleceği 155 Francis Bacon Denemeler 156 Francis Bacon Aforizmalar 157 Francis Bacon Yeni Atlantis 158 Frank Füredi Emperyalizmin Yeni İdeolojisi 159 Frank Thılly Felsefenin Öyküsü 160 Friedric Jameson Milliyetçilik, Sömürgecilik Ve Yazın 161 Friedrich Williams Ege Medeniyetleri Tarihi 162 Fuad Köprülü İslam Medeniyeti Tarihi 163 Fuat Sezgin Tanınmayan Büyük Çağ 164 Fuat Sezgin Bilim Tarihi Sohbetleri 165 Fuat Sezgin İslamda Bilim Ve Teknik (5 Cilt) 166 Fuat Sezgin İslam Kültür Dünyasının Bilimler Tarihindeki Yeri 167 Füruzan Kınal Eski Mezopotamya Tarihi 168 Galina Serebryakova Fransız Devriminde Kadınlar 169 Gandhi Bir Özyaşam Öyküsü 170 George Makdisi Ortaçağda Yüksek Öğretim-İslam Ve Hıristiyan 171 Georges Dubi Ortaçağ İnsanları Ve Kültürü 172 Georges Lestien İki Dünya Savaşı 173 Georgi Dimitrow Faşizme Karşı Birleşik Cephe 174 Gilles Kepel Cihat: İslamcılığın Yükselişi Ve Gerileyişi 175 Goethe Faust 176 Graham E. Fuller Kuşatılanlar İslam Ve Batının Jeopolitiği 177 H. A. Namiku Haçlı Seferleri 178 H. J. Störing İlkçağ Felsefesi 179 H. Magdoff Sömürgecilikten Günümüze Emperyalizm 180 Halil Cibran Ermiş 181 Halil Cibran Asi Ruhlar 182 Halil Cibran Kırık Kanatlar 183 Halil Cibran Kum Ve Köpük 184 Halil Cibran Gönül Sırları 185 Halil Cibran Dost Mektupları 186 Halil İnalcık Osmanlı Toplam 12 Cilt 187 Halis Ayhan-Taha Akyol-Hilmi Yavuz İslam Düşüncesinde Yeni Arayışlar 1-2 188 Halit Ertuğrul Düzceli Mehmet 189 Hammalawa Saddhatissa Budha 190 Hans J. Störing İlkçağ Felsefesi Hint-Çin-Yunan 191 Harpal Brar Ortadoğu Ve Emperyalizm 192 Harry K. Wells Emperyalizmin Felsefesi 193 Hasan El Benna&Mevdudi&S.Kutup İslamda Cihad 194 Hasan Karaköse Ortaçağ Tarihi Ve Uygarlığı 195 Haydar Akın Ortaçağ Avrupasında Cadılar Ve Cadı Avı 196 Hayreddin Karaman İslam Hukuk Tarihi 197 Hayri Kırbaşoğlu Eskimez Yeni 198 Hegel Karalama Defterinden Aforizmalar 199 Hegel Doğa Felsefesi 200 Hegel Hukuk Felsefesinin Prensipleri 201 Hegel Tarih Felsefesi 202 Heiddeger Varlık Ve Zaman 203 Helmut Uhlig Sümerler: Tarihin Başlangıcında Bir Halk 204 Henri Bergson Metafiziğe Giriş 205 Henri Bergson Ahlakın Ve Dinin İlk İki Kaynağı 206 Henri Pirenne Ortaçağ Avrupasının Eko. Ve Sosyal Tarihi 207 Henry Charles Lea İspanya Müslümanları Ve Hıristiyanlaştırmaları 208 Henry Cobin İslam Felsefesi Tarihi I-Iı Cilt 209 Henry Corbin İslam Felsefesi Tarihi I-Iı Cilt 210 Herakleitos Fragmanlar 211 Herakleitos Kırık Taşlar 212 Hilmi Yavuz İslam'ın Zihin Tarihi 213 Hilmi Yavuz Felsefe Yazıları 214 Hilmi Yavuz Denemeler 215 Hilmi Yavuz Kültür Üzerine 216 Hilmi Yavuz Felsefe Üzerine 217 Hilmi Yavuz Türkiye'nin Zihin Tarihi 218 Hilmi Ziya Ülken Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi 219 Hitler Kavgam 220 Horst Klengel Kral Hammurabi Ve Babil Günlüğü 221 Hurşid Ahmed&Ramazan El Buti&Mevdudi Azgın Medeniyet 222 Hüseyin Uslu Başlangıçtan Günümüze İslam Müesseseleri Tarihi 223 Işın Demirkent Haçlı Seferleri 224 İbn Kayyim El Cevziyye Kalbin İlacı 225 İbn Tufeyl Hayy Bin Yakzan 226 İbni Batuta Seyahatname 227 İbni Cübeyr Endülüsten Kutsal Topraklara 228 İbni Haldun Mukaddime 229 İbni Rüşd Siyasete Dair 230 İbni Rüşd Din-Felsefe Tartışmaları 231 İbni Rüşd Metafizik Şerhi 232 İbni Rüşd Tutarsızlığın Tutarsızlığı 233 İbni Rüşd Psikoloji Şerhi 234 İbni Rüşd Bidayet'ül Müctehid 1-2-3-4 Ciltler 235 İbni Rüşd Fasl'ül Makal 236 İbrahim Sarmış Tasavvuf Ve İslam 237 İbrahim Sarmış Rivayet Kültürü Ve Yanlış Din Anlayışı 238 İhsan Eliaçık İslamın Yenilikçileri 239 İhsan Eliaçık Adalet Devleti 240 İhsan Eliaçık İslam'ın Yenilikçileri 1-2 241 İhsan Süreyya Sırma Ah Endülüs 242 İlker Özünlü Endülüs 243 İmam Gazali Tehafüt'ul Felasife 244 İmmanuel Kant Pratik Usun Eleştirisi 245 İmmanuel Kant Ethica: Etik Üzerine Dersler 246 İmmanuel Kant Yaşamın Anlamı 247 İmmanuel Kant Saf Aklın Sınırları Dahilinde Din 248 İmmanuel Kant Eğitim Üzerine 249 İmmanuel Kant Fragmanlar 250 İmmanuel Kant Fikir Mimarları 251 İsaac Asimov Bilim Ve Buluşlar Tarihi 252 İsmail Beşikçi Bütün Eserleri 253 İsmail Beşikçi Resmi Tarih Tartışmaları 1-2-3-4-5 254 İsmail Beşikçi Chp Programı 255 İsmail Beşikçi Devletlerarası Sömürge: Kürdistan 256 İsmail Hakkı İzmirli İslam'da Felsefe Akımları 257 İsmail Hami Danişmend Batı Kaynaklarına Göre İslam Medeniyeti 258 İsmet Kayaoğlu İslam Kurumları Tarihi 259 J. M. Roberts Dünya Tarihi 1-2 Ciltler 260 Jack Goody Avrupa'da İslam Damgası 261 Jacques Attalı 1492 (Kitabın Adı Budur) 262 Jacquesle Goff Ortaçağ Batı Uygarlığı 263 Jawaharlal Nehru Kızıma Mektuplar 264 Jean Brun Platon Ve Akademya 265 Jean Brun Stoa Felsefesi 266 Jean Cristophone Grance Kurtlar İmparatorluğu 267 Jean Jacques Rousseau Toplum Sözleşmesi 268 Jean Jacques Rousseau İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı 269 Jean Jacques Rousseau Emile 270 Jean Paul Dumont Antik Felsefe 271 Jean Paul Sartre Hepimiz Katiliz: Sömürgecilik Bir Sistemdir 272 Jean Paul Sartre Denemeler 273 Jeremy Robinson Nabız 274 Joan Oates Babil 275 Johan Huizinga Ortaçağ'ın Günbatımı 276 John Bellamy Foster Emperyalizmin Yeniden Keşfi 277 John M. Hobson Batı Medeniyetinin Doğulu Kökenleri 278 John Tomlinson Kültürel Emperyalizm 279 Jostein Gearder Sofinin Dünyası 280 Karl Vorlander Felsefe Tarihi 281 Kemal Aytaç Avrupa Eğitim Tarihi 282 Kemal Mazhar Ahmed 1. Dünya Savaşında Kürdistan 283 Kemalettin Köroğlu Eski Mezopotamya Tarihi 284 Kenan Akın Cezayir'de Fransız Vahşeti 285 Kenan Çetin Selçuklu Medeniyeti 286 Kenan Çetiner Selçuklu Medeniyeti Tarihi 287 Kenan Yakuboğlu Osmanlı Medrese Eğitimi Ve Felsefesi 288 Kindi (Çeviren Mahmut Kaya) Felsefi Risaleler 289 Knud Holmboe Çöle İnen Faşizm 290 Konfüçyüs Erdemin Ardından Git 291 Konfüçyüs Sanduka Yazıtları 292 Konfüçyüs Konuşmalar 293 Ksenophone Onbinlerin Dönüşü 294 Ksenophone Kyros'un Eğitimi 295 Ksenophone Sokrates'ten Anılar 296 Lao Tzu Öğretiler 297 Lao Tzu Tao Te Ching Yol Ve Erdemin Kitabı 298 Leslie Lipson Uygarlığın Ahlaki Bunalımları 299 Lev Troçki İhanete Uğrayan Devrim 300 Lev Troçki Çarpıtılan Devrim 301 Lev Troçki Stalin 302 Lev Troçki Stalinizme Karşı Bolşevizm 303 Lissner İvan Uygarlık Tarihi 304 M. Asım Köksal İslam Tarihi 18 Cilt Bir Arada 305 M. Emin Zeki Beg Kürt Ve Kürdistan Ünlüleri 306 M. İvanoviç Kalinin Devrimci Eğitim Devrimci Ahlak 307 M. K. Ghandi Bhagavad Gita:Gandhi'ye Göre 308 M. Kalman Belge Ve Tanıklarıyla Dersim 309 M. M. Şerif Klasik İslam Filozofları 310 M. Nuri Dersimi Kürdistan Tarihinde Dersim 311 Macit Fahri İslam Felsefesi Tarihi 312 Mahmut Baksi Kürdistan Tarihinde Kamişlo Katliamı 313 Mahmut Kaya İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri 314 Mahmut Kaya Kindi Felsefesi Risaleler 315 Maksim Gorki Küçük Burjuva İdeolojisi 316 Maria Rosa Menocal Dünyanın İncisi Endülüs Modeli 317 Mark R. Cohen Haç Ve Hilal Altında Ortaçağ'da Yahudiler 318 Marks Fransa'da İç Savaş 319 Marks Hegel'in Hukuk Felsefesinin Eleştirisi 320 Marks 1844 Elyazmaları 321 Marks Felsefenin Sefaleti 322 Marks Yabancılaşma 323 Marks Demokritos Ve Epikurs'un Doğa Felsefeleri 324 Marks Yahudi Sorunu 325 Marks&Engels Kutsal Aile 326 Marks&Engels Alman İdeolojisi Feuerbach 327 Marks&Engels Komünist Manifesto Ve Komünizmin İlkeleri 328 Marks&Engels Gotha Ve Erfurt Programlarının Eleştirisi 329 Marks&Engels Kapitalizm Öncesi Ekonomi Biçimleri 330 Marks&Engels Felsefe Metinleri 331 Marks&Engels Anarşizm Üzerine 332 Marks&Engels Sömürgecilik Üzerine 333 Marks&Engels Din Üzerine 334 Marks&Engels Nüfus Üzerine 335 Marks&Engels Doğu Sorunu 336 Marks&Engels Seçme Yazışmalar 1 337 Marks&Engels Seçme Yazışmalar 2 338 Marks&Engels Yazın Ve Sanat Üzerine 339 Marks&Engels Sürgündeki Büyük Adamlar 340 Marshall G. S. Hudgson Dünya Tarihinde İslam 341 Mehmet Altan Kürt Sorununu İnsanileştirmek 342 Mehmet Altan Darbelerin Ekonomisi 343 Mehmet Altan Esir Çocuklar Cehennemi 344 Mehmet Altan Kürtler Şeytan Soyundan Mı? 345 Mehmet Altan Kent Dindarlığı 346 Mehmet Altan Kıbrıs Diye Bir Ada 347 Mehmet Altan Marksist Liberal 348 Mehmet Altan Milliyetçilik Ve Çeteler 349 Mehmet Altan Sarayı Yıkalım 350 Mehmet Altan& Mehmet Aydın Küreselleşme İslam Dünyası Ve Türkiye 351 Mehmet Aydın Müslümanların Hıristiyanlara Karşı Yazdığı Reddiyeler 352 Mehmet Aydın Din Felsefesi 353 Mehmet Özdemir Endülüs Müslümanları Medeniyet Tarihi 354 Mehmet Özdemir Endülüs Müslümanları İlim Ve Kültür Tarihi 355 Melik Safi Duyar Konsantrasyonun Gücü 356 Mesut Barzani Barzani Ve Kürt Ulusal Özgürlük Hareketi 1-2-3-4 357 Mevdudi Kur'anda Dört Terim 358 Mevdudi İslam'da Siyasi Sistem 359 Mevdudi Hilafet Ve Saltanat 360 Mevdudi İslam'ın Geleceği Ve Öğrenciler 361 Mıchel Beaud Kapitalizm Tarihi 362 Miray Güneş Yüzyıllık Yalnızlık 363 Montaigne Denemeler 1-2-3-4 364 Muhammed Abduh Hz. Ali'nin Mektup Ve Emirnameleri 365 Muhammed El Behiy İslami Düşüncede Oryantalist Etki 366 Muhammed Esad Mekkeye Giden Yol 367 Muhammed Hamidullah İslam Tarihine Giriş 368 Muhammed Hamidullah İlk İslam Devleti 369 Muhammed Hamidullah İslam'ın Doğuşu 370 Muhammed Hamidullah Hz. Peygamber'in Savaşları 371 Muhammed Hamidullah İmam-I Azam Ve Eseri 372 Muhammed Hamidullah İslam Anayasa Hukuku 373 Muhammed Hamidullah İslam'da Devlet İdaresi 374 Muhammed Hamidullah Kur'an-I Kerim Tarihi 375 Muhammed İkbal Mektuplar 376 Muhammed İkbal İslam Felsefesine Bir Katkı 377 Muhammed İkbal Yansımalar 378 Muhammed İkbal Kulluk Kitabı 379 Muhammed Tarakçı St. Thomas Aquınas 380 Muhyiddin Arabi Tasavvuf Makamı 381 Musollini Faşizm-Faşit Devlet 382 Mustafa Demirci Beytül Hikme 383 Mustafa İslamoğlu Hac Risalesi 384 Mustafa İslamoğlu Hayatın Yeniden İnşası 385 Mustafa İslamoğlu Alemlerin Rabbi Alah 386 Mustafa İslamoğlu Efendim 387 Mustafa İslamoğlu Şafak Yazıları 388 Mustafa İslamoğlu Yürek Devleti 389 Mustafa İslamoğlu Ne Yapmalı 390 Mustafa İslamoğlu İman 391 Mustafa Kutlu Siyasi Tarih Üzerine Konuşmalar 392 Necip Fazıl Çöle İnen Nur 393 Niall Ferguson Uygarlık: Batı Ve Ötekiler 394 Nietzsche Deccal Hristiyan Karşıtı 395 Nils Gilje Felsefe Tarihi 396 Noam Chomsky Yaşamla Ölüm Arasında Gazze 397 Noam Chomsky Dil Ve Zihin 398 Noam Chomsky Hayaller Ve Umutlar 399 Noam Chomsky Kriz, Kapitalizm, İsyan 400 Noam Chomsky Doğa Ve Dil Üzerine 401 Noam Chomsky İktidarı Anlamak 402 Noam Chomsky Demokrasi Ve Eğitim 403 Noam Chomsky Postmodernizm Ve Rasyonalite 404 Noam Chomsky Müdahaleler 405 Noam Chomsky Postmodernizm Ve Sol 406 Noam Chomsky Tehlikeli Güç Abd'nin Dış Siyaseti Ve Ortadoğu 407 Noam Chomsky Entellektüellerin Sorumluluğu 408 Noam Chomsky İnsan Doğası: İktidara Karşı Adalet 409 Noam Chomsky Terörizm Kültürü 410 Noam Chomsky Sömürgeciliktem Küreselleşmeye 411 Noam Chomsky Dünya Düzeni: Eskisi Yenisi 412 Noam Chomsky Medya Halka Nasıl Evet Dedirtir 413 Noam Chomsky Yeni Askeri Hümanizm 414 Noam Chomsky Yeni Dünya Düzeninde Gerçekler Ve Yalanlar 415 Noam Chomsky Onbir Eylül 416 Noam Chomsky Halıkn Sırtından Kazanç 417 Noam Chomsky Terörizm Efsanesi 418 Noam Chomsky Korsanlar Ve İmparatorlar 419 Norman Davies Avrupa Tarihi 420 Nyogen Senzaki Budizm Ve Zen 421 Oğuz Atay Bir Bilim Adamının Romanı 422 Oğuz Atay Tutunamayanlar 423 Oliver Abel& Şerif Mardin Avrupa'da Etik, Din Ve Laiklik 424 Oliver Leaman Ortaçağ İslam Felsefesine Giriş 425 Orhan Hançerlioğlu Düşünce Tarihi 426 P. M. Holt Haçlılar Çağı:11.Yüzyıldan 1517'ye 427 Papper Açık Toplum Ve Düşünceleri 428 Pascal Düşünceler 429 Patricia Crone Ortaçağ İslam Dünyasında Siyasi Düşünce 430 Peter Kingsley Antik Fels. Gizem Büyü 431 Peter Willey Alamut Kalesi 432 Philip G. Altbach Sömürgecilik Ve Eğitim 433 Philip Hitti İslam Tarihinin Mimarları 434 Philip Hitti Siyasal Ve Kültürel İslam Tarihi 435 Pierre Chaunu Aydınlanma Çağı Avrupa Uygarlığı 436 Pierre Hadot İlkçada Felsefe Nedir 437 Plutarks İsis Ve Osiris 438 R. Thevenin Kızılderili Tarih Ve Gelenekleri 439 R.Dozy İslam Tarihi 440 Rahmi Maltaş Sümerlerden Günümüze Eğitim 441 Raimondo Luraghi Sömürgecilik Tarihi 442 Ramazan El Buti Müslümanların Gerilemesinden Kimler Sorumlu 443 Ramm Dass Aydınlamaya Giden Yol 444 Regine Pernoud Burjuvazi 445 Reinhardt Dozy İslam Tarihi 446 Rick Riordan Percy Jackson Ve Şimşek Hırsızı 447 Robert Aldrich Emperyal Çağ 448 Robert Hammond Farabi Felsefesi Ve Ortaçağ Düşüncesine Etkisi 449 Robert İrwin Oryantalistler Ve Düşmanları 450 Robert Mantran İslam'ın Yayılış Tarihi 451 Robert Zimmer Felsefe Portakalı 452 Roger Garaudy İnsanlığın Medeniyet Destanı 453 Rom Harre Felsefenin Bin Yılı 454 Rowls Bir Adalet Kuramı 455 Rudolph Peters İslam Ve Sömürgecilik 456 S. Hüseyin Nasr İslam Felsefesi Tarihi 1-2-3 457 Salih Suruç Siyer 458 Samuel A Weems Ermenistan: Terörist Hıristiyan Ülkenin Sırları 459 Selehattin Sert Mezopotamyadan Avrupaya Büyük Uyg. Doğuşu 460 Sempozyum Bildirileri Endülüs'ten İspanya'ya 461 Seneca Ruh Dinginliği Üzerine 462 Seneca Ahlaki Mektuplar 463 Server Tanilli Yüzyılların Gerçeği Ve Mirası: Doğu-Yunan-Roma 464 Seyyid Hüseyin Nasr Üç Müslüman Bilge 465 Seyyid Kutup İslam'ın Hareket Metodu 466 Sezai Karakoç İnsanlığın Dirilişi 467 Sezai Karakoç Yitik Cennet 468 Sigrid Hunke Batı'yı Aydınlatan Doğu Güneşi 469 Slavoj Zizek 1968 (Kitabın Adı Budur) 470 Slavoj Zizek Bir İdea Olarak Komünizm 471 Slavoj Zizek Komünist Ufuk 472 Slavoj Zizek İdeolojinin Aile Miti 473 Slavoj Zizek Lenin Üzerine 474 Slavoj Zizek Stalinizm 475 Sovakin Çağdaş Sosyoloji Teorileri 476 Stephen Biesty Antik Dünya Mısır Roma Yunan 477 Sun Tzu Savaş Sanatı 478 Susan Tamara Yüreğinin Götürdüğü Yere Git 479 Suut Kemal Yetkin Estetik Doktrinler 480 Suut Kemal Yetkin Edebiyat Üzerine Denemeler 481 Şakir Gözütok İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi 482 Şawki Ebu Halil İslam Ve Dünya Medeniyetleri Tarihi 483 Şerefhan Şerefname 484 Şerif Mardin Türkiye'de Din Ve Siyaset 485 Şerif Mardin Jön Türklerin Siyasi Fikirleri 486 Şerif Mardin Türkiye, İslam Ve Sekülerizm 487 Şerif Mardin Din Ve İdeoloji 1-2-3 488 Şerif Mardin Dünya, İslamiyet Ve Demokrasi 489 T.J. De Boer İslam'da Felsefe Tarihi 490 T.W. Rhys Davids Eski Hindistanda Budizm 491 Taha Akyol Ama Hangi Atatürk 492 Taha Akyol Bilim Ve Yanılgı 493 Taha Akyol Osmanlıda Ve İranda Mezhep Ve Devlet 494 Taha Akyol Gelenek Ve Türk Aydını 495 Taha Akyol Haricilik Ve Şia 496 Thomas Merton Gandhi Ve Şiddet Dışı Direniş 497 Toktamış Ateş Üniversiteler Bitmeyen Şarkı 498 Tolstoy Diriliş 499 Tori Kürtlerin İlkçağ Tarihi 500 Ulrıch Im Hof Avrupa'da Aydınlanma 501 V. Lenin Halkın Dostları Kimlerdir 502 V. Lenin Rusya'da Kapitalizmin Gelişmesi 503 V. Lenin Ulusların Kaderlerını Tayın Hakkı 504 V. Lenin Ne Yapmalı? 505 V. Lenin Bir Adım İleri İki Adım Geri 506 V. Lenin İki Taktik 507 V. Lenin Materyalizm Ve Ampiryokritisizm 508 V. Lenin Emperyalizm - Kapitalizmin En Yüksek Aşaması 509 V. Lenin Ekim Devrimi Dosyası 510 V. Lenin Nisan Tezleri Ve Ekim Devrimi 511 V. Lenin Sol Komünizm 512 V. Lenin Sosyalizm Ve Savaş 513 V. Lenin Ulusların Kaderlerini Tayin Hakkı 514 V. Lenin Ulusal Sorun Ve Ulusal Kurtuluş Savaşları 515 V. Lenin Emperyalist Ekonomizm 516 V. Lenin Tarımda Kapitalizm 517 V. Lenin İşçi Sınıfı Ve Köylülük 518 V. Lenin Marx Engels Marksizm 519 V. Lenin Komün Dersleri 520 V. Lenin Gençlik Üzerine 521 V. Lenin Burjuva Demokrasisi Ve Proletarya Diktatörlüğü 522 V. Lenin Tasfiyecilik Üzerine 523 V. Lenin Sosyalizm Ve Anarşizm 524 V. Lenin Proleter Devrim Ve Dönek Kautsky 525 Vasilij Barthold İslam Medeniyeti Tarihi 526 Verner Sombart Burjuva 527 Victor Hugo Deniz İşçileri 528 W. Montgomery Watt Endülüs Tarihi 529 W. Montgomery Watt İslam Avrupa'da 530 W. T. Jones Batı Felsefesi Tarihi Ortaçağ Düşüncesi 531 Walter H. Pater Rönesans 532 Walther Kranz Antik Felsefe-Metinler Ve Açıklamalar 533 Washington İrwing Elhamra Endülüs'ün Yaşayan Efsanesi 534 Wilhelm Capelle Sokrates'ten Önce Felsefe 535 Wilhelm Reich Faşizmin Kitle Ruhu Anlayışı 536 Will Durant İslam Medeniyeti 537 William Thomas Jones Batı Felsefesi Tarihi 538 Y. Nuri Öztürk Batı Sömürgeciliği Ve İslam Dünyası 539 Y. Nuri Öztürk Tasavvufun Ruhu Ve Tarikatlar 540 Yalçın Kaya Rönesans Ve Felsefesi 541 Yusuf Kardavi İslam Ve Laiklik Tarihi Hesaplaşma 542 Zeynel Abidin Kızılyaprak Irak Kürdistanı Ve Etkileri 543 Ziya Gökalp Türk Medeniyeti Tarihi. İslamiyetten Evvel 544 Ziya Kazıcı İslam Kültür Ve Medeniyeti 545 Ziya Paşa Endülüs Tarihi 546 Albert Camus Denemeler Ve Bir Alman Dosta Mektuplar 547 Francis Bacon Denemeler 548 Salah Birsel Denemeler 549 Altay Gündüz Mezopotamya Ve Eski Mısır 550 Dozy İslam Medeniyeti 551 Montgomary Watt İslam Avrupa’da

[ergumuaz]

Alaattin Diker Pazar sohbetinde zihinlerimizi sürekli meşgul eden, doğru yanlış hakkında daima konuştuğumuz modern dünyayı sorguluyor. Her satırı defalarca okunup, üzerinde düşünülmeyi hakediyor.

Geçen hafta Shakespeare olayını konuştuk. Ne yazık ki, Türkiye’de gündemi belirleyen lüzumsuz ve sathi meseleler. Batı medeniyeti olgusunu derinliğine anlamak isteyen de yok. Hâlbuki Namık Kemal; Batı’nın geliştirdiği  ve bizim hazır bulduğumuz vasıtalar ile medeniyet seviyesini yakalayabileceğimizi hayal ediyordu. Tekrar bir ‘medeniyet’ kurulabileceğini düşünen islami çevreler belki bu nedenle onunla barışık değildiler. Müslüman şair, Ernest Renan‘ın 1883 yılında Sorbon Üniversitesi‘nde yaptığı ‘İslam ve Bilim’ konuşmasına bir reddiye yazar: Renan Müdafaanamesi. İslamiyet’in bilime, kültüre, eğitime, felsefeye, ilerleme ve gelişmeye engel olduğu yolundaki oryantalist tavrı şiddetle eleştirir. Namık Kemal bu eseri, âdeta bir ibadet ruhuyla yazmış, Renan‘ın kendi sözleriyle çelişkilerini ortaya koymaya çalışmıştır. Bana kalırsa vatan şairini en iyi vatanı kurtaran bir diğer Kemal anlamıştır! Zira gerçekler tüm çıplaklığı ile ortadadır: 17. yüzyıldan itibaren Doğu’da tek bir düşünür yetişmemiştir. Doğru bilgiye ulaşmanın yöntemi bugün bile zihnimizde yer etmemiştir. Ezcümle; Batı’nın geliştirdiği araç ve kurumları kullanmaktan başka çaremiz kalmamıştır!

İnsanlık tarihi boyunca devr-i daim eden ‘akıl’ 17.yüzyılda Avrupa kıtasına avdet etti. Bu olayın elbette birçok boyutu bulunmaktadır. İsterseniz Batı medeniyeti’nin zihniyet yönünü ana hatlarıyla tekrar ele alalım ve bakış açımızı gözden geçirelim:

Denizci güçler her zaman serbest piyasa ekonomisinin destekçisi ve teknolojik devrimlerin önderi olmuştur. 17. yüzyılda İngiltere “Denizcilik” mirasını devraldı ve “Denizlerin Efendisi” olarak üzerinde güneş batmayan Britanya İmparatorluğu’nu kurdu. İngiliz aklı toprağa daha az bağlı, ama üsler ve ulaşım hatları konusunda pek mahirdi. Bu durum İmparatorluğu, coğrafi topografyası yüzünden ufku daralmış bütün halklara karşı üstün kıldı. Lord Palmerston, Benjamin Disraeli, Salisbury ve William E. Gladstone gibi ileri görüşlü politikacılar santranç oyuncusu kurnazlığı ile Almanya ve Rusya’ya göz açtırmadılar. Hatta sanat ve edebiyat bu özellikten etkilenmiştir. Hayal âleminde gezmeye bayılan Almanlar’dan farklı olarak İngilizler pratik zekâlı ve yüzünü gerçeklere dönmüş kimselerdi. Alman sanatı çoğu kez bireysellik ve özgünlük ayarı üzerinde ilerlemiş ve yaratıcı gücünü ‘muhafaza’ esasına yoğunlaştırmıştı. Romantizm akımı; çapraz ve çoğalan, karmaşık ve heyecanlı bir çizgi tutturmuştur. Gotik, Barok ve Rokoko üsluplar bunun en güzel delilidir. Buradan Alman düşüncesi için bir dizi özellik çıkarabiliriz: Akıldışılığa sevgi, hayalperestliğe hayranlık, abartılı biçim ya da ifadeye tutku duymak.

Buna karşın İngilizler tuhaf bir gerçeklik duygusu geliştirmiştir. İnsan ve Doğa ilişkisi öne çıkmaktadır. Bu duyarlılık 18. ve 19. yüzyılın-somut uygulamalar anlamında-en önemli üç çıkışında da kendini gösterir: Mühendislik, mimarlık ve şehircilik. 1790 ve 1850 yılları arasında görülen Romantizm, yaşlı kuşakların zihniyetine karşı bir başkaldırı hareketiydi ve duygu ve coşku derecesi yüksek bir akımdı. Edebiyat ve sanat alanında klasik sayılan herşeyi inkâr etmiştir. Yalın, tutarlı ve düzenli ne varsa karşı çıkmıştır. Aklın putlaştırılmış olmasına karşı bir tepki sayılmalıdır. Örneğin, Fransız ya da İngiliz bahçesinin ince zerafetine karşı çıkarak Almanya’nın gizemli ormanlarında kaybolmayı tercih etmişlerdir. Ama ormanın içinde bir tehdit vardı. Alıç ve böğürtlen ile beslenen çocuklar günün birinde ormanda yaşayan cadının eline düşecektir! Sınırsız ve ölçüsüz olanı doyasıya yaşamak arzusudur bu. Peri masallarında, insan ruhunun dipsiz derinliklerinde, hayatın karanlık yanlarında ve doğanın gizemlerinde -ki Novalis ‘”mavi çiçek” olarak sembolize edilir- ele alınabilirdi ancak. Bu amaçla, nefret edilen Yeniçağ ile değerler ve duygular vazeden Ortaçağ karşılaştırılır. Ortaçağın coşkulu bir şekilde tasavvur edilmesi, milliyet ve milli ruh kavramına esin kaynağı olur ve modern tarihi bilincin temelleri atılır. Fransızlar, siyasal romantizmi “le malaise allemand“ olarak görürken, Alman düşünür Carl Schmitt olaya farklı açıdan bakar: “Romantik olan her şey romntik olmayan diğer fikirlerin emrindedir“ der.

Avrupa kıtasında yukarıda saydığımız fikirler çatışırken, İngiliz soylular bir takım oyunu olan –Cirit oyunundan mülhem- Cricket oynamayı tercih ediyorlardı. Aristokratlar ve hizmetkârlar aynı takımda topları kaleye sokmak için beraber koşuyor, boş zamanlarını birlikte geçiriyorlardı. İngiliz tarihci Welldon o yüzden “İngiltere egemenliğini geliştirdiği sporlara borçludur“ der. Özellikle ‘organized games’ British Empire’nin inşasında mühim rol oynamıştır. Günümüzde hala oynanan birçok spor türü 18. ve 19. yüzyılda İngiltere’de icat edilmiştir. Yelken yarışması (1761), golf turnuvası (1774), boks müsabakası (1790), yat klubü (1815), futbol takımı (1855) ilk kez İngiltere’de görülmüştür. Cirit ve okçuluk gibi savaş oyunlarının bu yeni spor türleri karşısında tutunması imkânsızdı. Yine İngiliz tarihçi George Macauly Trevelyan (1876–1962), Fransa’da asilzadeler ile köylüler arasında spor müsabakaları düzenlenmiş olsaydı, 1789 Devrimi gerçekleşmezdi, görüşündedir.

This slideshow requires JavaScript.

Alaattin DİKER

Modern Dünyanın Doğuşu Alaattin Diker Pazar sohbetinde zihinlerimizi sürekli meşgul eden, doğru yanlış hakkında daima konuştuğumuz modern dünyayı sorguluyor. Her satırı defalarca okunup, üzerinde düşünülmeyi hakediyor.

[raslihanturkmen]

20.Yüzyıl Türk Dünyası Millet ve Milliyetçilik Çalışmaları Panoraması Üzerine Bir Derleme – Rabia Aslıhan Türkmen 19 Ekim 2016 20. YÜZYIL TÜRK DÜNYASI MİLLET ve MİLLİYETÇİLİK ÇALIŞMALARI PANORAMASI ÜZERİNE BİR DERLEME Rabia Aslıhan TÜRKMEN ” Milletleri Yaratan Milliyetçiliktir..” Ernest Gellner Milliyetçilik literatürü, milliyetçilik fikri ve milliyetçilik hareketlerini bir olgu olarak nedenleri ve sonuçları bağlamında çeşitli ayrımlara tabi tutarak açıklamıştır. Etkisi altında bıraktığı alanları tanımlamak, kesitlere ayırarak açıklamak adına böyle bir ayrımın yapılması milliyetçiliğin tanımlanması ve anlaşılması açısından oldukça önemlidir. 19. Yüzyılda başlayıp çeşitli nedenlerle şekillenerek tüm dünyada 20. Yüzyıldan sonra egemen olan bir fikir sistemi olarak milliyetçilik, çeşitli dalgalarla dünya geneline yayılmış ve birçok alanı etkilemiştir. Milliyetçilik düşüncesi ekseninde cereyan eden hadiseler bu düşünce ekseninde biçimlenmiş ve sonrasında bir olgu olarak dünyanın farklı yerlerinde çeşitli olayların mutlaka nedenleri ve sonuçları içerisinde yerini almıştır. Bir ideoloji, siyasal görüş ve siyasi bir hareket olarak milliyetçilik, bu bağlamda dünya genelinde 20. Yüzyıl dünya tarihinin anahtar kelimesi halini almıştır. 19. Yüzyıldan sonra gelen ve yaşanılan siyasi ve sosyo-ekonomik gelişmeler neticesinde ”Milliyetçilik Çağı ” olarak adledilen 20. Yüzyıl, milletlerin yürüttükleri milliyetçilik çalışmaları için de tarihte önemli bir zaman dilimini ifade eder. 20. Yüzyılda tüm dünyada ”Milliyetçilik, ulusu ve ulus devleti kurma, emperyalist politikaları meşrulaştırma, emperyalizme karşı ulusal bağımsızlık mücadelesini geliştirme gibi pek çok amaç için kullanılabilen bir ideoloji ve siyasal hareket haline gelmiştir. ” Bu bağlamda 20.Yüzyıl, dünya tarihinde önemli hadiselerin yaşandığı mühim bir zaman dilimini ifade etmesi açısından siyasal, sosyal ve iktisadi bilimlerin önemle üzerinde çalışma yaptıkları bir dönem olmuştur. Bu dönem Dünya devletlerinin hemen hemen hepsinin sınırlarının yeniden şekillendiği, sosyal, siyasal, kültürel değişikliklerin birbirini tetikleyerek etkilediği bir yüzyıl olarak dünya tarihinde değişimlerin ve dönüşümlerin yaşandığı bir yüzyıl olarak tarihin sayfalarına nakledilmiştir. Milliyetçilik bu zaman diliminde yaşanılan hadiselerde önemli bir belirleyici unsur, kitleleri harekete geçirmesi bağlamında da önemli bir fikir sistemi ve hareket mekanizmasıdır. Milletlerin milliyetçilik hareketleri, milliyetçilik fikrinin daha yeni seyretmeye başladığı dönemden beri birbirini etkileyerek ve tetikleyerek ilerlemiştir. Milletlerin milliyetçilik hareketleri başka milletleri de etkilemesiyle milliyetçilik fikri 20. Yüzyılda toplumlarda belirleyici bir unsur olması hasebiyle toplum bilimlerinin de mutlaka üzerinde durması gereken bir konu olmuştur. Milliyetçi fikir hareketleri toplumlarda siyasi, iktisadi, kültürel vb. birçok unsuru tetiklemesi, etkilemesi ve şekillendirmesi bağlamında dünyanın yapısını da yine bu unsurlar açısından yeniden şekillendirmiştir. Milliyetçi fikir sistemi ve hareketi tarihi süreç itibariyle toplumsal hayatta ortak bir ulus kimlik inşası yolunda mühim fikir ve işlevleri olan bir ideoloji olarak varlığını sürdürmüştür. Bu fikir sistemi 20. Yüzyıl gibi dünyanın en önemli hadiselerinin yaşandığı bir dönemde dünya genelinde ve tabiki Türki Cumhuriyetler ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti bağlamında da önemli düşünsel ve eylemsel hareketleri meydana getirmiştir. Batı ve doğu toplumlarında milliyetçilik olgusunun ortaya çıkması farklı süreçlerde farklı olaylar neticesinde meydana gelmiştir. Yaşanılan hadiseler siyasi, iktisadi, kültürel vb. birçok noktaya tesir ettiği gibi edebi hayatada yansımalar olmuştur. 20. Yüzyılda dünyada yaşanılan gelişmelerden en çok etkilenen topluluklardan olan Türklerin bu zaman diliminde yaşadıkları siyasal olaylar ve bu olayların edebi hayattaki yansımalarına yazımız içerisinde kısaca değineceğiz. * * * 20. Yüzyıla kadar dünyanın birçok yerine yayılan ve bir çok bölgeyi yurt yapan Türkler dünya genelinde yaşanılan siyasi, sosyal, iktisadi vb. yaşanılan gelişmelerden en çok etkilenen milletlerden biri olmuştur. Bu yüzyıl Türk Dünyası açısından da çok önemli bir zaman kesitini ifade eder. 20. Yüzyıl başlarında yıkılan Osmanlı Devleti milliyetçilik hareketlerinin etkisiyle bir çok ulus devletinin kurulmasını meydana getirmiştir. Osmanlı Devleti sınırlarında vukuu bulan milletçilik hareketleriyle birlikte başta Türkistan olmak üzere Türklerin yaşadığı diğer bölgelerde de milliyetçilik hareketleri 20. Yüzyıl boyunca devam etmiştir. Türklerin bu süreçte tarih sahnesinde oynadıkları rol oldukça önemlidir. Türklerin başta Anadolu coğrafyasında yürüttükleri milliyetçilik hareketleri Asya, Afrika Balkanlar bir bütün olarak Türk Dünyasındaki Türkler ve diğer esir milletlere de örnek olmuştur. Anadolu Türkleri bu zaman kesintinde milliyetçilik adına önemli çalışmalarda bulunmuştur. 20. Yüzyılda zorlu şartlarda milliyetçilik hareketlerini yürüten Rus hakimiyetinde olan Türklerin durumları oldukça vahimdir. 20. Yüzyılda Rusya’da yaşanılan gelişmeler, dünya genelinde millet ve milliyetçilik faaliyetleri, Türklerde siyasi bir örgütlenme fikrini meydana getirmiş ve başını çeken önemli isimler önderliğinde çalışmalara girişilmiştir. Bu bağlamda millet şuuru ve milliyetçilik düşüncesi ekseninde toplanan Türkler kitap, dergi, gazete, yeni okullar gibi eğitim ve kültürel faaliyetlerin yanında kendi haklarını savunacakları siyasi oluşumlar kurmayada başlamışlardır. Millet, milliyetçilik, milli şuur bilincinin canlanması ve yayılmasında dönemin en önemli aracı olarak çıkarılan gazete ve dergileri görmek yanlış olmaz. 20. Yüzyılın başlarından itibaren Türk Dünyası Kırım’da daha evvelden de çıkarılmaya başlanılan Tercüman Gazetesinin yanında ”Millet ve Vatan Hadimi ”, Kazan’da; ”Vakit, Şura, Kazan, Muhbiri, Tan Yıldızı, Azat Halk, Ülfet, Beyanü’l-hak ve Yıldız”, Azerbaycan’da; ”Hayat, İrşad, Füyuzat, Terakki ve Molla, Nasrettin,” Kırgız- Kazak ilinde ”Kazak”, Özbekistan’da ” Terakki, Hurşid ve Şühret, Türkmenler arasında ise Mecmua-yı Mavera-yı Bahr-ı Hazar adlı gazete ve dergiler milli uyanışa ve milliyetçilik hareketlerine öncü olmuşlar, bu çalışmalarla milli aydınlanma ve şuurlanma yolunda da büyük gayretler göstermişlerdir. Millet ve milliyetçilik hareketleri özellikle eğitim ve kültür alanında hızla ilerlerken Türkler arasındaki bu çalışmaları önlemek adına dönemin güçleri tarafından sıkı önlemler alınmıştır. Özellikler Rus güçler, ummalı çalışmalarla devam eden ve milli uyanışı canlandıran dergi ve gazeteleri kontrol altına alıp açılan okullarada tedbirler getirmiştir. Bu dönem Türk milliyetçliği fikir hareketinin öncüleri, milli aydınların önü kapatılmış bir çoğu yaptıkları çalışmalar neticesinde tutuklanmış kimileri sürgüne gönderilmiştir.” Bu dönemde Azerbaycan’da Mehmet Emin Resulzade daha önce Ahmet Ağaoğlu’nun Difai derneğinde görev alan kadro ile birlikte 1911 yılında Müsavvat Partisini kurar. Parti Azerbaycan’ı Rus idaresinden kurtarmak ve İstanbul’un himayesinde Türk birliği fikrini gerçekleştirmek üzere kurulmuştur. Müsavvat partisi kısa zaman içinde hızla gelişmiş, 1919 ” Bir defa yükselen bayrak, bir daha inmez ” sloganıyla Azerbaycan’ın istikbalini kazanmasında en önemli rolü oynamıştır.” Azerbaycan Türklerinden dönemin siyasi olaylarından çokca etkilenen ve bir çok Türkün hayatının kaybetmesiyle sonuçlanan siyasi olaylarla birlikte yaşanılan Bolşevik İhtilali (1917) neticesinde seyreden siyasi gelişmeler Türklerin milliyetçilik hareketlerini yapmasında etkisi olmuştur. İhtilalle birlikte gelişen olaylar milletlerin kendi devletlerini kurabilmelerine hak sağlamıştır. Bu hakla birlikte milliyetçilik hareketleri hızlanmış ve Türkler bulundukları bazı bölgelerde kendi devletlerini kurmuşlardır. ( Başkurt Muhtar Cumhuriyrti, Kırım Milli Cumhuriyeti, Alaş- Orda Kazak Cumhuriyrti gibi.) Fakat ihtilal neticesinde değişen siyasi gelişmeler, izlenilen farklı politikalar bu devletlerin devamlılığına olanak sağlamamıştır. Siyasi iktidara karşı Türkler bu sefer milli ayaklanmalarla ( Basmacı Hareketi gibi) milliyetçilik hareketlerine devam etmişlerdir. Bu ayaklanmalar kısa bir süre sonra tüm Türkistanı kaplamış ve Türkler istiklalleri için çok mühim mücadeleler vermişlerdir. Bu milliyetçilik hareketlerinin bastırılması ve Türklerin bulunduğu bölgelerin Sovyetleştirilmesi uzun sürmemiştir. Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan Türklerin yaşadığı yoğun bölgelerde Sovyet Sosyalist Cumhuriyrtleri kurulmuştur. Türklerin milli bilincinin zayıflatılması ve ayaklanmaların önlenmesi adına önemli çalışmalarda bulunulmuştur. Örneğin bir bütünlüğü adleden Türkistan yerine Orta Asya coğrafi terimi kullanılmaya başlatılmıştır. Bu bölgeler arası birilik ve bütünlüğün sağlanması zayıflatılmış ve özellikle Türkiye Türkleriyle her türlü bağlantı dönemin siyasileri tarafından engellenmiştir. Onları Türkiye Türklerinden ayırmak için Kazak, Kırgız, Özbek, Azeri, Tatar gibi isimlendirerek Türklük kimliklerini ört pas etmişlerdir. Hatta onlara farklı milletler muamelesi yapıp farklı diller ve kültürler faaliyetlerine yönlendirerek birlik ve bütünlük bilincini kırmaya çalışmışlardır. Tabiki dönemin mühim Türk milliyetçisi aydınları bu faaliyetlere teslim olmamış ve milliyetçilik hareketlerini sürdürmeye çalışmışlardır. Türk milliyetçisi birçok aydın, yazar, şair milletlerinin milli bilincini uyanık tutmak için şiirler yazmış gazete ve dergiler çıkarmaya gayret göstermişlerdir. Lakin onlarda ağır baskılar ve işkencelere tabi tutularak bu çalışmalarında devamlılık gösterememişlerdir. Birçok Türk milliyetçisi aydın, şair, yazar, din adamı tutuklanmış ağır işkencelere tabi tutulmuş ve öldürülmüştür. Bununla birlikte eserleri yasaklanmış, milli direniş ve diriliş tamamen engellenmeye çalışılmıştır. Ağır işkenceler, sürgünler, katliamlarla geçen Türk milletinin bu süreçte yaşamları büyük zorluklar altında gerçekleşmiştir. 1991 yılına kadar geçirdikleri birçok siyasi olay neticesinde dağılan SSCB’den ayrılan Türk toplulukları nihayet kendi devletlerini kurabilmişlerir. Azerbaycan, Türkmenisten, Kırgızistan, Kazakistan gibi Türk Cumhuriyetleri esaret hayatından kurtulabilmiştir. Lakin aynı şey Çin hakimiyetinde bulunan Doğu Türkistan için söz konusu olmamıştır. 20. Yüzyılda en ağır bedellerden birini ödeyen Ata Vatan Doğu Türkistan Çin zulmüne karşı amansız bir mücadele vermiştir. Haklarının gasp edilmesi ve milliyetçilik hareketleriyle isyan eden Türkler 1933 yıılnda Doğu Türkistan Cumhuriyetini kurmuşlardır. Yaşanılan siyasi çekişmeler Türklerin sürekli istiklal mücadelesi vermeye zorunlu tutmuştur. Bu süreçte birçok Türk milliyetçisi hayatını kaybetmiş ve Çin’e esir düşünler olmuştur. Doğu Türkistan Çin’e bağlı bir eyalet olarak kalmıştır. 20. Yüzyılda milliyetçilik hareketlerinin vukuu bulduğu bir başka Türk bölgesi de İran’ın kontrolündeki Güney Azerbaycan’dır. Bu bölgedeki Türkler ilkin 1906 yılında Settar Han’nın önderliğinde bir Türk şehri Tebriz merkezli olarak milliyetçilik hareketlerine başlamışlardır. Bu dönemde yine amansız bir istiklal mücadelesi veren Türklerin bölgedeki siyasi güçleri rahatsız etmesi ve sürdürülen milliyetçilik hareketlerinin Kuzey Azerbaycan ve başka bölgelere de sirayet etmesinden korkulması üzerine bastırılmıştır. Lakin Türkler bu çalışmaları sonlandırmamışlar, 1920 yıllarında mücadeleleri başarıya ulaşmış, Güney Azerbaycan’ı içine alan Tebriz başkentli Azadistan isimli bir Türk devleti kurmuşlardır. İran’ın ırkçı politikaları ve Rusya’nın baskıları neticesinde uzun ömürlü bir devlet olamayıp varlığını idame ettiremeyerek yıkılmıştır. 1945 yılında İran’a bağlı Muhtar Azerbaycan Cumhuriyeti kurulsada onunda ömrü kısa olmuş ve bu bölgedeki Türkler İran’ın baskıcı politikalarına maruz kalarak hayatlarını idame ettirmeye çalışmışlardır. Zorlu şartlar altında yaşayan Türklerin milli bilinci kırılmaya çalışılmış, Türk- Türkçe gibi milliyetçi ifadeler yasaklanmıştır. Türklerin her türlü milliyetçilik faaliyetleri diğer esaret altında bulunan Türkler gibi önlenmeye ve yok edilmeye çalışılmıştır (Karakaş: 2, 280-288). * * * 20. Yüzyılda Milletçilik hareketleri Türk Dünyasında zorlu şartlar altında sürdürülmüştür. Bu hareketlerin başlaması yayılması ve devam etmesinde yayın hayatının önemi çok büyüktür. Dönemin eserleri zorlu şartlar altında meydana getirilmiş, dönemin idrakine ışık tutan ve edebi eserler olarak adlandırdığımız, herbiri Türk Dünyasında Türkçenin farklı şiveleriyle not edilmiş kayıtlar olarak o günleri hatırlatan ve her biri Türk milletinin niyazını anlatan önemli kalıntılardır. Bu çalışmaların birçoğu o günlerin zorlu şartlarına rağmen Türk Dünyasını birçok bölgesi ulaşan ve vaziyetleri ifşa eden önemli çalışmalardır. 20. yüzyılda yaşanılan siyasi ve sosyal gelişmeler ile değişmeler toplumların yaşam tarzlarına yansımıştır hiç şüphesiz. Siyasi algı, kültürel düşünce ve çok daha fazlası toplumların aydınları tarafından üzerinde önemle durulan konular olmuştur. Bu bağlamda Türk Dünyasını bir bütün olarak değerlendirecek olursak özellikle Türkistan coğrafyasında yürütülen milliyetçilik hareketleri, İsmail Gaspıralı ve Yusuf Akçuranın milliyetçilik çalışmaları çok önemlidir. bu isimler ve beraberindekiler Türk milletinin ufkunu açan çalışmalar yapıp Türk milletinin milli uyanış, diriliş ve direniş duygularını harekete geçireren önemli yayın organlarıyla halk ulaşmışlardır. Yapılan çalışmalar içinde teşkilatlanma ve dernekleşme çalışmaları milliyetçilik hareketlerinin önemli bir kısmını temsil ve teşkil eder. Türk Yurdu Derneği bir yayın organı olarak Türk Yurdu dergisi akabinde kurulan Türk Ocakları Türkiye’deki milliyetçilkik çalışmalarının ilk yapılanmaları arasındaki önemli kuruluşlardır. Türkiye Türklerinin dışında Türk Dünyasında da dernekneşme faaliyatleri ve yayın organlarıyla milliyetçilik hareketlerine büyük bir soluk verilmiştir. Türkiye Türkleri dışında Azerbaycan Türkleri’de eserlerinde milli uyanış ve dirilişe dair mesajlar içeren çalışmalar yapmışlardır. Özellikle 1905’ten sonra siyasi etkilerin tesiri altında yapılan edebi çalışmalar çok kıymetlidir. Bu dönemde birçok gazete ve dergi yayın hayatına başlamıştır. ” Hayat, İrşad, Füyuzat, Molla Nesreddin ve Açık Söz ” Azerbaycan Türklerinin milli şuurunu zinde tutan önemli yayın organları olmuş devrin önemli siyasi ve sosyal konularına yer vermişlerdir. Ahmed Cevad, Mehmed Emin Resulzade, Bahtiyar Vahapzade Azerbaycan Türklerinin önemli milli kalemlerindendir. Güney Azerbaycan’da da diğer bölgeleler de yaşanılan milliyetçilik hareketlerinin etkisiyle yazılı ve sözlü edebiyatta milli söylemlere sıklıkla yer verilmiştir. Milli heyacana kaynaklık edecek milli eserler meydana getirmişlerdir. Lakin 1921’den sonra Güney Azerbaycan Türklerine kendi dilleriyle konuşmak ve yazmak yasaklanmış, Türkçe yazılan kitaplar imha edilerek açılan Türkçe eğitim veren okullar kapatılmıştır. Lakin bu baskıcı rejime rağmen bu bölgede yaşayan Türkler mücadelelerinden yılmamış ve milli söylemlerle çalışmalarına devam etmişlerdir. 1978’den sonra Güney Azerbaycan Türkleri, Varlık, Köroğlu, Birlik, Dede Korkut gibi çok sayıda dergi ve gazete çıkarmışlardır. Muhammed Hüseyin Şehriyar Güney Azerbaycan Türklerinin milli hareketlerindeki en önemli kalemlerinden biridir. Milliyetçilik hareketlerinin önemli bir kısmını ifade eden, milliyetçilik çalışmalarının belkide en önemli ayağı olan okullar Türkistan’da önemli bir çalışma yürütmüştür. Modern tarzda eğitim vermeyi amaçlayan Cedit Okulları Türk aydınlarının yetişmesine olanak sağlamış, milliyetçi düşünce ekseninde milli uyanışa ve direnişe rehber olmuştur. 1905 yıllarındaki ihtilalden sonra Türkistan’da milli düşünce ekseninde yine birçok gazete ve dergi yayın hayatında ummalı çalışmalar sürdürmüştür. Terakki, Şühret, Hurşid, Semerkand, Turan gibi daha çok sayıda Türk aydınları tarafından çıkarılan yayın organları Milliyetçi harekete çok büyük tesiri olmuştur. Özbek Türklerinin bunlara ilaveten milli bilincin zinde tutulması mesajlarını içeren tiyatro çalışmaları mevcuttur. Özbek Türklerini milli kalemleri oldukça çoktur lakin Çolpan’la birlikten daha geniş olanlara tesir eden çalışmalar yapılmıştır. Çolpan’la birlikte birçok aydının milliyetçi çalışmaları Sovyet Rus güçleri tarafından engellenmeye çalışılmış ve hatta bu önemli Türk Aydınlarının hayatlarına son verilmiştir. Şair ve yazarların milli söylemleriyle milletin bilinçlenmesi şiir, hikaye, roman, makale gibi türlerle halkı milli uyanışa davet etmeyi kolaylaştıran bir başka Türk topluluğuda Kazaklardır. Kazak Gazetesi Kazakların milliyetçi hareketinde çok önemli bir rol oynamıştır. Mağcan Cumabay Kazakların önemli yazarlarından biridir. Kırgız Türkleri yine bu çalışmaları sürdürmüş Cengiz Aymatov’la geniş kitlelere ulaşmışlardır. Yine Kırım Türkleri içerisinde İsmail Gaspıralı’nın çırkardığı Tercüman gazetesinin etrafında yetişen gençler Vatan Hadimi, Millet ve Uçkun gazeteleriyle milli bilincin kuvvetlenmesini Kırım’da sürdürmüşler. Milli şuuru ayakta tutmak adına önemli çalışmalarda bulunan diğer Türk Topluluğu da Bulgaristan Türkleridir. Recep Küçük gibi Türk aydın-şairleri bu bağlamda önemli eserler vermişlerdir. Yine Batı Trakya Türkleri yetiştirdikleri en önemli isimlerden biri olan Mehmet Hilmi Bey’le ve diğer aydınlarıyla Türklük bilincinin yok olmasını önleyecek girişimlerde bulunmuşlardır. Anadolu Türklerinden koparılan ve önemli topluluklardan biri olan Irak Türkmenleri’de mani ve hoyratlarla Türk milletine mensubiyet ve bağlılığına dair eserler vermişlerdir. Yine bu bağlılıktan söz edip bağları koparmamak adına milliyetçi çalışmalarda bulunan bir başka Türk topluluğu da Kıbrıs Türkleridir. Bunların yanında Tatar- Başkurt Türkleri, Karaçay- Balkar Türkleri, Karakalpak Türkleri, Saka ( Yakut) Türkleri, Eski Yugoslavya Türkleri, gibi Türk topluluklarıda büyük yankılar bulmasada mesubu oldukları Türk milletini şuurun kapuk bir yaşam sürmemişler ve yine millet bilinciyle çalışmalar yapıp Türklüklerine dair söylemleri edebi eserlerinde işlemişleridir( Karakaş: 2, 288-309 ). 20. Yüzyılın daha ilk başlarından itibaren milliyetçi fikir, ilim ve fiili faaliyetler bütün Türk Dünyasına yayılmış ve milliyetçilik çalışmaları çeşitli baskı ve önlemelere rağmen zor şartlarda da olsa sürdürülmeye çalışılmıştır. * * * 20. Yüzyılın milliyetçilik hareketleri tüm dünyada önemli dalgalanmalarla milletlerin tarihine ve dolayısıyla dünya tarihinde önemli gelişmelerin yaşanmasına sebebiyet vermiştir. Türk Dünyası milliyetçilik hareketlerinin en yoğun ve çetrefilli yaşandığı bir yer olmuştur. Balkanlardan Çin Seddi’ne dek uzanan bir kutlu coğrafyada bir millet olarak yoğun bir milliyetçilik çalışması yürüten Türkler, gerek Türk milliyetçilerine ve gerekse diğer milletlerin hareketlerine öncü ve rehber olmuştur. Geçirdiğimiz bu yüzyılda milliyetçilik hareketleriyle şanlı mazisine yakışır bir mücadele veren Türkler 20. asırda tarih sahnesinde çok önemli bir rol üstlenmişlerdir. Maziden aldığı ilham, güç ve kararlılıkla atisine yürüyen Türk elbet 21. yüzyılı Türk asrı yapacaktır. Mazi Türklerle güzeldir çünkü ve nihayet atiyi de Türkler güzelleştirecektir… Kaynakça Turan, Erol, Millliyetçilik Teorisinin Gelişimi ve Türk Milliyetçiliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, Sayı 1 Karakaş, Şuayıp, 20. Yüzyıl Türk Dünyası Edebiyatı Üzerine Bir Derleme, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı 2

[kitapindiroku]

Bulgaristan Müslümanlarında Dini Islahat Düşüncesi Kitabı pdf indir pdf indir

Bulgaristan Müslümanlarında Dini Islahat Düşüncesi İslâm toplumlarının son iki yüz yıllık tarihi, geçmişin hâkim tavrıyla, kendi kültür havzası sınırları içinde değil Batı medeniyeti de dikkate alınarak yazılmalıdır. Batı medeniyetinin hâkimiyeti altında şekillenmiş ıslâhatçı düşüncenin iki medeniyet dikkate alınmadan çalışılması durumunda sağlıklı tespitlerin yapılması zordur. Zira, söz konusu dönemde, en azından yazılı literatürün önemli bir kısmında, İslâm hayata yön veren bir inanış biçimi olmaktan ziyade Batı medeniyetini desteklediği oranda meşrû, Avrupa aydınlanma düşüncesinden uzaklaştığı oranda gerilemenin sembolü olarak algılanmıştır. Sözü edilen süreç Bulgaristan Müslümanları için de aynı şekilde cereyân etmiştir. Bu sebeple bölgedeki İslâmî düşüncenin seyri de aynı bakış açısı ile yazılmalıdır. Özellikle Bulgaristan Türkleri bağlamında resmî, kurumsal, siyasî ve kişisel çerçevede muhtelif çalışmalar yapılmış olmakla birlikte, bu çalışmalar dar bir çerçeveyle sınırlı kalmış, dönem medeniyet duruşu perspektifinden mukayeseli bir tetkike tâbi tutulmamıştır. Bugüne kadar konuya dair yaptığım çalışmalardan hareketle Bulgaristan Müslümanlarında Dînî Islâhat Düşüncesi başlığını vermeyi uygun bulduğum bu eserde tartışmaların çatışmaya dönüşen boyutuna yer vermektense, uzlaşmayı doğuracak şekilde bir yöntem izlediğimi, tarafların yaklaşım biçimlerini siyasî gelişmelerden uzak; dönemin düşünce tarihi bağlamında ‘okuma’ çabası içinde olduğumu ifade etmeliyim. Bu bağlamda çalışmada, Bulgaristan Müslümanlarının Batı’yla ve ıslâhatçı düşünceyle irtibatlarının kısa hikâyesinin ardından ıslâhatçı düşünce bağlamında dönemin Bulgaristan aydınları, kurumları ve Türkçe basını üzerine genel bir çerçeve çizilmeye çalışıldı. Burada dönemin basınında adı geçen herkese temas etmek yerine belli başlı kişilere ve kurumlara değinilmekle yetinildi. Daha sonra Medresetü’n-Nüvvâb’ın eğitim sistemi, ıslâhatçı düşünce açısından önemi ve çok kültürlü ortamda bir model olarak önemi üzerinde duruldu. Çalışmamızda, kurumsal ve bireysel olarak üzerinde durulan bu hususlar yanında, bölge Müslümanlarının Arap dünyası ve Batı ile teması da ayrı başlıklar hâlinde tetkike konu edildi. Bölgenin öne çıkan tartışma konuları gibi hususlar üzerinde duruldu. Kurum ve şahıslarının birbiriyle olan yakın irtibatı dolayısıyla yer yer bilgilerin tekrar ettiği, kişilerin birkaç açıdan tartışmaya konu edildiği olmuştur. Bölgedeki gelişmelere yorum eksenli bir yaklaşım sergilenmesinden kaynaklanan bu durum mazur karşılanmalıdır. Son olarak, bu çalışma sayesinde, İslâm düşünce geleneğinin yerelliğinden ziyade evrenselliğine, yaşanan gelişmelerin tek merkezli ve tek cepheli olmadığının anlaşılmasına, olayların yerel perspektif yerine genel çerçeveden gözlemlenmesinin önemine dikkat çekilebilirse maksat hâsıl oldu demektir. Zira, böyle bir yaklaşım İslâm’ın kendine haslığına ve devamlılığına dikkat çekmeyi temin edeceği gibi, toplumsal değerlerimizi ‘öteki’ toplumların değerleri ile ‘değiştirme’nin çok da kolay bir şey olmadığı ve olmayacağını anlamayı da sağlayacaktır.

Bulgaristan Müslümanlarında Dini Islahat Düşüncesi Kitabı pdf indir pdf indir oku

[yusufserkan]

kültür emperyalizmi!!!

Demek “üst akıl” ile mücadele edeceksiniz… Demek FETÖ ile mücadele edeceksiniz… Ve demek bu mücadeleyi okul müfredatından Atatürk'ü çıkarıp -Cemaat benzeri- yeni “Altın Nesiller” yetiştirerek yapacaksınız! Peki… “Sigma Chi” adını duydunuz mu? ABD üniversitelerinde 1855 yılından beri faaliyette olan “kardeşlik örgütü.” Sembolü, mavi zemin üzerindeki beyaz haç. Amacı; eğitim alanında söz sahibi olmak, öğrenme idealini yaygınlaştırmak! Sigma Chi, dünyaya yayıldı. II. Dünya Savaşı bitiminde Türkiye'ye ulaştı. Önce, 1947'de Truman Doktrini ile ABD'den askeri yardım geldi. Sonra, 1948'de Marshall Planı ile ABD'den ekonomik yardım geldi. Ve en sonunda 1949'da Eğitim Antlaşması ile ABD'den müfredat yardımı geldi. Birini yazayım: Adı; James William Fulbright (1905-1995)… Arkansas Üniversitesi'nde tarih ve George Washington Üniversitesi'nde hukuk okudu. Sigma Chi üyesiydi. Senato Dış İlişkiler Komitesi başkanlığını en uzun süre yapan bu ABD'li senatör, eğitim ve kültürel değişim yoluyla ülkeler arasında ortak bir anlayış geliştirmek amacıyla Amerikan Kongresi'nden 1946 yılında kanun çıkarttı. Üç yıl sonra… Tarih: 27 Aralık 1949. Türkiye ve ABD hükümetleri arasında Eğitim Komisyonu kuruldu. Komisyon; dördü T.C vatandaşı, dördü de ABD vatandaşı olmak üzere sekiz üyeden oluştu. Çoğunluğu sağlamak için komisyonun başkanı ABD büyükelçisi oldu! Milli Eğitim Bakanlığı'nda; personel politikalarından ders programlarına kadar pek çok konuda stratejik planlama yapan “Eğitim Araştırma Geliştirme Daire Başkanlığı” adlı komisyonun varlığı bu antlaşma sonucu gerçekleşti. Personelinin üçte ikisi Amerikalı'ydı! Gelelim değiştirilen müfredata… TÜRK'Ü YOK ETTİLER II. Dünya Savaşı'ndan sonra okullara ABD'den sadece süt tozu gelmedi. Halktan gizlenen eğitim antlaşmasıyla ABD, Türkiye'ye uzman, araştırmacı, öğretim üyesi adı altında personel gönderdi. (Parasını da bize ödettiler!) İşte… Çoğunluğu Sigma Chi üyesi bu Amerikalılar, okul müfredatlarını/öğretim politikasını kökten değiştirdi. Müfredata bol bol “Atatürk” adı konularak, “Atatürk düşüncesi” yok edildi! “Soru soran-sorgulayan” yerine, “ezberci-nakilci” öğrenci yetiştirmek amaç oldu. “Aramanın-araştırmanın” yerini, Batı'dan “dayatmalar” aldı. İlkokuldan üniversiteye kadar ders kitapları, Şarkiyatçılar'ın, Batı merkezli kurgu tarih yığınıyla dolduruldu. Batı, uygarlığın-çağdaşlaşmanın beşiği olarak öğretildi. Batı tarihçileri, hiçbir bilimsel temele dayanmayan Türkler hakkındaki kitaplarıyla insanlarımızı komplekse soktu; güvensiz yaptı. “Türk” kavramı unutturuldu. “Türk dili” unutturuldu. “Erken Türk” (Etrüsk) tarihi yerine “Antik Yunan” öğretildi. Atatürk'ün büyük çabayla çalıştığı “Türk tezi” tarih araştırmaları “safsata” olarak gösterildi. Bu sebeple Eskişehir Çifteler İlçesi Yazılıkaya Anıtı'nın okunmasıyla ortaya çıkarılan Frigyalıların Türkçe konuştuğu gibi tezlerin üzeri örtüldü. Binlerce yıldır onlarca devlet kurmuş Türkler, “göçebe” yapılıverdi. Sümerler, Hititler unutturuldu. Evet. Cumhuriyet'in temel tezlerinden olan Türk tarihi uygarlığı hafızalardan silindi. Yetmedi. Cumhuriyetin “ulus devletten” çıkarılması için “Osmanlıcılık” moda haline getirildi. Ki bu Osmanlı tarihinden de Türkler çıkarıldı. Bu tarih okumalarında salt dinsel vurgular ön plana getirildi. Sanki İslam'dan önce Türk tarihi yoktu! Hangisini yazayım… ABD'nin eğitim stratejisiyle; kimliğimize, kişiliğimize büyük saldırıda bulundular. Evet. Amaçları belliydi… ASIL HEDEF Müfredat sorunu AKP ile başlamadı. Bu bir ABD eğitim politikasıdır. Ve yaklaşık 70 yıldır uygulanmaktadır. Anımsatmak isterim: Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ne demişti: “Bugünkü okullarda yetişen gençlere ülke yönetimi teslim edilemez. Biz, laik okullara karşı İmam-Hatip okullarını bir seçenek olarak düşünüyoruz. Devletin kilit mevkilerine yerleştireceğimiz kişileri bu okullarda yetiştireceğiz.” Anımsatmak isterim: Cumhurbaşkanı Kenan Evren ne demişti: “İmam-hatip okullarında iyi eğitim veriliyor. O çocuklardan zarar gelmez. Türkiye laikliği dinsizlik olarak anlamış, yanlış tatbikatlar yapmıştır. 1930'lardaki laiklik anlayışını yanlış olarak görüyorum.” Hiç şaşırtıcı değil. İkili eğitim antlaşması sonucu ABD, azgelişmiş ülkeler için öngördüğü “dinsel eğitim” ya da “eğitimin dinselleştirilmesi” politikasıyla ders kitaplarını yıllar önce “dincileştirdi.” Hatırlatırım: İlkokullara din dersi II. Dünya Savaşı'ndan sonra kondu! Müfredat konusunda mesele sadece bu da değil… Atatürk'ün üzerinde hassasiyetle durduğu -Osmanlı'yı yok eden- Batı sermayesinin kolayca kabulü için “tam bağımsızlık” unutturuldu. “Karşılıklı bağımlılık” gibi içi boş kavramlarla kafalar karıştırıldı. “Müttefik” kavramı kolayca boyun eğilene dönüştürüldü! “Ulusal egemenlik”, “halkçılık” gibi değerli kavramların yerini içi boş sahte “Batı demokrasisi” aldı! Batı'ya teslimiyeti, “Atatürk Batı'ya yönelmişti” yalanıyla yaptılar. Oysa Atatürk'ün kurduğu halkçı cumhuriyetin Batı'yı kopya etmekle hiç alakası yoktu. Keza… Atatürk devrimleriyle Osmanlı Tanzimat reformu maksatlı olarak birbirine karıştırıldı. Amaç, Kemalist devrimci düşünceyi-eylemi yok etmekti. Hangisini yazayım? Sonuçta… Atatürk düşüncesi okul müfredatlarından ve fikir dünyasından ABD tarafından yıllar önce çıkarıldı. Toplumun bu hale nasıl geldiğini sanıyorsunuz? Bunun adı, kültür emperyalizmidir. Ve AKP'nin yaptığı da -dünyadaki FETÖ okulları gibi- ABD eğitim politikalarını hızla devam ettirmektir.